KINH THẬP THIỆN NGHIỆP ĐẠO

�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

VT0600

KINH THẬP THIỆN NGHIỆP ĐẠO

Việt Dịch: : TH�CH TR� THỦ

�

---o0o---

MỤC LỤC

�

LỜI B�N TRƯỚC KINH
I. Thiệt nghĩa của khế-l�
1. Thập-thiện nghiệp l� mục-ti�u l�m l�nh của thế-gian v� xuất-thế gian
2. Thập-thiện l� ch�nh-nhơn tạo th�nh nhơn-gian v� thi�n-quốc
3. Thập-thiện nghiệp l� căn-bản của Bồ-Đề Niết-b�n

II. Ứng-dụng của khế-cơ
1. Đối-trị bệnh rong-ruổi theo bề ngo�i m� bỏ qu�n nơi m�nh, để trở lại tu nơi m�nh
2. Đối-trị bệnh n�i su�ng, chuy�n trọng thật-h�nh
3. Đối-trị với hạng người hy-vọng cao xa m� phước-đức bạc-bẽo để t�-bồi nền phước-đức

�

A. GIẢI TH�CH ĐỀ KINH
B. KINH VĂN

ĐOẠN I: Chứng t�n thuộc về tự th�n
ĐOẠN II: Ch�nh thuyết thuộc về phần ch�nh t�ng

CHƯƠNG I: Nghiệp quả thế-gian v� xuất-thế-gian

1. Từ nơi nh�n m� n�i đến quả

2. Từ nơi quả m� n�i r� nh�n

3. N�i r� về tướng của nh�n
a. Qu�n t�m l� v�-sanh
b. Qu�n ph�p l� như-huyễn
c. Khuy�n n�n tu-học

4. Đem tướng của nghiệp quả l�m chứng
a. D�ng Phật quả l�m chứng
b. D�ng Bồ-T�t l�m chứng
c. Đem h�ng Thi�n-Long l�m chứng
d. Đem c�c lo�i ở biển l�m chứn
e. Kết khuy�n tu-học

CHƯƠNG II: Thập-thiện nghiệp-đạo

1. C�ng-dụng của thiện-ph�p

2. Giải th�ch t�n của thiện-ph�p

3. Tướng của 10 điều thiện

CHƯƠNG III: C�ng-đức của mười nghiệp l�nh
1. C�ng-đức xa l�a s�t-sanh
2. C�ng-đức xa l�a trộm cắp
3. C�ng-đức xa l�a t�-hạnh
4. C�ng-đức xa l�a nghiệp vọng-ngữ
5. C�ng-đức xa l�a nghiệp hai lưỡi
6. C�ng-đức xa l�a nghiệp �c-khẩu
7. C�ng-đức xa l�a ỷ-ngữ
8. C�ng-đức xa l�a tham-dục
9. C�ng-đức xa l�a s�n-nhuế
10. C�ng-đức xa l�a t�-kiến

CHƯƠNG IV: Thắng-hạnh của mười nghiệp l�nh

1. Lục-độ:
a. Rộng n�i về bố-th�-độ
b. Lược n�i về năm độ

2. C�c hạnh kh�c:
a. Bốn v� lượng t�m
b. Bốn nhiếp-ph�p
c. 37 phẩm trợ đạo Bồ-đề

3. N�i rộng th�m

CHƯƠNG V: Kết luận th�-thắng của Thập-thiện-nghiệp
ĐOẠN III: Phần Lưu-th�ng

LỜI B�N TRƯỚC KINH

Lời b�n nầy của Th�i-Hư Đại-Sư giảng tại Hội Phật-Gi�o Ch�nh-T�n ở H�n-Khẩu (Trung-Hoa).

H�m nay giảng về kinh THẬP-THIỆN NGHIỆP-ĐẠO, trước khi giảng ch�nh văn, xin b�n qua mấy lời ở đầu kinh.
Chữ KINH của Phật-gi�o, n�i cho đủ l� KHẾ KINH, nghĩa l� Khế-l� v� Khế-cơ. Chữ KHẾ nghĩa l� hợp. Tất cả gi�o-điển của Phật đều kiến lập tr�n nguy�n-tắc ấy. "KHẾ-L�" l� hợp với l� Chơn-thật của tất cả mu�n sự mu�n vật, l� t�nh tướng chơn-thật của mu�n sự mu�n vật, do tr� huệ tuyệt đối của Phật tự m�nh chứng được rồi đem chỗ th�n chứng ấy khai thị cho mọi lo�i sanh linh đều được chứng nhập. Ấy l� Phật y theo nguy�n-tắc khế-l� m� thuyết ph�p vậy. KHẾ CƠ l� hợp với cơ duy�n của từng chủng loại, từng căn t�nh, từng thời tiết nhơn-duy�n. Đức Phật t�m phương tiện th�ch hợp với tất cả mọi lo�i m� thuyết ph�p, ch�ng sanh đều được gi�c ngộ. Đủ hai nghĩa KHẾ L� v� KHẾ CƠ ấy gọi l� KHẾ KINH.
Nay căn cứ v�o hai nghĩa tr�n m� n�i nghĩa đại kh�i của Kinh nầy:

I. THIỆT NGHĨA CỦA KHẾ L�.

- L� nghĩa ch�n thật hợp với l� ch�n-thật của mu�n sự mu�n vật, về t�nh về tướng vậy.
Thiệt nghĩa hợp với chơn l� nầy kh�ng v� thời-gian m� biến đổi. Kh�ng v� kh�ng gian m� sai kh�c, kh�ng luận thời đại n�o, địa phương n�o, chủng loại n�o, đều như thế cả. Nơi đ�y, xin chia l�m ba đoạn để n�i về nghĩa chơn thật hợp l� của Kinh Thập-Thiện Nghiệp-Đạo nầy.

1. Thập-thiện-nghiệp l� mục ti�u l�m l�nh của thế gian v� xuất thế gian.
"Nghiệp" l� h�nh vi: "Thập thiện nghiệp" l� 10 h�nh vi l�nh.
Về th�n c� 3: kh�ng s�t-sanh, kh�ng trộm cắp, kh�ng t� hạnh.
Về ngữ nghiệp c� 4: kh�ng n�i dối, kh�ng n�i hai lưỡi, kh�ng n�i �c khẩu, kh�ng n�i th�u dệt.
Về � nghiệp c� 3: kh�ng tham lam, kh�ng s�n hận, kh�ng ngu si t� kiến.
Hợp cả th�n, ngữ, � th�nh 10 nghiệp l�nh, tr�i lại tức l� 10 nghiệp �c.
Thiện v� �c kh�ng nhất định, cần phải xem t�nh chất của n� m� định nghĩa; nếu trong t�m thiện, th� ph�t hiện ra nơi h�nh-vi lợi lạc cho ch�ng sanh tức l� thiện nghiệp. T�m �c, th� hiện ra nơi h�nh-vi l�m tổn hại ch�ng sanh tức l� �c nghiệp. Hơn nữa, muốn biết thiện hay �c của 10 nghiệp về th�n, khẩu, �, ta h�y xem sự kết quả về tương-lai tốt hay xấu m� quyết định. 10 nghiệp l�nh nầy kh�ng những nơi h�nh-vi l�nh của thế-gian, m� trong kinh điển Phật đều n�i đến. 10 nghiệp l�nh nầy l� cơ bản h�nh-vi l�nh cả xuất thế-gian nữa vậy. Ở thế gian th� do những h�nh vi l�nh nầy m� đi đến kết quả tốt đẹp về Nhơn về "Thiện Thi�n". Kết quả l� "Trời" tức chỉ cho c�c ch�ng sanh ở thế giới tốt đẹp hơn lo�i người; đ� l� của những người tu theo 10 thiện nghiệp, v� tất cả quả b�o của lo�i người v� trời th�nh tựu được, đều do tu theo 10 điều l�nh n�y. Th�ng thường người ta cho những h�nh vi đạo đức của lo�i người l� theo 5 giới trong Phật-ph�p của h�ng tại gia thiệt h�nh. Nếu muốn sanh về c�c c�i trời th� cần phải c� h�nh vi đạo đức của Thập thiện. Trời lại c� 3 c�i: C�i dục, c�i sắc, v� c�i v� sắc; muốn sanh v�o hai c�i sắc v� v� sắc, lại cần tu theo tứ-thiền b�t định nữa mới được; nhưng cũng căn cứ v�o 10 nghiệp l�nh nầy l�m căn bản; chỉ th�m v�o một tầng nữa l� cần phải c� c�ng phu tu c�c ph�p thiền-định nữa m� th�i. Cho đến c�c h�ng Thanh-văn, Duy�n-gi�c v� Bồ-t�t, ph�t Bồ đề t�m, tho�t ly ra ngo�i tam giới, lợi lạc hữu t�nh, cũng kh�ng thế n�o bỏ 10 nghiệp l�nh nầy m� th�nh tựu được; v� thế, Gi�o-ph�p Đại-thừa cũng đều th�u nhiếp v�o trong 10 điều l�nh nầy. Nhờ c� "giới" mới sanh thiền-định, nhờ thiền-định mới ph�t tr� huệ; cho n�n ở trong Thập địa Bồ T�t, Ly cấu địa về thứ hai, ch�nh l� nhờ Thập-thiện-nghiệp m� th�nh tựu. Căn cứ v�o Thập thiện-nghiệp nầy m� tinh tấn tu giới định, đoạn trừ c�ng tột đến chỗ nhỏ nhiệm của 10 nghiệp �c về th�n, khẩu, �; nhờ c� định lực tăng cường, l�ng kh�ng t�n loạn, mới ho�n to�n th�nh tựu 10 hạnh l�nh. Đi s�u v�o một tầng c�ng phu nữa, cho đến khi nhờ sức thiền-định m� ph�t sanh tr� huệ, cuối c�ng đoạn trừ hết căn bản v�-minh, đ�nh tan t� kiến, ho�n to�n th�n-chứng quả V�-lậu Ch�nh-gi�c, đến đ�y mới l� cứu c�nh của Thập-thiện-nghiệp-đạo. V� thế, sự nghiệp xuất thế của tam thừa th�nh nhơn hầu hết đều bao qu�t trong thập-thiện-nghiệp. Chỗ chơn thiệt c�ng năng của Thập-thiện nghiệp quyết định l� như thế.

2. Thập-thiện l� ch�nh nhơn tạo th�nh nhơn-gian v� thi�n quốc
Thập thiện kh�ng những l� ch�nh nh�n tạo th�nh nh�n gian v� thi�n quốc, m� con đường thiết thiệt đi đến cảnh an lạc giữa thế gian cũng l� thập thiện. Nếu muốn đạt đến mục đ�ch an lạc trong nhơn gian, ch�nh phải l�m theo những h�nh vi kh�ng s�t hại, kh�ng trộm cắp v.v... của thập thiện; nếu ai thực h�nh theo 10 thiện nghiệp th� kh�ng c� việc g� l� kh�ng th�nh tựu. Hiện tại sự thảm khốc tương t�n tương s�t của nh�n loại, ch�nh l� do kết quả của h�nh vi 10 nghiệp �c; giả sử tất cả đều l�m theo 10 nghiệp thiện th� thế giới an lạc sẽ ph�t hiện ngay. Từ c� nh�n cho đến đo�n thể, x� hội, thế giới, tạo th�nh một bể khổ m�nh m�ng, chẳng biết đến đ�u l� bờ bến, đ� đều l� kết quả của sự kh�ng tu Thập thiện. Tr�n ho�n cầu, đại ph�m c� ch�t tư tưởng, từ c�c nh� t�n gi�o cho đến c�c nh� học vấn, ai cũng nu�i hy vọng tạo th�nh một thế giới an vui tương th�n tương �i; nếu thật h�nh theo 10 nghiệp thiện th� những l� tưởng Thi�n đường cho đến Cực lạc đều ph�t hiện rất dễ d�ng vậy. Thuyết Đại đồng của Trung quốc, v� l� tưởng Ho�ng kim thế giới của người T�y phương đều thiệt hiện kh�ng kh�, cốt yếu l� đổi mười h�nh vi �c trở th�nh 10 h�nh vi thiện. Hơn nữa, cũng c� thể đổi c�i đời �c trược nầy, trở n�n c�i thanh tịnh an vui. Nh�n loại ng�y nay ch�nh cần phải tinh tấn một c�ch bao qu�t c�ng khắp. Ng�i L� Sơn Huệ Viễn bảo rằng, thiệt h�nh theo 10 thiện nghiệp nầy, từ c� nh�n cho đến một gia đ�nh, một l�ng, rộng ra đến to�n quốc, th� phong tục được thuần mỹ, h�nh phạt được trừ bỏ, ch�nh trị an ninh, trở th�nh một quốc gia th�i b�nh thịnh vượng vv... Như thế th� luật ch�nh l� 10 thiện nghiệp. Kh�ng luận thời gian n�o nếu muốn hưởng cảnh y�n vui cần phải đi v�o con đường ngay thẳng ấy. Phật dạy: "Trong bốn ch�u thi�n hạ, Bắc C�u L� Ch�u l� tự tại an vui hơn cả, ch�nh l� kết quả của 10 Thiện nghiệp vậy". Lại n�i: Vua Chuyển-lu�n Th�nh vương ra đời th� bốn bể th�i-b�nh, thi�n hạ an lạc, nhơn gian đều tu 10 Thiện-nghiệp..." thế cũng đủ chứng cho l� nầy vậy.

3. Thập-thiện-nghiệp l� căn bản của Bồ-Đề Niết-B�n
Hai quả chuyển y Bồ-Đề Niết-b�n của Tam-thừa Th�nh-Nh�n đều lấy 10 Thiện nghiệp l�m căn-bản. V� 10 Thiện nghiệp l� c�ng năng ngăn đ�n c�c h�nh vi độc �c, triệt để đối trị tất cả h�nh vi bất thiện, tức l� giải tho�t sinh tử, chứng quả Niết B�n. Đoạn trừ hết mầm mống của 10 �c nghiệp, th� c�ng đức của 10 Thiện nghiệp mới ph�t triển đến vi�n m�n. Lại đem c�ng năng ấy lợi lạc cho tất cả thế giới ch�ng sanh tức l� vi�n m�n quả Đại-Bồ-Đề. Đ�y cũng l� một định luật. Lẽ dĩ nhi�n, kh�ng thể bỏ 10 Thiện nghiệp, hoặc chưa vi�n m�n 10 Thiện nghiệp, m� c� thể chứng Tam thừa Th�nh nh�n được. Đ� n�i lược qua phần KHẾ L� dưới đ�y n�i phần KHẾ CƠ.

II. ỨNG DỤNG CỦA KHẾ CƠ

Đức Phật thuyết ph�p, bao giờ cũng th�ch hợp với căn cơ ch�ng sanh. Nay giảng giải Kinh Thập thiện nghiệp đạo nầy cũng ch�nh l� đem phương ph�p ứng theo thời cơ m� đối trị. Hầu mong cứu v�n sự khổ n�o thảm khốc của thế giới ch�ng sanh, v� rằng muốn đổi sự thống khổ đau thương trở th�nh an vui hạnh ph�c, ngo�i Thập thiện ra, kh�ng thể t�m phương ph�p g� hơn cả.

Đ�y cũng chia l�m ba đoạn m� giảng.

1. Đối trị bệnh rong ruổi theo bề ngo�i m� bỏ qu�n nơi m�nh, để trở lại tu nơi m�nh
Hiện tại thế giới đều ở trong bầu kh�ng kh� �c liệt, thi�n tai nhơn họa, nhơn loại đang quay cuồng trong v�ng thống khổ, chưa biết đến đ�u l� bờ bến. Phương ph�p cứu v�n kh�ng g� hơn l� thiết thiệt tu h�nh theo 10 Thiện-nghiệp. Ta kh�ng n�n o�n trời, tr�ch người v� cũng kh�ng n�n rong ruổi k�u cầu đ�u xa lạ. Tr�ch nhiệm ch�nh ở nơi ta. Ta cũng kh�ng n�n đổ lỗi cho ho�n cảnh, hoặc cho người n�o, hoặc o�n tr�ch chế-độ x� hội bất lương, hoặc bắt tội điều kiện vật chất kh�ng đầy đủ; kh�ng biết tự tr�ch m�nh, cứ mong cầu ở bề ngo�i; nếu ở thế giới, mọi người đều c� tư-tưởng ấy chắc rằng kh�ng ai l� người ra chịu tr�ch nhiệm. Nhưng d� c� người chịu tr�ch nhiệm đi nữa, m� ta kh�ng chịu đảm nhận tự lập ở nơi ta, nếu người n�o mắc phải bệnh nầy, thiệt kh�ng c� thuốc g� chữa được. Lại c�n c� những hạng người kh�ng mong cầu ở nơi người, kh�ng cầu ở nơi vật, m� chỉ cầu với Thượng-đế hay Quỷ thần cho đến tin Phật m� kh�ng ngo�i mục đ�ch cầu khẩn ấy, rốt cuộc chỉ l� bắt b�ng b�ng giữa hư kh�ng m� th�i. Chơn �-nghĩa của Phật ph�p l� dạy cho người ta hiểu biết chơn-l� nh�n-quả, để trở lại cầu ch�nh ở nơi m�nh. Như hồi Phật tại thế em Phật l� A-Nan, tưởng ỷ lại v�o Phật l� được th�nh Phật, c� n�i rằng: "Thế n�o Phật cũng ban cho ph�p Tam-muội" (Huệ ng� tam muội). Kh�ng chịu tự m�nh tu tập, rốt cuộc kh�ng khỏi mắc nạn với n�ng Ma-đăng-gi�. Trong h�ng đệ tử Phật Ng�i An-Nan l� đa-văn đệ nhứt, m� ho�n to�n kh�ng ỷ lại được nơi Phật. Vậy n�n biết, Phật ph�p hướng tr�ch nhiệm về tự th�n cả.
Nếu xa bỏ m�nh, cầu cứu với trời đất quỷ thần, m� muốn cải tạo thế-giới x�-hội, th� quyết định kh�ng thể n�o được. Cần phải trước hết đem 10 �c-nghiệp ở trong tự t�m, đổi th�nh h�nh vi thiện, rồi sau cầu Phật mới c� hiệu quả. Xưa Khổng-tử bị bịnh, Tử-lộ xin cầu đảo, Khổng-tử bảo: "Khưu nầy đảo đ� l�u rồi vậy" Ch�nh Nho học cũng thừa nhận sự ngoại cầu l� v� dụng; phương ph�p cốt yếu chỉ l� tự m�nh ph�t-t�m ch�n ch�nh thực-h�nh, rồi lần lượt khuy�n mọi người l�m theo 10 Thiện-nghiệp mới mong v�n hồi được nhơn-t�m thế-đạo.

2. Đối trị bịnh n�i su�ng, chuy�n trọng thiệt h�nh
Hiện tại người ta cao-đ�m hoạt-luận thuyết nầy thuyết nọ. N�o l� nh�n quyền, nh�n đạo, việt th�nh si�u ph�m v.v... nhưng x�t h�nh vi thực tế, kh�ng những kh�ng đem lại cho nh�n quần một tia s�ng g� gọi l� si�u-hiền việt th�nh, tr�i lại, c�ng n�i lại c�ng l�m cho nh�n loại thống khổ th�m. Thậm ch� con người kh�ng c� gi� trị l� con người nữa. Bịnh n�i su�ng cao-đ�m hoạt-luận nầy, đ� th�nh một bịnh th�ng thường c�ng khắp đ�y đ� ở dưới v�m trời. Cũng v� thế, x� hội chẳng c� g� đ�ng gọi l� đẹp đẽ: c�ng h� h�o, c�ng vang dội, sự thực h�nh lại c�ng v� lực, m� sự nguy hiểm lại c�ng gấp bội hơn l�n. �ng Mạnh-Tử b�n về việc �ng Y-Do�n giam �ng Th�i-Gi�p, n�i rằng: "C� ch� như Y-Do�n th� được, kh�ng ch� như Y-Do�n thời so�n-nghịch vậy" ở đ�y n�n th�m v�o một c�u: "c� t�i năng như Y-Do�n thời được, kh�ng c� t�i năng như Y-Do�n thời nguy vậy"
Bởi thế chỉ c� lớn lời khoe khoang kh�ng nhắm đ�ch thực h�nh m� bảo rằng trị đời th� c�ng trị lại c�ng loạn th�m. V� như tr�n đầu đội tảng đ� ngh�n c�n m� m�a nhảy, kết quả kh�ng nguy hiểm đến t�nh mạng l� �t lắm. Kh�ng những trị đời như thế, m� người học Phật cũng vậy. Như hạng người cuồng vọng đầu miệng khoe khoang cao đại, kh�ng ki�ng kỵ g�, tự bảo m�nh l� Phật rồi kh�ng sợ h�i g� nữa, tha hồ đ�m-huyền, thuyết-diệu, m� cử chỉ th� kh�ng hiệp đạo một ch�t n�o. Muốn dẹp trừ bịnh đi�n cuồng ấy, cần phải thực h�nh 10 Thiện-nghiệp; tr�i lại, d� cho tự xưng l� đại-kỹ-thuật, đại-học vấn cũng chẳng qua ma-lực l�m trợ duy�n dắt dẫn, l�m sa rớt v�o tam-đồ �c-đạo m� th�i, kh�ng thể n�o th�nh được hạnh Bồ-t�t, ch�n ch�nh Phật tử.

3. Đối trị với hạng người hy vọng cao xa m� Phước đức bạc bẽo để t� bồi nền phước đức
Hiện tại người đời, l�ng đ� muốn so s�nh với trời cao, m� phước mạng kh�c n�o như giấy mỏng; kh�ng chịu tự tu phước đức, khi n�o cũng muốn dằn �p người ta để n�ng cao gi� trị của m�nh. Nếu kh�ng biết thay đổi c�i l�ng, v�ng theo ph�p Thập thiện để trau dồi đức hạnh th� hy vọng cao xa chừng n�o lại c�ng hạ thấp m�nh xuống chừng ấy, kh�ng biết nương dựa v�o đ�u để cứu vớt. L�ng hy vọng cao xa kh�ng phải xấu, nhưng cốt yếu l� cần phải t� bồi đức hạnh cho xứng m� th�i. V�-lượng c�ng đức Phật quả, oai thần tự tại của h�ng thi�n long v.v... đều l� do phước đức tu Thập thiện m� th�nh tựu cả. Nếu chỉ c� hy vọng cao xa m� kh�ng tu Thiện nghiệp, vun trồng cội đức, th� trọn ng�y chỉ ra v�o trong v�ng phiền n�o, quyết kh�ng thể n�o c� kết quả m� c�n đ�o th�m hầm thống khổ nữa. Ai l� kẻ muốn cứu đời gi�p người, c�ng n�n lấy phước đức l�m căn bản. Xưa c� một vị Ph�p sư giảng k�nh rất giỏi, m� rất �t người nghe, sau gặp một vị Th�nh tăng bảo rằng: "Nh� ngươi chỉ thiếu phước đức, từ nay n�n si�ng tu đức hạnh, l�m nhiều việc lợi �ch cho người". Ph�p sư y theo lời dạy m� l�m, về sau, quả như lời Th�nh tăng dạy thuyết ph�p rất được nhiều người nghe theo. V� thế, thiết tưởng ở đời muốn lập đại c�ng, kiến đại nghiệp, quyết phải t� bồi phước đức, tu tập theo ph�p Thập thiện, để l�m kim chỉ nam, lợi m�nh v� lợi người, mới ho�n to�n thỏa m�n � muốn.

�

GIẢI TH�CH ĐỀ KINH

�Phật thuyết kinh Thập-Thiện Nghiệp-đạo
Đời nh� Đường, Ng�i Thiệt-Xoa Nan-Đ� nước Vu-Điền dịch văn Phạn ra văn Trung-Hoa
Đại kh�i gi�o-điển đạo Phật chia l�m ba tạng Kinh, Luật, Luận. Đ�y thuộc về Kinh-tạng.
Như tr�n đ� n�i, KINH l� Khế Kinh, nghĩa l� những lời gi�o huấn đ�ng chơn-l�, hợp lẽ phải, thuận căn-cơ, một khu�n khổ bất di bất dịch. Kinh nầy do Phật dạy n�n gọi l� PHẬT THUYẾT. Phật đ�y ch�nh l� ứng th�n PHẬT TH�CH-CA M�U-NI gi�ng sanh ở c�i Trung Ấn-độ, đầy đủ v� lượng phước-đức tr�-tuệ, cứu-c�nh vi�n-m�n đồng như hư kh�ng, khắp cả Ph�p-giới ai cũng t�n k�nh. TH�CH-CA l� họ của ng�i, T�u dịch l� Năng-Nhơn, M�U-NI l� t�n của Ng�i, T�u dịch l� Tịch-Mặc. Y theo bản nguyện, thuận theo căn cơ ch�ng sanh m� khai thị tiếp dẫn, Ng�i mới n�i kinh THẬP-THIỆN NGHIỆP ĐẠO nầy. Mười điều thiện sẽ giảng r� ở sau. Chữ NGHIỆP tức l� h�nh vi, l� những h�nh-vi về đạo-đức-học, về lu�n l�-học; theo Phật-ph�p, c� thể gọi l� thiện-hạnh-học. Muốn định nghĩa chữ THIỆN-NGHIỆP cần phải căn cứ v�o những h�nh vi đối với kh�ng gian, c� lợi cả m�nh lẫn người, v� đối với thời gian hiện tại, vị lai đều c� �ch. Nếu tr�i lại biết lợi m�nh, kh�ng biết nghĩ đến kẻ kh�c, hoặc l� tham lợi chỉ trước mắt, kh�ng nghĩ đến thiệt hại về sau, đều thuộc về �c-nghiệp cả. Lấy mục đ�ch lợi tha thiện nghiệp l�m lợi �ch chung cả đại ch�ng, kết quả cả m�nh v� người đều lợi; lấy mục đ�ch hại tha �c nghiệp l�m tổn hại cho đại ch�ng, kết quả m�nh v� người đều hại. Nội dung của THIỆN �C đại kh�i như thế. ĐẠO tức l� con đường đi, THẬP-THIỆN NGHIỆP-ĐẠO tức l� con đường quang-minh ch�nh đại, đi đến cảnh giới an vui, kh�ng tối tăm hiểm trở như con đường thập �c. Đi tr�n con đường Thập-thiện-nghiệp, chắc chắn sẽ đến quả an vui của c�i trời, c�i người, hơn nữa c� thể đạt đến Tam-Thừa Th�nh-quả. Cho n�n gọi l� "THẬP-THIỆN NGHIỆP-ĐẠO"

KINH VĂN

Phần chữ lớn v� đậm l� phần Kinh, ngo�i ra l� c�c tiết mục phụ th�m để gi�p dễ hiểu � kinh m� th�i.

ĐOẠN I
THUỘC VỀ TỰ PHẦN
T�i nghe như vầy, một thời Phật ở tại Long-cung Sa-kiệt-La, c�ng t�m ng�n ch�ng Đại-Tỷ-kheo, ba vạn hai ng�n c�c vị Bồ-t�t Ma-ha-t�t đ�ng đủ.

ĐOẠN II
PHẦN CH�NH-T�NG

CHƯƠNG I
NGHIỆP-QUẢ THẾ-GIAN V� XUẤT-THẾ GIAN
chia l�m 5 đoạn

1. TỪ NƠI NHƠN M� N�I ĐẾN QUẢ

Bấy giờ Đức Thế-T�n bảo Long-vương rằng: "Tất cả ch�ng sanh v� t�m tưởng kh�c nhau n�n tạo nghiệp kh�c nhau, do vậy c� sự xoay vần trong c�c th�.

2. TỪ NƠI "QUẢ" M� N�I R� "NHƠN"
"Nầy Long-vương! Nh� ngươi c� thấy ở trong hội nầy v� c�c lo�i ở trong đại-hải h�nh-sắc, chủng-loại mỗi mỗi kh�ng đồng nhau kh�ng? Tất cả đều do t�m tạo thiện hay �c của th�n-nghiệp, khẩu-nghiệp v� �-nghiệp m� g�y n�n cả".

3. N�I R� VỀ TƯỚNG CỦA NH�N
A. Qu�n t�m v� sanh
"T�m ấy kh�ng c� h�nh sắc, kh�ng thể thấy được, chỉ l� do c�c Ph�p nh�m họp như huyễn kh�ng thật, rốt-r�o kh�ng c� chủ-tể, kh�ng c� ng� v� ng�-sở".
B. Qu�n ph�p như huyễn
Tuy đều theo nghiệp, hiện ra kh�ng đồng; m� thật trong ấy, kh�ng c� người t�c-giả, n�n tất cả c�c ph�p, tự t�nh như huyễn, đều l� bất khả tư nghị.
C. Khuy�n n�n tu học.
Kẻ tr�-giả biết thế rồi, n�n tu thiện-nghiệp; nhờ vậy sanh ra uẩn, xứ, giới v.v... đều được đoan ch�nh, tr�ng thấy kh�ng nh�m ch�n.

4. ĐEM TƯỚNG CỦA NGHIỆP-QUẢ
L�M CHỨNG
A. D�ng Phật quả l�m chứng.
"Nầy Long-vương! Ngươi xem th�n của Phật do trăm ng�n ức phước-đức m� sanh ra, c�c tướng trang-nghi�m, quang-minh ch�i rạng, phủ tất cả đại-ch�ng, d� v�-lượng ức c�c vị Tự-tại Phạm -Vương đều kh�ng thể hiển-hiện được. Những ai chi�m-ngưỡng th�n của Như Lai, kh�ng ai l� chẳng ch�a mắt.
B. D�ng Bồ-T�t l�m chứng.
"Ngươi lại xem đ�y, c�c vị Đại-Bồ-T�t diệu sắc trang nghi�m, tất cả đều do tu tập phước-đức thiện nghiệp m� sinh ra.
C. Đem h�ng Thi�n Long l�m chứng
"Lại nữa, c�c h�ng Thi�n-Long B�t-Bộ thấy c� oai thế lớn lao, cũng nhơn phước-đức của thiện nghiệp m� sanh".
D. Đem c�c lo�i ở biển l�m chứng
"N�y đ�y, c�c ch�ng-sinh ở trong đại-hải, h�nh sắc th� xấu, hoặc lớn hoặc nhỏ đều do hết thảy tưởng niệm của tự t�m g�y ra bởi th�n, ngữ, � c�c nghiệp bất thiện, vậy n�n t�y theo chỗ g�y nghiệp m� tự thọ b�o".
Đ. Kết khuy�n tu học
Ngươi nay thường n�n tu-học như vậy, cũng khiến ch�ng sanh r� thấu nh�n quả tu-tập thiện-nghiệp. Ngươi n�n ở đ�y, ch�nh kiến bất động, chớ đọa trong t� kiến đoạn thường, đối với c�c phước-điền, hoan hỷ k�nh nhường. Vậy n�n c�c ngươi cũng được nhơn thi�n t�n k�nh c�ng dường.

CHƯƠNG II
THẬP THIỆN NGHIỆP ĐẠO

1. C�NG DỤNG CỦA THIỆN PH�P
"Long-vương n�n biết, Bồ-t�t c� một ph�p, dứt tất cả c�c khổ của đường dữ, ph�p ấy l� g�? Nghĩa l� ng�y đ�m thường nhớ, suy nghĩ qu�n s�t ph�p l�nh, l�m cho c�c ph�p l�nh, mỗi niệm mỗi tăng trưởng; kh�ng cho một h�o ly bất thiện xen lẫn v�o; tức l� hay khiến cho c�c ph�p hằng dứt, thiện-ph�p vi�n-m�n, thường được th�n cận c�c đức Phật, Bồ-t�t v� c�c th�nh-ch�ng.

2. GIẢI TH�CH T�N CỦA THIỆN-PH�P
"Thiện-ph�p l� g�? nghĩa l� th�n của nhơn thi�n, đạo Bồ-Đề của Thanh-văn, đạo Bồ-Đề của Độc-gi�c v� V�-thượng Bồ-Đề đều y-ph�p ấy l�m căn-bản v� th�nh tựu. Cho n�n gọi l� thiện-ph�p".

3. TƯỚNG CỦA MƯỜI ĐIỀU THIỆN
Thiện-ph�p đ�y tức l� mười nghiệp đạo thiện. Những g� l� mười? Nghĩa l� xa l�a s�t-sanh, trộm cắp, t�-hạnh, vọng-ng�n, lưỡng thiệt, �c khẩu, ỷ-ngữ, tham-dục, s�n-nhuế v� t�-kiến.

CHƯƠNG III
C�NG ĐỨC CỦA MƯỜI NGHIỆP L�NH

1. C�NG ĐỨC XA L�A SỰ S�T SANH
Long-vương! nếu xa l�a s�t-sanh thời được th�nh tựu mười ph�p kh�ng c�n bức n�o. Những g� l� mười?

1. Đối với c�c ch�ng sanh c�ng khắp bố-th� đức v�-�y;
2. Thường khởi l�ng đại từ đối với ch�ng sanh.
3. Dứt sạch tất cả c�c tập kh� (th�i quen) giận hờn;
4. Th�n thường kh�ng bệnh.
5. Sống mạnh l�u d�i.
6. Thường được phi-nhơn (quỷ thần) ủng hộ,
7. Thường kh�ng �c mộng, thức ngủ an vui.
8. Diệt trừ oan kiếp, o�n th� tự giải.
9. Kh�ng sợ sa đường dữ.
10. Khi chết sanh l�n trời.

Ấy l� mười c�ng đức.
Nếu hồi-hướng đạo V�-thượng Ch�nh-đẳng Ch�nh-gi�c, sau khi th�nh Phật, được quả Phật th� t�y t�m tự tại sống l�u.

2. C�NG ĐỨC XA L�A TRỘM CẮP
Lại nữa Long-Vương! Nếu xa l�a trộm cắp thời được mười ph�p bảo t�n. Mười ph�p ấy l� g�?

1. Gi�u c� của cải; vua, giặc, nước, lửa v� con hư kh�ng ph� diệt;
2. Nhiều người thương mến;
3. Người kh�ng dối gạt;
4. Mười phương khen ngợi;
5. Kh�ng lo tổn hại;
6. Tiếng tốt đồn khắp;
7. Ở giữa đại ch�ng kh�ng sợ h�i;
8. Của cải, t�nh mạng, h�nh sắc, sức lực, an vui, biện t�i đầy đủ kh�ng thiếu;
9. Thường sẵn l�ng bố th�;
10. Mạng chết sanh l�n trời.

Nếu hồi hướng về đạo V�-Thượng Ch�nh-đẳng Ch�nh-gi�c, sau th�nh Phật, được chứng tr� Thanh-tịnh Đại-Bồ-Đề.

3. C�NG ĐỨC XA L�A T�-HẠNH (T�-D�M)
Lại nữa Long-vương! Nếu xa l�a T�-hạnh, thời được bốn ph�p, kẻ tr� ngợi khen. Những g� l� bốn?

1. Ph�p căn điều thuận;
2. Xa l�a rộn r�ng;
3. Được đời khen ngợi;
4. Vợ kh�ng ai x�m phạm.

Ấy l� bốn c�ng đức về ch�nh-hạnh. Nếu hồi hướng đạo V�-thượng Ch�nh-đẳng Ch�nh-gi�c, sau th�nh Phật, được trượng-phu ẩn-mật-t�ng tướng.

4. C�NG ĐỨC XA L�A NGHIỆP VỌNG-NGỮ
Lại nữa Long-vương! Nếu xa l�a vọng-ngữ thời được t�m ph�p trời khen ngợi. Những g� l� t�m?

1. Miệng thường thanh-tịnh, thơm m�i hoa ưu-b�t;
2. Được người t�n phục;
3. Mở lời th�nh chứng, nhơn thi�n k�nh mến;
4. Thường đem lời �m dịu, an ủi ch�ng sanh;
5. Được � vui th� thắng, ba nghiệp thanh tịnh;
6. N�i kh�ng sai lầm, l�ng thường hoan hỷ;
7. Mở lời t�n-trọng, nhơn thi�n phụng h�nh;
8. Tr�-huệ th� thắng kh�ng ai chế phục.

Ấy l� t�m m�n c�ng đức về hạnh kh�ng vọng-ngữ. Nếu hồi hướng về đạo V�-thượng Bồ-Đề, sau th�nh Phật được chơn-thiệt-ngữ của Như-Lai.

5. C�NG-ĐỨC XA L�A NGHIỆP HAI LƯỠI
Lại nữa Long-vương! Nếu xa l�a nghiệp hai lưỡi, thời được năm ph�p kh�ng thể ph� hoại. Những g� l� năm?

1. Được th�n bất hoại, kh�ng ai hại được;
2. Được b� con bất hoại, kh�ng ai ph� hại;
3. Được l�ng tin bất hoại, thuận theo bổn nghiệp;
4. Được ph�p hạnh bất hoại, chỗ tu ki�n cố;
5. Được thiện-tri-thức bất hoại; kh�ng dối lừa nhau.

Năm c�ng đức n�y nếu hồi hướng về đạo V�-thượng Ch�nh-đẳng, Ch�nh-gi�c, sau th�nh Phật, được quyến thuộc chơn-ch�nh, c�c t� ma ngoại đạo kh�ng thể ph� hoại.
6. C�NG ĐỨC XA L�A NGHIỆP �C-KHẨU
Lại nữa Long-Vương! Nếu xa l�a �c-khẩu thời được th�nh tựu t�m m�n tịnh-nghiệp. Những g� l� t�m?

1. Lời n�i kh�ng tr�i ph�p độ;
2. Lời n�i c� lợi �ch;
3. Lời n�i quyết l�;
4. Lời n�i đẹp đẽ;
5. Lời n�i thừa l�nh được;
6. Lời n�i được tin d�ng;
7. Lời n�i kh�ng thể ch�;
8. Lời n�i được ưa th�ch.

Nếu hồi hướng đạo V�-thượng Ch�nh-đẳng Ch�nh-gi�c, sau th�nh Phật, đầy đủ phạm-�m-thanh tướng của Như-Lai.

7. C�NG ĐỨC XA L�A Ỷ-NGỮ (n�i th�u dệt)
Lại nữa Long-Vương! Nếu xa l�a ỷ-ngữ, th� th�nh tựu ba m�n quyết-định. Những g� l� ba?

1. Được người tr� y�u mến;
2. D�ng tr� như-thật đ�p c�c người hỏi;
3. Ở nhơn thi�n oai đức tối-thắng, kh�ng hư vọng.

Nếu hồi hướng V�-thượng Ch�nh-đẳng, Ch�nh-gi�c, sau th�nh Phật, được Như-Lai thọ k�, chẳng c� luống dối.

8. C�NG ĐỨC XA L�A THAM-DỤC
Lại nữa Long-Vương! Nếu xa l�a tham-dục thời được th�nh tựu năm m�n tự tại. Những g� l� năm?

1. Ba nghiệp tự tại, c�c căn cụ t�c;
2. Của cải tự-tại, o�n-tặc, kh�ng cướp lại;
3. Phước đức tự tại, toại l�ng y�u muốn, vật dụng đầy đủ;
4. Vương-vị tự tại, đồ vật qu� lạ, đều được phụng hiến;
5. Những vật được, th� thắng xấp trăm l�ng mong cầu; v� ng�y xưa kh�ng bỏn sẻn ganh gh�t.

Nếu hồi hướng V�-thượng Bồ-Đề sau th�nh Phật, tam-giới đặc biệt t�n-trọng thảy đều kỉnh nhường.

9. C�NG ĐỨC XA L�A S�N NHUẾ (s�n hận)
Lại nữa Long-Vương! Nếu xa l�a s�n-hận, thời được t�m m�n t�m-ph�p hỷ-duyệt. Những g� l� t�m?
1. Kh�ng c� l�ng tổn n�o;
2. Kh�ng c�n s�n hận;
3. Kh�ng c� l�ng g�y kiện;
4. L�ng nhu-h�a, ngay thật;
5. Được từ t�m của bậc th�nh giả;
6. Sẵn l�ng l�m lợi-�ch an-lạc cho ch�ng sanh;
7. Th�n tướng đẹp đẽ, ch�ng đều t�n-k�nh;
8. Do sự h�a-nhẫn; mau sanh về c�i phạm-thi�n.

Nếu hồi hướng đạo V�-thượng Bồ-Đề, sau th�nh Phật, được t�m v� ngại của Phật, người tr�ng kh�ng ch�n.

10. C�NG ĐỨC XA L�A NGHIỆP T�-KIẾN
Lại nữa Long-Vương! Nếu xa l�a t�-kiến thời được th�nh-tựu mười ph�p c�ng đức. Những g� l� mười?

1. Được � vui chơn-thiện, bầu bạn chơn-thiện;
2. Th�m t�n nhơn-quả; th� bỏ th�n-mạng trọn chẳng l�m �c.
3. Chỉ quy-y Phật, kh�ng quy y c�c thi�n-thần;
4. Trực t�m ch�nh-kiến, xa hẳn tất cả ngờ vực c�t hung;
5. Thường sanh nh�n-thi�n, kh�ng sa v�o đường dữ;
6. V�-lượng phước huệ, lần lữa th�m nhiều;
7. Xa hẳn đường t�, tu h�nh th�nh-đạo;
8. Chẳng sanh khởi th�n-kiến, bỏ c�c �c nghiệp;
9. Kiến giải v� ngại;
10. Chẳng bị c�c tai-nạn.

Ấy l� mười điều; nếu đem hồi-hướng về quả V�-thượng Bồ-Đề, sau th�nh Phật, mau ch�ng ngộ được tất cả Phật-ph�p, th�nh tựu thần-th�ng tự-tại.

CHƯƠNG IV
THẮNG HẠNH CỦA 10 NGHIỆP L�NH

1. LỤC ĐỘ

A. Bố-th� độ
Bấy giờ, đức Thế-T�n lại bảo Long-Vương rằng: Nếu c� Bồ-t�t y thiện-nghiệp ấy, trong khi tu đạo, l�a nghiệp giết hại m� h�nh bố-th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai x�m đoạt, trường-thọ kh�ng yểu, chẳng bị tất cả oan tặc l�m hại. L�a nghiệp chẳng cho m� lấy, thiệt h�nh bố-th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai x�m đoạt, kh�ng ai s�nh kịp, đều hay nh�m họp kho b�u Phật-ph�p. L�a lỗi t�-h�nh m� l�m bố th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai chiếm đoạt; trong nh� trinh thuận, mẹ v� vợ con, kh�ng ai đem l�ng dục m� x�m phạm. L�a lời n�i dối m� l�m bố-th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai chiếm đoạt, kh�ng khởi c�c hủy b�ng, th�u giữ Ch�nh ph�p, như lời thệ nguyện, chỗ l�m thỏa m�n. L�a lời n�i chia rẽ (hai lưỡi) m� l�m bố th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai x�m đoạt, quyến thuộc h�a thuận đồng vui một ch�, thường kh�ng tr�i chống. L�a lời n�i th� dữ m� l�m bố th�, thường gi�u của b�u kh�ng ai x�m chiếm, tất cả ch�ng hội, hoan hỷ quy-y, n�i ra đều được t�n thọ, kh�ng ai tr�i nghịch. L�a lời n�i v� nghĩa (ỷ ngữ) m� l�m bố th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai x�m chiếm, n�i chẳng uổng lời, người đều k�nh chịu, hay d�ng phương tiện, kh�o dứt c�c ngờ vực. L�a l�ng tham cầu m� l�m bố th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai x�m đoạt, c� được vật g� đều đem ban cấp, t�n giải ki�n cố, đủ oai lực lớn. Bỏ l�ng giận hờn m� l�m bố-th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai chiếm đoạt. Mau tự th�nh tựu, t�m tr� v� ngại, c�c căn tốt đẹp, người thấy k�nh ưa. Xa l�a l�ng t� đạo m� l�m bố th�, thường gi�u của b�u, kh�ng ai chiếm đoạt, thường sanh v�o nh� k�nh t�n Ch�nh-ph�p, thấy Phật, nghe ph�p, c�ng dường Ch�ng Tăng, thường chẳng qu�n mất l�ng Đại Bồ-Đề. Ấy l� bậc đại-sĩ trong khi tu Bồ-T�t đạo, l�m 10 nghiệp l�nh, d�ng bố-th� trang nghi�m m� được lợi lớn.
B. Lược n�i về 5 độ
Như vậy Long-vương; T�m lại m� n�i: từ 10 thiện đạo d�ng tr� giới trang nghi�m hay sanh tất cả nghĩa lợi của Phật-ph�p, đầy đủ nguyện lớn. D�ng nhẫn-nhục trang nghi�m, được vi�n-�m của Phật, đủ c�c tướng tốt. D�ng tinh-tấn trang nghi�m hay ph� ma o�n, v�o Ph�p-tạng của Phật. D�ng thiền-định trang nghi�m hay sanh niệm huệ, t�m qu�, khinh an. D�ng tr� huệ, trang nghi�m hay dứt tất cả ph�n biệt vọng kiến.

2. C�C HẠNH KH�C
A. Tứ v� lượng t�m.
L�ng từ trang nghi�m, đối với ch�ng sanh; kh�ng khởi n�o hại. L�ng bi trang nghi�m, thương c�c ch�ng sanh, thường kh�ng ch�n bỏ. L�ng hỷ trang-nghi�m thấy người tu thiện, l�ng kh�ng ganh gh�t. L�ng xả trang nghi�m, đối cảnh thuận nghịch, l�ng kh�ng thương giận.
B. Bốn nhiếp ph�p
Bốn nhiếp ph�p trang nghi�m thường si�ng nhiếp h�a tất cả ch�ng sanh.
C. Ba mươi bảy phẩm trợ đạo bồ-đề
Niệm xứ trang nghi�m kh�o tu tập bốn qu�n niệm xứ. Ch�nh cần trang-nghi�m hay dứt trừ tất cả c�c ph�p bất thiện, th�nh tất cả ph�p thiện. Thần t�c trang nghi�m thường khiến th�n t�m nhẹ nh�ng vui vẻ. Năm căn trang nghi�m, th�m t�n ki�n cố, si�ng năng kh�ng biếng nh�c, thường kh�ng m� vọng, vắng lặng điều h�a, dứt c�c phiền n�o. Năm lực trang nghi�m, c�c o�n đều diệt, kh�ng g� ph� hoại. Gi�c-chi trang nghi�m, thường kh�o gi�c ngộ tất cả c�c ph�p. Ch�nh-đạo trang nghi�m được tr� huệ ch�nh, thường hiện ở trước. Chỉ trang nghi�m, dứt sạch tất cả kiết sử. Qu�n trang-nghi�m, như thật biết tự t�nh c�c ph�p. Phương tiện trang nghi�m, ch�ng được th�nh tựu, đầy vui v� bi�n.

3. N�I RỘNG TH�M
Long-Vương n�n biết, 10 nghiệp thiện nầy, hay l�m cho thập lực, tứ v� �y, 18 ph�p bất cọng, tất cả Phật ph�p, đều được vi�n m�n; vậy nay c�c người phải si�ng tu học.

CHƯƠNG V
KẾT LUẬN SỰ TH� THẮNG CỦA 10 NGHIỆP L�NH

Long-Vương! V� như tất cả th�nh ấp, x�m, l�ng đều y đại-địa m� được an tr�, tất cả trăm hoa, c�y cỏ bụi rừng cũng nương đại địa ấy m� được sanh-trưởng; thập-thiện nghiệp-đạo cũng thế, tất cả nhơn thi�n y v�o đ� m� an lập, tất cả Thanh-văn, Độc-gi�c Bồ-đề, c�c hạnh Bồ-T�t, tất cả Phật-ph�p đều y v�o đại địa thập-thiện nầy m� được th�nh tựu.

ĐOẠN III
LƯU TH�NG
Phật dạy kinh nầy rồi, Sa-Kiệt-La Long-Vương v� to�n thể Đại-ch�ng, tất cả thế gian, Thi�n, Nhơn, A-tu-la thảy đều hoan hỷ t�n, thọ, phụng h�nh.

�

* * *

Nguyện đem c�ng đức n�y
Hướng về khắp tất cả
Đệ tử v� ch�ng sanh
Đều trọn th�nh Phật-đạo.

�

�

Updated 2021-07-18

�