KINH NH�N QUẢ TRONG ĐỜI QU� KHỨ V� HIỆN TẠI 1

KINH NH�N QUẢ TRONG ĐỜI QU� KHỨ V� HIỆN TẠI

H�n dịch: Đời Tống, Tam tạng ph�p sư Cầu-na-bạt-đ�-la, người Thi�n tr�c

Việt dịch: Linh-Sơn Ph�p Bảo Đại Tạng Kinh

Quyển 1

T�i được nghe như vầy:

Một thời Phật c�ng chưTỳ-kheo tr� ở vườn Tr�c tại khu l�m vi�n Kỳ-đ� Cấp c� độc thuộc nước X�-vệ. C�c vị Tỳ-kheo mỗi s�ng thường mặc ca-sa, �m b�nh b�t đi v�o th�nh khất thực, xong về thọ trai rồi mỗi vị lửa tay xếp y, cất b�t. H�m ấy chư vị c�ng tụ họp tại giảng đường b�n về nh�n duy�n trong qu� khứ.

Bấy giờ, Đức Thế T�n bằng thi�n nhĩ thanh tịnh si�u thế nghe được lời luận b�n của c�c Tỳ-kheo, liền rời khỏi chỗ ngồi đến giảng đường, ngồi v�o giữa đại ch�ng rồi l�n tiếng hỏi c�c Tỳ-kheo:

-C�c �ng họp nhau ở đ�y muốn n�i ph�p g�?

Khi ấy c�c Tỳ-kheo liền thưa với Phật:

-Bạch Đức Thế T�n, ch�ng con sau khi ăn xong, rửa tay ch�n rồi tập họp ở đ�y, ai cũng muốn nghe n�i về nh�n duy�n qu� khứ.

Khi ấy Đức Thế T�n bảo c�c vị Tỳ-kheo:

-C�c �ng th�ch nghe những việc nh�n duy�n trong qu� khứ th� n�n chăm ch� lắng nghe v� suy nghĩ thật kỹ. Nay Ta sẽ v� c�c �ng m� giảng n�i.

C�c Tỳ-kheo thưa:

-Thưa v�ng. Bạch Đức Thế T�n, ch�ng con xin vui th�ch lắng nghe.

Phật dạy:

-N�y c�c Tỳ-kheo, trong qu� khứ v� số a-tăng-kỳ kiếp c� vị Ti�n nh�n t�n l� Thiện Tuệ chuy�n tu phạm hạnh để cầu được Nhất thiết chủng tr�, v� muốn th�nh tựu đại tr� n�y n�n vui sướng ở trong c�i sinh tử dạo quanh năm đường, hễ th�n n�y mất th� th�n kh�c sinh tử v� lượng, giả sử c� người chặt hết c�y cỏ trong thi�n hạ để t�nh số th�n m� vị Ti�n n�y đ� trải qua cũng kh�ng hết được. Cứ một lần trời đất trải qua một chu kỳ th�nh hoại l� t�nh một kiếp, nhưng vị Ti�n ấy đ� trải qua kh�ng biết bao nhi�u kiếp như thế, do v� thương ch�ng sinh đắm ch�m trong �i dục, tr�i lăn trong biển khổ n�n người ph�t t�m từ bi muốn cứu vớt tất cả. Người thường nghĩ: "Ch�ng sinh ch�m trong sinh tử kh�ng thể tự giải tho�t được đều do tham dục, giận dữ v� ngu si, ch�m đắm trong sắc, thinh, hương, vị, x�c, ph�p. Ta nguyện dứt trừ căn bệnh ấy d� phải sinh v�o c�c đường vẫn kh�ng qu�n t�m niệm n�y". Bằng t�m b�nh đẳng xem o�n th�n như nhau, vị Ti�n nh�n d�ng hạnh bố th� cứu kẻ bần c�ng, d�ng tr� giới gi�o h�a kẻ ph� giới, d�ng nhẫn nhục thu phục kẻ hay giận dữ, d�ng tinh tấn kh�ch lệ kẻ biếng lười, d�ng thiền định gi�o h�a kẻ t�m tr� t�n loạn, d�ng tr� tuệ khơi mở cho kẻ ngu si... Trong đ�m d�i sinh tử, Ng�i đ� l�m lợi �ch cho ch�ng sinh như thế, khiến cho tất cả đều quay về nương v�o c�c Đấng Như Lai, cung k�nh c�ng dường, ưa th�ch nghe ph�p v� thường n�i ph�p cho người kh�c nghe. Đối với chư Tăng th� thường c�ng đủ c�c thứ nhu cầu, đố� với Phật ph�p th� t�n trọng giữ g�n... Những hạnh như vậy kh�ng biết bao nhi�u m� kể.

L�c bấy giờ c� vị vua t�n l� Đăng Chiếu, th�nh của vua t�n l� Đề-b�-b�-để, nh�n d�n trong nước ấy thọ t�m vạn tuổi, cuộc sống v� c�ng an ổn v� thịnh vượng, muốn g� cũng toại � chẳng kh�c g� chư Thi�n. Quốc vương nước ấy d�ng ch�nh ph�p để cai trị, kh�ng quấy nhiễu, h� khắc người d�n, kh�ng c� những h�nh phạt như ch�m giết, đ�nh đập, lu�n xem d�n như con một. Khi ấy vua Đăng Chiếu sinh được một Th�i tử c� h�nh tướng đoan nghi�m kh�ng ai s�nh bằng, uy đức đầy đủ với ba mươi hai tướng tốt, t�m mươi vẻ đẹp. Ng�y Th�i tử ra đời bỗng hiện ra �nh s�ng rực rỡ khắp nơi �t cả �nh mặt trời, mặt trăng v� những đ�n lửa kh�c. Nh� vua thấy thế b�n họp quần thần bảo:

-Th�i tử l�c mới sinh đ� c� những điềm lạ như vậy, n�n đặt t�n cho Th�i tử l� g�?

Quần thần đ�p:

-N�n đặt t�n cho Th�i tử l� Phổ Quang.

Vua c�n mời thầy tướng v�o đo�n tương lai cho Th�i tử. Được mời đến hỏi, vị tướng sư đ�p:

Thần nay xem Th�i tử nếu sau n�y ở tại gia sẽ l�n ng�i Chuyển lu�n th�nh vương thống trị bốn ch�u thi�n hạ, c�n nếu xuất gia sẽ được trời người cung k�nh v� th�nh Bậc Nhất Thiết Tr�.

Vua c�ng phu nh�n v� c�c cung tần mỹ nữ nghe thầy tướng n�i thế c�ng sinh l�ng y�u k�nh Th�i tử hơn nữa, lại được cả Thi�n, Long A-tu-la, Ca-l�u-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-gi�, Nh�n v� Phi nh�n cung k�nh c�ng dường, ngợi khen.

Khi c�n ở chốn hậu cung, Th�i tử đ� n�i c�c ph�p cho phu nh�n v� c�c thể nữ nghe. Khi được hai vạn ch�n ng�n tuổi, Th�i tử liền bỏ ng�i Lu�n vương, xin cha mẹ đi xuất gia, nhưng kh�ng được ph�p. Th�i tử xin đến ba lần cũng kh�ng được chấp nhận. Th�i tử l� người gi�u l�ng từ bi, lại l� người con ch� hiếu n�n th� chịu sự sai tr�i nhỏ để th�nh tựu được việc lớn. Ng�i liền v�o rừng s�u, dưới một cội c�y cạo bỏ r�u t�c, mặc ph�p phục, tu h�nh khổ hạnh trải qua s�u ng�n năm th� chứng quả V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c rồi v� trời người v� t�m bộ ch�ng vận chuyển b�nh xe ph�p, thuyết ph�p s�u xa mầu nhiệm m� tất cả thế gian, trời, người, ma quỷ đều kh�ng thể chuyển được. Phật d�ng ph�p Tam thừa h�a độ ch�ng sinh l�m cho được lợi �ch kh�ng sao kể xiết.

Khi vua v� phu nh�n c�ng c�c cung tần thể nữ biết được Th�i tử Phổ Quang đ� đắc đạo quả V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c th� rất vui mừng. C�c quan trong triều, d�n ch�ng v� c�c vị B�-la-m�n nghe tin Th�i tử đắc đạo, mỗi người đều tự nghĩ: "Th�i tử Phổ Quang đ� bỏ ng�i vị vua Chuyển lu�n, cạo bỏ r�u t�c, vận ph�p phục, xuất gia tu đạo nay đ� th�nh Bậc Ch�nh Gi�c. Ch�ng ta cũng n�n xuất gia". Suy nghĩ xong, tất cả đều đến chỗ Phật Phổ Quang.

Đức Phổ Quang Như Lai l�c ấy biết căn duy�n của họ đ� th�nh thục n�n t�y duy�n m� thuyết ph�p h�a độ khiến cho bốn ng�n người đắc quả A-la-h�n. Nh�n d�n trong nước v� của c�c nước kh�c ở bốn phương cũng đến trong hội để nghe ph�p, c� đến t�m vạn người đạt V� trước ph�p nhẫn.

Bấy giờ Đức Như Lai Phổ Quang c�ng t�m vạn bốn ng�n vị La-h�n đến c�c nước để gi�o h�a. Vua cha nghe tin rất vui mừng liền ra lệnh cho nh�n d�n sửa sang đường s�, rưới nước thơm tr�n đường, lại treo cờ, lọng, b�u bằng gấm lụa, tung rải c�c loại hoa qu� dọc hai b�n đường rất trang nghi�m suốt mười hai do-tuần, lại cho đ�nh trống k�u gọi mọi người trong nước kh�ng được b�n hoa m� n�n đem đến cho vua c�ng dường Phật, vua cũng ra lệnh cho d�n ch�ng kh�ng được c�ng dường Phật trước vua, lại cho một vị đại thần c�ng c�c nhạc c�ng tấu nhạc, đốt hương, t�n hoa rồi đến thỉnh Phật.

Ti�n nh�n Thiện Tuệ l�c ấy đang ở trong n�i ngủ mơ thấy năm giấc mộng đặc biệt: một l� thấy th�n nằm tr�n biển cả, hai l� thấy th�n nằm gố� đầu l�n n�i Tu-di, ba l� thấy ch�ng sinh trong biển cả chui v�o th�n, bốn l� thấy tay cầm mặt trời, năm l� thấy tay nắm mặt trăng. Những giấc mơ ấy l�m cho Ti�n nh�n kinh ngạc tỉnh giấc, trong l�ng suy nghĩ: "Giấc mộng h�m nay của ta kh�ng phải chuyện b�nh thường nhưng giờ biết hỏi ai? Ta n�n v�o kinh th�nh hỏi những bậc Thức giả". Nghĩ xong Ti�n nh�n liền kho�c �o da nai, tay cầm b�nh nước, gậy, d� che đi v�o th�nh. Tr�n đường đi, ngang qua chỗ ở của năm trăm vị thượng thủ ngoại đạo, Thiện Tuệ nghĩ: "Ta n�n đem giấc mộng hỏi những người n�y, đồng thời xem họ tu h�nh thế n�o". Nghĩ rồi liền v�o c�ng những người ngoại đạo ấy giảng luận đạo l�, ph� bỏ những � kiến kh�c lạ l�m cho năm trăm người chịu khuất phục xin l�m đệ tử v� rất t�n k�nh Ti�n nh�n, mỗi người d�ng c�ng một đồng bạc, lại c� năm trăm vị ngoại đạo kh�c thấy Thiện Tuệ biện t�i th�ng minh n�n sinh t�m vui theo. Trong l�c tr� chuyện, họ cho hay nay c� Đức Như Lai Phổ Quang ra đời. Ti�n nh�n Thiện Tuệ nghe được lời đ� to�n th�n giật bắn, l�ng dựng đứng, l�ng v� c�ng vui mừng vội chia tay với ch�ng ngoại đạo. C�c vị ngoại đạo hỏi:

-Thầy muốn đi đ�u?

Ti�n nh�n đ�p:

-Ta nay muốn đến c�ng dường Đức Phật Phổ Quang.

Họ đều n�i:

-Nếu Thầy đi, ch�ng t�i xin đi c�ng.

Thiện Tuệ n�i:

-Nay ta c� duy�n sự cần phải đi trước.

Thiện Tuệ mang năm trăm đồng bạc vội l�n đường ra đi, c�c vị ngoại đạo buồn b�, bịn rịn từ gi� trở về.

Thiện Tuệ đến nơi thấy người của nh� vua đang sửa sang đường đi, rưới nước thơm tr�n đất, treo tr�ng phan bảo c�i trang nghi�m, liền hỏi:

-V� sao phải chuẩn bị trang nghi�m thế n�y?

Người của nh� vua đ�p:

-C� Đức Phật ra đời hiệu l� Phổ Quang, nay vua Đăng Chiếu thỉnh Phật v�o th�nh n�n ch�ng t�i phải gấp r�t chuẩn bị, qu�t dọn, trang ho�ng đường phố thật trang nghi�m.

Thiện Tuệ lại hỏi:

-�ng biết ở đ�u b�n hoa đẹp kh�ng?

Đ�p:

-Vua Đăng Chiếu đ� cho đ�nh trống truyền lệnh c�c lo�i hoa qu� trong nước kh�ng được b�n m� phải đem tất cả đến cho nh� vua.

Thiện Tuệ nghe thế trong l�ng rất buồn, nhưng � định mua hoa kh�ng bỏ, vất vả đi hỏi khắp nơi t�m chỗ b�n hoa, t�nh cờ gặp được một thể nữ trong cung v� sợ lệnh vua n�n dấu k�n bảy c�nh hoa sen trong b�nh đi ngang qua. Do l�ng ch� th�nh của Thiện Tuệ những c�nh hoa bỗng trồi l�n, vượt ra ngo�i b�nh. Thiện Tuệ từ xa tr�ng thấy liền chạy vội theo k�u lớn:

-Xin chị dừng ch�n, hoa đ� c� b�n kh�ng?

N�ng thể nữ nghe thế rất ngạc nhi�n nghĩ: "Ta giấu hoa rất k�n, tại sao người n�y thấy m� hỏi mua?", nhưng khi nh�n v�o b�nh thấy quả l� hoa đ� l� ra ngo�i, trong l�ng cảm thấy rất lạ, trả lời:

-Thưa anh, hoa sen xanh n�y t�i đem v�o cung để c�ng Phật kh�ng thể b�n được.

Thiện Tuệ n�i:

-C� nhường lại cho t�i năm c�nh hoa với gi� năm mươi đồng bạc được kh�ng?

N�ng thể nữ trong l�ng nghi hoặc, thầm nghĩ: "Hoa n�y chỉ đ�ng gi� v�i đồng thế m� ch�ng trai n�y lại đ�i mua năm c�nh với gi� đến năm mươi đồng bạc". N�n liền hỏi:

-Anh d�ng hoa n�y để l�m g�?

Thiện Tuệ đ�p:

-Nay c� Đức Như Lai ra đời, vua Đăng Chiếu thỉnh Phật v�o th�nh n�n t�i cần mua hoa n�y để c�ng dường Phật. Chị n�n biết c�c Đức Phật, Như Lai rất kh� gặp, như hoa Ưu-đ�m l�u lắm mới nở một lần.

C� g�i lại hỏi:

-Anh c�ng dường Như Lai để cầu điều g�?

Thiện Tuệ đ�p:

-T�i c�ng dường Phật v� muốn đạt được Nhất thiết chủng tr� để độ tho�t v� lượng ch�ng sinh.

L�c ấy c� g�i nghe Thiện Tuệ n�i xong liền suy nghĩ: "Ch�ng trai n�y d�ng mạo trang nghi�m, thanh nh�, mặc �o da nai, c� l�ng th�nh k�nh đến nỗi kh�ng tiếc tiền bạc như thế". Liền n�i với Thiện Tuệ:

-Nay t�i xin tặng anh c�c đ�a hoa n�y v� nguyện đời đời được s�nh duy�n cầm sắc.

Thiện Tuệ đ�p:

-T�i tu Phạm hạnh, cầu đạo giải tho�t n�n kh�ng thể hứa nhận việc nh�n duy�n sinh tử.

N�ng thể nữ n�i:

-Nếu kh�ng chấp nhận lời t�i th� anh kh�ng c� hoa.

Thiện Tuệ n�i:

-Nếu c� khăng khăng kh�ng chịu b�n hoa th� t�i nhận lời c�, nhưng t�i c� lập nguyện lu�n bố th� thuận theo � muốn của người xin, nếu sau n�y c� người đến xin t�i bố th� đầu, mắt, xương, tủy, hoặc vợ con th� c� kh�ng được tr�i với hạnh nguyện của t�i.

C� g�i đ�p:

-Thật l� tốt l�nh! Xin tu�n theo lời. Nay t�i l� phụ nữ yếu ớt kh�ng đi nhanh được, nếu anh đến trước, xin mang gi�m t�i hai c�nh hoa n�y d�ng l�n c�ng Phật, để Phật gia hộ t�i đời đời kh�ng qu�n lời nguyện, d� đời sau anh c� đẹp xấu vẫn kh�ng rời xa, lu�n ghi khắc trong l�ng.

Bấy giờ vua Đăng Chiếu c�ng c�c con, quan lại, B�-la-m�n... đem đầy đủ hương thơm hoa đẹp v� nhiều thứ kh�c ra khỏi th�nh nghinh tiếp Đức Phật Phổ Quang, nhiều người d�n trong nước cũng đi theo. L�c đ� năm trăm đệ tử của Ti�n nh�n Thiện Tuệ c�ng b�n với nhau:

-H�m nay đức vua, c�c quan v� d�n ch�ng đều đến chỗ Phật, thầy ch�ng ta chắc cũng đi đến đ�, vậy ch�ng ta cũng n�n đến đấy k�nh lễ Phật.

B�n xong họ liền khởi h�nh, đi được một đoạn kh�ng xa th� gặp Ti�n nh�n Thiện Tuệ. Thầy tr� gặp nhau vui mừng v� c�ng, liền c�ng nhau đến nơi Đức Phật Phổ Quang.

Đến nơi họ thấy vua Đăng Chiếu đ� đến, đang lễ b�i v� d�ng c�ng dường Phật đầu ti�n, tiếp đến l� những đại thần cũng đến lễ v� d�ng c�ng dường Phật. Những hoa qu� m� vua Đăng Chiếu v� c�c quan d�ng c�ng khi rải l�n đều rơi xuống đất cả. L�c ấy Thiện Tuệ v� năm trăm đệ tử thấy mọi người c�ng dường Phật xong, ch�ng chăm ch� chi�m ngưỡng dung nhan v� những tướng tốt của Như Lai, lại c�ng muốn cứu vớt tất cả nỗi khổ của ch�ng sinh v� cũng mong th�nh tựu đầy đủ trọn vẹn Nhất thiết chủng tr�. Do ước nguyện đ� n�n khi năm c�nh hoa Thiện Tuệ rải ra liền trụ lại ở kh�ng trung v� biến th�nh một đ�i hoa, hai c�nh sen rải sau cũng trụ lại ở kh�ng trung v� chầu ở hai b�n Đức Phật. Bấy giờ vua v� quan, d�n cũng như Thi�n, Long, Dạ-xoa, C�n-tb�t-b�, A-tu-la, Ca-l�u-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-gi�, Nh�n v� Phi nh�n... thấy điều kỳ lạ ấy đều ngợi khen cho l� điều chưa từng c�. L�c ấy Đức Phổ Quang Như Lai d�ng tr� tuệ v� ngại khen ngợi Thiện Tuệ:

-Qu� h�a thay! N�y thiện nam tử, �ng tu theo hạnh n�y trải qua v� lượng a-tăng-kỳ kiếp sau n�y sẽ th�nh Phật hiệu l� Th�ch-ca M�u-ni Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh Hạnh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n.

Khi Ti�n nh�n Thiện Tuệ được Phật thọ k�, c� v� lượng Thi�n, Long, A-tu-la, Ca-l�u-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-gi�, Nh�n v� Phi nh�n... rải c�c lo�i hoa qu� đầy trong bầu trời rồi ph�t lời thệ nguyện: "Trong tương lai, khi Thiện Tuệ th�nh Phật, ch�ng t�i đều nguyện l�m quyến thuộc của người". L�c đ� Đức Phổ Quang Như Lai liền thọ k� cho họ đều sẽ được sinh ở quốc độ kia.

Sau khi Như Lai thọ k� xong, thấy Thiện Tuệ để t�c của một Ti�n nh�n, th�n mặc �o da nai, Ng�i muốn l�m cho Thiện Tuệ bỏ c�c y phục ấy liền biến v�ng đất th�nh một vũng b�n. Thiện Tuệ thấy Phật muốn đi ngang vũng đất b�n dơ lấm, vội suy nghĩ: "Ta sao lại để cho b�n ch�n c� h�ng ng�n đường vằn b�nh xe của Như Lai phải bước đi tr�n vũng s�nh n�y ?" Nghĩ thế n�n ch�ng liền cởi chiếc �o da nai trải l�n vũng lầy, nhưng kh�ng phủ k�n được hết, Ti�n nh�n liền xỏa t�c phủ k�n chỗ đất b�n c�n lại, Đức Như Lai liền bước l�n tr�n ấy đi qua, nh�n đ� lại thọ k�:

-�ng sau n�y sẽ th�nh Phật trong c�i ngũ trược �c thế nhưng việc h�a độ trời người kh�ng v� thế m� kh� khăn, chắc chắn sẽ được như Ta vậy.

Khi ấy Thiện Tuệ nghe Phật thọ k� như thế rất vui vẻ phấn chấn, mừng vui v� hạn, lập tức liễu ngộ ph�p Kh�ng, th�nh bậc V� sinh nhẫn, th�n vọt l�n cao hơn bảy lần c�y Đa-la, n�i kệ ngợi khen Đức Phật:

Nhờ c� bậc đạo sư

Khiến con được tuệ nh�n

Dạy con ph�p thanh tịnh

Xa l�a mọi chấp trước

Gặp đấng Thi�n nh�n T�n

N�n chứng v� sinh nhẫn

Nguyện sau n�y th�nh đạo

Được như Đấng Lưỡng T�c

Thiện Tuệ n�i kệ ngợi ca Đức Phật xong, từ kh�ng trung hạ xuống đến trước Phật năm v�c c�i s�t đất cung k�nh đảnh lễ v� thưa:

-K�nh xin Đức Thế T�n thương x�t ch�p thuận cho con được xuất gia.

L�c ấy Đức Phổ Quang Như Lai bảo:

-Qu� h�a thay! L�nh thay Tỳ-kheo!

R�u t�c của Thiện Tuệ tự rụng, c�-sa mặc l�n th�n m� th�nh Sa-m�n. L�c ấy c� hai �ng l�o ngh�o, mỗi người n�y đều c� một trăm người th�n đi theo dự hội. Hai �ng l�o thấy Phật tướng tốt, oai đức nghi�m trang, tự thấy khổ t�m v� qu� ngh�o kh�ng c� g� để c�ng dường Phật. Đức Phật từ bi biết được tấm l�ng ch� th�nh của họ n�n biến v�ng đất ph�a trước trở n�n đầy cỏ r�c dơ bẩn. Hai �ng l�o nh�n thấy rất vui mừng ph�t t�m dọn qu�t, rưới nước sạch sẽ. Đức Như Lai Phổ Quang liền thọ k� cho họ:

-Trong v� lượng kiếp về sau, khi Đức Phật Th�ch-ca M�u-ni xuất hiện tại thế gian, hai vị sẽ l� bậc Thanh văn đệ nhất trong h�ng đệ tử của Đức Phật ấy".

Phật thọ k� cho hai �ng l�o ngh�o xong liền c�ng với t�m vạn bốn ng�n Tỳ-kheo v� vua Đăng Chiếu c�ng tất cả d�n ch�ng đi v�o th�nh Đề-b�-b�-để. V�o th�nh xong vua Đăng Chiếu c�ng quyến thuộc phụng sự c�ng dường Phật v� t�m vạn bốn ng�n vị Tỳ-kheo đủ c�c nhu cầu cần thiết.

Đến năm bốn vạn tuổi, nh� vua nhường ng�i cho con rồi c�ng quyến thuộc của vua v� phu nh�n gồm t�m vạn bốn ng�n người c�ng đến xin Phật xuất gia tu đạo v� đều đạt được c�c Tam-muội, Đ�-la-ni.

Tỳ-kheo Thiện Tuệ cũng đi theo Phật nhận sự c�ng dường của nh� vua cho đến bốn vạn năm đố� với c�c ph�p đều đạt được Tam-muội s�u xa, h�a độ v� số ch�ng sinh. Một h�m Thiện Tuệ thưa với Đức Phật:

-Bạch Thế T�n, trước đ�y, khi con c�n tu trong n�i đ� thấy năm giấc mộng, xin Đức Thế T�n giải th�ch cho con hiểu.

Tỳ-kheo Thiện Tuệ liền kể r� năm giấc mộng. Phật dạy:

-L�nh thay! Nếu �ng muốn hiểu � nghĩa của c�c điềm mộng đ�, ta sẽ n�i r� cho �ng. Thấy nằm trong biển cả tức l� �ng sẽ ở trong biển lớn sinh tử. Thấy nằm gối l�n n�i Tu-di l� điềm b�o rằng �ng sẽ ở trong sinh tử đạt Niết-b�n. Thấy ch�ng sinh trong biển lớn chui hết v�o th�n �ng tức l� nhờ �ng m� ch�ng sinh trong bể sinh tử sẽ được quy y đạo ph�p. Thấy tay cầm mặt trời tức l� �ng sẽ đạt tr� tuệ, h�o quang chiếu khắp thế giới. C�n thấy tay cầm mặt trăng tức l� �ng sẽ đi v�o c�i sinh tử d�ng c�c ph�p phương tiện m�t dịu h�a độ ch�ng sinh, khiến ch�ng sinh tho�t khỏi khổ n�o. C�c giấc mộng ấy đều b�o trước tương lai �ng sẽ th�nh Phật.

Tỳ-kheo Thiện Tuệ nghe Phật dạy xong, l�ng vui th�ch v� c�ng liền cung k�nh đảnh lễ Phật rồi lui ra. Sau đ� một thời gian ngắn, Đức Phổ Quang Như Lai nhập Niết-b�n, Tỳ-kheo Thiện Tuệ giữ g�n ch�nh ph�p trong suốt hai vạn năm, d�ng gi�o l� tam thừa h�a độ, đem lại lợi �ch cho ch�ng sinh nhiều kh�ng kể xiết. Sau khi mạng chung, Tỳ-kheo Thiện Tuệ sinh l�n c�i trời l�m một trong bốn vị Thi�n vương, cũng d�ng ph�p tam thừa h�a độ Thi�n ch�ng. Hết thọ mạng ở c�i trời th� sinh xuống nh�n gian l�m Chuyển lu�n th�nh vương trị bốn ch�u thi�n hạ, c� đủ b�y thứ b�u: một l� b�nh xe b�u bằng v�ng, hai l�voi trắng, ba l� ngựa b�u l�ng xanh, bốn l� vi�n minh ch�u b�u, năm l� ngọc nữ b�u, s�u l� vị thần cai quản c�c kho b�u ở thế gian, bảy l� vị thần tướng thống l�nh thần binh. Vua c� một ng�n người con đều rất mạnh mẽ oai h�ng, c� thể h�ng phục mọi đo�n qu�n th� địch. Vua cai trị bằng ch�nh ph�p, khiến nh�n d�n kh�ng ai phải lo buồn, thường đem mười điều thiện gi�o h�a nh�n d�n. Sau khi vua qua đời được sinh l�n c�i trời Đao-lợi l�m vị Thi�n chủ nơi n�y. Khi hết thọ mạng trở lại l�m Chuyển lu�n th�nh vương, sau đ� lại sinh l�n c�i trời Phạm thi�n thứ bảy. Cứ thế, c� l�c sinh l�n trời l�m Thi�n vương, khi lại sinh ở thế gian l�m vua Th�nh, trải qua ba mươi s�u lần như thế, rồi c� l�c l�m ti�n, c� l�c l�m ngoại đạo lục sư, c� l�c sinh v�o d�ng B�-la-m�n, c� l�c l�m vị vua nước nhỏ, cứ thế lu�n chuyển kh�ng thể kể xiết.

Khi đầy đủ c�ng hạnh đạt quả vị Thập địa, l� Bồ-t�t Nhất sinh bổ xứ, gần đắc Nhất thiết chủng tr�, Bồ-t�t Thiện Tuệ sinh sang cung trời Đ�u-su�t, c� t�n l� Th�nh Thiện Bạch. Bồ-t�t giảng n�i ch�nh ph�p h�a độ c�c vị Thi�n chủ v� chư Thi�n khiến họ biết được hạnh nguyện của vị Bồ-t�t Nhất sinh bổ xứ. Bồ-t�t cũng hiện v� số th�n ở c�c quốc độ mười phương t�y duy�n thuyết ph�p độ sinh. Đến khi sắp hạ sinh để tu tập th�nh tựu Phật quả, Bồ-t�t đ� xem x�t năm điều: một l� xem ch�ng sinh căn t�nh đ� th�nh thục chưa, hai l� đ� đến l�c gi�ng sinh chưa, ba l� xem quốc thổ n�o ph� hợp, bốn l� xem c�c d�ng họ n�o cao qu�, năm l� xem nh�n duy�n trong qu� khứ ai thật xứng đ�ng l� cha mẹ m�nh. Xem x�t năm điều ấy rồi, Bồ-t�t suy nghĩ: "Những ch�ng sinh h�m nay ch�nh l� những ch�ng sinh m� khi Ta mới ph�t t�m đ� nguyện độ, nay căn t�nh họ đ� th�nh thục c� thể thấu hiểu v� tu theo ph�p vi diệu thanh tịnh. Trong Tam thi�n đại thi�n thế giới chỉ c� vương th�nh Ca-tỳ-la ở c�i Di�m-ph�-đề l� trung t�m, trong c�c d�ng họ th� họ Th�ch-ca l� d�ng họ đứng đầu trong d�ng d�i của Th�nh vương Cam Gi� ng�y xưa". Lại x�t c�c đời qu� khứ của vua Bạch Tịnh v� phu nh�n đều rất đoan ch�nh, thật xứng đ�ng l�m cha mẹ của Ng�i. Bồ-t�t lại xem x�t về thọ mạng d�i hay ngắn của Ma-da phu nh�n th� thấy phu nh�n mang thai Th�i tử đủ mười th�ng, sau khi sinh Th�i tử, bảy ng�y sau qua đời. Bồ-t�t lại nghĩ: "Nếu Ta gi�ng sinh ngay bấy giờ th� chư Thi�n sẽ kh�ng được nhiều lợi �ch", n�n liền hiện năm tướng để chư Thi�n biết đ� đến l�c Bồ-t�t sắp hạ sinh tu h�nh th�nh Phật: một l� mắt Bồ-t�t m�y động, hai l� hoa tr�n đầu h�o đi, ba l� �o d�nh bụi, bốn l� dưới n�ch mồ h�i xuất ra, năm l� vui th�ch rời t�a của m�nh. Bấy giờ, chư Thi�n thấy Bồ-t�t hiện ra những tướng lạ n�n l�ng rất kinh sợ, c�c lỗ ch�n l�ng tr�n người xuất huyết như mưa c�ng n�i với nhau chắc kh�ng bao l�u nữa Bồ-t�t sẽ xa ch�ng ta. Bồ-t�t lại hiện ra năm điềm l�nh: một l� ph�ng h�o quang lớn chiếu khắp Tam thi�n đại thi�n thế giới; hai l� địa cầu hiện ra mười t�m tướng chấn động, n�i Tu-di, nước biển, c�c cung điện của chư Thi�n đều rung động; ba l� cung điện, nh� cửa của ch�ng Ma vương đều biến mất; bốn l� mặt trời, mặt trăng c�ng c�c v� sao kh�ng s�ng được; năm l� t�m bộ ch�ng trời, rồng... th�n thể đều rung động kh�ng tự kiềm chế được.

L�c ấy chư Thi�n ở cung Đ�u-suất thấy Bồ-t�t hiện năm tướng lạ, rồi nh�n ra b�n ngo�i lại thấy năm điều l�nh hy hữu n�n c�ng nhau đến trước Bồ-t�t đảnh lễ, thưa:

-Thưa T�n giả, h�m nay ch�ng t�i thấy những điều lạ, th�n thể rung động kh�ng tự chủ được, xin Bồ-t�t giảng giải cho biết điều g� đ� xảy ra.

Bồ-t�t đ�p:

-N�y c�c thiện nam tử, mọi vật ở đời đều v� thường. Ta kh�ng bao l�u nữa sẽ rời khỏi cung trời gi�ng sinh ở c�i Di�m-ph�-đề.

Chư Thi�n nghe thế buồn b� kh�c l�c, l�ng rất lo phiền, to�n th�n ửng đỏ như hoa Ba-la-x�. C� vị kh�ng c�n ưa th�ch chỗ ngồi của m�nh nữa, c� vị bỏ hết tất cả đồ trang sức, c� người lảo đảo ng� ra đất m� man, c� người than thở cho nỗi khổ v� thường. L�c đ� c� một Thi�n tử n�i kệ:

Bồ-t�t ở nơi đ�y

Cho ch�ng t�i ph�p nh�n.

Nay sắp đi xa rồi

Ch�ng t�i như m� mắt

Cũng như muốn qua s�ng

Bỗng dưng mất cầu thuyền

Chẳng kh�c n�o trẻ thơ

Bỗng mất đi mẹ hiền

Ch�ng t�i cũng như vậy

Kh�ng c�n nơi tựa nương

Tr�i dạt theo sinh tử

M�i kh�ng được xuất ly

Ch�ng t�i trong đ�m tối

Ch�m đắm trong ngu si

Mất Bậc Đại Y Sư

Ch�ng t�i, ai sẽ cứu

Nằm tr�n giường v� minh

M�i trầm trong biển �i

Hết nghe được gi�o ng�n

Biết bao giờ giải tho�t.

Bồ-t�t thấy chư Thi�n buồn thảm ảo n�o, lại nghe b�i kệ b�y tỏ l�ng lưu luyến như thế, n�n d�ng giọng Từ bi vỗ về chư Thi�n:

-N�y c�c thiện nam, con người c� sinh phải c� chết; y�u thương, hội họp phải c� ng�y xa c�ch. Từ c�i trời sắc cứu c�nh đến địa ngục V� gi�n, tất cả ch�ng sinh đều bị lửa v� thường thi�u đốt, do vậy c�c vị kh�ng n�n chỉ v� Ta m� sinh quyến luyến thảm sầu. Nay Ta v� c�c vị chưa tho�t khỏi l� lửa sinh tử, mọi người d� gi�u ngh�o, sang h�n cũng đều kh�ng tho�t khỏi điều đ�.

Bồ-t�t liền n�i kệ:

C�c h�nh v� thường

L� ph�p sinh diệt

Hết sinh diệt rồi

Tịch diệt l� vui.

Bồ-t�t bảo với chư Thi�n:

-B�i kệ n�y ch�nh l� lời của tất cả chư Phật trong qu� khứ đ� n�i. T�nh tướng của c�c h�nh đều như vậy, c�c vị chớ c� buồn rầu. Ta đ� ở trong c�i sinh tử v� lượng kiếp đến nay, chỉ c�n một lần sinh tử nữa, kh�ng l�u Ta sẽ tho�t khỏi c�c h�nh. C�c vị n�n biết nay l� l�c phải độ tho�t cho ch�ng sinh n�n Ta xuống nước Ca-tỳ-la nơi c�i Di�m-ph�-đề, sinh v�o d�ng họ Cam Gi� thuộc họ Th�ch-ca của vua Bạch Tịnh, sau đ� l�a xa cha mẹ, vợ con, bỏ ng�i Chuyển lu�n vương xuất gia học đạo, si�ng năng tu tập khổ hạnh, h�ng phục ma qu�n, đạt Nhất thiết chủng tr�, giảng n�i diệu ph�p m� tất cả thế gian trời người, chư ma cũng kh�ng thể giảng n�i được. Lại theo c�ch thức chư Phật qu� khứ đ� l�m để đem lại lợi �ch cho tất cả trời, người, dựng l�n ngọn cờ ch�nh ph�p, bẻ g�y cờ ma đạo, l�m kh� cạn biển phiền n�o, đưa ch�ng sinh đi v�o t�m đường ch�nh, d�ng c�c ph�p ấy khai ngộ cho họ, lập đại ph�p hội mời chư Thi�n nh�n đến, l�c ấy c�c vị cũng sẽ c� mặt trong ph�p hội ấy, được ăn cơm ph�p. Do nh�n duy�n ấy c�c vị kh�ng n�n buồn rầu nữa.

Bồ-t�t lại n�i kệ:

Trong thời gian ngắn nữa

Ta xuống c�i Di�m-ph�

Tại th�nh Ca-tỳ-la

Nơi cung vua Bạch Tịnh

Xa song đường th�n quyến

Bỏ ng�i vị Lu�n vương

Xuất gia t�m học đạo

Đạt Nhất thiết chủng tr�

Cờ ch�nh ph�p dựng cao

Biển phiền n�o sẽ cạn

Đ�ng k�n cửa �c đạo

Mở rộng t�m đường ch�nh

Lợi �ch cả trời người

Nhiều kh�ng sao kể xiết

V� những nh�n duy�n ấy

C�c vị chớ sầu khổ.

Khuy�n nhủ xong, Bồ-t�t từ c�c lỗ ch�n l�ng ph�ng ra luồng h�o quang rực rỡ. Chư Thi�n vừa nghe lời kệ lại thấy h�o quang n�n hết sức vui mừng, ti�u tan mọi buồn khổ. Mọi người đều nghĩ kh�ng l�u Bồ-t�t sẽ th�nh Bậc Ch�nh Gi�c.

Bấy giờ Bồ-t�t thấy thời điểm gi�ng trần đ� đến, liền cưỡi voi trắng s�u ng� rời cung Đ�u-suất, c� v� lượng chư Thi�n tấu c�c loại nhạc, thắp c�c loại hương qu�, rải c�c thứ hoa đi theo Bồ-t�t tr�n đầy hư kh�ng, ph�ng �nh s�ng lớn chiếu khắp mười phương. Đ�ng ng�y t�m th�ng tư, khi sao mai vừa mọc, Bồ-t�t liền gi�ng thần nơi thai mẹ.

L�c ấy Ma-da phu nh�n trong giấc điệp, mộng thấy Bồ-t�t cưỡi voi trắng s�u ng� từ kh�ng trung đến nhập v�o h�ng b�n phải, th�n hiện ra như ngọc lưu ly, th�n thể phu nh�n an ổn khoan kho�i như uống nước cam lộ, nh�n lại th�n m�nh thấy s�ng rực rỡ như c� mặt trời mặt trăng chiếu rọi, trong l�ng v� c�ng vui mừng. Thấy điềm mộng xong phu nh�n giật m�nh tỉnh giấc cho l� giấc mộng hiếm c�, liền đến cung vua Bạch Tịnh thưa với nh� vua:

-Thiếp vừa nằm mộng thấy một giấc mơ thật lạ l�ng.

Vua n�i:

-Ta cũng mơ thấy c� một luồng �nh s�ng lớn, lại thấy phu nh�n dung mạo kh�c hẳn ng�y thường. Phu nh�n h�y n�i về giấc mộng của m�nh xem sao.

Phu nh�n d�ng lời kệ n�i về giấc mộng của m�nh cho vua nghe:

Thấy người cưỡi voi trắng

Trong s�ng như trời trăng

Đế Th�ch v� Phạm thi�n

Đều cầm những cờ b�u

Thắp hương rải hoa trời

Lại tấu c�c Thi�n nhạc

Đầy rẫy khắp kh�ng trung

Qu�y quần m� gi�ng trần

Đi v�o h�ng phải thiếp

Giống như ngọc lưu ly

Nay tr�nh với đại vương

Điềm g� xin b�y tỏ.

Nghe phu nh�n kể về c�c điềm tướng tốt đẹp trong giấc mộng, vua Bạch Tịnh vui vẻ v� c�ng, liền truyền sai người mời một vị B�-la-m�n giỏi thuật tướng số đến c�ng dường hương hoa, trai thực. Sau khi c�ng dường xong, vua v� phu nh�n thuật lại c�c điềm l�nh đ� thấy trong giấc mộng của ho�ng hậu. Vua n�i với vị B�-la-m�n:

-Xin ng�i giải th�ch xem giấc mộng đ� c� g� lạ thường?

Vị B�-la-m�n nghe qua gi�c mộng liền thưa:

-Ho�ng hậu đang mang thai một Th�i tử c� c�c tướng tốt kh�ng thể n�i hết. Nay chỉ n�i sơ lược cho Đại vương r�. Đại vương n�n biết vị Th�i tử m� phu nh�n đang mang thai trong bụng kia chắc chắn sẽ l�m vẻ vang cho d�ng họ Th�ch của ng�i. Khi nhập thai c� �nh s�ng rực rỡ; lại c� Đế Th�ch, Phạm thi�n qu�y quần-đưa tiễn, đ� l� điềm l�nh của Bậc Ch�nh Gi�c. Nếu kh�ng xuất gia, Th�i tử sẽ l� một vị Chuyển lu�n th�nh vương cai trị bốn ch�u thi�n hạ, bảy thứ b�u tự đến, c� đủ một ng�n người con.

Vua nghe lời đo�n của thầy tướng tự cảm thấy m�nh thật l� may mắn, hạnh ph�c vui vẻ c�ng cực, liền d�ng v�ng bạc, ch�u b�u, voi ngựa, xe cộ c�ng dường v� ban một th�n ấp cho vị thầy tướng B�-la-m�n. Ma-da phu nh�n cũng ban cho vị ấy c�c thể nữ v� đồ ch�u b�u của m�nh.

Từ khi Bồ-t�t gi�ng thai, Ma-da phu nh�n thường ng�y tu tập s�u ph�p Ba-la-mật. B� chỉ d�ng những m�n ăn, nước uống của chư Thi�n đem đến n�n kh�ng c�n ưa th�ch vị ngon của c�c m�n ăn uống ở thế gian. Bấy giờ Tam thi�n đại thi�n thế giới đều s�ng rực lu�n. Những nơi mặt trời, mặt trăng chưa rọi tới th� l�c đ� cũng rực s�ng khiến ch�ng sinh trong những c�i tối tăm bỗng được nh�n thấy nhau, họ b�n luận: "Sao ở đ�y bỗng nhi�n lại c� ch�ng sinh?". Cũng v�o l�c ấy khắp Tam thi�n đại thi�n thế giới rung chuyển theo mười t�m c�ch, gi� m�t l�nh v� hương thơm thổi đến từ bốn hướng, người bệnh tật được l�nh, kẻ nhiều tham, s�n, si cũng đều dừng bớt.

Bấy giờ ở cung trời Đ�u-suất c� vị Thi�n tử suy nghĩ: "Nay Bồ-t�t gi�ng sinh v�o cung vua Bạch Tịnh, vậy ta cũng hạ sinh nh�n gian để khi Bồ-t�t th�nh Phật ta sẽ l� người đầu ti�n l�m quyến thuộc của người, c�ng dường v� nghe Phật thuyết ph�p". Nghĩ rồi vị Thi�n tử ấy liền hạ sinh v�o gia tộc Minh Nguyệt ở th�nh Vương x�. C� nhiều vị Thi�n tử cũng ph�t nguyện hạ sinh v� c�c tầng lớp từ Chi�n-đ�-la đến h�ng vương gia vọng tộc. C� vị Thi�n tử sinh v�o nh� vương tộc ở nước X�-vệ, c� vị sinh v�o nh� vương tộc ở nước Th�u-la-quyết-xoa, c� vị sinh v�o nh� vương tộc ở nước Độc tử, c� vị sinh ở nh� vương tộc nước Bạt-la, c� vị sinh v�o gia đ�nh vương tước ở nước Lo�la, c� vị sinh v�o nh� vương tước ở nước Xoa-thi-la, hoặc c� vị sinh v�o nh� vương tộc ở nước C�u-la-b�, c� vị Thi�n tử sinh ở gia đ�nh B�-la-m�n, c� những vị sinh v�o nh� c�c tầng lớp Trưởng giả, Cư sĩ, Tỳ-x�, Thủ-đ�-la; lại c� năm trăm vị Thi�n tử sinh v�o d�ng họ Th�ch. Tổng cộng c� ch�n mươi ch�n ức vị Thi�n tử sinh xuống nh�n gian. Lại c� chư Thi�n ở c�i trời Tha h�a tự tại cho đến c�i Tứ Thi�n vương cũng sinh xuống trần gian, số lượng kh�ng sao kể xiết. C�c vị Thi�n vương ở c�i sắc giới v� quyến thuộc cũng sinh xuống nh�n gian l�m Ti�n nh�n.

Ngay khi c�n trong thai, Bồ-t�t vẫn đi đứng nằm ngồi kh�ng chướng ngại v� cũng kh�ng l�m cho mẹ đau đớn. Bồ-t�t ở trong thai mẹ buổi s�ng thuyết ph�p cho chư Thi�n ở c�i sắc giới, buổi trưa thuyết ph�p cho chư Thi�n ở Dục giới, buổi chiều thuyết giảng cho c�c lo�i quỷ thần, ban đ�m cũng thế... Bồ-t�t đ� l�m lợi �ch cho v� số ch�ng sinh.

L�c Bồ-t�t c�n trong thai, nếu c� vị phu nh�n hay thể nữ n�o đến lễ b�i c�ng dường m� cầu ch�c Th�i tử sau n�y th�nh vị Chuyển lu�n th�nh vương th� l�ng Bồ-t�t kh�ng vui, c�n người n�o cầu ch�c sau n�y th�nh Bậc Nhất Thiết Chủng Tr� th� Bồ-t�t rất vui mừng. Bồ-t�t ở trong thai đến th�ng thứ mười th� th�n thể ho�n bị, c�c tướng tốt hiện đủ v� cũng khiến cho Th�nh mẫu c�c căn an tịnh, th�ch ở nơi vắng vẻ, kh�ng th�ch ở chốn n�o nhiệt, ồn �o.

Khi ấy vua Bạch Tịnh suy nghĩ: "Phu nh�n mang thai đ� đủ ng�y th�ng rồi nhưng sao kh�ng c� dấu hiệu g� b�o sự sinh nở cả". Vua vừa nghĩ thế th� phu nh�n cho người đến thưa vua l� người muốn đến vườn hoa ngoạn cảnh. Vua nghe thế trong l�ng rất vui mừng, lập tức truyền cho quan qu�n dọn dẹp sạch sẽ vườn hoa L�m-tỳ-ni, lại cho cắt tỉa, sửa sang v� th�m nhiều hoa đẹp trong vườn. C�c d�ng suối, ao tắm đều l�m cho trong sạch. C�c bao lơn tầng cấp đều được trang ho�ng bằng bảy thứ b�u. Trong vườn c� những giống chim qu� như Phỉ th�y, Oan ương, Loan phụng, Phượng ho�ng v� những giống loại chim lạ kh�c.

Lại treo cờ phướn, dựng lọng t� l�, rải hoa đốt hương, tấu nhạc, l�m cho khu vườn thật giống như vườn Hoan hỷ của trời Đế Th�ch. Vua c�n truyền l�m sạch sẽ nghi�m trang những lối đi trong vườn, sửa soạn trang sức mười vạn cỗ xe thất bảo, mỗi xe được chạm khắc, trang tr� to�n những h�nh ảnh trang nghi�m đẹp đẽ. B�n ngo�i vườn c� bốn đội binh l� tượng binh, m� binh, xa binh v� bộ binh. Lại tuyển trong cung những thể nữ c� dung nhan đoan ch�nh, kh�ng gi�, kh�ng trẻ, t�m t�nh hiền h�a, th�ng minh s�ng suốt, số lượng ước t�nh c� t�m vạn bốn ng�n người để hầu hạ Ma-da phu nh�n. Lại truyền t�m vạn bốn ng�n đồng nữ thanh t� đeo chuỗi qu� đẹp v� cầm hương hoa đến trước chờ nơi vườn L�m-tỳ-ni. Lại truyền cho phu nh�n của c�c quan trong triều cũng đi theo hầu. L�c Ma-da phu nh�n l�n xe, tất cả đại thần v� thể nữ chỉnh tề v�y quanh c�ng đi theo đến vườn L�m-tỳ-ni. T�m bộ ch�ng trời, rồng... khi ấy cũng đi theo đầy tr�n kh�ng trung. Khi phu nh�n v�o vườn, c�c căn của người đều thanh tịnh, lại đ�ng mười th�ng mang thai.

L�c đ� l� ng�y mồng t�m th�ng tư, khi mặt trời vừa l�n, phu nh�n thấy c�y đại thọ V� ưu trong vườn đang nở hoa đẹp đẽ, tỏa hương thơm ngất, c�nh l� sum su�, v� c�ng xanh tốt b�n đưa tay phải l�n muốn vịn c�nh để h�i hoa, Bồ-t�t liền rời khỏi thai từ h�ng phải của mẹ. Dưới cội c�y V� ưu l�c đ� xuất hiện bảy đ�a hoa sen lớn bằng b�nh xe, Bồ-t�t liền tự đi bảy bước tr�n những đ�a sen, đưa tay phải l�n, n�i tiếng n�i như tiếng Sư tử oai vệ:

-Từ tr�n trời đến c�i nh�n gian, Ta l� tối t�n tối thắng. V� lượng kiếp tr�i lăn trong sinh tử đến đ�y đ� dứt, Ta sinh ra đời để đem lại lợi �ch cho tất cả trời người.

Khi Th�i tử n�i những lời ấy xong, bốn vị Thi�n vương lập tức d�ng tấm lụa trời đỡ th�n Th�i tử đặt l�n ghế b�u, c� Th�ch Đề-ho�n Nh�n cầm lọng b�u, Đại phạm Thi�n vương cầm bạch phất đứng hầu hai b�n. C�c vị Long vương như Nan-đ� Long vương, Ưu-ba-nan-đ� Long vương từ tr�n kh�ng tu�n xuống hai d�ng nước thanh tịnh, một d�ng ấm �p, một d�ng m�t mẻ để tắm cho Th�i tử. L�c ấy th�n Th�i tử �nh l�n m�u v�ng r�ng, đủ ba mươi hai tướng, ph�ng �nh h�o quang lớn soi thấu ba ng�n đại thi�n thế giới. Trời rồng c�ng t�m bộ ch�ng cũng ở tr�n kh�ng trung tấu nhạc, ca h�t, ngợi khen, đốt hương rải hoa, tung Thi�n y v� chuỗi anh lạc rơi xuống đầy ngập, nhiều kh�ng thể đếm hết.

Ma-da phu nh�n từ khi sinh Th�i tử, th�n t�m an vui, kh�ng c� c�c nỗi khổ, vui mừng phấn chấn. Dưới cội c�y V� ưu, nơi Phu nh�n hạ sinh Th�i tử lần lượt tự nhi�n hiện ra bốn c�i giếng, nước trong giếng thơm ng�t v� trong sạch, đủ t�m c�ng đức. Bấy giờ Ma-da phu nh�n c�ng c�c quyến thuộc t�y theo nhu cầu m� sử dụng nước ấy để tẩy tịnh th�n thể. Lại c� c�c thần Dạ-xoa bảo vệ Phu nh�n v� Th�i tử.

Ngay l�c đ� từ lo�i người trong c�i Di�m-ph�-đề đến chư Thi�n ở c�i trời Sắc cứu c�nh, tuy đ� xa l�a mọi cảm thọ hỷ lạc nhưng đều vui vẻ ngợi khen Bậc Nhất Thiết Chủng Tr� nay đ� xuất hiện ở đời l�m lợi �ch cho v� số ch�ng sinh v� mong Th�i tử sớm th�nh đạo Ch�nh gi�c, chuyển b�nh xe Ph�p độ khắp ch�ng sinh. Chỉ c� Ma vương l� rầu rĩ ngồi kh�ng y�n. Cũng trong l�c ấy trời đất bỗng sinh ba mươi bốn điềm l�nh: một l� mười phương thế giới đều s�ng rực; hai l� ba ng�n đại thi�n thế giới rung chuyển theo mười t�m c�ch, g� đồi trở n�n bằng phẳng; ba l� tất cả những c�y kh� đều xanh tươi, sum su� trở lại, trong vương quốc bỗng sinh ra những lo�i c�y lạ; bốn l� trong vườn sinh tr�i ngọt lạ; năm l� tr�n đất bỗng sinh hoa sen b�u lớn bằng b�nh xe; s�u l� những kho b�u trong đất đều tự nhi�n hiện ra, bảy l� những kho b�u bỗng ph�t ra �nh s�ng lớn; t�m l� những y phục tốt đẹp của chư Thi�n bỗng rơi xuống; ch�n l� c�c d�ng s�ng bỗng trở n�n �m đềm trong m�t; mười l� gi� ngừng thổi, trời kh�ng m�y, bầu trời trong xanh, tươi s�ng; mười một l� m�i hương thơm ng�t từ bốn phương bay lại, mưa nhỏ rơi xuống thấm nhuần, l�m sạch c�t bụi; mười hai l� những người bệnh tật trong nước bỗng nhi�n khỏe mạnh; mười ba l� những đền đ�i trong nước kh�ng chỗ n�o kh�ng s�ng sủa, �nh s�ng của đ�n đuốc đều bị lu mờ; mười bốn l� mặt trời, mặt trăng, sao trời đứng y�n kh�ng di chuyển; mười lăm l� sao Tỳ-x�-khư hiện ra trong nh�n gian để hầu Th�i tử khi sinh ra; mười s�u l� c�c vua trời c�i Phạm thi�n cầm lọng qu� che tr�n cung vua; mười bảy l� c�c bậc thầy của chư Ti�n trong t�m phương đem những thứ qu� b�u đến để d�ng c�ng; mười t�m l� những thức ăn trăm vị của chư Thi�n tự hiện ra trước mặt; mười ch�n l� bỗng hiện rất nhiều b�nh qu� chứa đầy nước cam lộ; hai mươi l� xe qu� của chư Thi�n chở nhiều vật qu� b�u đến; hai mươi mốt l� rất nhiều voi trắng tr�n đầu c�i hoa sen đến đứng trước điện; hai mươi hai l� đo�n ngựa b�o l�ng xanh tự nhi�n đến; hai mươi ba l� c� năm trăm con Sư tử trắng từ Tuyết sơn xuất hiện nhưng đ� dứt hết t�nh �c, hiền l�nh sấp th�nh h�ng trước th�nh; hai mươi bốn l� c�c Thi�n nữ ở c�i trời tấu nhạc giữa hư kh�ng; hai mươi lăm l� những ngọc nữ ở c�i trời đều cầm những phất trần Khổng tước hiện ra tr�n tường của cung điện; hai mươi s�u l� những ngọc nữ ở c�i trời tay cầm b�nh v�ng chứa đầy nước thơm đứng khắp tr�n kh�ng trung; hai mươi bảy l� chư Thi�n khen ngợi c�ng đức của Th�i tử; hai mươi t�m l� địa ngục dừng nghỉ, kh�ng hiện ra c�c cảnh đau khổ �c độc; hai mươi-ch�n l� c�c loại độc tr�ng đều biến mất, những lo�i chim dữ trở n�n hiền l�nh; ba mươi l� những �c nghi thức, luật lệ �c độc đồng thời đổi th�nh y�u thương, hiểu biết; ba mươi mốt l� phụ nữ đang mang thai trong nước đều sinh con trai, c� bao nhi�u bệnh đều l�nh; ba mươi hai l� tất cả thọ thần đều hiện th�nh h�nh người đến hầu hạ lễ b�i; ba mươi ba l� c�c quốc vương kh�c đều mang c�ng phẩm qu� b�u đến thần phục; ba mươi bốn l� tất cả trời người kh�ng n�i những g� kh�ng hợp l�c.

Khi ấy c�c thể nữ thấy những điềm l�nh ấy đều v� c�ng mừng vui, n�i với nhau:

-Th�i tử sinh ra c� những điềm tốt đẹp như thế, mong rằng người sẽ sống l�u, kh�ng tật bệnh đau khổ để ch�ng ta khỏi phải buồn rầu. N�i xong, họ lấy khăn b�ng mềm đỡ bồng Th�i tử đến chỗ phu nh�n, c� Tứ Thi�n vương tr�n hư kh�ng cung k�nh đi theo, trời Đế Th�ch cầm lọng che, ở tr�n c� hai mươi t�m vị đại quỷ thần vương ở bốn g�c vườn để bảo vệ.

L�c ấy c� một n�ng cung nữ th�ng minh, lanh lợi từ vườn L�m-tỳ-ni chạy về cung đến chỗ vua Bạch Tịnh tr�nh t�u:

-Đại vương c� uy đức nay lại c�ng tăng th�m v� phu nh�n vừa sinh Th�i tử dung mạo đoan ch�nh, đủ ba mươi hai tướng tốt v� t�m mươi vẻ đẹp. L�c sinh ra người đi bảy bước tr�n những đ�a sen, tay phải chỉ l�n trời thốt ra những lời như tiếng Sư tử: "Tr�n trời cho đến c�i người, Ta l� tối t�n, tối thắng. V� số kiếp sinh tử đến đ�y đ� chấm dứt, Ta sinh ra đời để đem lại lợi �ch cho tất cả trời người", v� c�n bao nhi�u điềm l�nh kh�ng thể kể hết.

Vua nghe tin ấy v� c�ng sung sướng, kh�ng thể kềm chế được liền cởi ngay x�u chuỗi ngọc đang đeo nơi th�n thưởng cho n�ng cung nữ. Ngay lập tức vua truyền lệnh chuẩn bị bốn đội binh c�ng với vương quyến trong cung v� mười vạn người trong họ Th�ch thẳng đến vườn L�m-tỳ-ni. Khi tới nơi thấy c� đầy đủ Thi�n long b�t bộ ch�ng trong vườn, đến chỗ phu nh�n lại thấy th�n tướng Th�i tử tốt đẹp lạ thường, vua v� c�ng vui mừng phấn chấn, giống như s�ng lớn tr�n s�ng, biển, �m l�ng sợ sệt lo mạng m�nh sống ngắn ngủi, v� như n�i ch�a Tu-di vốn kh�ng thể rung động, nhưng khi đại địa rung chuyển th� n�i ấy mới rung động. Vua Bạch Tịnh t�nh vốn trầm tĩnh, nhưng nay thấy Th�i tử th� lại nửa mừng nửa sợ, Ma-da phu nh�n t�nh t�nh vốn nhu h�a nay sinh Th�i tử thấy c� những điềm l�nh lạ n�n c�ng hiền dịu hơn nữa. L�c đ� vua Bạch Tịnh chắp tay lễ c�c Thi�n thần rồi tiếp đến bồng Th�i tử đặt l�n xe voi bảy b�u rồi c�ng c�c quan, thể nữ trong hậu cung, c� chư Thi�n tấu nhạc tr�n kh�ng trung theo hộ vệ c�ng đi v�o th�nh. Vua v� những người họ Th�ch chưa biết Tam bảo n�n đem Th�i tử đến đền thờ chư Thi�n. Th�i tử vừa đến đền th� tượng Phạm thi�n liền rời khỏi chỗ ngồi xuống lễ dưới ch�n Th�i tử v� n�i với nh� vua:

-Đại vương n�n biết nay Th�i tử l� Bậc T�n K�nh trong c�i trời người, c�c vị Thi�n thần trong hư kh�ng đều k�nh lễ, đại vương kh�ng thấy sao m� đưa Th�i tử đến đ�y lễ ch�ng t�i?

Vua v� c�c quan c�ng những người họ Th�ch trong ngo�i đều nghe thấy thế c�ng ngạc nhi�n cho l� điều chưa từng c�, liền đưa Th�i tử rời khỏi đền chư Thi�n trở về cung.

V�o dịp n�y trong d�ng họ Th�ch c� năm trăm người con trai được sinh ra cũng c�ng một ng�y với Th�i tử. C�ng l�c trong chuồng những con voi của nh� vua cũng sinh ra voi trắng, ngựa sinh ngựa trắng, tr�u d� sinh ra những con l�ng c� năm m�u... như thế c� đến năm trăm lo�i. C�c cung nữ trong ho�ng gia cũng hạ sinh năm trăm người con trai. Năm trăm kho b�u ẩn trong đất cũng tự nhi�n hiện ra, mỗi kho lại c� bảy kho kh�c qu�y quần chung quanh. Thương gia từ c�c nước lớn đem đến kinh th�nh d�ng l�n nh� vua những bảo vật lấy từ biển. Nh� vua hỏi c�c thương nh�n:

-C�c người xuống biển lấy những ch�u b�u n�y chắc chỉ gặp thuận lợi, kh�ng gặp kh� khăn phải kh�ng? Mọi người đều được đầy đủ, an ổn trở về chứ?

C�c thương nh�n thưa:

-T�u đại vương, tr�n đường đi rất y�n ổn.

Vua nghe t�u rất vui mừng liền cho mời c�c vị B�-la-m�n đến để c�ng dường nhiều loại, n�o voi, ngựa, ch�u b�u, ruộng vườn, t�i tớ. Sau khi c�ng dường, vua liền đưa Th�i tử đến nhờ họ đặt t�n.

C�c vị B�-la-m�n b�n với nhau rồi t�u vua:

-L�c Th�i tử sinh, tất cả kho b�u đều hiện ra, tất cả những điều hiện ra đều l� điềm l�nh, do vậy n�n đặt t�n cho Th�i tử l� T�t-b� Tất-đạt.

C�c vị B�-la-m�n vừa n�i xong th� từ hư kh�ng chư Thi�n đ�nh trống, đốt hương, rưới hoa v� c�ng h� lớn:

-L�nh thay! T�t-b� Tất-đạt!

L�c ấy c� t�m vị vua cũng như vua Bạch Tịnh trong ng�y ấy sinh được Th�i tử, c�c quốc vương ấy ai cũng vui mừng cho rằng nay ta sinh con c� những điềm kỳ lạ m� kh�ng biết đ� l� điềm l�nh của Th�i tử T�t-b� Tất-đạt vậy. Họ đều mời c�c vị B�-la-m�n đến để đặt t�n cho c�c th�i tử ấy, chẳng hạn th�i tử ở th�nh Vương x� c� t�n l� Tần-tỳ-sa-la, th�i tử ở nước X�-vệ c� t�n l� Ba-tư-nặc, th�i tử ở nước Th�u-la-c�u-tra t�n l� C�u-yết-b�, th�i tử nước Độc Tử t�n l� Ưu-đ�-di�n, th�i tử của nước Lư-la t�n l� Tật Quang, th�i tử nước Đức-xoa-thi-la t�n l� Phất-ca-la, th�i tử của nước Ta-la-c�u-la-b� t�n l� C�u-la-b�.

Bấy giờ vua Bạch Tịnh ra lệnh c�c quan đi khắp nơi t�m mời những bậc th�ng minh, gi�u kiến thức, nhiều tr� tuệ, biết xem tướng giỏi, l� bậc c� tri thức nhất trong đời. C�c quan được lệnh liền đi khắp nơi để t�m kiếm. Vua lại cho x�y một t�a điện lớn nơi vườn sau với cửa sổ, bao lơn, tầng cấp đều được trang ho�ng đẹp đẽ bằng bảy thứ b�u. C�c quan l�c bấy giờ mời được năm trăm vị B�-la-m�n th�ng minh, xem tướng giỏi, đo�n được điềm l�nh lạ. Họ vội t�u l�n vua l� c�c đạo sĩ đ� đến, vua vui mừng liền cho mời v�o điện chuẩn bị c�ng dường. Những đạo sĩ ấy t�u với vua:

-Ch�ng t�i nghe Bệ hạ vừa sinh Th�i tử c� đủ tướng tốt v� những điềm l�nh, vậy xin cho ph�p ch�ng t�i được gặp Th�i tử.

Vua liền sai bồng Th�i tử đến, c�c đạo sĩ tr�ng thấy những tướng tốt oai nghi�m của Th�i tử cho l� điều chưa từng c�. Vua hỏi họ xem tướng Th�i tử thế n�o, c�c đạo sĩ thưa:

-Tất cả ch�ng sinh đều muốn c� con tốt, nay đại vương sinh Th�i tử l� điều qu� lạ tr�n đời, chớ sinh lo sợ. T�u đại vương, việc đại vương hạ sinh Th�i tử, ch�ng t�i chỉ c� một lời: Th�i tử ch�nh l� con mắt của cả thế gian v� c�i trời.

Vua hỏi v� sao m� biết, họ đ�p:

-Ch�ng t�i xem tướng của Th�i tử thấy sắc th�n của Th�i tử như v�ng r�ng, lại c� những tướng tốt rất l� trong s�ng, sau n�y nếu xuất gia chắc sẽ th�nh Bậc Nhất Thiết Chủng Tr�, c�n ở tại gia sẽ th�nh vị Chuyển lu�n th�nh vương cai trị bốn ch�u thi�n hạ. V� như trong c�c d�ng nước th� biển l� lớn nhất, giữa c�c rặng n�i th� Tu-di l� n�i cao to nhất, trong c�c ng�i sao th� mặt trời l� s�ng hơn hết, những g� s�ng m� trong m�t th� mặt trăng l� hơn hết. Trong thế gian v� cả c�i trời Th�i tử l� t�n qu� nhất.

Vua nghe những lời ấy v� c�ng sung sướng, kh�ng c�n lo ngại. C� vị B�-la-m�n t�u với vua:

-Tr�n ngọn Hương sơn hiện nay c� vị Ti�n A-tư-đ� đủ năm loại thần th�ng. Vị ấy c� thể l�m dứt hẳn những mối nghi hoặc cho đức vua.

C�c vị B�-la-m�n ấy n�i xong liền từ biệt ra về. Vua Bạch Tịnh l�c ấy suy nghĩ: "Ti�n A-tư-đ� ở tận Hương sơn, đường xa m� hiểm trở kh� đến được, phải l�m c�ch n�o mới mời được vị Ti�n ấy đến đ�y?". Ti�n A-tư-đ� biết được � nghĩ của nh� vua; đồng thời trước đ� đ� thấy những điềm l�nh, biết r� Bồ-t�t v� muốn dứt trừ sinh tử n�n đản sinh. �ng liền d�ng thần th�ng lướt tr�n kh�ng đến thẳng kinh th�nh. Người giữ cổng th�nh thấy vị Ti�n đến liền v�o t�u l�n ti�n A-tư-đ� từ kh�ng trung đến, đang đứng ngo�i cửa th�nh. Vua nghe t�u rất vui mừng liền tự th�n ra đ�n vị Ti�n; đến nơi, vua cung k�nh đảnh lễ rồi hỏi:

-Nay T�n giả đến sao kh�ng v�o ngay, phải chăng v� người giữ cửa kh�ng cho v�o?

Ti�n nh�n đ�p:

-V� đến bất ngờ kh�ng tiện v�o n�n phải b�o trước.

Vua liền thỉnh v�o cung rồi mời vị Ti�n ngồi v� hỏi:

-Thưa T�n giả, ng�i vẫn mạnh khỏe chứ?

Vị ti�n đ�p:

-Nhờ �n đại vương n�n vẫn b�nh y�n.

Vua thưa:

-T�n giả h�m nay đến đ�y l�m cho d�ng họ ch�ng t�i được rạng rỡ, từ nay trở đi ng�y n�o cũng gặp việc tốt đẹp. Phải chăng v� những việc đ� qua n�n ng�i đến đ�y?

Ti�n nh�n đ�p:

-T�i ở Hương sơn thấy nguồn s�ng lớn v� những điềm lạ hiện ra, lại biết đại vương c� � mong được gặp, n�n t�i đến đ�y. Trong khi d�ng thần lực lướt kh�ng trung đến đ�y, t�i nghe chư Thi�n tr�n kh�ng trung bảo rằng Th�i tử tương lai sẽ th�nh Bậc Nhất Thiết Chủng Tr� cứu tho�t trời người. Th�i tử sinh ra từ h�ng b�n phải của phu nh�n, bước tr�n những b�ng sen b�u, đưa tay l�n, tiếng như Sư tử tuy�n bố: "Ta l� tối t�n, tối thắng trong c�i trời người, v� lượng kiếp sinh tử đến đ�y đ� dứt, lần đản sinh n�y đem lại lợi �ch cho cả trời người", lại c� chư Thi�n qu�y quần cung k�nh. Nghe những điều kỳ lạ ấy thật sung sướng thay. Thưa đại vương giờ đ�y t�i c� thể gặp Th�i tử được chăng?

Nh� vua liền đưa Ti�n nh�n tới chỗ Th�i tử. Đến nơi vua bảo phu nh�n bồng Th�i tử đến v� bảo l�m lễ Ti�n nh�n, vị Ti�n ngăn lại, n�i:

-Th�i tử l� Đấng tối qu� trong ba c�i, sao lại để Th�i tử lễ t�i?

N�i rồi liền chắp tay sụp xuống lễ Th�i tử. Vua v� phu nh�n thưa:

-Xin Ti�n nh�n đo�n tướng Th�i tử xem thế n�o.

Ti�n A-tư-đ� quan s�t kỹ c�c tướng của Th�i tử rồi bỗng nhi�n kh�ng dằn l�ng được, buồn b� rơi lệ. Nh� vua v� phu nh�n thấy thế to�n th�n giật bắn, l�ng hoang mang kinh sợ như chiếc thuyền nhỏ bị s�ng lớn dồi, hoảng hốt hỏi:

-L�c mới sinh Th�i tử c� nhiều điềm l�nh, chẳng hay c� điều g� kh�ng hay m� Ti�n nh�n buồn kh�c như vậy?

Ti�n nh�n rưng rưng đ�p:

-T�u đại vương, Th�i tử c� đủ những tướng tốt, kh�ng c� g� xấu.

Vua lại hỏi:

-Chẳng hay Th�i tử thọ mạng như thế n�o? C� thể l�n ng�i Chuyển lu�n cai trị bốn ch�u thi�n hạ kh�ng? T�i tuổi đ� cao muốn giao ph� việc trị nước cho Th�i tử rồi v�o n�i tu h�nh. Đ� ch�nh l� ch� nguyện của t�i. Xin T�n giả xem kỹ cho.

Khi ấy ti�n A-tư-đ� thưa với vua:

-T�u đại vương, Th�i tử c� đủ ba mươi hai tướng tốt, đ� l�:

1. Dưới b�n ch�n bằng phẳng.

2. Dưới ch�n c� đủ một ng�n đường vằn như v�ng b�nh xe.

3. C�c ng�n tay, ng�n ch�n đều d�i hơn người thường.

4. Tay ch�n đều rất mềm mại.

5. G�t ch�n rộng, đầy đặn.

6. C�c kẽ ng�n ch�n ng�n tay c� m�ng như lưới, người b�nh thường kh�ng thể c� được.

7. Mu b�n ch�n đầy đặn, cao bằng g�t ch�n.

8. Bắp ch�n như ch�n Lộc vương.

9. Hai tay bu�ng xuống d�i qu� gối.

10. Nam căn ẩn k�n như M� vương, Tượng vương.

11. Th�n h�nh cao lớn c�n đối như c�y Ni-c�u-lư.

12. Ở mỗi ch�n l�ng c� sợi l�ng m�u xanh mềm mại v� đều xoay về b�n phải.

13. L�ng tr�n người sắc xanh, mềm mại v� đều rạp nghi�ng về b�n phải.

14. C� tướng sắc th�n m�u ho�ng kim vi diệu, đẹp hơn v�ng Di�m-ph�-đ�n.

15. �nh s�ng quanh th�n chiếu xa một trượng.

16. L�n da mỏng v� mịn, bụi kh�ng thể b�m, muỗi m�ng kh�ng ch�ch được.

17. Hai l�ng b�n tay, b�n ch�n, hai vai v� đảnh đầu cả bảy nơi ấy đều đầy đặn.

18. Dưới hai n�ch đầy đặn như ngọc Ma-ni.

19. Th�n như Sư tử.

20. Th�n thể ngay ngắn, c�n đối.

21. Hai vai tr�n trịa.

22. Miệng c� bốn mươi c�i răng.

23. Răng trắng đều kh�t, ch�n răng s�u chắc chắn.

24. Bốn răng cửa lớn v� trắng.

25. Hai m� đầy đặn như Sư tử.

26. Nước bọt tiết ra hai b�n miệng c� m�i thơm.

27. Lưỡi mềm v� mỏng, rộng d�i, phủ cả mặt đến m� t�c.

28. Tiếng n�i c� �m thanh v� c�ng vi diệu như tiếng chim Ca-lăng-tần-gi�.

29. M�u mắt xanh biếc.

30. L�ng mi như Ngưu vương.

31. Giữa hai h�ng l�ng m�y c� ch�m l�ng trắng như gấm Đ�u-la c� thể ph�ng h�o quang.

32. Tr�n đảnh đầu c� thịt nổi cao như h�nh b�i t�c.

Th�i tử c� đủ ba mươi hai tướng tốt như thế, nếu ở tại gia th� năm hai mươi ch�n tuổi sẽ l�n ng�i Chuyển lu�n th�nh vương, nếu xuất gia sẽ th�nh Bậc Nhất Thiết Chủng Tr�, rộng độ trời người. Nhưng Th�i tử chắc nhất định tu học v� đắc đạo th�nh Bậc V� Thượng Ch�nh Đẳng Ch�nh Gi�c, Sau đ� kh�ng l�u Ng�i sẽ chuyển ph�p lu�n thanh tịnh l�m lợi �ch trời người v� độ tho�t cho ch�ng sinh. T�i nay đ� một trăm hai mươi tuổi, kh�ng l�u nữa sẽ chết v� sinh l�n c�i trời V� tưởng, kh�ng gặp được Phật, kh�ng nghe được ph�p n�n buồn tủi m� kh�c.

Vua lại hỏi Ti�n nh�n:

-T�n giả bảo c� hai đường: một sẽ l�m Chuyển lu�n vương, hai sẽ l� th�nh Bậc Ch�nh Gi�c, nhưng sao lại quyết chắc l� Th�i tử sẽ th�nh Bậc Ch�nh Gi�c.

Ti�n nh�n đ�p:

-Trong ph�p xem tướng của t�i, nếu người n�o c� đủ ba mươi hai tướng nhưng kh�ng ở đ�ng chỗ, kh�ng r� r�ng th� sẽ th�nh Chuyển lu�n vương, c�n nếu ở đ�ng chỗ lại r� r�ng th� chắc chắn sẽ th�nh Bậc Nhất Thiết Chủng Tr�. Nay t�i xem thấy Th�i tử c� đủ ba mươi hai tướng, mỗi tướng lại ở đ�ng vị tr� v� rất r� r�ng n�n t�i quyết chắc Th�i tử sẽ th�nh Bậc Nhất Thiết Chủng Tr�.

Vị ti�n n�i xong liền từ biệt ra đi. Vua Bạch Tịnh nghe những lời đ�, trong l�ng rất lo buồn v� sợ Th�i tử sẽ xuất gia n�n chọn năm trăm cung nữ th�ng minh, tr� tuệ để chăm s�c, phục vụ Th�i tử. Trong số đ� người th� cho b�, người th� bồng ấm, người th� tắm rửa, giặt giũ... Vua lại x�y dựng ri�ng cho Th�i tử ba t�a cung điện ba m�a hợp với kh� hậu m�a lạnh, m�a n�ng v� m�a ấm. C�c cung điện ấy được trang ho�ng t� điểm bằng bảy m�n b�u, �o quần cũng mặc theo m�a. Vua lại sợ sau n�y Th�i tử bỏ cung-đi xuất gia n�n ra lệnh bố tr� c�c cổng th�nh sao cho mỗi khi đ�ng mở sẽ c� tiếng động lớn vang xa đến bốn mươi dặm. Vua lại chọn năm trăm cung nữ h�nh dung đoan ch�nh, kh�ng gầy kh�ng b�o, kh�ng cao kh�ng thấp, kh�ng trắng kh�ng đen lại giỏi nhiều kỷ xảo, đều trang điểm bằng nhiều vật trang sức qu� b�u, mỗi phi�n một trăm vị, thay nhau chăm s�c Th�i tử. Trước c�c cung điện ấy, vua cho trồng đầy c�c loại c�y c� quả ngọt, c�nh l� sum su�, hoa nở tươi thắm; lại c� ao tắm trong m�t, bờ ao mọc lớp cỏ thơm d�y, trong ao c� hoa sen đủ m�u v� nhiều v� số kỳ hoa dị thảo kh�c, lại c� h�ng ng�n giống chim lạ trong vườn để l�m đẹp mắt, vui tai cho Th�i tử.

Sau khi sinh Th�i tử được bảy ng�y, Ma-da phu nh�n qua đời v� do c�ng đức cưu mang Th�i tử n�n được sinh l�n cung trời Đao-lợi. Người d� l� phu nh�n Ma-ha Ba-x�-ba-đề nu�i nấng Th�i tử kh�ng kh�c g� mẹ hiền. Vua cha c�n cho l�m mũ bảy b�u, chuỗi anh lạc cho Th�i tử. Th�i tử c�ng lớn th� vua cho l�m c�c loại xe như xe voi, xe ngựa, xe d�, xe tr�u, v� đầy đủ tất cả c�c loại đồ chơi, kh�ng thứ g� kh�ng c�. L�c ấy nh�n d�n cả nước đều sống an vui, m�a m�ng sung t�c, thời tiết điều h�a, kh�ng c� trộm cướp... v� c�ng an ổn, th�i b�nh, đều l� nhờ phước đức của Th�i tử. Vua lại truyền Xa-nặc, một trong năm trăm người con trai, con của c�c thị nữ đến để hầu Th�i tử.

Năm Th�i tử l�n bảy tuổi, vua nghĩ Th�i tử đ� lớn n�n lo việc học tập cho Ng�i. Vua cho t�m khắp trong nước những vị B�-la-m�n th�ng tuệ, am tường c�c loại s�ch qu�, mời đến để dạy Th�i tử học. L�c ấy c� vị B�-la-m�n t�n Bạt-đ�-la-ni c�ng với năm trăm vị th�n hữu B�-la-m�n kh�c đều nhận lời mời của vua c�ng đến. Vua hỏi c�c vị B�-la-m�n:

-Thưa c�c T�n giả, chư vị đều muốn l�m thầy của Th�i tử, nay c�c vị sẽ dạy thế n�o?

Họ n�i:

-Những g� ch�ng t�i biết sẽ trao truyền hết cho Th�i tử.

Vua liền cho x�y một trường học lớn, d�ng c�c thứ b�u để trang tr�; b�n ghế v� tất cả học cụ đều đầy đủ v� đẹp đẽ, rồi chọn ng�y l�nh đưa Th�i tử đến để c�c vị B�-la-m�n dạy học.

Khi ấy c�c vị thầy B�-la-m�n đưa ra bốn mươi ch�n loại s�ch để dạy Th�i tử đọc. Th�i tử thấy như thế liền hỏi c�c thầy dạy:

-Đ�y l� những s�ch g�? Trong c�i Di�m-ph�-đề c� bao nhi�u loại s�ch?

C�c thầy B�-la-m�n đều im lặng kh�ng trả lời được. Th�i tử lại hỏi ri�ng chữ A c� bao nhi�u nghĩa. C�c vị thầy dạy cũng kh�ng đ�p được, tự thấy xấu hổ, đứng dậy lễ Th�i tử m� khen ngợi:

-L�c mới sinh Th�i tử đi bảy bước v� tự n�i rằng trong c�i trời người, Th�i tử l� t�n qu� nhất. Lời ấy quả thật kh�ng sai. Xin Th�i tử cho biết trong c�i Di�m-ph�-đề c� bao nhi�u loại s�ch.

Th�i tử n�i:

-Trong c�i Di�m-ph�-đề c� s�ch Phạm ngữ, c� s�ch Khư-l�u, c� s�ch Li�n hoa... c� tất cả s�u mươi bốn loại. Chữ A l� �m tiếng Phạm, nghĩa của chữ n�y l� kh�ng thể hư hoại, cũng l� đạo l� ch�n ch�nh v� thượng. Những nghĩa như thế rất nhiều, v� lượng v� bi�n.

Khi đ�, c�c vị thầy B�-la-m�n trong l�ng cảm thấy v� c�ng xấu hổ n�n đến t�u vua:

-T�u đại vương, Th�i tử l� vị thầy bậc nhất trong c�i trời người, ch�ng t�i l�m thế n�o dạy được.

Vua nghe c�c vị ấy n�i thế lại c�ng vui mừng cho l� việc chưa từng c�, liền t�y theo sở th�ch của c�c thầy B�-la-m�n m� c�ng dường. Tất cả c�c m�n học thuật s�ch vở, l� luận, thi�n văn, địa l�, to�n số đến c�c m�n kỹ nghệ như bắn cung, cưỡi ngựa, Th�i tử đều tự m�nh th�ng tỏ.

�
Quyển 1 �� Quyển 2 �� Quyển 3 �� Quyển 4

�

�

�