�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

[中文|�ENGLISH]

[ TRANG CHỦ |�KINH ĐI�̉N�|�ĐẠI TẠNG KINH | TH�̀N CHÚ | HÌNH ẢNH�|�LI�N LẠC�]

KINH BỒ T�T THIỆN GIỚI

Hán Dịch : Đời Tống nước Kế T�n Tam Tạng Ph�p sư Cầu Na Bạt Ma

Vi�̣t Dịch : Tỳ kheo Th�ch Thiện Th�ng

-o0o-

QUYỂN THỨ T�M

BỒ T�T ĐỊA

PHẨM THỨ HAI MƯƠI BA

NHƯ PH�P TRỤ ĐỊNH T�M

Đại Bồ T�t thương x�t ch�ng sanh, c� bảy điều.� Thế n�o l� bảy?

� 1.Kh�ng e sợ.

� 2.Ch�n thật.

� 3.Kh�ng �u sầu.

� 4.Kh�ng mong cầu.

� 5.Kh�ng đắm mến.

� 6.Quảng đại.

� 7.B�nh đẳng.

� -Đại Bồ T�t thương x�t ch�ng sanh.� V� kh�ng e sợ m� tu ba nghiệp l�nh thuộc th�n, miệng, � để ph� c�c nghiệp dữ của ch�ng sanh.� Gọi l� kh�ng e sợ.

� -Đại Bồ T�t thương x�t ch�ng sanh, chẳng phải bởi phiền n�o �i nhiễm, chẳng ở tr�i ph�p, tr�i luật, chẳng n�i hư vọng, chẳng dạy bảo bằng những điều phi l�.� Đ�y gọi l� ch�n thật.

� -Đại Bồ T�t bởi t�m thương x�t, v� ch�ng sanh m� si�ng tu khổ hạnh, t�m kh�ng lo buồn, t�m kh�ng hối hận, gọi l� chẳng �u sầu.

� -Dầu cho tất cả ch�ng sanh chẳng cầu, chẳng khẩn, Bồ T�t tự m�nh tu tập l�ng từ.� Đ�y gọi l� kh�ng mong cầu.

� -Khi Đại Bồ T�t tu t�m thương x�t đối với ch�ng sanh, Bồ T�t kh�ng c� một ch�t l�ng tham, kh�ng l�ng tham l� kh�ng cầu b�o ơn, kh�ng cầu quả b�o bởi l�ng Từ bi.� Gọi l� kh�ng đắm mến.

� -Đại Bồ T�t tu hạnh Từ Bi, giả sử ch�ng sanh đ�nh mắng, l�m hại, Đại Bồ T�t vẫn kh�ng v� đ� m� xả bỏ l�ng Từ.� Đ�y gọi l� quảng đại.

� -Đại Bồ T�t tu tập l�ng Từ, chẳng phải chỉ v� một số ch�ng sanh m� v� v� lượng, v� bi�n ch�ng sanh trong v� lượng ph�p giới.� Đ�y gọi l� b�nh đẳng.

� Bảy ph�p l� như vậy.

� Bồ T�t đầy đủ bảy ph�p tr�n đ�y. gọi l� Bồ T�t hết l�ng thanh tịnh.� T�m thanh tịnh đ�y c� 15 điều:

� 1.V� thượng tịnh.

� 2.Như ph�p tịnh.

� 3.Ba la mật tịnh.

� 4.Chơn thật nghĩa tịnh.

� 5.Bất khả tư nghị tịnh.

� 6.An ổn tịnh.

� 7.Lạc tịnh.

� 8.Bất ph�ng tịnh.

� 9.Kiến cố tịnh.

� 10.Bất cuống tịnh.

� 11.Bất tịnh tịnh.

� 12.Tịnh tịnh.

� 13.Thiện tịnh.

��14.Điều phục tịnh.

� 15.T�nh tịnh.

� -Đại Bồ T�t hết l�ng nghĩđến Tam Bảo, gọi l� v� thượng tịnh.

� -Bồ T�t thọ giới Bồ T�t rồi, dốc l�ng bảo tr� kh�ng để hủy phạm, gọi l� như ph�p tịnh.

� -Đại Bồ T�t dốc l�ng tu tập năm ph�p ba la mật, mệnh danh l� ba la mật tịnh.

� -Đại Bồ T�t dốc l�ng r� biết ph�p giới vốn kh�ng bản ng�, sở hữu của ng�.� V� sự lan rộng m� gọi l� Ta hoặc gọi l� người�Th�ng đạt r� r�ng nghĩa l� rất s�u của 12 phần gi�o, nghĩa l� rất l� đệ nhứt nghĩa.� Đệ nhứt nghĩa gọi l� Chơn thật nghĩa tịnh.

� -Chư Phật, Bồ T�t kh�ng thể nghĩ b�n, từ khi xuất thế cho đến Niết B�n, mệnh danh l� bất khả tư nghị tịnh.

� -Bồ T�t hết l�ng tu tập t�m Bi, đem lại an lạc cho khắp ch�ng sanh, gọi l� an ổn tịnh.

� -Đại Bồ T�t v� những ch�ng sanh khổ m� tu l�ng Từ, l�m cho số đ� đều được sung sướng, gọi l� Lạc Tịnh.

� -Đại Bồ T�t v� c�c ch�ng sanh tu tập l�ng Từ Bi nhưng chẳng c� t�m mong cầu c�ng dường, chẳng mong quả b�o hay cầu b�o ơn, cũng kh�ng để mặc ch�ng sanh l�m �c.� Đ�y gọi l� bất ph�ng tịnh.

� -Đại Bồ T�t v� V� thượng Bồ Đề, t�m người vững v�ng kh�ng thể ph� hoại.� Gọi l� ki�n cố tịnh.

� -Đại Bồ T�t trong v� lượng đời, hết l�ng tu tập hạnh l�nh của hạnh Bồ Đề.� Hạnh Bồ Đề v� đạo Bồ Đề như vậy chẳng hề luống dối, gọi l� bất cuống tịnh.

� -Đại Bồ T�t trong khi chưa được địa vị hiểu ngộ, mệnh danh l� bất tịnh tịnh.

� -Đại Bồ T�t trụ bực Cứu c�nh địa tu Bố th� ba la mật, tr� giới ba la mật. v.v. gọi l� thiện tịnh.

� -Đại Bồ T�t v� muốn được Tịnh t�m địa m� h�ng phục t�m m�nh, gọi l� điều phục tịnh.

� -Đại Bồ T�t trụ v�o tịnh t�m địa hay Cứu c�nh địa, gọi l� T�nh tịnh.� T�nh tịnh l� kh�ng phải nhờ tu tập sau đ� mới thanh tịnh, m� l� thể t�nh tự n� vốn như vậy.� V� th�n v� t�m cả hai đều tịnh, cho n�n gọi l� t�nh tịnh.

� -Bồ T�t đầy đủ 15 ph�p như tr�n, c� thể l�m th�nh mười việc:

� 1.Bồ T�t do v� thượng tịnh cho n�n si�ng năng c�ng dường Tam Bảo, c�ng dường Tam Bảo l� sự trang nghi�m căn bản hơn hết của đạo Bồ Đề.

� 2.Bồ T�t nhơn Thọ tr� tịnh (như ph�p tịnh) m� lu�n lu�n thọ tr� giới cấm của Bồ T�t, đến đỗi xả bỏ th�n mạng, trọn kh�ng hủy phạm, nếu mất ch�nh niệm hủy phạm giới cấm tức liền s�m hối.

� 3.Bồ T�t nhơn ba la mật tịnh, thường si�ng tu tập tất cả thiện ph�p, trở th�nh kh�ng bu�ng lung.

� 4.Bồ T�t nhơn chơn thật nghĩa tịnh, v� ch�ng sanh m� tr�i lăn trong sanh tử, dầu c� phiền n�o, trọn kh�ng v� đ� m� qu�n mất t�m vắng lặng (Niết b�n t�m).

� 5.Bồ T�t nhơn bất khả tư nghị tịnh, l�m cho ch�ng sanh đối với Phật ph�p, được l�ng tin rộng lớn v� tu tập đạo quả.

� 6.Bồ T�t nhơn an ổn định, Lạc tịnh, bất ph�ng tịnh, th�nh tựu đầy đủ sự lợi �ch ch�ng sanh, m� t�m Bồ T�t vẫn kh�ng sầu lo hối tiếc.

� 7.Bồ T�t nhơn ki�n cố tịnh, si�ng tu tinh tấn, ph� bỏ lười biếng v� trở th�nh kh�ng bu�ng lung.

� 8.Bồ T�t nhơn bất cuống tịnh, tức c� thể được V� thượng Bồ Đề, ph�p l�nh th�m lớn v� sự tu h�nh kh�ng biết ch�n nản.

� 9.Bồ T�t nhơn điều phục tịnh, T�nh tịnh m� lu�n lu�n d�ng V� thượng Bồ Đề gi�o h�a ch�ng sanh, đem sự an ổn th� khắp trời người v� tất cả ch�ng sanh.

� 10.Bồ T�t nhơn T�nh tịnh nhiếp cả ba tịnh.� Ba tịnh l� bất tịnh tịnh, Tịnh tịnh v� Thiện tịnh.

� Chư Phật v� chư Bồ T�t qu� khứ, vị lai, hiện tại chứng V� thượng Bồ Đề, hoặc đ� được, hoặc đang được, kh�ng một vị n�o chẳng do mười lăm tịnh ph�p n�y m� được V� thượng Bồ Đề.

� Nếu c� thuyết n�o n�i rằng Bồ T�t l�a mười lăm ph�p n�y vẫn được V� thượng Bồ Đề, điều ấy kh�ng thể n�o c�.

PHẨM THỨ HAI MƯƠI BỐN

NHƯ PH�P TRỤ SANH BỒ ĐỀ ĐỊA

� Đại Bồ T�t đầy đủ T�nh, đầy đủ giới, đầy đủ sự học giới Bồ T�t, đầy đủ tướng Bồ T�t, th�nh tựu đầy đủ sự trang nghi�m của Bồ T�t, đủ 15 m�n của Tịnh t�m, l� được sự nghi�m tịnh của ba nghiệp th�n, miệng, �.

� C� 12 hạnh, nhiếp tất cả những g� thuộc hạnh Bồ T�t, nhiếp lu�n hạnh Như Lai (hạnh thứ mười ba).� Khi được V� thượng ch�nh đẳng gi�c rồi, gọi l� V� thắng hạnh.

� Những g� gọi l� 12 hạnh của Bồ T�t?

� 1.T�nh hạnh.

� 2.Giải hạnh.

� 3.Hỷ hạnh.

� 4.Giới hạnh.

� 5.Tuệ hạnh. (Tuệ hạnh lại ki�m lu�n ba hạnh kế).

� 6.Chung Trợ Bồ Đề hạnh.

� 7.Chung Th�nh Đế hạnh.

� 8.Chung Thập Nhị nh�n duy�n hạnh.

� 9.H�nh hạnh.

� 10.V� tướng hạnh. (hay v� h�nh hạnh).

� 11.V� ngại hạnh.

� 12.Bồ T�t hạnh.

� Nếu Bồ T�t tu mười hai hạnh n�y l� nhiếp c�c hạnh l� nhiếp lu�n hạnh Như Lai, hơn tất cả hạnh.� Đ� l� V� thắng hạnh.

� 1.T�nh hạnh l� g�?� -Đại Bồ T�t tu tập c�ng đức của Bồ T�t, đầy đủ thiện ph�p, v� tu tập c�c thiện ph�p cho n�n thường vui với thiện ph�p, thọ tr� tất cả chủng tử Phật ph�p.� Tự biết th�n m�nh c� hạt giống Phật, ph� hoại phiền n�o phần th�, thế gọi l� T�nh hạnh.� (thập t�n vị).

� Bồ T�t đầy đủ về t�nh hạnh đ�y, trọn kh�ng thể khởi phiền n�o s�u nặng như tạo năm tội nghịch hay tội Nhứt xiển đề. Đ�y mệnh danh l� T�nh hạnh.

� 2.Giải hạnh l� g�?� -Đại Bồ T�t ph�t Bồ Đề t�m tu về c�c hạnh, gọi l� Giải hạnh (Thập trụ, Thập hạnh, Thập Hồi hướng).

� Về T�nh hạnh, khi Bồ T�t thực h�nh T�nh hạnh l� c�n trong nh�n vị của hạnh Bồ T�t, l� nh�n của mười hai hạnh, l� nh�n của hạnh Như Lai.� Dầu l� c�i nh�n của chung c�c hạnh, nhưng chưa được c�c hạnh kh�c huống g� Hạnh Như Lai.� Cũng chưa được đủ nh�n, chưa được quả v� cũng l� chưa được sự thanh tịnh.

� Nếu được một hạnh gọi l� Giải hạnh, gọi l� thực h�nh về hạnh Như Lai, song cũng vẫn chưa được Hạnh Như Lai, chưa tịnh được hạnh Như Lai, m� mệnh danh l� Tịnh được Giải hạnh.

� Bởi tịnh Giải hạnh n�n được Hỷ hạnh v� tịnh Hỷ hạnh.� V� tịnh Hỷ hạnh n�n được Giới hạnh.� Tịnh được Giới hạnh cũng thế, cho đến hạnh thứ 12 gọi l� Bồ T�t hạnh.� Đầy đủ Bồ T�t hạnh v� tịnh Bồ T�t hạnh rồi được Như Lai hạnh v� tịnh Như Lai hạnh.

� 3.Hỷ hạnh:� Bồ T�t dốc l�ng tịnh Bồ Đề t�m, gọi l� Hỷ hạnh.

� 4.Giới hạnh:� Bồ T�t trước hết trong sạch c�c giới trọng thuộc về T�nh giới, chẳng hủy gi� trọng.� Bởi giới được thanh tịnh cho n�n tu c�c thiền định thế gian, gọi l� giới hạnh.

� 5.Tuệ hạnh:� Nương v�o thiền định thế gian m� nhập bốn Th�nh đế.

� 6.Tu ba mươi bảy phẩm trợ đạo, gọi l� Chung Trợ Bồ Đề hạnh.

� 7.Tu Trợ Bồ Đề hạnh, nhận thực về Bốn th�nh đế, gọi l� Chung Th�nh đế hạnh.

� 8.Chung Thập nhị nh�n duy�n hạnh:� Hoặc qu�n tứ đế, thấy tất� cả khổ từ nh�n duy�n sanh, từ nh�n duy�n diệt.� Đ�y gọi l� Chung Thập nhị nh�n duy�n hạnh.

� 9.H�nh hạnh:� V� ph�p Trợ Bồ Đề m� si�ng tu tinh tấn, gọi l� H�nh hạnh.

� 10.V� tướng hạnh:� Tuy chẳng thấy tướng ch�ng sanh hay tướng Bồ Đề, nhưng tu đạo Bồ Đề kh�ng th�i, kh�ng nghĩ gọi l� V� tướng hạnh.

� 11.V� ngại hạnh:� Tu tập v� ph�n biệt ph�p giới, v� v� lượng ch�ng sanh diễn n�i ch�nh ph�p l�m cho ch�ng sanh tu đạo V� thượng Bồ Đề.

� 12.Thực h�nh hạnh v� thượng, lần lượt chứng V� thượng Bồ Đề, l�m tất cả Phật sự, mệnh danh l� Bồ T�t hạnh.

� Đầy đủ T�nh hạnh, Đại Bồ T�t nhứt định được 12 hạnh.

� Đầy đủ Giải hạnh, Đại Bồ T�t đoạn được lậu hoặc về phần th� tướng.

� Đầy đủ Hỷ hạnh, cho đến Bồ T�t hạnh cũng vậy (chẳng c�n tho�i chuyển đối với quả Phật).

� Khi Đại Bồ T�t thực h�nh T�nh hạnh, chẳng chấp tướng mạo tất cả c�c ph�p, cho đến thực h�nh Bồ T�t hạnh cũng vậy.

� Khi Đại Bồ T�t tu h�nh T�nh hạnh, chẳng chấp sự mong cầu thiện ph�p v� th�nh quả thiện ph�p, cho đến Bồ T�t hạnh cũng vậy.

� Khi Đại Bồ T�t tu h�nh T�nh hạnh được sức mạnh của tr� tuệ vĩđại, cho đến thực h�nh Bồ T�t hạnh cũng vậy.

� Khi Đại Bồ T�t tu h�nh T�nh hạnh, dứt năm sự sợ sệt l�:� Sợ chẳng� được sống.� Sợ chịu tiếng xấu.� Sợ chết.� Sợ nẻo �c.� Sợ đại ch�ng.

� Tuy nhi�n nhiều l�c c�n c� nghiệp �c thuộc th�n, miệng, �.� Nhiều l�c ham muốn nghĩđến ngũ dục, nhiều l�c c�n tiếc những vật m�nh c�, nhiều l�c theo người kh�ng tự quyết định.� Hoặc c� l�c chẳng quan t�m đến Phật, Ph�p, Tăng thật hay chẳng thật, chẳng quan t�m về sự kh�ng thể nghĩ b�n của Phật, Bồ T�t, chẳng cầu nh�n, chẳng cầu quả, chẳng cầu nhiều, chẳng cầu �t.� Với sự đắc, thất kh�ng sanh lo mừng, thực h�nh phương tiện quấy hay chẳng thực h�nh phương tiện.� C� ch�t �t Văn huệ lại nhiều khi qu�n mất, đầy đủ sự khổ, tr� tuệ kh�ng th�ng lợi, �t nghĩ về V� thượng Bồ Đề, chẳng si�ng Tinh tấn, chẳng được t�m tin hiểu s�u xa, khi tiếp x�c với sắc, thanh, hương, vị, x�c sanh t�m đi�n đảo, bỏ th�n sanh qua đời kh�c qu�n mất ch�nh niệm.� Hoặc c� khi s�ng suốt, c� khi mất sự s�ng suốt, chẳng thể biết phương tiện th�ch nghi để điều phục ch�ng sanh.� Hoặc c� khi n�i ph�p nhưng chẳng hiểu đ�ng c�u, nghĩa, văn tự, người nghe c� kẻ tin nhận, như người nhắm bắn trong tối khi tr�ng khi kh�ng tr�ng.� Ph�t Bồ Đề t�m hoặc tho�i hoặc kh�ng, hoặc ph� hỏng giới Bồ T�t đ� thọ, hoặc chỉ muốn tự vui, chẳng v� ch�ng sanh, hoặc quan niệm lệnh lạc về quả b�o, phước b�o của Bồ T�t.� Khi nghe ph�p s�u c� l�c sinh sợ, c� l�c vui mừng, hoặc c� l�c tin s�u, c� khi nghi hoặc, chẳng thể tu tập về l�ng Từ Bi, hoặc th� �t cho người, t�m sanh vui mừng cho l� vừa đủ, kh�ng tướng Bồ T�t, kh�ng tướng trang nghi�m của một Bồ T�t, thấy m�nh c�ch xa với đạo v� thượng, chẳng thể đến nới đến chốn.� T�m nghĩ về Đại Niết b�n m� chẳng biết về danh t�nh c�c ph�p trợ Bồ Đề v.v. C�n c� những tướng như vậy, gọi l� Bồ T�t T�nh hạnh.

� Bồ T�t Giải hạnh được ba đức nhẫn: bực hạ, bực trung, bực thượng. Khi được Hạ nhẫn tức đồng với tướng thượng nhẫn của hạnh dưới. Trung nhẫn l� mức trung b�nh.� Được Thượng nhẫn l� đồng với tướng Hạ nhẫn của hạnh tr�n.� Đến khi chứng được Hỷ hạnh l� được chấm dứt tướng Nhẫn như vậy, chỉ một mực thiện.� V� đầy đủ thiện ph�p cho n�n gọi l� Tịnh t�m.

� Bồ T�t Giải hạnh tuy c� ba bực nhẫn như tr�n nhưng chẳng thanh tịnh.� Tại sao vậy?� -Bởi khi thực h�nh ba ph�p nhẫn, c�n c� c�c phần Hạ, Trung v� Thượng, n�n chẳng thanh tịnh.� Khi trụ Hỷ hạnh đoạn hết c�c điều �c, thế n�n thanh tịnh.

� Lại nữa, khi trụ Hỷ hạnh, ph�t t�m V� thượng Bồ Đề, t�y thuận người n�i lại t�y m�nh tư duy, bởi hai nh�n duy�n n�y m� t�m được ki�n cố, cho n�n gọi l� tịnh nguyện, l�a ph�p thế gian, được ph�p xuất thế, ph� sự khổ của ch�ng sanh, hơn sự ph�t nguyện của Thanh văn, Duy�n gi�c.

� Đại Bồ T�t trong một niệm t�m ph�t nguyện, c� thể được v� lượng v� bi�n c�ng đức, nguyện n�y kh�ng động, kh�ng c�ng, kh�ng lui, kh�ng đổi, tăng trưởng lẫy lừng, rốt r�o c� thể chứng được V� thượng Bồ Đề, mệnh danh l� chơn nguyện.

� Về chơn nguyện n�y, Bồ T�t c� bốn điều để qu�n s�t:� Ai ph�t đạo t�m?� Do g� ph�t t�m?� Ph�t t�m l� những t�nh g�?� Ph�t t�m c� những c�ng đức g�?� Đ� gọi l� bốn.

� Ai ph�t đạo t�m l�:� Sự th�nh tựu Giải hạnh, đủ c�ng đức l�nh v� kh�o thực h�nh đạo Bồ Đề. Sự ph�t Bồ Đề t�m của ch�ng sanh cũng vậy.

� Do g� ph�t t�m l� sao?� Nghĩa l� đủ sự trang nghi�m về đạo Bồ Đề, l�m lợi �ch ch�ng sanh, tu v� lượng hạnh thuộc V� thượng Bồ Đề, th�nh tựu đầy đủ tất cả ph�p Phật, tất cả hạnh Phật.� Đ�y gọi l� nh�n duy�n.� Do nh�n duy�n n�y m� ph�t Bồ Đề t�m.� Tất cả những sự ph�t t�m đều nhằm trang nghi�m V� thượng Bồ Đề.� Tất cả c�ng hạnh cũng đều l� việc của đạo Bồ Đề, t�y thuận Nhứt thiết tr�, t�y thuận tất cả Phật sự, xa l�a ph�m phu, được mệnh danh l� Bồ T�t danh tự, Bồ T�t danh tự l�a địa vị ph�m phu, v�o địa vị quyết định, sanh v�o gi�ng giống Phật, được gọi Phật tử, nhứt định chứng quả V� thượng Bồ Đề, được t�m đại Hỷ xả, xa l�a t�m tham vọng, ganh tỵ, s�n hận, v� ch�ng sanh m� diễn n�i đạo V� thượng Bồ Đề, trang nghi�m đầy đủ tất cả ph�p Phật, việc Phật, hạnh Phật, chứng được t�m Hỷ, được vui vắng lặng, xa l�a phiền n�o, th�n được an lạc, th�nh tựu đầy đủ thiện ph�p thanh tịnh, gần với V� thượng Bồ Đề, ch� t�m, tịnh t�m, v� hướng đi của Bồ T�t, l�a tất cả sợ sệt, được t�m Đại hỷ, ph�t t�m Bồ Đề s�u nặng, bỏ l�a năm thứ sợ sệt, tụ tập chướng v� ng�, r� biết kh�ng ng�, sở hữu của ng�.

� Bởi qu�n kh�ng ng�, sở hữu của ng�, cho n�n chẳng tham chấp th�n, do đ� l�a mối lo sợ chẳng sống.

� Chẳng t�m, chẳng cầu vật dụng người kh�c, dầu vật đ�ng gi�, thường lập nguyện rằng �L�m sao cho t�i c� thể đem lợi �ch lớn cho khắp mọi người� do thế Bồ T�t bỏ l�a lo sợ bị mang tiếng xấu.

� V� l�a chấp ng�, chẳng thấy c� ng�, do đ� l�a bỏ mối lo sợ chết.

� V� dốc l�ng biết r�: �T�i bỏ th�n rồi thường c�ng đi chung với Phật, Bồ T�t� Thế n�n l�a mối lo sợ đọa ba đường �c.

� V� dốc l�ng cầu ph�p xuất thế gian, do đ� bỏ l�a sợ sệt oai đức đại ch�ng.

� Bồ T�t xa l�a c�c nỗi lo sợ như thế rồi, cũng được bỏ l�a mối sợ nghe nghĩa s�u xa, l�a tất cả t�m ki�u mạn v� t�m nhiễu hại, l�a t�m vui mừng theo kiểu thế gian, được t�m thanh tịnh t�m kh�ng hư hỏng, được t�m vĩđại, được t�m bất động.� Được những t�m ấy cho n�n si�ng năng tinh tấn h�nh đạo, v� dốc l�ng nghĩđến V� thượng Bồ Đề.� Bởi dốc l�ng tin, cho n�n chuy�n r�ng si�ng năng tu tập ph�p Trợ Bồ Đề.� Đ�y gọi l� Hỷ hạnh.

� Do trụ Hỷ hạnh t�m được thanh tịnh.� V� t�m thanh tịnh n�n dốc l�ng nghĩđến việc c�ng dường c�c đức Như Lai, thường nghĩđến việc hộ tr� ch�nh ph�p, sự tăng trưởng ph�p, hết l�ng nghĩđến điều phục ch�ng sanh, trụ thế giới Phật, gần gũi chư Phật, ch� t�m nghe ph�p, tịnh quốc độ Phật.� Thường nghĩđến chung hạnh với Phật, c�c vị Bồ T�t, c�c thiện tri thức.� V� lợi �ch ch�ng sanh, mong chứng V� thượng Bồ Đề để l�m Phật sự.��������

� Trong khi chưa được V� thượng Bồ Đề, Bồ T�t thường lập những nguyện như vậy, gọi l� đại nguyện.� Trăm ng�n v� lượng những nguyện như vậy gọi l� thiện nguyện.� Lập nguyện n�y rồi nơi đời hiện tại si�ng tu tinh tấn.� V� tịnh Hỷ hạnh m� tu mười ph�p.� Mười ph�p ấy l�:

� 1.Tin tất c�c ph�p Phật.

� 2.Do mười hai nh�n duy�n ch�ng sanh chịu khổ.� V� ch�ng sanh chịu khổ khiến được giải tho�t m� tu Bi t�m.

� 3.V� đem an vui cho khắp ch�ng sanh n�n tu từ t�m.

� 4.V� ch�ng sanh khổ m� kh�ng tiếc th�n.� Kh�ng tiếc th�n mạng cho n�n xả bỏ vật trong lẫn ngo�i.

� 5.V� lợi �ch ch�ng sanh m� chịu thống khổ kh�ng hề hối hận.

� 6.T�m kh�ng hối hận cho n�n biết được s�ch vở, phương thuật thế gian.

� 7.V� biết thế điển n�n c� thể biết được căn t�nh kh�c biệt thuộc thượng, trung, hạ của c�c ch�ng sanh.

� 8.T�y căn cơ của bực Hạ, Trung, Thượng m� đầy đủ hổ thẹn.

� 9.Tu những việc như vậy, t�m kh�ng lui sụt.

� 10.Được sức d�ng kiện, nhận t�i vật của người rồi xử dụng v�o việc c�ng dường tam bảo.� Tr�n đ�y gọi l� mười ph�p.

� T�m lại, mười ph�p n�y l�:� L�ng tin, l�ng Bi, l�ng Từ, bố th�, chẳng sầu, biết r� thế điển, t�y thuộc thế gian, hổ với người, thẹn với m�nh, mạnh mẽ.

� Đại Bồ T�t tu mười ph�p n�y, v� tr� giới m� thực h�nh ch�n c�ch qu�n s�t đạo quả, c�ng đức v� mối lo ngại.� Biết rồi c� thể tu tập về đạo.� Hết l�ng thọ tr� qua tất cả hạnh, được V� thượng Bồ Đề, lu�n lu�n độ sanh nơi biển sanh tử, lu�n lu�n gi�o h�a ch�ng sanh tu c�c hạnh l�nh.� Bồ T�t bấy giờ trụ lực thiện hạnh l� thấy v� lượng đức Phật, như chỗ n�i về sự thấy, sự nghe trong Bồ T�t tạng.� Bồ T�t lại biết v� lượng thế giới trong khắp mười phương, c� v� lượng t�n, c� v� lượng Phật.� Biết rồi ch� t�m mong thấy v� c� thể thấy.� Đ�y gọi l� thiện nguyện.

� Bồ T�t lại lập nguyện:� �Nguyện t�i thường sanh nơi thế giới chư Phật, t�y nguyện v�ng sanh�.� Đ� gọi l� thiện nguyện.� Bởi được sanh qua thế giới chư Phật, cho n�n cũng được t�y sức c�ng dường Phật, Ph�p, Tăng bảo, nghe ph�p thọ, tr�, đ�ng như ph�p trụ.� Những thiện ph�p đ� tu, đều đem hồi hướng V� thượng Bồ Đề, d�ng bốn nhiếp ph�p nhiếp lấy ch�ng sanh, do đ� thiện ph�p c�ng th�m lẫy lừng.� C�ng dường Tam bảo, nhiếp lấy ch�ng sanh trong v� lượng kiếp, thanh tịnh th�n t�m.� Như sự luyện v�ng trải qua nhiều lần, m�u sắc của v�ng c�ng s�ng gấp bội.� T�m Bồ T�t cũng tương tợ như vậy.� V� t�m của người trong sạch cho n�n thiện ph�p quyết phải trong sạch.

� Khi Đại Bồ T�t thọ lấy th�n người, l�m chuyển lu�n vương, l�m vua bốn ch�u, được t�y � tự tại, xa l�a sẻn tham v� ph� sẻn tham của c�c ch�ng sanh.� Tạo ph�p l�nh g� hoặc nhiều hoặc �t đều hồi hướng Đạo V� thượng Bồ Đề, nguyện khiến ch�ng sanh, tất cả đều được lợi �ch v� thượng.

� Khi đ� Bồ T�t bởi sự si�ng năng tinh tấn th�c đẩy, bỏ ng�i xuất gia, trong khoảng một niệm c� thể chứng đủ một trăm tam muội, một niệm thấy Phật trong trăm thế giới, cũng biết việc l�m của trăm đức Phật, c� thể l�m rung chuyển thế giới của một trăm đức Phật, �nh s�ng soi đầy một trăm thế giới, c� thể l�m thần th�ng một th�n biến ra trăm th�n, mỗi th�n biến h�a đều biết những việc qu� khứ vị lai trong một trăm kiếp, nhập trăm ph�p m�n ấm nhập giới m�n, mỗi mỗi đều biết trăm số, mỗi mỗi đều hiện trăm người để l�m quyến thuộc.� Tất cả đều được thần th�ng v.v�

� Khi Đại Bồ T�t trụ bực Hỷ hạnh, v� sức thệ nguyện n�n c� thể l�m những sự thần th�ng như vậy, do đ� Bồ T�t ph�t nguyện kh�ng thể nghĩ b�n.

� Bồ T�t Hoan hỷ hạnh c� s�u ph�t t�m:� V� ph�t thiện nguyện si�ng tu tinh tấn.� V� tịnh c�c hạnh.� V� chứng c�c hạnh kh�c.� V� tịnh c�c thiện căn.� V� kh�o ứng th�n c�c c�i.� V� chẳng thể nghĩ b�n.

� Hoan hỷ hạnh đ�y, như trong Thập trụ n�i về Hoan hỷ Địa,� V� tự lợi gọi l� Địa.� Lợi tha gọi l� Hạnh.

� Bồ T�t Giới hạnh c� những tướng n�o?

� -Những c�ng đức g� Bồ T�t Hỷ hạnh đ� c�, Bồ T�t giới hạnh thảy đều đầy đủ, gồm c� mười tịnh t�m. Đ�y l� mười:

� T�m thanh tịnh, hết l�ng cung k�nh v�ng thờ c�c bậc sư trưởng. H�a thượng, t�n t�c kỳ cựu c� nhiều đức độ, chẳng sanh khi dối.

� T�m thanh tịnh khi gặp Bồ T�t đồng hạnh, trước mở lời ch�o, n�i năng mềm mỏng.

� T�m thanh tịnh thắng tất cả ma nghiệp phiền n�o.

� T�m thanh tịnh thấy c�c tội lỗi qua tất cả hạnh.

� T�m thanh tịnh thấy r� c�ng đức Niết B�n.

� T�m thanh tịnh tu tập tất cả ph�p trợ Bồ Đề phần.

� T�m thanh tịnh v� ph�p trợ Bồ Đề m� tu tập vắng lặng.

� T�m thanh tịnh kh�ng bị ph�p thế gian l�m nhiễm �.

� T�m thanh tịnh l�a Thanh văn thừa, ưa nghĩ về Đại thừa.

� T�m thanh tịnh thường nghĩ l�m lợi �ch ch�ng sanh.

� Tr�n đ�y gọi l� mười tịnh t�m.

� Bởi đủ mười t�m thanh tịnh như thế, gọi l� Giới Địa Hạnh.

� Khi Bồ T�t trụ Giới Địa Hạnh l� đầy đủ T�nh giới, chung đụng với giới t� nghiệp m� chẳng nhận, chẳng nhớ, chẳng sanh vui mừng. Những điều giới nhẹ c�n chẳng l�m hỏng, huống g� giới trung, giới thượng.� Đủ mười ph�p l�nh biết đ�u l� thiện, đ�u l� bất thiện, biết nghiệp l�nh, nghiệp dữ, nẻo l�nh, nẻo dữ, l� thừa, phi thừa, n�o nh�n, n�o quả thảy đều biết r�.� V� biết r� r�ng cho n�n Bồ T�t tự tu thập thiện, lại c�n dạy bảo ch�ng sanh thực h�nh thập thiện.� Nếu c�c ch�ng sanh do nh�n duy�n nghiệp �c, bị c�c khổ, Bồ T�t sanh t�m l�n mẫn, tu tập đại bi, để ph� nỗi khổ của c�c ch�ng sanh.� Bồ T�t Giới hạnh th�n được vắng lặng v� t�m vắng lặng.� Th�n t�m vắng lặng thanh tịnh s�ng suốt, tựa như v�ng r�ng lại được chất thuốc ca tư b� thoa v�o, khi bỏ v� lửa c�ng th�m s�ng sạch. T�m l�nh của Bồ T�t v� những ph�p được tu cũng giống vậy.

� Khi Bồ T�t trụ v�o bậc Giới hạnh, nếu sanh ra đời l� thường l�m th�n chuyển lu�n th�nh vương l�m vua trong to�n bốn ch�u thi�n hạ, c� thể chuyển h�a nghiệp �c hủy giới của nhiều ch�ng sanh, đặt để ch�ng sanh trong giới ph�p l�nh.� Ngo�i ra, như đ� n�i ở bực Hoan hỷ hạnh.� Lại như trong Thập trụ về Ly cấu địa, v� l�a tất cả cấu bợn hủy giới, cho n�n gọi l� Ly cấu địa.� V� dạy giới Bồ T�t m� gọi Giới hạnh.� Nghĩa Ly cấu địa n�i trong Thập trụ v� Giới hạnh đ�y tương đương kh�ng kh�c.

� Bồ T�t Tuệ Hạnh c� những tướng g�?

� Bồ T�t trụ bực Tuệ Hạnh được mười Tịnh T�m, khởi qu�n như vầy:

� Mười tịnh t�m của t�i kh�ng tho�i kh�ng chuyển.

� Đối với tất cả c�c ph�p hữu lậu, t�m t�i chẳng sanh cam vui.

� Với ph�p hữu lậu, t�i n�n ưu tu ph�p m�n đối trị.

� Nơi sự đối trị n�y t�i kh�ng tho�i chuyển.

� Tất cả nghiệp ma phiền n�o hữu lậu, kh�ng một thứ n�o m� t�i chẳng nhận ra v� chẳng chiến thắng.

� V� sự tu tập cho n�n� t�i chẳng sanh t�m xả bỏ.

� T�i rất cam vui với những c�ng hạnh của Phật, Bồ T�t.

� V� Đạo Bồ Đề của c�c đức Phật m� t�i tu h�nh c�c thứ hạnh khổ, kh�ng sanh ch�n nản.

� Nay t�i dốc l�ng nhớ nghĩ gi�o ph�p Đại thừa.

� T�i thường muốn l�m lợi �ch ch�ng sanh.

� Tr�n đ�y l� mười tịnh t�m.

� Bồ T�t Tuệ Hạnh qu�n s�t tất cả hạnh c� v� lượng sự khổ chi phối.� Khởi qu�n n�y rồi chẳng nhiễm c�c sự chi phối.� Qu�n s�t c�ng đức v� v� lượng phước hạnh của Tr� tuệ Phật.� Bồ T�t hết l�ng nghĩ những c�ng đức chư Phật đ� c�, được t�n t�m lớn.� V� ph� khổ n�o của khắp ch�ng sanh m� tu Bi t�m.� Kh�o nghĩ phương tiện v� khiến ch�ng sanh được sự giải tho�t. V� sự giải tho�t qu�n ph�p đối trị.� Được ph�p đối trị cho n�n qu�n c�c thiện tam muội, th�ch nghe kinh điển thuộc tạng Bồ T�t, đ� được nghe rồi si�ng tu tinh tấn.� V� sự nghe ph�p m� chẳng tiếc th�n.� Của cải trong ngo�i đều đem c�ng dường cha mẹ, h�a thượng, sư trưởng, t�n t�c kỳ cựu đức độ.� V� ch�ng sanh m� chịu nhiều thứ khổ. Nếu như được nghe một chữ, một c�u, một kệ, một nghĩa thuộc Bồ T�t tạng, t�m Bồ T�t vui, c�n hơn được của tr�n qu� đầy khắp đại thi�n thế giới, c�n hơn được th�n Đế th�ch, Phạm vương, Ma vương hay Chuyển Lu�n vương.

� Nếu c� người bảo: �Ta c� một chữ, một c�u, một kệ, một nghĩa, đ�y l� Phật n�i.� Nếu người c� thể chịu khổ gieo m�nh v�o hầm lửa lớn, ta n�i cho người�.

� Đại Bồ T�t nghe điều kiện n�y rồi, vui mừng nhận chịu, liền ph�t lời rằng: �Giả sử to�n c�i Đại thi�n thế giới n�y đầy đặc lửa dữ, ta c�n c� thể đem th�n ở v�o trong ấy đến v� lượng kiếp, huống g� ch�t lửa�.

� Khi đ� Bồ T�t v� sự si�ng tu tinh tấn, suy nghĩ như vậy:� �Nếu được nghe nghĩa ch�n thật th� ta c� lợi �ch lớn.� Phật ph�p v� thượng chẳng phải bởi chữ hay c�u m� c� thể lợi �ch�.

� Bồ T�t v� muốn hiểu nghĩa ch�n thật, cho n�n tu về Tứ Thiền, Tứ v� sắc định, Tứ v� lượng t�m v� năm thần th�ng.� Bởi tu thiền định cho n�n Bồ T�t nguyện sanh c�i Dục, tu tập ph�p Trợ Bồ Đề l�m lợi �ch ch�ng sanh.� Dầu sanh c�i Dục song lại kh�ng bị Dục giới tr�i buộc.� Trước hết l� đoạn tham dục, giận dỗi, ngu si v.v�

� V� như v�ng r�ng được đem luyện nấu, sửa đổi nhiều lần vẫn kh�ng tổn giảm.� Tu thiện căn trong sạch cho n�n được th�n thắng tốt của trời Đế Th�ch.� V� người th�ch dục hoại sự tham dục khiến được tư duy về c�c ph�p l�nh.� V� khiến ch�ng sanh c� thể hay biết hạnh nghiệp, thế giới v� ch�ng sanh giới. �V� biết phương tiện kh�o.� V� ch�ng sanh khổ khiến được giải tho�t.� V� c�ng dường cha mẹ, sư trưởng, h�a thượng v� người c� đức.� V� khiến ch�ng sanh ăn ở đ�ng c�ch.� V� được thiền định tam muội đứng đắn v� c�c thần th�ng�Như trong Thập trụ, n�i về Minh Địa Như Minh Địa trong Thập trụ, Tuệ hạnh đ�y cũng vậy, ngang nhau kh�ng kh�c.

� Bồ T�t Trợ Bồ Đề hạnh c� những tướng g�?

� Bồ T�t Tuệ hạnh đ� c� mười ph�p như trước đ� n�i.� Trụ ph�p như vậy t�m kh�ng hư hoại, tu tập tr� tuệ, c� thể v� ch�ng sanh diễn n�i ch�nh ph�p khiến được điều phục v� được thuần phục, người đ� thuần thục, v� họ n�i ph�p khiến được giải tho�t, sanh chủng t�nh Phật.� V� tu ba mươi bảy phẩm trợ đạo v� phương tiện kh�o, xa l�a chấp ng�.� Do ph� chấp ng� m� dứt phiền n�o, được t�m an nhẫn, t�m nhu nhuyến, t�m thanh tịnh thuần thiện v� t�m của v� lượng hạnh.� Biết ơn, biết ơn, đầy đủ v� lượng thiện ph�p trong sạch, c�ng si�ng tinh tấn tu c�c nghiệp l�nh của bực địa thượng.� Biết r� ph�p giới v� ch�ng sanh giới.� Tất cả kẻ �c, tất cả �c ma, quyến thuộc �c ma kh�ng thể đổi dời hay l�m trở ngại hoặc l�m hư hỏng t�m Bồ T�t n�y.

� Ngo�i ra như đ� n�i qua nơi c�c Hạnh trước.

� V� như tay thợ l�m s�u chuỗi v�ng, dễ khiến mọi người ham th�ch.� Thiện ph�p của Bồ T�t n�y cũng tự như vậy, kh�ng bị h�ng Thanh văn, Duy�n gi�c hay c�c hạng kh�c lay động.

� Bồ T�t n�y sanh về Trời Dạ Ma, nhằm ph� chấp ng� của ch�ng sanh nơi đ�.� Đ�y gọi l� Bồ T�t Trợ Bồ Đề hạnh.

� V� muốn tu tập tr� tuệ lợi �ch. V� tu tập ba mươi bảy phẩm Trợ đạo, ph� tất cả kiến chấp, tất cả m� lầm.� V� ngăn đ�ng tất cả �c nghiệp. V� tăng trưởng thiện ph�p.� V� l�m cho quả địa được thanh tịnh, Bồ T�t tu tập Hạnh Trợ Bồ Đề.

� Như trong Thập trụ n�i về Diệm Huệ địa. Diệm Huệ địa với Trợ Bồ Đề hạnh n�y ngang nhau kh�ng kh�c.� Tự lợi gọi l� Địa.� Lợi tha l� Hạnh.

� Bồ T�t Chung Th�nh Đế Hạnh c� những tướng g�?

� Bồ T�t Đế Hạnh trước hết được mười ph�p thanh tịnh.� V� sự thanh tịnh cực kỳ vĩđại đối với bốn Chơn đế, cho n�n gọi l� Cộng Đế hạnh. (Chung Th�nh đế hạnh).

� Bồ T�t Đế hạnh thấy v� lượng thế giới, v� lượng đức Phật, qu�n bốn Th�nh đế đều c� mười hạnh.� Nếu n�i về sự khổ, v� cớ g� n�i? N�i nh�n duy�n n�o?� N�i c�ch n�o?� N�i về những ai?� Những điều như thế Bồ T�t đều biết một c�ch chơn thật.

� Khổ đế như vậy, Tập đế, Diệt đế, Đạo đế cũng vậy. Trong khi qu�n s�t, biết những phương tiện của bốn Th�nh đế, qu�n tất cả khổ, tất cả tội lỗi v� những c�ng đức của mỗi mỗi đế.� V� ch�ng sanh m� th�m lớn t�m Bi.� Biết r� nghiệp b�o của c�c ch�ng sanh qua lại thế gian.� Biết r� đế l� (hữu vi) thế gian v� biết r� sự nhận chịu hậu quả bởi những ph�p t�.� V� kẻ� thực h�nh ph�p t� m� n�i m�n giải tho�t.� Biết về những sự trang nghi�m, đầy đủ t�m ghi nhớ.� Đủ t�m s�ng tỏ v� đủ phương tiện điều phục ch�ng sanh. Hiểu r� tất cả phương thuật thế gian.� V� cảm h�a ch�ng sanh m� ph� những thống khổ. V� chứng V� thượng Bồ Đề m� thường bố th� ch�ng sanh những vật cần d�ng.� Lu�n lu�n ph� sự ngh�o n�n khốn khổ của c�c ch�ng sanh. Biết r� � nghĩa Xứ chẳng phải xứ, ph� thờ tự t�, chẳng chấp nhận lối hiểu biết đi�n đảo nghĩa Bồ T�t tạng, m� thuyết minh về đạo l� ch�n thật.� Ngo�i ra như c�c hạnh tr�n đ� n�i.

� V� như v�ng r�ng được cẩn trong c�c vật qu�, gi� trị của n� kh� lường.� Đại Bồ T�t n�y cũng vậy.� Bao nhi�u thiện ph�p đều hơn tất cả Thanh Văn, Duy�n Gi�c, hơn những Bồ T�t ở c�c Địa dưới.

� Đại Bồ T�t ở bực Tuệ Hạnh (Đệ Tam địa), tr� tuệ đ� như �nh s�ng mặt trời, �nh s�ng mặt trăng. Kh�ng ai c� thể ph� hoại che lấp, gi� chướng Tỳ lam kh�ng thể đổi dời.

� Bao nhi�u tr� tuệ của Đại Bồ T�t Cộng Đế Hạnh n�y lại cũng như vậy v� c�n trỗi vượt hơn. Tất cả Thanh Văn, Duy�n Gi�c kh�ng thể l�m cho nghi�ng ngả, những g� thế ph�p kh�ng thể ph� hoại. Khi bỏ th�n mạng, sanh nơi c�i trời Đ�u Xuất, được đại tự tại v� ph� hỏng ph�p t�, th�nh tựu v� lượng ức số phước đức, đầy đủ tr� tuệ của Bồ T�t để tịnh h�a ch�ng sanh.� V� biết phương tiện n�i về chơn đế.� V� xem sanh tử c� sự khổ lớn.� V� muốn� tăng trưởng về t�m Đại Bi.� V� muốn đầy đủ phước đức trang nghi�m.� V� ph�t nguyện l�nh. V� l�m cho t�m ghi nhớ, t�m th� xả v� t�m s�ng suốt thay đổi th�m lớn.� V� muốn tư duy c�c thứ thiện ph�p.� V� muốn điều phục hạnh c�c ch�ng sanh.� V� dạy ph�p phương tiện thế, xuất thế gian.� V� trong sạch c�c căn l�nh�Ngo�i ra, như tr�n đ� n�i.

� Như trong Thập trụ n�i về Nan thắng Địa, Đế hạnh đ�y cũng vậy, ngang nhau kh�ng kh�c.

� Bồ T�t Chung Thập Nhị Nh�n Duy�n hạnh c� những tướng g�?

� -Như trước đ� n�i sơ lược, Bồ T�t trụ hạnh Chung Thập nhị Nh�n duy�n, qu�n về tướng Đệ nhất nghĩa của tất cả ph�p Đệ nhứt nghĩa l� tướng KH�NG của c�c ph�p. V� tất cả ph�p đều kh�ng thể tuy�n n�i, cho n�n gọi l� kh�ng tướng. Kh�ng tướng l� tướng kh�ng sanh, kh�ng diệt.� V� kh�ng sanh, kh�ng diệt, cho n�n c�i thấy V� sanh l� b�nh đẳng.� V� thỉ v� chung b�nh đẳng.� C� v� kh�ng b�nh đẳng.� Kh�ng lấy kh�ng bỏ b�nh đẳng, như huyễn b�nh đẳng.� T�nh kh�ng b�nh đẳng.� Chẳng c�, chẳng kh�ng b�nh đẳng.

� Đại Bồ T�t trụ những sự b�nh đẳng đ�y rồi th�m lớn t�m đại bi, hết l�ng nhớ ph�p Bồ Đề, biết� r� chỗ xuất v� chỗ hoại diệt của c�c thế gian, biết mười hai duy�n, r� biết c�c ph�p vốn từ duy�n sanh.� Lại cũng biết r� Từ mười hai nh�n duy�n, sanh ra ba giải tho�t m�n Kh�ng, V� tướng, V� nguyện.� V� tu tập ba giải tho�t m�n m� dứt hẳn tướng ng�, tướng sở.� Đoạn hẳn tướng t�c, tướng thọ. Đ�y gọi l� Đệ Nhứt nghĩa.� V� ch�ng sanh m� chơn thật tư duy t�nh chất phiền n�o bởi nh�n duy�n h�a hợp, kh�ng bền kh�ng chắc.� V� nh�n duy�n kh�ng chắc, cho n�n ph�p hữu vi mong manh, do đ� kh�ng ng� v� kh�ng ng� sở.� Th�nh tựu đầy đủ v� lượng c�c khổ.� Bồ T�t tự nghĩ: �T�i c� thể l�m tan hoại tất cả c�c ph�p hữu vi. Tuy c� thể l�m, nhưng t�i chẳng n�n diệt hẳn.� T�i để ph�p hữu vi l� v� ch�ng sanh�.� Khi khởi qu�n n�y liền được Tuệ hạnh v� ngại.� V� r� Tuệ hạnh s�ng suốt v� ngại, n�n kh�ng trở ngại đối với tất cả c�c hạnh trong đời.� V� được Tuệ hạnh v� ngại cho n�n gọi l� Nhiếp lấy sức Nh�n của Đệ Thất Địa.

� Tu Hạnh Trợ Bồ Đề Chung ph�p hữu vi đ�y, chẳng th�ch diệt hẳn c�c ph�p hữu vi.� Tuy chẳng diệt hẳn, cũng kh�ng nhiễm mắc. L�c Bồ T�t tu về phương tiện n�y, liền chứng một vạn m�n kh�ng tam muội, V� tướng, V� nguyện tam muội lại cũng như vậy. Bởi tu ba vạn m�n tam muội cho n�n tất cả ngoại đạo t� kiến, tất cả Thanh Văn, Duy�n Gi�c hay quyến thuộc của c�c thứ �c ma kh�ng thể lay động, kh�ng thể l�m cho ngăn trở hư hoại.� Ngo�i ra như đ� được n�i ở c�c hạnh tr�n.

� V� như vua trời Đế t�ch v� Chuyển lu�n vương đầu đội Kim quan c� cẩn tạp bảo, l� thứ ch�n bảo m� Chư Thi�n, lo�i người đều rất ưa nh�n.� Tr� tuệ của Đại Bồ T�t n�y cũng vậy, đều được chư Phật v� chư Bồ T�t mười phương ưa thấy.� Lại như �nh s�ng mặt trời, mặt trăng, hơn hẳn tất cả mọi �nh s�ng kh�c, tr� tuệ Bồ T�t cũng lại như vậy.

� Đại Bồ T�t trụ Hạnh Chung Thập nhị Nh�n Duy�n, v� khiến ch�ng sanh thấy sự b�nh đẳng c�c ph�p.� V� biết mười hai nh�n duy�n được chứng giải tho�t.� V� được ba giải tho�t m�n. V� ph� hỏng tất cả tướng t�.� V� biết phương tiện gi�o h�a xoay chuyển sanh tử.� V� được tr� tuệ v� ngại.� V� được hạnh s�ng suốt v� ngại.� V� được v� lượng m�n tam muội.� V� kh�ng ph�, kh�ng động.� V� th�m lớn thiện ph�p.� V� l�m trong sạch c�c c�i.� Ngo�i ra, như trong Thập trụ n�i về Hiện Tiền Địa.� Trong Thập trụ n�i v� chỗ n�i nơi đ�y ngang nhau kh�ng kh�c.

� Bồ T�t H�nh Hạnh c� những tướng g�?

� -Khi Đại Bồ T�t được Hạnh Trợ Bồ Đề, sự tu h�nh đầy đủ, c� thể chứng v� lượng tam muội c� sự chung c�ng đối với thế gian v� chẳng chung thế gian.� V� được đầy đủ cho n�n v�o hạnh thứ bảy.

� Bấy giờ Bồ T�t được sức đại tự tại đối với c�c ph�p thế gian,� dốc l�ng nghĩ về Từ T�m.� Sự trang nghi�m về c�ng đức, trang nghi�m về Đạo Bồ Đề thảy đều tăng trưởng.� Chỗ chứng ngộ về ph�p Trợ Bồ Đề của Bồ T�t n�y chẳng c�ng với Thanh Văn, Duy�n gi�c.� Biết được ph�p giới, biết ch�ng sanh giới, thế giới, v� biết th�m t�m Phật. Khi Bồ T�t n�y đầy đủ c�c thứ c�ng đức như vậy, biết cảnh giới Phật kh�ng tướng, kh�ng nghiệp v� kh�ng gi�c tri, thấy được v� lượng quốc độ chư Phật, trong tất cả động t�c đi, đứng, ngồi, nằm đều kh�ng mất đạo t�m.� Khi đ� Bồ T�t trong mỗi mỗi niệm th�m lớn mười ba la mật, th�nh tựu đầy đủ ph�p trợ Bồ Đề.

� Khi trụ Hoan hỷ hạnh, sự ph�t nguyện của Bồ T�t chỉ mới l� nh�n duy�n.� Trụ hạnh thứ hai (giới hạnh), l� nh�n duy�n xa l�a tất cả sự hủy giới.� Trụ hạnh thứ ba (Tuệ hạnh) l� th�m lớn thiện nguyện v� được ph�p s�ng suốt.� Trụ hạnh thứ tư (Trợ Bồ Đề hạnh)� l� nh�n duy�n l�a c�c tướng đạo. �Trụ hạnh thứ năm (Cộng Th�nh Đế hạnh) l� l�a chướng ngại sự học phương tiện thế gian.� Trụ hạnh thứ s�u (Cộng Thập Nhị nh�n duy�n hạnh) được v�o nghĩa th�m s�u.� Đến hạnh thứ bảy (H�nh hạnh) l� tăng trưởng sự hướng đến tất cả ph�p Phật, tăng trưởng đầy đủ ph�p Trợ Bồ Đề, thế n�n Bồ T�t lần lượt sẽ được Tịnh hạnh l� hạnh thứ t�m (V� tướng hạnh).� V� sự trong sạch đ� được ho�n tất cho n�n gọi l� Tịnh hạnh.� Ở đệ thất hạnh v� c�n xen tạp cho n�n chẳng gọi l� Tịnh hạnh.

� Khi trụ Đệ thất hạnh đ�y đoạn c�c phiền n�o, lại cũng chẳng gọi l� l�a phiền n�o.� Nghĩa l�:� Phiền n�o chẳng khởi n�n chẳng gọi l� đi đ�i (tương ứng), v� chưa được quả Phật cho n�n chẳng được gọi l� l�a.� Nhưng đến địa vị n�y, ba nghiệp đ� được thanh tịnh, biết r� tất cả phương tiện v� học thuật thế gian, c� thể l�m thầy cho h�ng trời, người trong to�n cả c�i Đại thi�n thế giới.� Chỉ trừ B�t địa, ngo�i ra ch�ng sanh trong khắp đại thi�n thế giới, kh�ng ai c� thể c� t�m ngang h�ng với Bồ T�t n�y.� Lại cũng trừ B�t địa Bồ T�t, bực Thất địa n�y c� thể tự do xuất nhập v� lượng ph�p m�n, l�a hẳn con đường của Thanh Văn, Duy�n Gi�c.� Đ�y gọi l� bực �Thanh tịnh th�n, khẩu, � nghiệp�� cũng vẫn tu tập về đạo Bồ Đề kh�ng biết ch�n đủ, c� thể chứng quả V� thượng Bồ Đề, v� ch�ng sanh m� n�i ph�p hữu vi l�a tất cả tướng mạo thuộc th�n, miệng, �, được ph�p nhẫn s�u, kh�ng sanh kh�ng diệt.

� Khi thực h�nh hạnh thứ s�u v�o Diệt tận định.� Qua đến hạnh n�y, tuy niệm niệm diệt nhưng kh�ng thủ chứng Niết b�n, do đ� mệnh danh chẳng thể nghĩ b�n.� Dầu c�ng ch�ng sanh tu hạnh Bồ Đề nhưng chẳng bị ph�p thế gian l�m cho � nhiễm. Ngo�i ra, như đ� được n�i ở c�c hạnh trước.

� Đại Bồ T�t tu ba giải tho�t m�n điều phục ch�ng sanh, chẳng để cho họ ở v�o địa vị Thanh Văn, Duy�n gi�c.� Điều phục ch�ng sanh khiến l�a ngũ dục, dứt c�c t� kiến. Khi tu như vậy, tất cả thiện ph�p ng�y c�ng tăng trưởng, t�m của Bồ T�t kh�ng ai c� thể ph� hoại lay động.

� V� như v�ng r�ng, được cẩn v�o giữa c�c thứ b�u vật, gi� trị kh� lường, v� bi�n kh�ng thể t�nh kể.

� Lại như �nh s�ng mặt trời, tất cả ch�ng sanh chẳng thể nghĩ b�n, �nh s�ng tr� tuệ của Bồ T�t n�y lại cũng như vậy.

� Đại Bồ T�t tu tập hạnh n�y v� khiến ch�ng sanh được v� lượng ức c�c m�n tam muội.� V� ph� tất cả những t�m chấp tướng. V� được phương tiện kh�o tu đạo quả.� V� thấy thế giới Phật được chứng giải tho�t.� V� c� thể nhập c�c ph�p m�n rất s�u. V� được đầy đủ ph�p Trợ Bồ Đề.� V� đoạn hẳn tịnh bất tịnh ph�p.� V� trang nghi�m đầy đủ về đạo Bồ Đề.� V� tịnh tam nghiệp.� V� biết r� tất cả phương thuật thế gian.� V� chứng v� lượng ph�p m�n v� c�c tam muội chẳng đồng chung với Thanh Văn, Duy�n Gi�c.

� Ngo�i ra như trong Thập trụ n�i về Viễn h�nh địa. Về nghĩa Viễn h�nh địa v� H�nh hạnh đ�y ngang nhau kh�ng kh�c.

� Bồ T�t V� tướng hạnh c� những tướng g�?

� -Khi Đại Bồ T�t trụ bực thứ nhứt (Hỷ hạnh), đ� được ph�p hạnh, biết nghĩa c�c ph�p v� biết sự kh�ng sanh kh�ng diệt trong ba đời.� Qu� khứ chẳng sanh, vị lai chẳng diệt.� Hiện tại kh�ng tướng. V� kh�ng nh�n duy�n cho n�n chẳng sanh chẳng diệt.� Do đ� tướng Đệ nhứt nghĩa chẳng thể tuy�n n�i, chẳng thể tuy�n n�i về Ph�p, c�n ph�p c� thể n�i, l� phần tướng lan rộng.� Tuy c� thể lan rộng nhưng thật sự ra vốn kh�ng c� t�nh.� V� t�nh kh�ng c� tướng cho n�n kh�ng nh�n, kh�ng quả.� Nhưng t�nh �bất khả thuyết� n�y, chẳng thể bảo n� l� kh�ng.� Tại sao vậy?� -V� n� thể diễn b�y bởi ng�n thuyết.� Nếu t�nh c� thể n�i l� c� tướng, đ� gọi l� tướng t�.� Nếu c� vật g� kh�ng thể n�i được, tức kh�ng c� sự kh�c nhau ở ban đầu, chặn giữa v� rốt sau. V� lẽ ấy trong tất cả thời gian phiền n�o chẳng thể chi phối, v�o đ�ng ph�p giới, kh�ng sự tư duy, t�m được b�nh đẳng, v� đ� l�a khỏi lưới si m�, Bồ T�t đầy đủ mười thứ s�ng suốt như vậy rồi nhập Đệ B�t hạnh.

� Khi Đại Bồ T�t trụ v�o hạnh n�y liền được sự vắng lặng của v� sanh ph�p nhẫn.� Lại c� bốn sự suy cầu về tất cả ph�p, c� bốn chơn tr� biết tất cả ph�p.� V� sự cầu biết, cho n�n c� thể đoạn hết tất cả t� nghiệp v.v�v� đoạn t� nghiệp cho n�n thấy c�c phiền n�o chẳng c�n t�i sanh.� Tại sao vậy?� -V� đ� qua rồi.� Lại thấy tất cả phiền n�o chẳng diệt.� V� sao thế?� -V� kh�ng nh�n sanh lại thấy hiện tại chẳng ph�t khởi những kiết sử phiền n�o, v� chẳng tập nh�n vậy.

� Bốn sự suy cầu như đ� n�i trong phần nghĩa chơn thật.� Bốn chơn tr� cũng được n�i trong phần Giải hạnh.� Đệ B�t hạnh n�y gọi l� Ph�p nhẫn vắng lặng, bởi v� Bồ T�t được v� sanh ph�p nhẫn.� V� chứng v� sanh ph�p nhẫn cho n�n được chỗ rất s�u của Bồ T�t hạnh.� Khi trụ v�o hạnh rất s�u xa n�y, Bồ T�t tu h�nh diệu hạnh v� tướng.� Nếu Bồ T�t c� những mối lo ngại hay tướng v� minh vi tế n�o, th� đến địa n�y Bồ T�t đều xa l�a.� Do thế hạnh n�y gọi l� vắng lặng.

� Bồ T�t trụ hạnh s�u thẳm n�y rồi, b�n th�ch ở lu�n nơi gi�ng ph�p tr� (nhập hẳn Niết b�n).� Bấy giờ v� lượng Đức Phật đều c�ng hiện th�n an ủi khuyến ph�t.� Do sự khuyến ph�t cho n�n Bồ T�t khởi nhập ph�p m�n, v� chứng ph�p m�n, cho n�n lại được mười t�m tự tại như tr�n đ� n�i.� V� được sức tự tại n�n Bồ T�t n�y nếu muốn trụ kiếp l�u d�i hay kiếp ngắn ngủi đều được t�y �.� Muốn nhập định n�o t�y � được nhập.� Muốn l�m hạnh n�o l� t�y � thực h�nh.� Trong khoản một niệm muốn cầu việc g�, c� thể được ngay.� Muốn biết tất cả phương tiện thế gian c� thể biết r�. Muốn sanh chỗ n�o l� t�y � sanh.� Muốn thị hiện ra sức thần th�ng g� liền c� thể thị hiện.� Muốn lập thệ nguyện g�, đều c� thể như �.� Muốn khởi qu�n hạnh n�o, liền c� thể t�y � th�nh tựu.� Muốn biết ph�p giới, tức c� thể biết.� Muốn biết văn tự, lời lẽ, c�u nghĩa, những chỗ đ�ng ph�p, sai ph�p v.v�� Liền c� thể biết r� r�ng.� Đ�y mệnh danh l� c�ng đức tự tại của Đại Bồ T�t ở Đệ B�t Địa.� Trong mỗi mỗi niệm thường thấy chư Phật�Ngo�i ra như đ� lược n�i ở c�c địa tr�n.� Những v� dụ v�ng v� v� dụ mặt trời lại cũng như vậy.

� Khi Đại Bồ T�t trụ nơi hạnh n�y, v� ph� chấp tướng của ch�ng sanh.� V� nhận thức chơn thật về Đệ Nhứt nghĩa. V� được tr� tuệ chơn thật.� V� được v� sanh vắng lặng.� V� biết hạnh rất thẳm s�u.� V� trụ v�o gi�ng ph�p.� V� v�o ph�p m�n của Phật.� V� nhập ph�p m�n chẳng thể nghĩ b�n.� V� đối với Phật ph�p t�m kh�ng hư hỏng, chẳng thể lay động.� V� được v� lượng thần t�c.� V� được mười thứ tự tại.� V� được mười m�n c�ng đức tự tại.� V� l�m cho căn l�nh vắng lặng.� V� đối với c�c c�i được tự do sanh đến�

� Ngo�i ra, c� những ph�p kh�c như trong Thập trụ n�i về Bất động địa. Bất động địa v� V� tướng hạnh n�y ngang nhau kh�ng kh�c.

� Bồ T�t V� ngại hạnh c� những tướng g�?

� -Đại Bồ T�t đ� thực h�nh c�ng hạnh rất l� s�u xa kh�ng biết ch�n đủ, tu huệ v� thượng đủ tất cả ph�p, v� ch�ng sanh m� n�i ra gi�o ph�p. R� biết ph�p giới. Ph�p giới nghĩa l� cấu uế phiền n�o đ� hết. Những g� cấu, tịnh đều biết r� r�ng v� n�i được tất cả những ph�p như vậy.� Đ�y mệnh danh l� Bực Đại Ph�p sư, l� bực th�nh tựu v� lượng m�n đ� la ni, biết phương tiện n�i kh�ng c�ng tận về lời, về nghĩa, thọ ph�p, tr� giới, t�y niệm ch�ng sanh v� đ� diễn n�i, phi thời chẳng n�i, t�y sự ưa th�ch của ch�ng sanh m� n�i.� Đ�y gọi l� bốn tr� v� ngại của Bồ T�t V� ngại hạnh.� Ngo�i ra, những c�ng đức kh�c như tr�n đ� n�i.

� Đại Bồ T�t trụ nơi hạnh n�y, v� c�c ch�ng sanh nhập sự vắng lặng.� V� c�c ch�ng sanh m� biết ph�p giới.� V� c�c ch�ng sanh l�m đại ph�p sư chẳng thể nghĩ b�n.� V� tăng trưởng Phật ph�p.� Như trong Thập trụ thuyết minh rộng r�i về Thiện Huệ địa.� Nhằm khiến ch�ng sanh được sự an vui, Đại Bồ T�t trụ V� ngại hạnh, c�ng với nghĩa Thiện Huệ địa ngang nhau kh�ng kh�c.

� Bồ T�t trụ Bồ T�t hạnh c� những tướng g�?

� Đại Bồ T�t tịnh V� ngại hạnh rồi, muốn trở th�nh một đấng ph�p vương, cho n�n nhập tam muội thanh tịnh, muốn được đầy đủ Nhứt thiết chủng tr�, chỗ chứng ph�p m�n v� tam muội sau c�ng đồng với chư Phật, c�ng Phật ngồi chung, l�m tất cả hạnh, r� tất cả ph�p, biết phương tiện giải tho�t, biết sở h�nh của Phật, biết v� tận m�n đ� la ni giải tho�t, biết sức nghĩ nhớ cực đại, biết đại thần th�ng, thiện căn vắng lặng, biết sự tịnh h�a c�c c�i v.v� Ngo�i ra như trong Thập trụ n�i về Ph�p v�n địa, đầy đủ trang nghi�m về đạo Bồ Đề v� hạnh Bồ T�t.

� Bực Ph�t v�n địa Bồ T�t c�ng chư Phật chung chứng Bồ Đề rồi, th� khắp ch�ng sanh v� lượng� mưa ph�p, mưa ph�p như vậy hay khiến ch�ng sanh lắng đọng tất cả phiền n�o trần ai, l�m nẩy mầm mọng hạt giống ph�p l�nh, l�m tăng mầm l�nh v� l�m th�nh thục căn l�nh sẵn c�.� Do vậy địa n�y gọi l� Ph�p v�n địa, cũng bởi nghĩa đ�y m� mệnh danh l� Bồ T�t hạnh.� Nếu n�i về c�ng đức của Ph�p v�n địa, th� c�ng đức của bậc trước kh�ng c�.

� Bồ T�t tu mỗi mỗi hạnh, phải trải qua thời gian v� lượng na do tha kiếp v� phải đầy đủ ba a-tăng-kỳđại kiếp mới chứng được hết tất cả c�c hạnh.

� A-tăng-kỳđại kiếp thứ nhứt được bực Giải hạnh (c�c quả vị Tam hiền) Qua Giải hạnh rồi đến đầu a-tăng-kỳ kiếp thứ hai chứng được Hỷ hạnh (sơ địa) Qua Hỷ hạnh rồi cũng cứ tu h�nh mải miết cho đến V� tướng hạnh (đệ B�t địa).� Đến V� tướng hạnh l� m�n a-tăng-kỳđại kiếp thứ hai, đến đ�y Bồ T�t chứng V� tướng hạnh, được gọi l� Hạnh quyết định.� Qua khỏi V� tướng hạnh được V� ngại hạnh, qua V� ngại hạnh được Bồ T�t hạnh.

� A-tăng-kỳ c� hai c�ch gọi:� Một l� đại kiếp a-tăng-kỳ.� Hai l� trung kiếp a-tăng-kỳ. Kh�ng thể đếm xiết gọi l� a-tăng-kỳ.� Sự tu h�nh của Bồ T�t l� a-tăng-kỳđại kiếp (v� số đại kiếp).

� Nếu Bồ T�t si�ng năng tinh tấn, c� thể đổi a-tăng-kỳ trung kiếp, chẳng thể đổi đại kiếp.

� Đại Bồ T�t tu tập c�c hạnh như vậy, lu�n lu�n ph� phiền n�o v� sở tri chướng.� Khi trụ V� tướng hạnh l� dứt tất cả phiền n�o về phần th� tướng.� Khi trụ c�c hạnh sau l� dứt tất cả tập kh� phiền n�o (c�n gọi l� căn bản v� minh), cho n�n gọi l� Như Lai hạnh.

� Sở tri chướng c� ba lớp, cũng v� như lớp da ngo�i, lớp da trong v� lớp xương tủy.

� Khi chứng Hoan hỷ địa l� mới đoạn m�n chướng da ngo�i.� Chứng V� tướng hạnh c� thể đoạn m�n chướng da trong.� Đến khi chứng Như Lai hạnh l� chấm dứt ho�n to�n lớp chướng trong xương tủy.

� Đầy đủ những hạnh tr�n, được mười một sự thanh tịnh:

� Hạnh thứ nhứt được T�nh tịnh.

� Hạnh thứ hai được Giải tịnh.

� Hạnh thứ ba được T�m tịnh.

� Hạnh thứ tư được Giới tịnh.

� Hạnh thứ năm được Nguyện tịnh.

� Hạnh thứ s�u được Tr� trang nghi�m tịnh.

� Hạnh thứ bảy được Tr� trang nghi�m tịnh.

� Hạnh thứ t�m được Tr� trang nghi�m tịnh.

� Hạnh thứ ch�n được đủ trang nghi�m Bồ Đề tịnh.

� Hạnh thứ mười được Tr� chơn thật tịnh.

� Hạnh thứ mười một được Tr� v� ngại tịnh.

� Hạnh thứ mười hai. Nhứt thiết tr� tịnh.

� Hạnh thứ mười ba. Tập kh� tịnh.

� Hạnh thứ nhứt, thứ hai nhờ nghe tạng ph�p Bồ T�t được sanh t�n t�m.

� Hạnh thứ ba, dốc l�ng lập nguyện tu tập nguyện kh�c.

� Hạnh thứ tư, thứ năm, thứ s�u l� biết r� tướng c�c ph�p.

� Hạnh thứ bảy đến hạnh thứ mười l� sự vắng lặng tất cả hạnh, l� sự rốt r�o nh�n quả của tất cả hạnh.

� Thanh Văn thừa cũng c� mười hai hạnh:

� C� t�nh Thanh văn l� hạnh thứ nhứt.

� Nếu được ph�p thứ nhứt về thế gian, gọi l� hạnh thứ hai.

� Được nhẫn ph�p Khổ l� hạnh thứ ba.

� Được bốn t�n t�m, được giới trong sạch l� hạnh thứ tư.

� Đ�ng theo giới trụ, ph�p được tăng trưởng l� hạnh thứ năm.

� Qu�n Tứ th�nh đế l� hạnh thứ s�u, thứ bảy thứ t�m.

� Tu V� tướng tam muội l� hạnh thứ ch�n.

� Th�nh tựu đủ ba m�n tam muội l� hạnh thứ mười.

� Chứng được giải tho�t l� hạnh thứ mười một.

� Quả vị A la H�n l� hạnh thứ mười hai.

PHẨM THỨ HAI MƯƠI LĂM

SỰ RA ĐỜI CỦA TẤT C�NH ĐỊA

� Sự ra đời của Bồ T�t c� năm t�nh c�ch ứng h�a khắp cả (ngũ chủng nhứt thiết).

� Tất cả hạnh v� tất cả sự thanh tịnh của Bồ T�t l� l�m cho ch�ng sanh được an ổn, vui th�ch.

� Năm t�nh c�ch khắp cả của Bồ T�t l� g�?

� 1.Ở trong c�c c�i l�m cho ch�ng sanh l�a khổ.

� 2.Ở trong c�c c�i được t�y t�m h�nh động.

� 3.Ở trong c�c c�i được sự trỗi vượt.

� 4.Ở trong c�c c�i được sức tự tại.

� 5.Sự sau c�ng của Bồ T�t ở trong c�c c�i.

� Ở trong c�c c�i l�m cho ch�ng sanh l�a khổ l� như thế n�o?

� Thời kỳđ�i k�m, Bồ T�t thấy ch�ng sanh đ�i kh�t khổ sở, nhằm năm mất m�a, l�a th�c đắt đỏ.� Bấy giờ Bồ T�t do đại nguyện lực, chịu l�m th�n c�, m�nh rất d�i lớn để bố th� thịt cho nhiều ch�ng sanh.� Ch�ng sanh ăn rồi trừ được đ�i kh�t. V� sức thệ nguyện m� th�n Bồ T�t đổi ra to lớn.

� Hoặc v�o thời buổi �c độc, hết thảy ch�ng sanh bị c�c bệnh tật thuộc 404 chứng.� Những chứng bệnh n�y c�ng l�c lan tr�n khắp cả mọi nơi. Bấy giờ Bồ T�t d�ng năng lực đại nguyện, ho� th�n l�m bực đại danh y, c� thể trị l�nh hẳn c�c chứng bệnh, l�m cho ch�ng sanh tho�t khỏi nỗi khổ bệnh hoạn.

� Hoặc gặp thời đại đao binh ch�m giết, nhiều xứ đua nhau ph�t khởi chiến tranh, l�m cho d�n ch�ng v� c�ng sợ h�i, c�c l�nh chứa tranh b� đồ vương kh�ng ch�n kh�ng đủ.� Bấy giờ Bồ T�t ứng th�n l�m bực vua lớn, c� đủ thế lực h�ng mạnh v� chế định luật ph�p hẳn hoi, nh� vua b�n d�ng phương tiện hay kh�o, l�m cho đ�i b�n o�n cừu trở lại h�a hợp, d�ng lời mềm mỏng� trừ kẻ �c t�m, chẳng d�ng h�nh phạt đ�nh đập. giam nhốt, chẳng giết mạng người hoặc chiếm đoạt t�i sản của người, b�nh đẳng xem d�n dường như con một, thương x�t tất cả như nhau.

� Nếu c� những hạng t� kiến m� muội, v� sự d�ng c�ng thi�n thần t� đạo m� l�m nghiệp �c, v� ph� số đ�, Bồ T�t thị hiện l�m th�n quỷ thần ứng mộng dạy bảo: Nay ngươi chẳng n�n giết hại d� cừu để đem tế tự.

� Thế n�n, v� ph� khổ n�o của c�c ch�ng sanh, m� thọ th�n trong c�c c�i, c�c lo�i.� Đ�y mệnh danh l� �Ở trong c�c c�i l�m cho l�a khổ�. (ly khổ lữu)

� Ở trong c�c c�i t�y t�m h�nh động:

� Đại Bồ T�t d�ng năng lực thệ nguyện, thị hiện chịu th�n c�c giống s�c sanh nhằm ph� nghiệp �c của c�c giống ấy, hoặc l�m th�n �c quỷ, l�m kẻ hung dữ, lại c�n l�m th�n b� la m�n t� kiến, hoặc thị hiện l�m người ham ngũ dục�.

� Bồ T�t trước hết l� t�y t�m lo�i n�o chịu l�m th�n như trong lo�i đ�, để khiến ch�ng sanh l�a bỏ nghiệp �c.� Tuy rằng thọ th�n trong c�c nẻo �c nhưng chẳng tạo �c.� Hoặc khi người c� g�y tạo chăng nữa, sau đ� chẳng tạo.� Ch�ng sanh thấy vậy cũng bắt chước theo m� dừng việc �c. V� sự t�y lo�i ch�ng sanh, ph� hỏng bao nhi�u nghiệp �c, cho n�n gọi l� ở trong c�c c�i t�y t�m h�nh động (t�y t�m h�nh hữu).

� Ở trong c�c c�i được sự trỗi vượt:

� Khi Đại Bồ T�t sanh ra nơi n�o, l� hơn hẳn bao nhi�u người kh�c. Hơn về gi�ng họ, nhan sắc, tuổi thọ hoặc quả b�o v.v�Đ�y mệnh danh l� ở trong c�c c�i được sự trỗi vượt (thắng hữu).

� Ở trong c�c c�i được sức tự tại:

� Từ l�c Bồ T�t tu l�n đến bực Sơ hoan hỷ địa cho đến hạnh thứ mười hai, trong suốt thời gian d�i đăng đẳng đ�, những th�n n�o m� Bồ T�t thị hiện, đều gọi chung l� được sức tự tại. Sức tự tại l� năng lực bản nguyện.� Từ t�nh địa cho đến hạnh thứ mười hai, hoặc thọ th�n chuyển lu�n vương, th�n tự tại thi�n cho đến th�n trời Sắc cứu c�nh.� N�i chung lại l� tất cả c�c c�i v� ở trong c�c c�i được th�n � thượng.� Bởi do nghiệp lực, cho n�n gọi l� �Ở trong c�c c�i được sức tự tại� (tự tại hữu).

� Sự sau c�ng hết của Đại Bồ T�t ở trong c�c c�i:

� Th�n tối hậu của Bồ T�t, gọi l� Bồ T�t hữu, th�nh tựu đầy đủ c�c sự trang nghi�m về đạo Bồ Đề, hoặc sanh v�o gi�ng B� la m�n hay s�t đế lợi m� chứng V� thượng Bồ Đề, l�m tất cả Phật sự.� Đ�y mệnh danh l� sự sau c�ng của Bồ T�t ở trong c�c c�i (Bồ T�t hậu hữu).

� C�c Đại Bồ T�t qu� khứ cũng thọ năm thứ �hữu� n�y.� Hiện tại, vị lai tất cả Bồ T�t cũng đều như vậy.

� Do năm �hữu� n�y m� chứng quả vị V� thượng Ch�nh gi�c.

� Nếu Bồ T�t n�o tu h�nh thị hiện, thọ năm thứ �hữu� l� chứng V� thượng Bồ Đề.

HẾT QUYỂN T�M

�

Quy�̉n 1� Quy�̉n 2� Quy�̉n 3� Quy�̉n 4� Quy�̉n 5� Quy�̉n 6� Quy�̉n 7� Quy�̉n 8� Quy�̉n 9� Quy�̉n 10

�

[ TRANG CHỦ |�KINH ĐI�̉N�|�ĐẠI TẠNG KINH | TH�̀N CHÚ | HÌNH ẢNH�|�LI�N LẠC�]