KINH PHẬT THUY�́T CH�NG HỨA-MA-ĐẾ 10

�� -lỗ-vĩ-loa Ca-diếp c� hai người em trai l� Nẵng-đề Ca-diếp v� Nga-da Ca-diếp, mỗi người c� hai trăm năm mươi đệ tử v� đều cư ngụ b�n bờ v�ng hạ lưu s�ng Ni-li�n. C�c học tr� đều si�ng năng tu tập theo ph�p thức của thầy.

�� Một h�m, hai vị Ca-diếp ấy bỗng tr�ng thấy những dụng cụ thờ lửa, những �o da nai, �o bằng vỏ c�y, tịnh b�nh, gậy, gi�y bằng da th� của người anh tr�i tr�n s�ng Ni-li�n, họ rất ngạc nhi�n, suy nghĩ: �Anh của ta đắc tội với vua chăng, hay bị nạn cướp, nạn nước, lửa? V� c� bị c�c nạn ấy mới kh�ng thể tu h�nh, nếu kh�ng th� sao c�c dụng cụ thờ lửa lại bị bỏ tr�i s�ng như thế?�

�� L�c ấy hai người suy nghĩ, b�n luận m�i về việc dị thường ấy v� quyết định c�ng nhau đi t�m anh. Họ đến chỗ ở của người anh, kh�ng thấy �-lỗ-vĩ-loa Ca-diếp v� c�c đệ tử ở đ�, chỉ thấy ph�ng ốc vắng vẻ, tr�ng trơn. Hai người c�ng th�m hoang mang buồn b� b�n đi hỏi thăm, những người l�ng giềng cho biết l� �-lỗ-vĩ-loa Ca-diếp đ� bỏ đạo ti�n, dẫn c�c đệ tử đến quy y vị Sa-m�n, c�n ra sao nữa th� họ kh�ng r�, n�n th�n h�nh đến đ� t�m hiểu xem.

�� Hai anh em Ca-diếp được tin ấy b�n n�i với nhau:

�� -Ta nghe n�i c� vị Sa-m�n tới ở gần đ�y v� c� nhiều quyền ph�p kỳ diệu, c�c h�nh động, oai nghi của vị ấy đều kh�c người thường, c� thể anh của ta v� c�c đệ tử đ� đến đ� rồi. Nếu quả thật như thế th� đ�ng l� việc v� c�ng hy hữu. Nay ch�ng ta h�y tới đ� để xem thật hư thế n�o.

�� Hai người c�ng nhau đến chỗ Đức Phật liền thấy người anh �-lỗ-vĩ-loa Ca-diếp c�ng c�c đệ tử đều vận ca-sa với h�nh d�ng Sa-m�n đang ngồi trước Phật, chăm ch� nghe ph�p. Thấy thế hai người thất kinh, l�ng t�c dựng đứng, ch�n như thể kh�ng bước được.

�� Đức Phật thấy Nẵng-đề v� Nga-da đến t�m anh, lại đứng ng�y người ra kh�ng bước được, liền bảo �-lỗ-vĩ-loa tới đ�n hai em. �� Hai người thấy anh m�nh đến liền bước vội tới, quỳ lạy v� hỏi:

�� -Anh đ� lớn tuổi, đức hạnh cao, tu h�nh l�u năm, học rộng biết nhiều, đời kh�ng ai bằng. Vua nước Ma-gi�-đ� v� c�c quan đại thần c�ng ch�ng d�n đều cho anh l� đ� chứng quả La-h�n, thường đem thức ăn, hương hoa, y phục v� nhiều b�u vật đến c�ng dường. Anh dạy điều g� họ cũng nghe theo, sao h�m nay bỗng bỏ đạo m�nh m� theo đạo người kh�c. Xưa nay ch�ng em tu tập theo lời truyền dạy của anh, cho đến c�c đệ tử cũng kh�ng bỏ theo đường lối n�o kh�c. Nay anh lại từ bỏ con đường tu tập của m�nh, th� ch�ng em l�m sao giữ đạo được? Ch�ng em rất hoang mang, nghi ngờ vậy xin anh chỉ dạy cho.

�� N�i xong hai người em đều đứng sang một b�n. �-lỗ-vĩ-loa n�i với hai người em Nẵng-đề v� Nga-da:

�� -Trước khi c� Phật, thế gian giống như đ�m tối, con người kh�ng c� đ�i mắt tuệ n�n kh�ng thấy đường dễ rơi v�o hang hố. �� Trước đ�y anh tu khổ hạnh, thờ lửa để cầu chứng Th�nh quả, lại đem đạo ấy dạy lại c�c em, cho rằng kh�ng đạo n�o hơn được, rồi tự cho l� đ� chứng quả A-la-h�n, may c� vị Đại Sa-m�n, tức Đức Phật Thế T�n, th�n cao một trượng s�u, sắc v�ng rực rỡ, tướng tốt đầy đủ, uy đức v� c�ng. V� Ng�i thương anh n�n đến ở gần, mọi động tỉnh của Ng�i chư Thi�n đều biết, c� cả Tứ Thi�n vương, Phạm thi�n, Đế Th�ch đến nghe ph�p. Ng�i lại c� thần t�c th�ng chỉ trong khoảnh khắc đ� đi khắp bốn ch�u thi�n hạ, lại l�n cung trời nhận thức ăn về..., tất cả đều nhằm để khai thị cho anh, lại biết anh chưa chứng quả A-la-h�n. Qua những điều đ� ta thấy đức ta kh�ng bằng, n�n tỉnh ngộ trước để khỏi hối hận về sau. Thế l� anh c�ng c�c đệ tử xin xuất gia, Ng�i thương ch�ng ta n�n chấp nhận cho mặc ph�p phục l�m Tăng-gi�. Ta kh�ng b�o trước cho c�c em thật ta c� lỗi.

�� Bấy giờ Nẵng-đề v� Nga-da căn duy�n đ� thuần thục, nghe xong liền khởi sinh l�ng tin với Đức Phật, trong l�ng buồn vui lẫn lộn, liền n�i với anh:

�� -Ch�ng em tu h�nh l� do anh dạy, nay anh xuất gia, ch�ng em cũng xin đi theo. Nếu kh�ng c� Phật ra đời l�m sao nghe được ch�nh ph�p, ch�ng em d� tuổi đ� gi� cũng mong được giải tho�t.

�� -lỗ-vĩ-loa n�i:

�� -Qu� h�a thay! Nay đ� đ�ng l�c.

�� Nẵng-đề v� Nga-da đến lễ Phật, rồi đứng sang một b�n thưa:

�� -Bạch Thế T�n, anh của ch�ng con l� �-lỗ-vĩ-loa trước l� thầy ch�ng con, nay đ� xuất gia l�m Sa-m�n, n�n ch�ng con cũng mu�n xuất gia, xin Phật thương m� cứu độ.

�� Đức Phật bằng l�ng, nhưng muốn h�a độ lu�n số đệ tử của hai người, n�n bảo:

�� -C�c đệ tử của �ng đ� biết chưa?

�� Hai người thưa:

�� -Chưa biết.

�� Phật bảo:

�� -C�c �ng h�y n�i r� với họ rồi đến đ�y, Ta sẽ nhận cho xuất gia.

�� Hai người v�ng lời Phật, mỗi người trở về tập hợp c�c đệ tử của m�nh lại bảo:

�� -C�c ngươi c� biết kh�ng, c� một vị Đại Sa-m�n gọi l� Phật đ� đến ở chỗ của anh ta, hiện nhiều thần th�ng v� tướng lạ để khai thị cho anh ta, lại d�ng uy lực chế phục anh ta, l�m anh ta tỉnh ngộ biết đạo ph�p m�nh kh�ng bằng, n�n đ� đem tất cả đệ tử đến xin xuất gia Phật. V� thấy những dụng cụ thờ lửa tr�i tr�n s�ng, n�n ch�ng ta đ� đến t�m hiểu v� tới chỗ Phật. Đến nơi ta đ� thấy anh ta v� c�c đệ tử vận ca-sa th�nh Sa-m�n đang ngồi chăm ch� nghe thuyết ph�p. Khi thấy việc ấy, l�c đầu ta v� c�ng kinh h�i, sững sờ. �� Anh ta ra đ�n v� cho biết đầy đủ mọi việc n�n ta đ� xin xuất gia, nhưng nghĩ đến c�c ngươi n�n phải về n�i lại cho hay. C�c ngươi nghĩ thế n�o cứ thật l�ng cho ta biết.

�� C�c đệ tử liền thưa:

�� -Ch�ng con theo học với thầy, thầy dạy g� đều nghe theo, nay thầy xuất gia theo Phật, ch�ng con sao d�m bảo thủ đạo của m�nh. Ch�ng con cũng nguyện xin theo.

�� L�c ấy Nẵng-đề Ca-diếp v� Nga-da Ca-diếp liền đem tất cả đệ tử đến đảnh lễ Phật, rồi đứng l�n chờ nghe Phật dạy. Đức Phật hỏi hai người:

�� -C�c �ng đ� đến rồi sao?

�� Hai người đ�p:

�� -Ch�ng con v� c�c đệ tử đồng đến lễ Phật cầu xin được xuất gia, theo ch�nh ph�p, v�ng giữ giới luật, tu tr� phạm hạnh. Xin Đức Phật từ bi chấp thuận.

�� Đức Phật th�u nhận họ l�m Sa-m�n. Ng�i dạy:

�� -H�m nay c�c �ng mới thật l� xuất gia, mới thật c� phạm hạnh.

�� C�c vị ấy nghe thế vui mừng kh�n xiết, mỗi vị đều đảnh lễ, nhiễu quanh Phật v� đứng sang một b�n chi�m ngưỡng Ng�i.

�� L�c bấy giờ, sau khi độ ba anh em Ca-diếp v� một ng�n vị Tỳ- kheo xong, Đức Phật liền c�ng họ rời khỏi nơi đ�, l�n đỉnh n�i Nga-da kinh h�nh. Đến nơi, Đức Phật v� c�c vị Tỳ-kheo l�m ba việc: Một l� thị hiện thần th�ng, hai l� thuyết ph�p v� ba l� điều phục t�m họ. L�c ấy Thế T�n nhập ch�nh định, hiện thần th�ng, biến ra c�c tướng trạng, biến mất ở chỗ ngồi hiện ra nơi hư kh�ng phương Đ�ng với bốn oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi, th�n ph�ng năm sắc h�o quang xanh, v�ng, trắng, đỏ v� hồng. Th�n tr�n Phật h�a lửa, th�n dưới h�a nước, hoặc ngược lại. Đức Phật lại hiện ra ở c�c phương T�y, Nam, Bắc cũng với c�c biến tướng ấy v� chỉ trong khoảnh khắc, lại trở về chỗ ngồi. Đức Phật lại v� c�c vị Tỳ-kheo thuyết ph�p, Ng�i dạy:

�� -Trong l�ng c�c �ng đối với c�c ph�p điều n�o c�n nghi, điều n�o hết nghi, điều n�o nhớ, điều n�o kh�ng nhớ, phiền n�o đ� diệt, hay chưa diệt, trong những ph�p ấy h�y chọn m� quyết t�m tu tập.

�� Đức Phật lại n�i tiếp:

�� -C�c �ng cần biết: Nh�n thức do duy�n tham luyến với c�c sắc, do tiếp x�c với sắc n�n t�m ph�t sinh, do đ� m� c� khổ, vui, kh�ng khổ, kh�ng vui, cho đến thức của c�c căn tai, mũi, lưỡi, th�n v� � cũng đều như vậy. N�y c�c Tỳ-kheo, lửa tham thế n�o th� s�n, si cũng thế, do đ� m� c� lu�n hồi c�ng sinh l�o bệnh tử, lo buồn khổ đau. N�y c�c Tỳ-kheo, ba thứ lửa ấy thịnh l�n l� do c�i ta m� ra, muốn diệt ba thứ lửa kia th� phải trừ ng� chấp, ng� chấp kh�ng c� th� ba thứ lửa kia tự nhi�n kh�ng c�n, từ đ� sự lu�n hồi v� tất cả khổ đau trong ba c�i tự nhi�n chấm dứt.

�� L�c ấy ba anh em Ca-diếp c�ng một ng�n vị Tỳ-kheo được Phật thị hiện c�c thần th�ng v� giảng n�i ch�nh ph�p, n�n dứt trừ phiền n�o, đạt t�m giải tho�t, mọi việc cần l�m đ� l�m xong, tr�t được g�nh nặng, dứt được lu�n hồi v� đều chứng quả La-h�n.

�� Đức Phật sau khi độ ba vị Ca-diếp c�ng một ng�n vị đệ tử của họ chứng được quả vị A-la-h�n, th� vua D�n-di-ta-la, c�c vị đại thần c�ng d�n ch�ng đều biết được Đức Phật v� hơn ng�n vị đệ tử đang ở tại đỉnh n�i Nga-da. L�c ấy c� một vị quan đại thần t�u với vua:

�� -Thần nghe gần đ�y d�n ch�ng thường b�n rằng d�ng họ Th�ch c� sinh một người con trai. Khi mới sinh vị ấy đ� c� đầy đủ tướng tốt, thầy tướng đo�n l� sau n�y sẽ l�n ng�i Chuyển lu�n th�nh vương cai trị bốn ch�u thi�n hạ, d�ng ch�nh ph�p để dạy d�n h�nh thập thiện, lại c� đầy đủ bảy thứ b�u, c� một ng�n người con tướng mạo đẹp t�"t tuyệt trần, c� nhiều oai lực, đ�u đ�u cũng phải h�ng phục, c�n nếu xuất gia th� sẽ th�nh Bậc V� Thượng Ch�nh Đẳng Ch�nh Gi�c. Thần nghe như thế n�n xin tr�nh t�u hết l�n bệ hạ. Xin bệ hạ sớm t�m kế trừ diệt đi để tr�nh tai họa về sau.

�� Bấy giờ vua D�n-di-ta-la, những l�c ngự ở ch�nh điện thường nghĩ mơ ước năm điều: Một l� c� Đức Phật xuất hiện ở thế gian. Hai l� sớm được đến chỗ Đức Phật đảnh lễ, chi�m ngưỡng v� vui theo những c�ng đức của Ng�i. Ba l� được nghe thuyết ph�p. Bốn l� nghe thuyết ph�p th� liền được liễu ngộ. Năm l� được Đức Phật truyền giới rồi hết l�ng giữ giới. Đang mơ ước như thế, bỗng nghe quan đại thần t�u như vậy trong l�ng đau x�t, một l�c sau mới cất tiếng bảo:

�� -Ngươi l� kẻ ngu si n�n sinh t�m �c độc đối với Như Lai, thật l� một kẻ đại ngu. H�y đi đi, chớ n�i nữa!

�� Vị quan kia biết vua kh�ng chịu nghe lời t�u n�n sợ sệt, xấu hổ đi ra. Vua D�n-di-ta-la nh�n c�c quan chung quanh, thấy một vị đại thần c� nhiều phước tướng v� tr� tuệ n�n truyền lệnh cho vị ấy:

�� -Ngươi h�y đến đỉnh n�i Nga-da, nơi Đức Thế T�n đang ở, thay mặt ta cung k�nh bạch Thế T�n rằng vua D�n-di-ta-la xin cung k�nh cui đầu đảnh lễ Đức Thế T�n, gởi lời vấn an sức khỏe, cầu cho Thế T�n t�m thể an l�nh, mọi việc điều an vui v� k�nh thỉnh Thế T�n gi�ng l�m kinh th�nh thọ sự c�ng dường, để ta v� nh�n d�n trong nước được nhi�u lợi lạc, nguyện xin Thế T�n v� chư Th�nh ch�ng từ bi chấp nhận cho. Ta sẽ trọn đời d�ng c�ng thực phẩm, thuốc men, y Tăng-gi�-l� v� tất cả c�c vật dụng kh�c, nguyện xin Thế T�n v� Th�nh ch�ng từ bi kh�ng ngại lao kh� quang l�m. Bạch như thế xong, ngươi h�y cung k�nh đảnh lễ nơi ch�n Phật v� chờ nghe lời Ng�i dạy.

�� Vị đại thần v�ng lời vua t�m tới chỗ Đức Phật t�u b�y mọi việc đ�ng như nh� vua truyền. Khi đảnh lễ xong, thấy Đức Thế T�n im lặng, vị sứ giả biết Phật đ� hứa n�n vui mừng đảnh lễ, nhiễu quanh Đức Thế T�n rồi từ tạ trở về triều.

�� Vua D�n-di-ta-la nghe sứ giả trở về, liền ngự l�n điện. Vua t�i ch�o nhau xong, nh� vua hỏi sứ giả:

�� -Đức Thế T�n c� nhận lời mời kh�ng?

�� Sứ thần t�u:

�� -Thần thừa lệnh nh� vua l�n Nga-da sơn thỉnh Đức Phật v� ch�ng Tăng, tr�nh những lời của vua l�n Phật. Ng�i lặng im chấp nhận, chắc chắn l� Phật sẽ gi�ng l�m.

�� Vua liền truyền lệnh c�c quan cận thần lo dọn sửa cung điện cho sạch sẽ, trang nghi�m, cả đến th�nh h�o, đường x� đều được dọn dẹp, lại b�y c�c thứ hương thơm, hoa qu� để chuẩn bị đ�n tiếp Đức Phật.

�� Bấy giờ Đức Phật c�ng c�c đệ tử lớn tuổi như ba anh em Ca-diếp, c�ng một ng�n vị La-h�n từ n�i Nga-da đến vương th�nh. �� C�ch th�nh kh�ng xa c� ng�i th�p ở khu Trượng l�m, Đức Phật v� Th�nh ch�ng dừng lại nghỉ nơi th�p đ�. Vua D�n-di-ta-la nghe tin Đức Phật đ� tới Trượng l�m th�p liền sai chuẩn bị xa gi� c� người hầu hạ, rồi vua c�ng quyến thuộc c�ng quần thần ra khỏi th�nh đến nơi Đức Phật dừng ch�n. Vừa ra khỏi cung kh�ng xa, xe vua bị rơi v�o h�" kh�ng đi tới được. Vua nghĩ: �Chắc đời trước ta đ� tạo nghiệp bất thiện n�n nay mới gặp sự cố n�y.� Vua vừa nghĩ như vậy th� nghe trong kh�ng trung c� tiếng n�i:

�� -Kh�ng phải đời trước vua l�m điều bất thiện m� v� hiện tại c�n c� nhiều t� nh�n bị giam cầm trong t� ngục. Đ� l� nguy�n nh�n khiến xe bị sụp hố.

�� Vua nghe tiếng n�i từ kh�ng trung, biết l� do c�c vị Th�nh hiền dạy bảo n�n rất vui mừng, liền sai quan đi đến tất cả nh� lao, t� nh�n tội nặng nhẹ lần lượt được �n x�. Xe đi tới cửa th�nh, bỗng mũ vua đội bị hư r�ch, vua lại nghĩ: �Nhất định kiếp trước ta l�m điều bất thiện n�n nay c� nhiều việc chẳng l�nh xảy ra.� Hiền th�nh từ kh�ng trung lại n�i:

�� -Kh�ng phải đời trước vua l�m điều chẳng l�nh m� l� hiện tại trong khi tha t� nh�n, chỉ tha t� tội nhẹ, c�n t� tội nặng tuy c�n sống nhưng lại đ�y nơi kh�c. Mũ bị hư r�ch l� v� cớ ấy.

�� Vua nghe thế liền sai quan đi khắp nơi, truyền �n x� cho tất cả. T� nh�n được thả vui mừng v� c�ng v� đều ca ngợi đạo đức của nh� vua. L�c ấy vua c�ng những người hầu cận v� quyến thuộc đi tr�n một vạn hai ng�n cỗ xe, những người B�-la-m�n, trưởng giả v� d�n ch�ng trong nước th� đi tr�n trăm ng�n chiếc xe kh�c, tất cả đều rời khỏi th�nh, đến nơi Đức Phật đang ngự. Khi tới th�p Trượng l�m, nơi vườn hoa, vua h�i năm đ�a hoa Ca-c�u-la rồi tự tay cầm hoa đi đến chỗ Phật. L�c gần đến vua xuống xe đi bộ, cho dẹp hết những đồ nghi trượng như cờ lọng, kiếm k�ch... Đến trước Đức Phật, vua trịch �o b�y vai b�n phải, chắp tay hướng Phật, ba lần tự xưng:

�� -Con l� vua D�n-di-ta-laể Đức Phật cũng ba lần trả lời:

�� -Đ�ng vậy! Đ�ng vậy!

�� Vua d�ng năm đ�a hoa rồi c�i đầu lễ dưới ch�n Phật, d�ng những lời tốt đẹp nhất t�n th�n Đức Phật. Đức Thế T�n mời vua ngồi. Sau khi vua an tọa, vương quyến v� những vị B�-la-m�n, c�c trưởng giả c�ng ch�ng d�n lần lượt lễ Phật, đều vui mừng v� c�ng. Mỗi người n�i kệ ca ngợi Thế T�n xong liền đứng sang một b�n.

�� -lỗ-vĩ-loa Ca-diếp, trước đ�y đ� từng được vua, c�c quan đại thần v� d�n ch�ng rất t�n k�nh, nay lại th�nh Sa-m�n đứng hầu b�n Phật, nh� vua v� d�n ch�ng kh�ng ai l� kh�ng ngạc nhi�n. C� người nghĩ: �Trưởng l�o Ca-diếp thờ lửa, tu h�nh khổ hạnh l�u năm, tr� tuệ đạo đức hơn người, nay lại ở đ�y khiến ch�ng ta thắc mắc l� Ca-diếp h�a độ Như Lai hay Như Lai h�a độ Ca-diếp?�

�� Đức Phật ngầm biết những thắc mắc ấy, liền bảo Ca-diếp:

�� Đến l�c �ng n�n cho họ thấy sở đắc của m�nh.

�� Ca-diếp v�ng lời Đức Phật, ngay tại chỗ ngồi nhập ch�nh định, rồi biến mất hiện sang phương Đ�ng với bốn oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi, từ th�n ph�ng ra h�o quang rực s�ng gồm năm m�u xanh, v�ng, đỏ, trắng, hồng, c�c m�u xen nhau, hoặc trong như pha l�, lại biến th�n tr�n h�a nước, th�n dưới h�a lửa, hoặc ngược lại. Phương Nam, phương T�y cho đến phương Bắc đều biến h�a như thế. Hiện thần th�ng xong, trong ch�c l�t Ca-diếp trở về chỗ ngồi, chắp tay hướng Phật, n�i kệ:

�� �� Con vốn tu h�nh

�� Theo đạo thờ lửa

�� Trải qua nhiều năm

�� Si�ng năng lao khổ

�� L�ng thường tự nhủ

�� Đ� chứng La-h�n

�� Chấp ng� c�n nhiều

�� Kh�ng thể giải tho�t.

�� Phật v� từ bi

�� N�n đến cứu độ

�� L�m lửa kh�ng ch�y

�� Ch�y rồi kh�ng tắt.

�� L�c đầu cứ tưởng

�� C�ng đạo thờ lửa

�� Phật n�i: Kh�ng cầu

�� D�ng lửa l�m chi

�� Khắp cả trời người

�� Kh�ng g� luyến �i.

�� Con lập ph�p hội

�� V� muốn lợi dưỡng

�� Muốn đến kh�ng đến

�� Đều biết � con.

�� Phật đến bốn ch�u

�� Cũng ở c�i trời

�� H�i tr�i lấy cơm

�� Đều cho con nếm.

�� Con cố thờ lửa

�� M� mờ ch�nh đạo

�� Như người đui m� ��

�� Hoặc như người chết

�� Kh�ng hay biết g�

�� Chắc bị đọa lạc.

�� Đức Đại M�u-ni

�� Giống như rồng lớn

�� Rải m�y tinh tấn

�� Rưới nước Cam lộ

�� Lợi �ch tất cả

�� Hữu t�nh v� t�nh.

�� Con muốn giải tho�t

�� Xin l�m Sa-m�n

�� n Phật từ bi

�� N�i ph�p thanh tịnh

�� Dạy ph�p tối thượng

�� Khiến con liễu ngộ.

�� Con nay mới thật

�� Chứng A-la-h�n

�� Phật l� thầy con

�� Con l� đệ tử.

�� C�c ngươi n�n biết

�� Chớ n�n ho�i nghi

�� Những lời th�nh thật

�� N�n hết l�ng tin.

�� N�i kệ xong Ca-diếp đảnh lễ Đức Phật rồi trở về chỗ ngồi. L�c ấy vua v� mọi người mới biết Ca-diếp l� đệ tử của Đức Phật. �� Bấy giờ Đức Phật biết mọi người trong ch�ng đ� hết nghi ngờ, thắc mắc n�n bảo vua:

�� -Ta nay sẽ v� vua m� n�i những ph�p quan trọng. Vua n�n lắng nghe, suy nghĩ cho kỹ.

�� Đức Phật lại n�i tiếp:

�� -N�y Đại vương, Đại vương n�n biết rằng sắc th�n của Đại vương c� sinh th� c� diệt, n�n qu�n s�t kỹ hai tướng sinh diệt cho thật r� r�ng v� cần qu�n thọ, tưởng, h�nh, thức c�ng giống như sắc uẩn. N�y c�c thiện nam tử, nếu c�c vị c� thể liễu ngộ được c�c uẩn l� sinh diệt th� lại cần nội qu�n kỹ t�nh kh�ng sinh diệt. Nếu c�c vị c� thể tuệ qu�n r� t�nh kh�ng sinh diệt của sắc th� sẽ biết thọ, tưởng, h�nh, thức cũng kh�ng sinh diệt. N�y c�c thiện nam tử, sắc, thọ, tưởng, h�nh, thức vốn kh�ng sinh diệt, kh�ng đến, kh�ng đi. Nếu liễu ngộ được thật tướng kh�ng sinh kh�ng diệt, kh�ng đến, kh�ng đi của c�c ph�p th� cũng kh�ng được ch�p thủ v�o t�nh kh�ng sinh, kh�ng diệt, kh�ng đến, kh�ng đi ấy. Thưa Đại vương, nếu đ� biết r� tướng như thật của c�c ph�p rồi th� sẽ đạt được v� số a-tăng-kỳ c�c ph�p tịch diệt.

�� L�c ấy t�t cả ch�ng hội, từ c�c vị B�-la-m�n, c�c trưởng giả cho đến d�n ch�ng đều sinh t�m niệm nghi ngờ, thắc mắc: �Nay Thế T�n n�i sắc, thọ, tưởng, h�nh, thức vốn l� kh�ng th� sao lại c� tướng ng�, tướng nh�n, tướng ch�ng sinh, tướng thọ giả, tướng Bố-nại-nga- la, tướng Ma-noa-phược-ca, tướng của người chủ, tướng của người thừa h�nh. Nếu c�c tướng ng�, nh�n, ch�ng sinh, thọ giả... đều kh�ng th� sao biết được nh�n quả của ch�ng sinh khi l�m điều thiện hay bất thiện, bỏ th�n n�y rồi lại đến với th�n kh�c?�

�� Đức Thế T�n biết những suy nghĩ thắc mắc trong ch�ng, liền n�i với Ca-diếp v� ch�ng Tỳ-kheo:

�� -N�y c�c Tỳ-kheo, thấy c� tướng ng�, tướng nh�n, tướng ch�ng sinh, tướng thọ giả... th� đ� ch�nh l� c�i thấy sai lạc của h�ng ph�m phu, v� tr�. Nếu c� tri kiến như thế th� sẽ nhận lấy sự khổ. Nếu biết khổ đ� sinh th� phải cầu diệt khổ. N�y c�c Tỳ-kheo, v� số c�c ph�p nh�n quả hữu vi đều ch�nh từ những hạt giống �m thầm ph�t sinh, Ta đều đ� nhận biết r�, nay muốn cho ch�ng sinh cũng như Ta thấu đạt được sự sinh diệt của c�c ph�p. N�y c�c Tỳ-kheo, tuệ nh�n của Phật s�ng suốt hơn cả chư Thi�n nhiều. Những ch�ng sinh c� tướng tốt, xấu, sinh nơi sang, h�n, muốn l�m điều l�nh hay điều �c theo nghiệp của họ, tất cả Ta đều th�u r�. C�c nghiệp của ch�ng sinh c� th�n nghiệp, khẩu nghiệp v� � nghiệp, kh�i qu�t th� ch�ng sinh c� t� kiến sẽ sinh t� nghiệp, hoặc hủy b�ng Phật ph�p. V� những nghiệp ấy m� m� sau khi chết bị đọa v�o những đường dữ, chịu bao nỗi khổ. N�y c�c Tỳ-kheo, nếu ch�ng sinh n�o ở th�n khẩu tạo n�n nghiệp l�nh, c� đủ ch�nh kiến, ch�nh hạnh, ch�nh nghiệp v� thường ngợi ca Phật ph�p, do c� thiện hạnh như thế n�n khi l�m chung sẽ sinh c�i trời Thiện Thệ. N�y c�c Tỳ-kheo, Ta c� tri kiến như thật, kh�ng c� g� m� kh�ng biết, biết r� tướng ng�, tướng nh�n, tướng ch�ng sinh, tướng thọ giả, tướng Ma-noa-phược-ca, cho đến tướng người chủ v� người thừa h�nh..., hoặc g�y ra nh�n quả về nghiệp thiện nghiệp �c, rời bỏ th�n n�y t�m đến th�n kh�c, tất cả những việc đ� chẳng g� l� thật c�.Ta đ� từng n�i tất cả ph�p nh�n quả hữu vi đều c� nguy�n nh�n sinh ra th� cũng c� nguy�n nh�n m� ti�u diệt. Nh�n đ� l� duy�n với v� minh sinh ra h�nh, duy�n với h�nh sinh ra thức, duy�n với thức sinh danh sắc, duy�n với danh sắc sinh lục nhập, duy�n với lục nhập sinh x�c, duy�n với x�c sinh thọ, duy�n với thọ sinh �i, duy�n với �i sinh thủ, duy�n với thủ sinh hữu, hữu l� nh�n của sinh, sinh l� nh�n của l�o tử, lo buồn đau khổ. V� do một nguy�n nh�n m� bao nỗi khổ sinh ra. N�y c�c Tỳ-kheo, nếu diệt được nguy�n nh�n ấy th� khổ sẽ kh�ng c�n, tức l� v� minh diệt th� h�nh diệt, h�nh diệt th� thức diệt, thức diệt th� danh sắc diệt, danh sắc diệt th� lục nhập diệt, lục nhập diệt th� x�c diệt, x�c diệt th� thọ diệt, thọ diệt th� �i diệt, �i diệt th� thủ diệt, thủ diệt th� hữu diệt, hữu diệt th� sinh diệt, sinh diệt th� l�o tử, lo buồn đau khổ kh�ng c�n nữa, như thế to�n bộ khổ uẩn đều diệt. N�y c�c Tỳ-kheo, do nh�n của Tập diệt n�n khổ đau sẽ tự diệt, dứt hết đau khổ ch�nh l� Niết-b�n an vui. Lại nữa, nếu tướng ng� dứt được th� kh�ng c�n nguy�n nh�n sinh ra khổ tức kh�ng c�n lu�n hồi. Nếu biết c�i khổ l� kh�ng c� th� diệt c�i g�? Đ� l� đạt được sự dừng dứt d�ng nh�n quả kia, đạt được sự thanh tịnh trong l�nh, xa rời tất cả mọi vướng mắc của kh�i niệm đạt, ch�nh l� Niết-b�n.

H�́t quyển 10

�

� � � �

�