佛山* Buddha Mountain * Phật Sơn

Calgary Alberta Canada

[中文ENGLISH]

[ TRANG CHỦ KINH ĐIỂN | ĐẠI TẠNG KINH | THẦN CHÚ | HÌNH ẢNH | LIÊN LẠC ]

Số 0598 4 Quyển   | Quyển 1 | Quyển 2 | Quyển 3 | Quyển 4 |

PHẬT THUYẾT HẢI LONG VƯƠNG KINH

Hán dịch: Đời Tây Tấn, Tam tạng Pháp sư Trúc Pháp Hộ,người nước Nguyệt Chi.

Việt dịch: Linh-Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh.

Quyển 2

Phẩm 5: TỔNG TR̀

Đức Phật bảo:

          -Này Long Vương! Có bốn việc là giáo pháp vô tận, Tạng vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Phân biệt vô tận.

        2. Tuệ sáng suốt vô tận.

        3. Trí sáng suốt vô tận.

        4. Biện tài Tổng tŕ vô tận.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng khó nhiếp lấy vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Tính ấy khó nhiếp lấy.

        2. Tâm đạo khó nhiếp lấy.

        3. Vào pháp khó nhiếp lấy.

        4. Hạnh chúng sinh khó nhiếp lấy.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng kiên cố cầu vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Sở nguyện kiên cố.

        2. Phụng hành kiên cố.

        3. Lập nhẫn kiên cố.

        4. Qua khỏi sự tạo tác nhân duyên kiên cố.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng giảng nói vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Giảng nói các chí thành.

        2. Giảng nói các duyên khởi.

        3. Giảng nói hạnh chúng sinh.

        4. Giảng nói các thừa vốn không tuệ.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng ánh sáng vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Soi đến pháp giới.

        2. Soi đến trí tuệ.

        3. Soi đến tuệ minh.

        4. Soi đến sự nói pháp ứng hợp.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng ánh sáng tối thượng vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Tinh tấn là tối thượng.

        2. Sức siêng năng tu hành cấm giới là tối thượng.

        3. Cầu tích lũy công đức là tối thượng.

        4. Tụ hợp cầu tuệ là tối thượng.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng vô cùng vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Cầu các Độ vô cực không cùng cực.

        2. Không nhàm chán sinh tử không cùng cực.

        3. Khai hóa độ người không cùng cực.

        4. Cầu các thông tuệ không cùng cực.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng không nhàm chán vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Trước Đức Phật nghe kinh không nhàm chán.

        2. V́ người nói kinh không nhàm chán.

        3. Cầu các cội gốc đức không nhàm chán.

        4. Cúng dường Như Lai không nhàm chán.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng không thể thắng vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Tất cả phiền năo cũng không thể thắng.

        2. Tất cả những ma cũng chẳng thể thắng.

        3. Các ngoại đạo cũng chẳng thể thắng.

        4. Tất cả oán địch cũng không thể thắng.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng không tụ tập vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Chẳng tu tập thừa Thanh văn, Duyên giác.

        2. Chẳng tu tập lợi ích của tất cả cúng dường.

        3. Chẳng tu tập tất cả các mong cầu nhiễm trước.

        4. Chẳng tu tập tất cả các hạnh phàm phu.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng vô đắc vô tận là Tổng tŕ vậy. Những ǵ là bốn?

        1. Chẳng được sinh ra.

        2. Chẳng được khai hóa người ác giới.

        3. Chẳng được nói kinh vô thượng Đại thừa tại nơi hữu vi.

        4. Chẳng được cầu xin.

        Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng lực vô tận là Tổng tŕ. Những ǵ là bốn?

        1. Sức nhẫn, chịu đựng tất cả mọi việc ác đă tạo.

        2. Sức tuệ diệt trừ tất cả nghi kết của chúng sinh.

        3. Sức thần thông thấy tất cả ư niệm trong tâm của chúng sinh.

        4. Sức thiện xảo v́ tất cả mọi người mà nói pháp cho ứng hợp.

        Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng đại tạng vô tận là Tổng tŕ. Những ǵ là bốn?

        1. Chẳng tự lấn lướt lừa dối mà đoạn trừ Tam bảo, đó là Đại tạng.

        2. Vào với pháp vô lượng, đó là Đại tạng.

        3. Được tất cả tâm, tùy theo chí nguyện đó là Đại tạng.

        4. Tuệ b́nh đẳng như hư không đó là Đại tạng.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn Tạng vô cực vô tận là Tổng tŕ. Những ǵ là bốn?

        1. Học rộng vô cực.

        2. Trí tuệ vô cực.

        3. Sở nguyện vô cực.

        4. Thuận chúng sinh nói pháp vô cực.

          Đó là bốn.

          Bồ-tát lại có bốn việc chẳng tự lấn lướt đến Tạng vô tận là Tổng tŕ. Những ǵ là bốn?

        1. Nói pháp chẳng tự lấn lướt.

        2. Nói chí thành chẳng tự lấn lướt.

        3. Thuận pháp hạnh chẳng tự lấn lướt.

        4. Được đến đạo cùng cực chẳng tự lấn lướt.

          Đó là bốn.

          Lại có bốn việc đạt được Tạng vô sở úy vô tận là Tổng tŕ. Những ǵ là bốn?

        1. Chẳng sợ đường ác.

        2. Chẳng sợ chúng hội.

        3. Chẳng sợ quyết nghi.

        4. Chẳng sợ mất Phật đạo.

          Đó là bốn Tạng vô tận là Tổng tŕ vậy.

          Đức Phật bảo Long vương:

          -Tạng vô tận tổng tŕ đó nói lên đức không lường, vào Tuệ vô cực, chứa nhóm hạnh Bồ-tát, do trí tuệ, mong cầu ánh sáng trang nghiêm của Bồ-tát. Của báu của Bồ-tát đă vào pháp tạng, vào cửa Tổng tŕ, phân biệt ngôn giáo, trang nghiêm thân, miệng, ư, được các cơi nước thanh tịnh, tập hợp tự tại, hộ niệm chánh đạo, vào với chúng sinh, bày tuệ giáo hóa dẫn đường, lực chánh pháp tinh tấn, đủ các Độ vô cực, nghiêm tịnh đạo tràng, chứng được các Phật pháp. Đó gọi là Tạng vô tận là Tổng tŕ.

          Tạng vô tận ấy có số văn tự danh hiệu và các số pháp đi với chánh pháp đều về lại Tạng vô tận là Tổng tŕ vậy. Bồ-tát vào Tạng vô tận ấy th́ đối với các văn tự không có sự phân biệt.

          Các pháp thanh bạch chẳng hoại bản tịnh, ưa tất cả pháp chẳng lấn lướt pháp lạc, rốt ráo các pháp, để tâm vào các pháp cũng không lấn lướt lừa dối.

          Tất cả pháp của mắt chẳng lấn lướt sự sáng của các pháp.

          Các pháp giả danh chẳng lấn lướt pháp nhóm họp. Đă đạt được các pháp chẳng lấn lướt nên hành tinh tấn.

          Các pháp định với pháp nhu thuận không có sự lấn lướt.

          Các pháp giảng nói không có ánh sáng lấn lướt thiêu đốt các pháp ở trong pháp Vô khởi mà không lấn lướt.

          Tin tất cả pháp mà đối với sự ưa thích pháp cũng chẳng lấn lướt.

          Nói tất cả pháp mà đối với các ngôn giáo không có sự lấn lướt. Các pháp vốn không mà đối với pháp không nơi hướng đến cũng không lấn lướt.

          Các pháp chân đế ngang bằng với pháp ba đời cũng không lấn lướt.

          Các pháp thường trụ mà đối với pháp chẳng động cũng không lấn lướt.

          Các pháp có bi ai tùy theo niềm vui gốc mà v́ hiện bày pháp.

          Các pháp đều b́nh đẳng nên nói không sai khác.

          Các pháp t́m cầu dấu vết th́ thị hiện các pháp đều b́nh đẳng. Các pháp đă đến th́ thị hiện vào cửa đạo sâu xa.

          Các pháp đưa đến lực th́ hiện các pháp vô thượng

          Các pháp ngu tối th́ hiện trí sáng.

          Mang lại các pháp th́ thị hiện các pháp không có ǵ quên mất. Tổng tŕ (nắm giữ) các pháp th́ thị hiện các pháp là vô tận.

          Các pháp tịch nhiên th́ hiện đạm bạc.

          Các pháp hư không th́ thị hiện pháp rộng khắp

          Các pháp vô minh th́ hiện gốc si.

          Các pháp đều trụ th́ hiện chỗ đứng.

          Các pháp vào tuệ th́ hiện pháp ĺa khỏi si.

          Các pháp thể nhập nên thị hiện phân biệt các pháp.

          Các pháp ĺa “hữu” mà v́ thị hiện pháp ĺa sở hữu.

          Các pháp có nạn mà v́ thị hiện các pháp tỳ vết dơ bẩn.

          Các pháp thường niệm mà v́ thị hiện việc đời trước.

          Các pháp có duyên th́ thị hiện các pháp mà có lấn lướt.

          Các pháp vào ư chí mà v́ thị hiện tịch tĩnh các rối loạn.

          Các pháp rất nặng mà v́ thị hiện pháp không bị lay động.

          Các pháp trụ xứ mà v́ thị hiện mọi cơi pháp giới.

          Các pháp Đạo sư mà v́ thị hiện pháp Chân đế.

          Các pháp đạt đến quả mà v́ thị hiện chí không điều suy nghĩ.

          Các pháp chỉ có ấm mà v́ thị hiện diệt trừ năm âm, các pháp khổ hoạn.

          Các pháp sinh tử th́ thị hiện các pháp không phiền năo.

          Các pháp tịch tĩnh th́ thị hiện các pháp không chỗ nương tựa.

          Các pháp như bền chắc th́ thị hiện các pháp đoạn dứt mọi sự bền chắc.

          Các pháp tịch diệt th́ thị hiện các pháp đoạn dứt nhân duyên.

          Đức Phật nói với Long vương:

          -Đó gọi là văn tự duyên với Tạng vô tận tổng tŕ. Bồ-tát được sự hưng khởi phân biệt tất cả văn tự này. Ví như văn tự mà chẳng thể tận th́ việc nói các pháp chẳng thể tận cũng lại như vậy. Ví như văn tự cũng chẳng từ thân sinh ra, chẳng từ tâm sinh ra, các pháp như vậy chẳng thể biết chỗ, chẳng trụ tại thân, chẳng trụ tại tâm. Ví như văn tự không chỗ nương tựa mà cầu việc giải thoát khỏi phiền năo, cũng không có cái thanh tịnh.

          Bồ-tát đă được Tạng vô tận tổng tŕ th́ tuy nói về phiền năo mà chẳng nhiễm trước bụi bẩn, rốt ráo thanh tịnh. Ví như văn tự chẳng hợp tại thân nhưng v́ người khác có điều giải nói th́ các pháp như vậy có sự phát khởi dạy bảo thanh tịnh. Như văn tự khi có điều nói th́ không chỗ tụ họp, khi không có điều nói th́ chẳng ở tại bên trong.

          Các pháp như vậy, giả sử khi nói th́ không chỗ đi đến, giả sử khi chẳng nói th́ chẳng tích tụ ở bên trong. Như văn tự không sắc tướng, không nh́n thấy mà hiện ở bên ngoài.

          Các sắc như vậy, không sắc, không thấy, do nhân duyên của tâm mà có thoái chuyển. Như văn tự rỗng không, tự tại, tịch mịch đều do hoảng hốt không tạo tác văn tự.

          Các pháp như vậy rỗng không, tịch tĩnh, không có tạo tác. Như văn tự chẳng sinh ra nhiễm ô, sân hận, ngu si, lại nhờ văn tự mà có âm giáo.

          Các pháp như vậy chẳng sinh ra nhiễm ô, tham dục, ngu si, mê hoặc mà do từ tưởng niệm khởi lên tham, sân, si. Như văn tự do các duyên tham mà nói được quả chứng th́ văn tự không đạt được cũng không chứng đắc.

          Các pháp như vậy, do duyên đối ấy mà nói có quả chứng th́ xét đến bản pháp không quả, không chứng. Ví như các pháp vốn có chẳng nhờ văn tự, các hạnh như vậy th́ các pháp sở hữu đều do Phật đạo.

Phẩm 6: Tổng Tŕ Thân

          Đức Phật nói với Long Vương:

          Bồ tát đă trụ tạng vô tận mà dùng văn tự cầu Phật đạo là năng lực văn tự của Tổng tŕ, thân là nơi văn tự quy thú, diệt hết sác tượng, đỉnh thể nhập pháp môn, quán sát trán, mắt Tuệ nhăn, tai Thiên nhĩ, nói danh tự mũi, chế phục loạn ư bằng trán, chặn giữa chân mày, nhiếp lấy tất cả tâm bằng mặt, dẫn dắt tất cả tâm của chúng sinh bằng thiệt căn, điều phục tâm định ư bằng răng, như sư tử xem bườm bước tới, lời nói che dấu rỗng không bằng môi, quán sát tất cả pháp bằng yết hầu, gắng sức làm cho chúng sinh hoan hỷ bnằg mi mắt, đoan nghiêm được gọi là lá lách, xem xét các pháp b́nh đẳng bằng bụng, vào đến cửa thâm sâu bằng rốn, vào đường phiả, trái bằng bàn tay, tụ hội các pháp bằng vai, mười điều thiện là ngón tay cứu hộ khéo, pháp thanh tịnh là móng đồng, đạt đến niệm hư không bằng hông, theo thứ lớp giảng pháp bằng xương sống, khi nói chẳng lấn lướt, không có đối tượng làm là qua xương mông, đầy đủ tịch quán bằng xương đầu gối, hướng đến pháp chân đế bằng đầu gối, hiểu biết tất cả bằng ấn gót chân xuống đất, tâm ư tịch nhiên bằng mu bàn chân, đi đến mười phương bằng ḷng bàn chân, theo thứ lớp nói pháp chân thật bằng bước chân, biết xấu hổ bằng y phục, trang nghiêm chuỗi hoa pháp giúp trang sức, hoa pháp là ngần ấy ngọa cụ, nói đủ thứ là gối pháp, chẳng sân chẳng tranh là hương xoa, việc làm ứng hợp không ǵ chẳng rơ là đủ loại hương, thể nhập sâu xa giới là hương nói, đối với các pháp tự tại là quyến thuộc, khen ngợi dấu Phạm là bạn thân, được yên ổn là các tri thức, đoạn trừ các oán kết khai hóa mọi người th́ thân gần, hiểu rơ các việc là gia thất, tâm ấy thanh tịnh là mẹ; tất cả phương tiện khéo không chỗ nương; tin tuệ là cha, các tâm thông tuệ từ b́nh đẳng, Thí độ vô cực là nước uống cơm ăn, Giới độ vô cực là an lạc, Nhẫn độ vô cực là trang nghiêm, Tinh tấn độ vô cực là khắc phục bày biện, Nhất tâm độ vô cực là no đủ, Trí độ vô cực là tùy lúc thuận theo, thiện quyền độ vô cực hai câu hợp nghĩa, đạo phẩm là chi tiết của thân... Giảng nói chí thành chưa từng lấn lướt lừa dối, tất cả bậc tôn quư của thế gian là tự tại, đối với pháp tự buông thả.

          Đức Phật nói với Long vương:

          -Đó là Tạng vô tận tổng tŕ, thân không sắc tượng vậy. Nếu có Bồ-tát đối với tổng tŕ đó mà ưa thích niềm vui của pháp th́ ví như quốc vương ở trong cung, như Thiên đế Thích ở đỉnh Tu-di, uy thần lồng lộng, như Phạm thiên tôn quư tự tại, như A-tu-la ở yên khó có thể chế phục nắm giữ, như biển công đức vô biên siêu việt thù thắng, như núi báu lớn, niềm vui sướng của trời, như cha mẹ có đứa con độc nhất nên vô cùng thương yêu, như vầng trăng tṛn đầy chiếu sáng mọi v́ sao, không vị nào chẳng cúi đầu, như Đức Thế Tôn v́ trời, người phóng ra ánh sáng lớn, như mặt trời mới mọc, ánh sáng nhu ḥa, như chim khổng tước ở trong rừng cây phóng ra âm thanh vi diệu, như sư tử ở trong hang núi được đồ ăn thức uống ngon, như khi tâm ư của rồng điều ḥa tuôn mưa xuống, như vua Chuyển luân ở đại pháp giáo hóa dân chúng, như các rồng múa phát ra sấm chớp, như vua rồng đă được tự tại tuôn xuống mưa đại pháp, như trời Đế Thích vỗ về giáo hóa tất cả các ngoại đạo, như tướng dũng mănh tiêu diệt hàng phục địch; trừ các cấu bẩn trần lao, hàng phục dung nạp các ma như nước làm tắt lửa, như gió thổi cỏ rạp; tâm như đất, khai hóa người mù, theo giáo hóa chúng sinh, như lửa đốt cỏ; đều nhịn chịu khổ vui như người nhũ mẫu nuôi con ông trưởng giả; trị liệu mọi bệnh, giữ tâm kiên cường, đủ ước nguyện cho mọi người như ngọc Như ư nắm giữ các báu.

          Đức Phật nói với Long vương:

          -Nếu có Bồ-tát trụ ở pháp môn Tạng vô tận tổng tŕ th́ có thể gọi là vào đạo tràng của Đức Phật, như biển lớn đều nhận các báu, ḥm, tủ chứa đồ trân quư. Tạng vô tận tổng tŕ như vậy, bao bọc rộng răi các đạo pháp, là ḥm chứa kho tàng báu như ḥm chứa vô số hương khiến vô lượng người thỏa ḷng ham muốn.

          Bồ-tát đă trụ ở pháp môn Tạng vô tận tổng tŕ th́ dùng lời nói chân diệu khai hóa tất cả khiến cho đều được Tổng tŕ này, vào tất cả âm thanh.

          Đất này tên là Đạo tâm. Cơi nước của Đức Như Lai Nhất Bảo Cái trong thế giới Vô tận đó gọi là Mục tiền.

          Đây tên là các Thông tuệ. Cơi nước của Đức Như Lai Đạo Long trong thế giới Siêu đắc độ đó gọi là Phổ đạt.

          Đây tên là Thí độ vô cực. Cơi nước của Đức Như Lai Cát Tường trong thế giới Tịch định đó gọi là Tinh khí.

          Đây tên là Giới độ vô cực. Cơi nước của Đức Như Lai Ly Ưu trong thế giới Vô ưu đó gọi là Đa an.

          Đây tên là Nhẫn độ vô cực. Cơi nước của Đức Như Lai Ly Cấu trong thế giới Vô cấu đó gọi là Vô tận cú.

          Đây tên là Tấn độ vô cực. Cơi nước của Đức Như Lai Vô Cấu Quang trong thế giới Phổ minh đó gọi là Thượng độ.

          Đây tên là Thiền độ vô cực. Cơi nước của Đức Như Lai Kiên Yếu trong thế giới Đạo ngự gọi là Tịch hạnh.

          Đây tên là Trí độ vô cực. Cơi nước của Đức Như Lai Vũ Vương trong thế giới Âm vũ đó gọi là Thanh tịnh.

          Đây tên là Thiện quyền phương tiện. Cơi nước của Đức Như Lai Ly Cấu Tích trong thế giới Tôn điều đó gọi là Tùy tập tục nghi.

          Đây tên là Từ, Bi, Hỷ, Xả. Cơi nước của Đức Như Lai cát tường nghĩa trong thế giới Phong thịnh đó gọi là ḷng nhân thương xót nhiếp lấy hai tịch tĩnh của ta và người.

          Đây tên là Khổ, Tập, Tận, Đạo. Cơi nước của Đức Như Lai Thủ Tịch trong thế giới Vô duyệt đó gọi là nguồn gốc bởi căn, căn diệt tận vê gốc.

          Đây tên là bốn Ư chỉ. Thế giới phương khác gọi là không dừng.

          Đây tên là bốn Ư đoạn. Đó gọi là Thượng thắng.

          Đây gọi là Thần túc. Đó gọi là Siêu bộ.

          Đây tên là năm Căn. Đó gọi là Duyệt nguyên (nguồn vui).

          Đây tên là Năm lực. Đó gọi là Kiên Cường.

          Đây tên là Giác ư. Đó gọi là vô minh.

          Đây tên là Tám do. Đó gọi là sở độ.

          Đây tên là Phân biệt. Đó gọi là mắt thấy.

          Đây tên là Hộ ngưỡng. Đó gọi là tùy thuận.

          Đây tên là Pháp thí. Đó gọi là thiện nhiếp.

          Đây tên là Tịnh quán. Đó gọi là định sát.

          Đây tên là Cửa giải thoát. Đó gọi là ĺa si.

          Đây tên là Công đức. Đó gọi là nghiêm biện.

          Đây tên là Trí tuệ. Đó gọi liễu tiện.

          Đây tên là Bỏ nhà. Đó gọi là Tu hành. Đây tên là Cụ giới. Đó gọi là Không phạm.

          Đây tên là Yên ổn Vô vi. Đó gọi là tịch diệt độ. Đây tên là khen Phật vô lượng. Đó gọi là Phật, mắt Phật phóng ánh sáng.

          Đức Phật bảo Long vương:

          -Xét về âm thanh lời dạy trong cơi nước các Đức Phật th́ lời dạy bảo nhiều vô ngần! Bồ-tát nếu chứng được Tạng vô tận th́ đều biết lời dạy bảo bằng âm thanh văn tự của tất cả cơi nước các Đức Phật. Như Lai dù có dùng một kiếp hoặc hơn một kiếp để khen ngợi lời dạy bảo bằng lời nói chương cú hữu vi mà mười phương đă phát ra th́ chẳng thể rốt ráo được ư nghĩa âm thanh của cơi nước các Đức Phật.

          Khi Đức Phật nói pháp môn Tạng vô tận tổng tŕ này, sáu vạn vị Bồ-tát được nhập Tổng tŕ, tám ngàn Bồ-tát được pháp Nhẫn bất khởi, ba vạn hai ngàn người đều phát ư đạo Vô thượng chánh chân.

Phẩm 7: TỔNG TR̀ MÔN

          Bấy giờ, Đức Phật bảo:

          -Này Long vương! Bồ-tát do đó nên ĺa khỏi các đường tối tăm, hướng đến các thông tuệ. Trở về thuở xa xưa, chẳng thể kể vô lượng số kiếp, chẳng thể nghĩ bàn, lúc đó có Đức Phật hiệu là Phạm Thủ Thiên Vương Như Lai, Chí Chân Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Vi Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhân Sư, hiệu Phật Thế Tôn, có thế giới tên là Tập dị đức, kiếp tên là Tịnh trừ.

          Lúc đó, thế giới Tập dị đức giàu có, thịnh vượng, yên ổn, năm giống lúa tự nhiên có, an lạc vô cùng, trời người đông đúc. Như trăm ức bốn châu ở cơi này của ta hợp lại làm một cơi Phật th́ ở nước ấy chỉ là một cơi gồm bốn khu vực lớn. So sánh như vậy với trăm ức núi Tu-di. Thế giới Tập dị đức của Đức Như Lai Phạm Thủ Thiên Vương này rộng lớn vô biên như thế. Thế giới ấy như viên ngọc báu kim cương Quang minh Ma-ni luôn tỏa sáng khắp nơi một cách tự nhiên, thế giới ấy có các thứ báu giăng mắc giáp ṿng, che lọng báu, treo tràng phan bằng lụa ngũ sắc, trăm ngàn nhạc cụ ở trong hư không chẳng tấu mà tự kêu lên. Tiếng nhạc ấy nghe vang khắp cơi Phật. Âm thanh nhạc cụ đó chẳng phát ra âm thanh tham, sân, si, dục, chúng chỉ diễn xướng âm thanh tịch nhiên, đạm bạc, pháp lạc hoan hỷ. Chư Thiên, nhân dân nghe tiếng nhạc th́ đạt được nhất tâm tịch định yên ổn, b́nh yên chẳng bị sự nguy hại của phiền năo. Cơi ấy bằng phẳng như áo mềm mại, không có lời răn bảo của âm thanh đường ác, trời người thanh tịnh đều hiểu lư vi diệu, chí nguyện ở Đại thừa ít cầu thừa Thanh văn, Duyên giác, nếu có ư nghĩ về ăn mặc, nhà cửa... th́ theo ư đều tự nhiên mà đến!

          Trời người đồng đẳng không có người cùng khốn thiếu thốn, y phục, ẩm thực, như trên cơi trời Đâu-suất. của cải trong dân chúng nước ấy b́nh đẳng không sai khác. Đức Như Lai ấy sống lâu tṛn sáu mươi bảy vạn hai ngàn năm. Nhân dân cơi ấy sống lâu cũng lại như vậy, không có người chết yểu. Bồ-tát của cơi Phật ấy có đến bảy mươi hai ức c̣n Thanh văn rất ít.

          Bấy giờ, có vị Chuyển luân thánh vương hiệu là Vô Tận Phước, làm chủ mười sáu cơi trong bốn thiên hạ. Vua Vô Tận Phước ấy có tám mươi tư ức phu nhân như ngọc nữ của trời, có bốn vị thái hậu: một tên là Ly Cấu, hai tên là Vô Cấu Quang, ba tên là Thanh Tịnh, bốn tên là Tịnh Cú Tử, có tám muôn bốn ngàn con trai thân tướng đều lớn và dũng mănh, có tám con gái đoan chánh đẹp đẽ. Họ đều để tâm vào Đại thừa.

          Lúc đó, vua Vô Tận Phước đang ở tại thành lớn tên là Cụ lạc. Chiều Đông tây của thành ấy dài hai ngàn bốn trăm bốn mươi dặm. Chiều Nam bắc cũng vậy. Đức Như Lai Phạm Thủ Thiên Vương xuất hiện ở nước đó. Vua Vô Tận Phước kiến lập tinh xá, trồng rừng cây lớn tên là vườn Thượng hương quang, để Đức Phật dừng nghỉ khi hành hóa. Chính giữa thành, cung điện của nhà vua được xây dựng bằng bảy báu hợp thành. Trong thành có tám muôn bốn ngàn đường lớn, hẻm nhỏ, tám muôn bốn ngàn lan can, bực cửa. Mỗi một đường lớn, hẻm nhỏ có tám muôn bốn ngàn nhà ở. Thành lớn ấy có bảy lớp vách, bảy lớp lan can, bảy lớp hàng cây, bảy lớp giao lộ. Bao quanh thành có một vạn vườn dạo chơi. Hào đào quanh thành ấy có bảy lớp chứa đầy nước tám vị, sinh ra hoa sen xanh, hoa sen hồng, hoa sen vàng, hoa sen trắng với mùi thơm sực nức. Uyên ương, le le, nhạn cùng nhau hót vang. Thành ấy như vậy, gọi là b́nh đẳng không lường chẳng thể nghĩ bàn.

          Nhà vua cúng dường Đức Phật, dâng cúng sự yên ổn, mọi việc đầy đủ không ǵ thiếu thốn, ở hàng trăm ngàn năm chẳng thể giới hạn. Nhà vua ra lệnh cho con cháu, thân tộc, bạn bè, quyến thuộc và nhân dân trong nước đi đến ṭng lâm Thượng hương quang, yết kiến Đức Như Lai Phạm Thủ Thiên vương. Họ cúi đầu dưới chân Đức Phật rồi lui về đứng một bên.

          Đức Phật bảo vua:

          -Có bốn việc làm đại quốc vương quân tử thánh chúa được tự tại cùng với những người bất đồng, tăng thêm pháp lành. Những ǵ là bốn?

        1. Kiến lập niềm tin vững chắc, luôn đến với Hiền thánh, vui mừng thưa thỉnh, cầu đức, thích nghĩa lư.

        2. Dùng pháp tự vui, thường quán pháp vô thường, khổ, không, phi thân, quan sát sự dơ bẩn của cơi hữu vi và cuộc đời hiện tại đều trở về với biệt ly.

        3. Tự nhiếp lấy tâm ḿnh, vào hạnh không buông lung, hiểu rơ dục lạc không ham muốn lợi lộc.

        4. Chẳng hủy hoại phước đức đời trước, chẳng phế bỏ tâm đạo, chí ham tuệ vi diệu.

          Đó là bốn việc Thánh chúa nước lớn c̣n được tự tại cùng với người bất đồng.

          Vua Vô Tận Phước bạch Đức Thế Tôn:

          -Bồ-tát có bao nhiêu pháp để được tự tại?

          Đức Phật bảo vua:

          -Bồ-tát có tám pháp để được tự tại. Những ǵ là tám?

        1. Được năm thần thông để tự vui sướng chưa từng thoái lui, không ǵ ngăn ngại, cũng trừ sân hận mà tâm không hại.

        2. Thỏa măn Thánh tuệ, nhiếp lấy ánh sáng đạo, việc làm đă hoàn thành, hiện được thông đạt.

        3. Thần túc thành tín bứng đi các sở hữu, dùng trí tuệ thánh để ĺa bỏ tất cả tà kiến trần cấu.

        4. Được bốn giải minh th́ sự kiến lập chỗ Phật không đắm trước, chẳng trụ.

        5. Đầy đủ lực hành xứ th́ chứng được Tam-muội Vô tận phước hải ấn.

        6. Có thể làm vui chúng sinh, thu tóm lời dạy của tất cả chư Phật để thành Tổng tŕ.

        7. Tâm ấy thanh tịnh, điều nghe chẳng quên, đáp ứng như điều mong muốn mà v́ người nói pháp.

        8. Vào vị nhất nghĩa, trụ ở bản tế, chẳng chấp ngă, ngă sở, chẳng khởi pháp nhẫn.

          Đó là tám việc được tự tại.

          Đức Phật bảo vua:

          -Lại có Tổng tŕ tên là Bảo sự. Bồ-tát được Tổng tŕ này th́ được tự tại đối với các pháp.

          Bấy giờ Đức Phật v́ vua nói về tuệ của Tổng tŕ Bảo sự. Trọn trăm ngàn năm khắp phân biệt ư nghĩa, nhà vua bỏ việc nước, bỏ tất cả mọi duyên, chuyên tinh một ḷng cùng với quyến thuộc nghe nhận giáo hóa. Trong trăm ngàn năm nhà vua chưa từng tưởng đến dục, không có ư sân hận, chẳng niệm tưởng đến hại, chẳng đoái hoài đến vợ con, đất nước, quyến thuộc, tất cả sở hữu măi chẳng kể đến, chỉ nguyện cầu niềm vui pháp, lập chí theo Phật đạo, ḷng đại Từ thanh tịnh, b́nh đẳng với tất cả mà thực hành đại Bi, mặc áo giáp đại đức mà nghe nhận pháp. Như vậy đủ trăm ngàn năm lănh thọ giáo huấn của Đức Phật xong, do pháp cốt yếu của Tổng tŕ Bảo sự này mà việc làm hoàn thành, vượt khỏi hoạn nạn đầu tiên đến cuối cùng của bảy trăm vạn kiếp, tiêu trừ các tội lỗi đă tích chứa hàng mười vạn kiếp, gặp hàng ức trăm ngàn Đức Phật và theo thọ nhận gốc đức. Vua ấy, ở hằng hà sa số kiếp làm trời Đế Thích, hoặc làm Phạm thiên hay Chuyển luân thánh vương, đă tích lũy công đức, dùng tâm chí thanh tịnh ngự trị các pháp, dùng tâm chẳng loạn nghe trăm ngàn Đức Phật, lănh thọ chẳng quên. Vua và các con đều chứng được pháp Nhẫn nhu thuận. Tám vạn bốn ngàn thể nữ trong cung đều phát ư học đạo Bồ-tát. Tám muôn bốn ngàn người chứng được pháp nhẫn, chín mươi ức chư Thiên, nhân dân đều phát ư đạo Vô thượng chánh chân, ba mươi sáu ức người học thừa Thanh văn được Pháp nhăn tịnh, một vạn sáu ngàn Tỳ-kheo rơ hết ư giải. Vua Vô Tận Phước bỏ nước, từ vương vị, chẳng ưa những niềm vui ở trên trời và thế gian, chỉ đặt chí nguyện vào đạo Vô thượng chánh chân. Hay tin vua xuất gia tu đạo làm Sa-môn nên các con cũng vậy đều làm Sa-môn. Nhân dân trong nước thấy nhà vua bỏ nước nên sáu vạn người đều làm Sa-môn; thể nữ, bốn đại phu nhân trong cung cũng làm Sa-môn. Lời Phật dạy thanh tịnh, khắp nơi nhờ ân yên ổn, gieo trồng các cội gốc đức, mọi hạnh đầy đủ.

          Đức Phật nói:

          -Này Long vương! Vua Vô Tận Phước, vị Thánh đế chuyển luân, bấy giờ chẳng phải là ai khác mà chính thân ta. Các con của vị Thánh đế chuyển luân bấy giờ th́ hôm nay là các Bồ-tát Đại sĩ trong hội này; Tổng tŕ Bảo sự mà Đức Như Lai Phạm Thủ Thiên Vương giảng nói cho vua Vô Tận Phước th́ hôm nay Như Lai đang nói về tổng tŕ Vô tận tạng này vậy.

          Đức Phật nói với Long vương:

          -Hôm nay, Như Lai dùng tuệ vô trước quan sát các gốc của con người mà v́ họ nói pháp. Ta từ vô lượng số trăm ngàn ức ức các Đức Phật đă nghe Tạng tổng tŕ Vô tận. Do nhiều lần nghe kinh này nên hôm nay ta mới chí niệm dũng mănh bước đi một ḿnh không ngại như thế, biện tài khó b́ kịp, chí mang trí tuệ. Nếu có Bồ-tát nghe tên của tổng tŕ Vô tận này, hoặc có người nói Tổng tŕ này th́ đều sẽ chứng được biện tài Vô trước. V́ sao? V́ do Tổng tŕ này, về sau đời vị lai là chỗ lưu bố của Tổng tŕ Ly cấu đều chính là sự kiến lập tám muôn bốn ngàn Pháp tạng của Như Lai. Cửa Tổng tŕ đó là đầu mặt vậy. Tám muôn bốn ngàn hạnh đều trở về với Tổng tŕ, tám muôn bốn ngàn Tam-muội đều phát xuất từ Tổng tŕ, tám muôn bốn ngàn Tạng tổng tŕ th́ Tổng tŕ Vô tận là nguồn gốc.

          Đức Phật nói với Long vương:

          -Giả sử Bồ-tát không trụ, không chấp trước, th́ đối với bốn cách giải nghĩa sẽ tuông xuống như mưa đại pháp khiến đều nương cậy vào Tạng vô tận này. Tạng tổng tŕ Vô tận này thể nhập thuận theo thứ lớp từng câu từng chương. Các trời, rồng, thần, thần Hương âm, thần Vô thiện, thần Phượng hoàng, thần Điềm Nhu... đều cùng theo hộ tŕ. “Duyên ứng hợp ư - Tùy thuận ư - Dấu an lạc - Ư ngay thẳng - Vượt qua - Vô tận cú - Thứ lớp - Mặt sáng - Mắt sáng - Sáng chói - Lập chí - Ư thanh tịnh - Bước đi vào - Sức dũng mănh - Cứu tối tăm - Giữ ǵn - Là trên hết - Pháp môn tịch tĩnh - Vào tịch tĩnh - Diệt trần - Ĺa chỗ ở - An trú thiện - Tùy thuận - Ĺa thứ lớp - Không chỗ đến - An trụ - Không chỗ trụ - Nơi đến - Không nơi đến - Trụ cốt lơi - Tuệ nhạy bén - Trí căn - Chuyển bản căn - Ánh sáng mặt trăng - Mặt trời lửa sáng - Ánh sáng thiện ĺa cấu - Vô cấu - Tịnh các cấu - Hiểu điều đă kiến lập - Chư Thiên giúp đỡ - Hộ các quỷ mị - Dạy các Thừa - Phạm thiên biến hóa - Đế Thích khen - Tứ thiên hộ - Chúng thánh mến - Tiên nhân nương về - Các chủng tộc đều tu hành - Mở trói lao ngục - Hộ tŕ trời người - Xả các trần lao - Phá hoại chúng ma - Hàng phục ngoại đạo - Trừ dục trí sáng - Khai hóa tự đại - Chẳng xúc phạm Pháp sư - Chẳng loạn chúng hội - Vui ưa pháp lạc - Hộ tŕ được pháp âm - Chẳng đoạn trừ Tam bảo - Từ mẫn chúng sinh - Khen ngợi đức nghĩa (sáu mươi hai việc)”.

          Đức Phật bảo:

          -Này Long vương! Những pháp cú đó là hộ tŕ Tạng tổng tŕ Vô tận. Nếu có Pháp sư nhận sáu mươi hai chương cú này mà phúng tụng th́ được ba mươi hai điều không sợ hăi. Những ǵ là ba mươi hai?

        1. Học rộng không sợ.

        2 Khen ngợi người khác khắp nơi không sợ.

        3. Lời nói không lỗi lầm đáp ứng đúng không sợ.

        4. Ném bỏ, trịnh trọng mà không ǵ sợ.

        5. Vào biện tài theo âm thanh không sợ.

        6. Không ǵ ngăn ngại, tâm không sợ.

        7. Giữ đạo tâm, chí ấy không sợ.

        8. Vui vẻ với mọi người, bước đi không sợ.

        9. Mau chóng giải quyết hồ nghi, giác ư không sợ.

        10. Quan sát mọi người không khiếm khuyết không sợ.

        11. Lời nói, việc làm tương ứng, không khuyết không sợ.

        12. Giới cấm thanh tịnh, tâm mặt không sợ.

        13. Nhẫn nhục thanh tịnh, kiên cường không sợ.

        14. Đối với chân đế phát nguyện mà chẳng chuyển trở lại chỗ ở không sợ.

        15. Tâm chẳng lầm lẫn tuệ biện tài không sợ.

        16. Có thể vui trong chúng hội, trí tuệ không sợ.

        17. Biết pháp thâm diệu, hàng phục giáo hóa không sợ

        18. Ĺa khỏi hư luận, sư tử không sợ.

        19. Hàng phục các ngoại đạo, không thọ nhận không sợ.

        20. Không tham ăn mặc, vui không tỳ vết không sợ

        21. Hàng phục mọi giặc khiến cho chúng trụ ở chánh kiến, không mắng không sợ.

        22. Người trí chẳng hủy báng dẫn đường ngự trị không sơ.

        23. Nói các kinh chẳng loạn…không sợ.

        24. Tùy lúc mà dạy bảo không dua nịnh không sợ.

        25. Nói và làm tương ứng, ĺa kiêu mạn không sợ.

        26. Thấy tất cả mọi người khiêm thuận không sợ.

        27. Vô tận cú vốn tu thiện, thưa hỏi không sợ.

        28. Khai hóa tất cả bằng vô lượng pháp tùy theo mọi người mà dạy bảo không sợ.

        29. Thân ḿnh thanh tịnh nên hàng phục ma không sợ.

        30. Trừ các trần lao đại Từ không sợ.

        31. Ḷng chẳng ôm hại, đại Bi không sợ

        32. Hộ tŕ chúng sinh, trí tuệ không sợ, dùng pháp trị nước.

          Đức Phật nói với Long vương:

          -Bồ-tát nghe Tạng tổng tŕ Vô tận này hoan hỷ tin nhận liền được ba mươi hai vô úy. Giả sử Bồ-tát chẳng đoạn ba mươi hai vô úy này th́ từng chút từng chút dần dần thành tựu bốn Vô sở úy của Như Lai, Vô sở úy của Phật. Những trời, người trước được nghe tiếng gầm sư tử th́ mặc t́nh lắng nghe tất cả những điều đă hỏi. Họ đều không có người có thể đến được trí cùng cực của Như Lai, cũng chẳng dám đoạn dứt lời nói của Đức Phật. Vậy nên, Bồ-tát muốn đạt đến Vô sở úy đó th́ phải học hành Tạng tổng tŕ Vô tận.

          Việc học hành Tổng tŕ đó ra sao?

          Hành không mắt, hành không sắc, hành không nhăn sắc thức. Hành không tai, hành không tiếng, hành không nhĩ thanh, thức.

          Hành không mũi, hành không hương, hành không thức hương, mũi.

          Hành không lưỡi, hành không vị, hành không thiệt vị, thức. Hành không thân, hành không xúc chạm, hành không thức, xúc chạm, thân.

          Hành không tâm, hành không pháp, hành không thức, pháp, tâm.

          Hành không sắc, hành không sắc sinh, hành không sắc diệt, hành không sắc xứ, hành không thông tưởng, hành không thức hành, hành không thức sinh, hành không thức diệt, hành không thức xứ. Tất cả không hành động, đó là ứng với hành Tổng tŕ.

          Lại nữa, này Long vương! Hành sắc ấy rỗng không, tâm chẳng rỗng không sắc. Đó là ứng hợp với hành Tổng tŕ. Thông, tưởng, hành, thức; hành thức ấy rỗng không, tâm chẳng rỗng không thức. Đó là ứng hợp với hành Tổng tŕ.

          Lại nữa, hành vô tưởng sắc ấy chẳng nghĩ đến hành vô tưởng. Đó là ứng hợp với hành Tổng tŕ. Thông, tưởng, hành, thức cũng lại như vậy.

          Hành vô tưởng thức ấy chẳng nghĩ đến hành vô tưởng thức. Đó là ứng hợp với hành Tổng tŕ.

          Lại nữa, hành chẳng đoạn sắc ấy là đối với sắc hành không hành, hành chẳng sắc sinh, hành chẳng sắc khởi, hành chẳng sắc tịch, hành sắc như chân đế, hành sắc như bản tịnh, hành cũng chẳng nghĩ sắc như chân đế, bản tịnh. Đó là ứng hợp với hành Tổng tŕ. Thông tưởng hành thức cũng lại như vậy.

          Hành chẳng đoạn thức ấy là đối với thức hành không hành, hành chẳng thức sinh, hành chẳng thức khởi, hành chẳng thức tịch, hành thức như chân đế, hành thức như bản tịnh, hành cũng chẳng nghĩ thức như chân đế, bản tịnh. Đó là ứng với hành Tổng tŕ.

          Lại nữa, hành đối với nguyên do thành pháp giới là hành chẳng tưởng pháp giới, hành chẳng tưởng các nhập vốn tịnh rỗng không của pháp giới, chẳng tưởng vốn tịnh rỗng không. Đó là ứng với hành Tổng tŕ. Nếu hành tất cả pháp duyên khởi mà chẳng tưởng duyên khởi th́ đó ứng với hành Tổng tŕ.

          Hành chẳng nương cậy các pháp, hành chẳng nương chẳng cậy th́ đó ứng với hành Tổng tŕ.

          Hành các pháp như vốn không là hành chẳng hoại các pháp vốn không. Nếu hành đối với các pháp trụ ở bản tế th́ hành chẳng nghĩ bản tế trụ ở các pháp. Đó là ứng với hành Tổng tŕ.

          Lại nữa, hành biết tham dục ấy là hành chẳng đối với pháp giới tưởng niệm đến tham dục. Đó là ứng với hành Tổng tŕ.

          Hành biết sân hận ấy là hành chẳng đối với pháp giới tưởng niệm đến sân hận. Đó là ứng với hành Tổng tŕ.

          Hành biết ngu si ấy là hành chẳng đối với pháp giới tưởng niệm đến ngu si. Đó là ứng với hành Tổng tŕ.

          Hành đẳng phần ấy là hành chẳng đối với pháp giới có sự hủy hoại. Nếu đối với tám muôn bốn ngàn những điều tu hành mà vào đến pháp giới không có ngần ấy hành th́ đó ứng với hành Tổng tŕ. Hoặc hành hoặc hợp hành, đối với hành, hợp hành mà không có cái để hành, cũng không ǵ chẳng hành. V́ sao? V́ hành ấy không lường cũng không có sự vượt qua, cũng không nghĩ tưởng. Vậy nên, hành đó là hành b́nh đẳng.

          Đối với hành b́nh đẳng cũng không ǵ hủy hoại, cũng chẳng hữu vi, cũng chẳng vô vi, cũng chẳng nhận, cũng không ǵ chẳng nhận, không xứ, không trụ nên gọi là hành b́nh đẳng. Bồ-tát hành như vậy th́ được pháp môn Tạng tổng tŕ Vô tận vậy.

          Đến đây, Đức Thế Tôn nói kệ tụng:

Tâm ư người ấy được thanh tịnh

Được Độ vô cực thông kinh điển

Âm thanh mọi người đều biết rơ.

Khi được Tổng tŕ, thành như vậy.

Tâm hạnh chúng sinh quán biết hết

Ư nghĩ thiện, ắc và trung gian

Phân biệt sự tạo lập bản tánh

Để v́ nói pháp luôn ứng hợp.

Biết rơ hết nhân duyên báo ứng

Khiến chẳng thấy thường và vô thường

Đều do ném bỏ, rơi biên tế

Tùy thuận hóa, phân biệt Tổng tŕ.

Giải sáng tỏ phương tiện vấn tự

Biết vô lượng số những âm vang

Hiểu rơ nghĩa lư pháp vi diệu

Người được Tổng tŕ, thành như vậy.

Chứng được Thiên nhăn không cấu bẩn

Cũng như vậy, Thiên nhĩ sạch trong

Trí tuệ không lường, biết mọi hạnh     

Nhớ việc ở ngàn kiếp xưa nay.

Được bốn Thần túc cũng như vậy

Giây lát đến nhiều nước không lường

Cúng dường Đạo sư nhiều vô số

Nghe giảng pháp, Tổng tŕ này xong,

Ngần ấy ma, đến trăm ngàn ức

Chẳng thể nh́n biết cảnh giới hành

Con người thanh tịnh không phiền năo

Giảng nói kinh pháp vô số ngàn.

Ví như hoa sen không nhiễm ô

Cũng như vậy, chẳng nương thế pháp

Thường giải thoát các điều không, có

Đẳng tâm tất cả như hư không.

Nắm giữ sắc tướng mà dũng mănh

Mọi người chiêm ngưỡng không nhàm chán

Tiến, dừng an tường, hành không khuyết

Ở đời v́ thương xót quần sinh.

Trời Đế Thích, Phạm và Hộ thế

Cúi đầu lễ cung kính cúng dường

Ḷng ấy chẳng do kiêu mạn nói

Cũng vậy khi được tổng tŕ xong.

Miệng nói nhu nhuyến như âm Phạm

V́ mọi người nói hợp với tâm

Lời thấm nhuần lưu loát phải lúc

Có thể giáo hóa không che ngăn.

Ở tại trong chúng không ǵ sợ

Làm sư tử gầm không ǵ khó

Hàng phục tất cả những dẫn chúng

Như vậy là thành tịnh Tổng tŕ.

Người dua nịnh kia khó điều hóa

Kiêu mạn tự đại hưng khởi lên

Nghe lời nói pháp thánh minh đó

Cúi đầu lễ, cống cao bỏ liền.

Vào với bản tịnh, pháp giới tịch

Hiểu rơ các pháp thông đạt nghĩa

Do vậy lời nói không cùng tận

Biết luật pháp, phân biệt văn tự.

Bản tánh con người pháp giới tịnh

Cũng như vậy hiểu chúng sinh tịnh

Biết rơ vốn không, người không gốc

Giảng nói kinh pháp không ngăn ngại.

Việc tận không tận chẳng thể biết

Việc không tận không thể tận cùng

Hiểu biết rơ đường đó tịch mịch

Th́ nói không trụ ức quyển kinh.

Chẳng ở thân các văn tự ấy

Cũng chẳng tại ư, chẳng ở tâm

Bản tánh vẫn tự rỗng tịch mịch

Ví như trong núi tiếng hô vang.

Xét Tổng tŕ chẳng chấp trước chữ

Không âm, không ngôn, không lời lẽ

Do biết thú hướng của văn tự

Giả sử lời nói không ngại ngăn.

Không tâm, không ư cũng không tưởng

Giả sử có nói mà không niệm

Lại nữa biết xa ĺa pháp tuệ

Giảng nói kinh thuận theo ứng hợp.

Để vào phân biệt nghĩa tứ cú

Hiểu nghĩa lư, pháp biết rơ ràng

Xét suốt âm thanh, thuận điều nghe

Nên giảng “vô trước” chẳng thể lường.

Tập quen nguồn gốc nương ở tuệ

Nên nói ngần ấy pháp thâm sâu

Tuệ hiểu rơ được thuận và nghịch

Pháp có đỉnh đến vượt bờ kia.

Nếu có phương tiện để cứu giúp

Các khiếp nhược lẫn điều hoảng hốt

Tạo ra trí sáng là giải thoát

Như vậy mới thành tựu Tổng tŕ.

Thân, miệng, ư đều đă tịch tĩnh

Chẳng chấp có, các tuệ phân rành

Giảng nói không chán, trừ sân hận

Được trụ tổng tŕ là dũng mănh.

Pháp Tổng tŕ ấy, tâm nắm giữ

Ư đă hội nhập, trụ pháp tuệ

Người có nghe ấy chưa từng quên

Thuận đúng như nghe, chọn kinh điển.

Nghĩa Tổng tŕ ấy, pháp chẳng loạn

Xét ở pháp hành, không chỗ vào

Pháp b́nh đẳng nên nói b́nh đẳng

Ứng hợp b́nh đẳng thuận thanh tịnh.

Phẩm 8: PHÂN BIỆT DANH

          Khi Đức Phật nói bài kệ về chương cú này, quyến thuộc của Hải Long Vương gồm một vạn ba ngàn rồng đều phát ư đạo Vô thượng chánh chân. Họ lại bạch rằng:

          -Ngài tuyên nói rộng răi lời nói này, kính Bạch Thế Tôn! Chúng con cũng sẽ đạt được Tạng tổng tŕ Vô tận này. Chúng con sẽ v́ tất cả mọi loài chúng sinh nói kinh pháp rộng nói.

          Bấy giờ, Hiền giả Xá-lợi-phất bạch Đức Phật:

          -Thật chưa từng có, bạch Thế Tôn! Nên mới khiến cho các rồng phát ư đạo Vô thượng chánh chân. Con người ngược lại chẳng thể phát khởi đại đạo vậy.

          Đức Phật bảo Tôn giả Xá-lợi-phất:

          -Một vạn ba ngàn rồng đó, vào thời Đức Phật Ca-diếp đều làm Sa-môn, theo Đức Như Lai Ca-diếp một lần nghe nói hạnh Bồ-tát, đồng thời vui mừng khen: “Hay thay, hay thay! Đức Phật nói việc Đại thừa chẳng thể nghĩ bàn! Chúng cùng với ḍng họ, bạn bè đều đi khất thực nhưng v́ tham lợi chẳng thận trọng, chẳng hộ tŕ cấm giới. Do đó sau khi mạng chung bị đọa vào trong loài rồng”. Lúc đó, theo Đức Phật Ca-diếp nghe lời dạy Đại thừa, khen ngợi Đức Phật Ca-diếp. Do duyên của cội gốc đức báo ứng nên nay nghe ta nói, khen ngợi Đại thừa và giảng về Tạng tổng tŕ Vô tận, họ đều phát ư đạo Vô thượng chánh chân.

          Này Xá-lợi-phất! Ông hăy quan sát sự chí tâm đặc biệt kỳ lạ đó! Nay ta thọ kư cho họ rằng, hằng hà sa số kiếp cúng dường các Đức Phật, tích lũy đạo phẩm, tự thành đạo Vô thượng chánh chân hiệu là Tuệ Thượng, Trí Thượng, Pháp Thượng, Phạm Thượng. Khi được thành Phật, do bốn việc đó nên hiệu thế giới là Vô cấu tạng, kiếp tên là Đại hân. Các rồng ấy đều đồng một kiếp được thành đạo Vô thượng chánh chân Tố́ chánh giác, giống như ở kiếp Hiền sẽ có ngàn Đức Phật ra đời.

Phẩm 9: THỌ KƯ

          Đến đây, Hải Long vương bạch Đức Phật:

          -Con từ kiếp đầu tiên ở biển lớn, từ Đức Như Lai Câu-lâu-tần ra đời đến nay, quyến thuộc thê tử của các rồng trong biển lớn rất ít. Hôm nay th́ vợ con, quyến thuộc xa gần của chúng rồng nhiều lắm, giả sử muốn tính toán cũng chẳng thể cùng tận. Bạch Thế Tôn! Việc này thế nào? Có ǵ biến đổi kỳ lạ?

          Đức Phật bảo Long Vương:

          -Ấy là những người ở trong Phật pháp xuất gia giữ luật, hành giới chẳng đủ, hiện tại thành tựu giới, vi phạm giới hạnh mà chẳng bỏ chân kiến, chẳng đọa địa ngục. Những loại người như thế, sau khi mạng chung rồi đều sinh trong loài rồng.

          Đức Phật nói với Long Vương:

          -Thời Đức Phật Câu-lâu-tần có chín mươi tám ức người tại gia và xuất gia trái phạm cấm giới nên đều sinh trong loài rồng.

          -Thời Đức Phật Câu-na-hàm Mâu-ni có tám mươi ức người tại gia và xuất gia hủy phạm cấm giới, buông thả tâm nên sau khi mạng chung đều sinh ra trong loài rồng.

          -Thời Đức Phật Ca-diếp có sáu mươi tư ức người tại gia và xuất gia phạm giới nên sau khi mạng chung đều sinh trong loài rồng.

          -Ở trong đời của ta có chín trăm chín mươi ức người tại gia và xuất gia với biết bao sự đấu tranh, quen biết bao hành động, bài báng kinh điển, giới luật nên sau khi mạng chung đều sinh trong loài rồng. Như hôm nay cũng có người sinh ra!

          Đức Phật nói với Long Vương:

          -Do đó ở trong biển lớn của ông, vợ con quyến thuộc của các rồng nhiều chẳng thể tính kể. Sau khi ta vào Niết-bàn có nhiều ác Tỳ-kheo, ác Ưu-bà-tắc trái phạm cấm giới sẽ sinh trong loài rồng, hoặc đọa vào địa ngục.

          Hải Long vương bạch Đức Phật:

          -Đến nay, Tỳ-kheo bỏ nhà tu đạo mà phạm giới bị đọa vào trong loài rồng th́ có ǵ đặc thù?

          Đức Phật dạy:

          -Bỏ nhà tu hành, tới nay Tỳ-kheo phạm giới bị đọa vào trong loài rồng, họ tu hành với phương tiện chẳng thể thanh tịnh nhưng lại rất có ḷng tin ở Phật pháp. Do sức chí tâm, họ ở trong loài rồng, sau khi mạng chung được sinh lên trời và nhân gian, sẽ gặp các Đức Phật ra đời của kiếp Hiền. Họ đều sẽ gặp! Giả sử có người chẳng được giải thoát th́ đều ở trong kiếp Bạt-đà vào Niết-bàn ngoại trừ người có chí nguyện Đại thừa. Này Long vương! Hăy xem sự rộng lớn của lời Phật dạy! Nhân duyên khác lạ xuất gia, bỏ các pháp ác được vượt qua các loài khác.

          Bấy giờ, có con của Long vương hiệu là Uy Thủ bạch Đức Phật:

          -Thật chưa từng có, bạch Thế Tôn! Loài rồng thân cận Đức Như Lai, thật khó gặp, khó nghe! Tuy có tạo tác mọi tội chướng nhưng nếu khởi lên một ư thiện, tâm nghĩ đến Phật pháp th́ nhất định chẳng mất đức và nhờ hạnh đó mà được diệt độ. Nay con nguyện phát ư đạo Vô thượng chánh chân! Do Đức Phật Thế Tôn khó gặp khó nghe nên khiến cho hành động Bồ-tát không có sai trái khuyết điểm, đi dến đạo tràng, không khiến trong ḷng quên mất cội gốc đức, đại Từ, đại Bi, đại Hỷ, đại Xả. Bất cứ ở đâu cũng thường gặp các Đức Phật, được nghe kinh pháp, cúng dường chúng Tăng và khai hóa chúng sinh.

          Bấy giờ, Đức Thế Tôn bảo Long Vương tử Uy Thủ:

          -Hay thay, hay thay! Những điều ông hỏi là mới phát tâm cứu hộ tất cả. Hôm nay ông chí tâm khởi Bi vô cực mà dấy lên ư đạo. Nhờ cội gốc đức này, Như Lai khen ngợi ông! Bảy ngày, bảy tháng hoặc đến một năm làm công đức mà phước chẳng thể cùng tận, nhờ gieo trồng hạnh thiện mới như vậy.

          Đức Phật thấy được ư nghĩ trong ḷng của con vua rồng Uy Thủ, liền cười rạng rỡ. Phép cười của chư Phật có vô lượng số màu sắc, mà từng sắc từng sắc đều khác. Ánh sáng từ miệng Đức Phật phát ra soi chiếu thế giới chư Phật nhiều chẳng thể kể xiết. Ánh sáng ấy nhiễu quanh thân Đức Phật ba ṿng rồi theo đỉnh đầu mà vào.

          Bấy giờ, Hiền giả A-nan dùng kệ khen Đức Phật:

Trăm phước công đức trang nghiêm thân

Thể đủ ba mươi hai tướng tốt

Trong sạch không bẩn như ánh trăng

Ngài cười hôm nay, vui điều ǵ?

Ĺa ba cấu không bụi sạch trong

Như trăm lá hoa, hành không mệt

Được trời, người, thần rồng cung kính

An trụ, nay v́ sao Ngài cười?

Hay thay! Răng đều bằng sạch trong

Mặt Đấng Thập Lực sắng thơm sạch

Do trừ căn nguyên của tử sinh

Nay Thế Tôn cười v́ điều ǵ?

Không tỳ vết, tâm như hư không

Ư b́nh đẳng bạn lành, kẻ oán

Giữ chí như đă không ghét thương

Nguyện Thế Tôn sao vui cười vậy?

Lời giảng âm thanh như Phạm thiên

Như âm chim Ai loan vi diệu

Lời nói nhu nhuyến ai chẳng mừng

Sao Ngài cười? Nguyện Thế Tôn nói!

Tâm đôi Thánh tuệ, không chấp trước

Biết vận hành tâm cả ba đời

Hiểu căn mọi người được vui mừng

Nay Đạo sư cười, cảm ǵ vậy?

V́ là thành Y vương       

Trị Hệu bệnh chúng sinh

Hay thí yên rốt ráo

Duyên ǵ cười? Thế Tôn

Hộ đức v́ con nói

Chư Thiên và nhân gian

Nghe đều sẽ vui sướng

Chí ở các thông tuệ!

          Đức Phật bảo Hiền giả A-nan:

          -Ông có thấy con vua rồng Uy Thủ đứng ở trước Phật chí tâm phát ư đạo Vô thượng chánh chân chăng?

          Tôn giả A-nan đáp:

          -Thưa vâng, con đă thấy!

          Đức Phật dạy:

          -Con vua rồng Uy Thủ đó, trải qua tám trăm lần chẳng thể kể vô lượng số kiếp sẽ được làm Phật hiệu là Tuệ Kiến Như Lai Chí Chân Đẳng Chánh Giác, thế giới tên là Tịnh trụ, kiếp tên là Minh sát. Con vua rồng đó chí thành phụng hành đạo Bồ-tát, gặp vô lượng số các Đức Phật cúng dường phụng sự, thường tu phạm hạnh, khai hóa độ thoát vô lượng chúng sinh, khiến họ an trụ ba thừa.

          Thế giới Tịnh trụ của Đức Như Lai Tuệ Kiến giàu có thuần thục, năm giống lúa dồi dào, an lạc không lường, trời người đông đúc, quần áo, đồ ăn thức uống giống như trên cơi trời Viêm. Đức Phật ấy sẽ sống lâu đến trăm vạn năm, có sáu mươi ức Hiền thánh chúng Tăng Thanh văn, một trăm hai mươi vạn ức Bồ-tát. Những vị thân cận Đức Như Lai Tuệ Kiến ấy đều được Tam-muội Từ hạnh. Đức Như Lai Tuệ Kiến nói kinh, nếu hành giả Thanh văn lần đầu thấy Phật th́ được Đạo tích, thấy lần thứ hai th́ được Văng lai, thấy lần thứ ba th́ được Bất hoàn, thấy lần thứ tư th́ được Vô sở trước. Người có chí Đại thừa th́ vừa đến hầu hạ Đức Như Lai Tuệ Kiến liền được Nhẫn nhu thuận, thấy lần nữa th́ được thần thông, thấy lần thứ ba th́ được Biện tài tổng tŕ, thấy lần thứ tư th́ được pháp Nhẫn bất khởi. Thế giới Tịnh trụ không có người hủy phạm giới, ư thanh tịnh không tà đều trụ ở chánh kiến. Người ở đó sau khi mạng chung không có đường ác đều sinh lên trời hay cơi Phật thanh tịnh...

          Con vua rồng Uy Thủ nghe Đức Phật thọ kư rất đỗi vui mừng, ḷng lành phát sinh. Ông dâng trăm ngàn chuỗi ngọc để tung lên trên Đức Phật, chắp tay nói kệ khen:

Nhân Tôn thanh tịnh như ánh trăng

Uy thần, vô lượng chúng tôn kính

Năng lực Tổng tŕ ấy không lường

Nguyện cúi lễ Đấng Vô Biên Tuệ 

Thánh từ chẳng thể hạn lường

Chẳng thể bàn trí sáng không vết

Cầm giới rộng, định trụ khắp cùng

Cúi đầu Nhân Tôn như hư không

Không lường không hạn ức kiếp số

Không ǵ chẳng vào, hạnh rốt cùng

Do vậy hiểu biết những chúng sinh

Chỗ về tâm tánh các cội gốc.

Dung nhan Thế Tôn, người nh́n thấy

Một ḷng quan sát không nhàm chán

Chẳng bị mê hoặc của trần tục

Bẩn dơ ái dục đều diệt tan.

Ai loan, Câu-di các thần, quỷ

Cũng như vậy, tiếng của Phạm thiên

Tiếng nghe mười phương rất vi diệu

Sánh tiếng Như Lai siêu việt hơn.

Giả như mặt trời rơi xuống đất

Nước biển phải khô, Tu-di tan

Hư không c̣n nát, đất lật ngược

Trọn không khác, lời nói Thế Tôn.

Thế Tôn chí thành nói chắc chắn

Đem Đại Thánh Tuệ trao cho con

Con không hồ nghi trừ lưới kết

Được Phật tự tại làm Chúng Hựu.

Mười phương vô lượng ức vạn nước

Đầy trân bảo cưng thầy dẫn đường

Giả sử có người phát tâm đạo

So trồng đức trước th́ đầy hơn.

Cúng dường Chánh Giác, đức đệ nhất

Nếu người phát chí Đạo Phật Tôn

Là đă báo ân Đấng Thập Lực

Mạng Đạo Sư này chẳng đoạn tan.

          Con vua rồng nói bài kệ khen Đức Phật này rồi, mười ngàn người đều phát ư đạo Vô thượng chánh chân và đều nói lên:

          -Khi Đức Như Lai Tuệ Kiến chứng được Tối chánh giác th́ chúng con đồng ḷng nguyện sinh về thế giới Tịnh trụ để phụng tŕ lời dạy chánh pháp của Đức Như Lai đó, đồng thời cúng dường Đức Phật đó. Sau khi Đức Phật diệt độ, chúng con lần lượt bổ xứ vào cơi ấy, được Tối chánh giác.

          Đức Phật thọ kư cho họ đều sẽ sinh về thế giới Tịnh trụ.

Hết quyển 2

 

 

previous.png   back_to_top.png   next.png

[ TRANG CHỦ KINH ĐIỂN | ĐẠI TẠNG KINH | THẦN CHÚ | HÌNH ẢNH | LIÊN LẠC ]

google-site-verification=Iz-GZ95MYH-GJvh3OcJbtL1jFXP5nYmuItnb9Q24Bk0