佛山* Buddha Mountain * Phật Sơn

Calgary Alberta Canada

[中文ENGLISH]

[ TRANG CHỦ KINH ĐIỂN | ĐẠI TẠNG KINH | THẦN CHÚ | HÌNH ẢNH | LIÊN LẠC ]

PHẬT THUYẾT VÔ CẤU XƯNG KINH

Hán Dịch: Đại Đường, Tam Tạng Pháp Sư Huyền Trang

Việt dịch: Thích Nữ Tịnh Nguyên

Chứng Nghĩa: Tỳ kheo Thích Đỗng Minh, Tỳ Kheo Thích Tâm Hạnh

-o0o-

Quyển thứ tư

VII- PHẨM HỮU T̀NH

Khi ấy, Diệu Cát Tường hỏi Vô Cấu Xứng:

- Bồ tát quán các hữu t́nh như thế nào?

Vô Cấu Xứng trả lời:

- Ví như thầy ảo thuật quán sát những việc ḿnh hóa ra. Bồ tát quán sát một cách thật đúng đắn về tất cả hữu t́nh cũng vậy.

Thưa ngài Diệu Cát Tường! Như người trí quán trăng trong nước, quán ảnh tượng trong gương; quán nước của sóng nắng; quán âm thanh vọng lại, quán thành, đài bằng mây giữa hư không; quán sự chắc thật đống bọt nước; quán bong bóng nước vừa nổi lên là tiêu mất ngay; quán phần lơi cứng của cây chuối; quán đại thứ năm; quán uẩn thứ sáu; quán căn thứ bảy; quán xứ thứ mười ba; quán giới thứ mười chín; quán các sắc ảnh tượng của cơi Vô sắc; quán hạt giống mục nát mà đâm mầm; quán áo quần làm bằng lông rùa; quán người chết yểu mà thọ dục vui chơi; quán quán quả Dự lưu mà có phân biệt thân kiến; quán quả Nhất lai thọ hữu thứ ba; quán quả Bất hoàn nhập vào thai mẹ; quán độc tham sân si của bậc A la hán; quán Bồ tát đắc nhẫn có tâm tham lam, san lận, phạm giới, sân, hại; quán tập khí tương tục của chư Như Lai; quán người mù bẩm sanh thấy các màu sắc; quán trụ diệt định có hơi thở ra vào; quán dấu chân chim giữa hư không; quán căn của người bán thạch ca có tác dụng; quán con của người thạch nữ có tạo nghiệp; quán điều Phật hóa ra có các trói buộc; quán các sự rốt ráo không có phiền năo; quán những ǵ đă thấy sau cơn mộng; quán không có lửa mà bị đốt cháy; quán A la hán có những đời sau; Bồ tát nên quán sát tất cả hữu t́nh như vậy. V́ sao? V́ các pháp vốn không, chân thật, vô ngă, không có hữu t́nh.

Diệu Cát Tường nói:

- Nếu các Bồ tát quán tất cả hữu t́nh như vậy th́ phải tu hành ḷng từ bi như thế nào?

Vô Cấu Xứng trả lời:

- Sau khi Bồ tát quán hữu t́nh như vậy rồi, tự nghĩ v́ các hữu t́nh mà ta phải nói pháp như vậy để họ hiểu rơ ràng. Đó gọi là tu hành ḷng từ bi một cách chân thật, và các hữu t́nh hoàn toàn an lạc, Bồ tát ấy tu ḷng từ tịch diệt v́ không có các chấp thủ; tu ḷng từ vô nhiệt v́ ĺa phiền năo; tu ḷng từ như thật v́ ba đời b́nh đẳng; tu ḷng từ không trái v́ không đẳng khởi; tu ḷng từ vô nhị v́ ĺa trong ngoài; tu ḷng từ không hoại v́ trụ rốt ráo; tu ḷng từ kiên cố v́ ư lạc tăng thượng như kim cang; tu ḷng từ thanh tịnh v́ bản tánh thanh tịnh; tu ḷng từ b́nh đẳng v́ đồng với hư không; tu ḷng từ A la hán v́ diệt trừ hẳn giặc kiết sử; tu ḷng từ Độc giác v́ không nhờ sự giúp đỡ của Thầy; tu ḷng từ Bồ tát v́ làm thành thục hữu t́nh không dừng nghĩ; tu ḷng từ Như Lai v́ giác ngộ tánh chơn như của các pháp; tu ḷng từ đức Phật v́ giác ngộ hữu t́nh đang ở trong mộng; tu ḷng từ tự nhiên v́ theo sự vận hành mà giác ngộ tánh của các pháp; tu ḷng từ Bồ đề v́ đồng một vị; tu ḷng từ không thiên vị v́ đoạn sự thương - ghét; tu ḷng từ đại bi v́ làm sáng rỡ đại thừa; tu ḷng từ vô tránh v́ quán vô ngă; tu ḷng từ không nhàm chán v́ quán tánh không; tu ḷng từ pháp thú v́ ĺa sự luyến tiếc; tu ḷng từ tịnh giới v́ làm thành thục các hữu t́nh phạm giới; tu ḷng từ kham nhẫn v́ bảo hộ ḿnh và người đừng làm cho tổn hại; tu ḷng từ tinh tấn v́ gánh vác khổ cho các hữu t́nh làm những việc lợi lạc; tu ḷng từ tịnh lự v́ không c̣n ái nhiễm; tu ḷng từ Bát nhă v́ lúc nào cũng đều hiện trí pháp; tu ḷng từ phương tiện v́ thị hiện khắp tất cả các môn; tu ḷng từ diệu nguyện v́ đă phát sanh vô lượng đại nguyện; tu ḷng từ đại lực v́ có thể làm tất cả việc rộng lớn; tu ḷng từ  Nhă na (trí) v́ hiểu rơ tánh tướng của tất cả pháp; tu ḷng từ thần thông v́ không hoại tánh tướng của tất cả pháp; tu ḷng từ nhiếp sự v́ dùng phương tiện làm lợi ích các hữu t́nh; tu ḷng từ vô trước v́ có vô ngại nhiễm; tu ḷng từ không dối trá v́ ư lạc thanh tịnh; tu ḷng từ không dua nịnh v́ gia hạnh thanh tịnh; tu ḷng từ không lừa gạt v́ không hư dối; tu ḷng từ tâm sâu xa v́ ĺa vết dơ; tu ḷng từ an lạc v́ làm cho chúng sanh có sự an lạc của chư Phật.

Thưa ngài Diệu Cát Tường! Đó là Bồ tát tu ḷng đại từ.

Diệu Cát Tường nói:

- Bồ tát tu ḷng đại bi như thế nào?

Vô Cấu Xứng trả lời:

- Tạo ra những căn lành tăng trưởng nào cũng đều đem cho các hữu t́nh, không tham tiếc ǵ cả. Đó gọi là Bồ tát tu ḷng đại bi.

Diệu Cát Tường hỏi:

- Bồ tát tu hành ḷng đại hỷ như thế nào?

Vô Cấu Xứng nói:

- Làm lợi ích cho các hữu t́nh đều hoan hỷ không hối hận. Đó gọi là Bồ tát tu ḷng đại hỷ.

Diệu Cát Tường hỏi:

- Bồ tát tu ḷng đại xả thế nào?

Vô Cấu Xứng nói:

- Làm lợi ích với tâm b́nh đẳng không trông mong quả báo. Đó là Bồ tát tu ḷng đại xả.

Diệu Cát Tường hỏi:

- Nếu các Bồ tát sợ sanh tử th́ phải nương vào đâu?

Vô Cấu Xứng nói:

- Nếu các Bồ tát lo sợ sanh tử phải luôn nương tựa vào đại ngă của chư Phật.

Lại hỏi:

- Bồ tát muốn trụ vào ngă phải trụ như thế nào?

Trả lời:

-  Muốn trụ vào đại ngă phải trụ trong sự giải thoát b́nh đẳng của tất cả hữu t́nh.

Lại hỏi:

- Muốn làm cho tất cả hữu t́nh giải thoát nên trừ diệt những ǵ?

Trả lời:

- Muốn làm cho tất cả hữu t́nh được giải thoát phải diệt trừ phiền năo của họ.

Hỏi:

- Muốn diệt trừ phiền năo cho tất cả hữu t́nh nên tu những ǵ?

Trả lời:

- Muốn diệt trừ phiền năo cho tất cả hữu t́nh nên tu như lư quán sát các tác ư.

Hỏi:

- Muốn tu như lư, quán sát tác ư nên tu như thế nào?

Trả lời:

- Muốn tu như lư, quán sát tác ư phải tu các pháp không sanh không diệt.

Hỏi:

- Pháp nào không sanh? Pháp nào không diệt?

Trả lời:

- Pháp bất thiện là không sanh, pháp thiện là pháp diệt.

Hỏi:

- Pháp thiện và bất thiện lấy ǵ làm gốc?

Trả lời:

- Lấy thân làm gốc.

Hỏi:

- Thân lấy ǵ làm gốc?

Trả lời:

- Lấy tham dục làm gốc?

Hỏi:

- Tham dục lấy ǵ làm gốc?

Trả lời:

- Lấy phân biệt hư vọng làm gốc.

Hỏi:

- Phân biệt hư vọng lấy ǵ làm gốc?

Trả lời:

- Lấy điên đảo vọng tưởng làm gốc.

Hỏi:

- Điên đảo vọng tưởng lấy ǵ làm gốc?

Trả lời:

- Lấy vô trụ làm gốc.

Diệu Cát Tường hỏi:

- Như vậy vô trụ lấy ǵ làm gốc?

Vô Cấu Xứng nói:

- Hỏi như vậy là phi lư. V́ sao? V́ vô trụ tức là không có gốc cũng không có chỗ trụ. Do không gốc, không có chỗ trụ nên có thể kiến lập tất cả các pháp.

Khi ấy, trong nhà Vô Cấu Xứng có một thiên nữ ở lâu rồi, thấy mọi người  nghe giảng pháp th́ bừng sáng chưa từng có, vui mừng khôn xiết liền hiện thân của ḿnh, dùng hoa trời rải cúng dường các Bồ tát và chúng đại Thanh văn. Khi hoa trời ấy đến thân Bồ tát th́ hoa liền rơi xuống đất, c̣n đến thân đại Thanh văn th́ hoa dính vào không rớt. Khi ấy chúng đại Thanh văn muốn phủi hoa, bèn dùng thần lực của ḿnh nhưng vẫn không sao rớt xuống.

Bấy giờ, Thiên nữ hỏi tôn giả Xá Lợi Tử:

- V́ sao phải phủi hoa?

Xá Lợi Tử nói:

- V́ hoa không như pháp nên tôi phủi nó.

Thiên nữ nói:

- Thôi, ngài đừng cho rằng hoa ấy là không như pháp. V́ sao? V́ hoa ấy như pháp. Thưa tôn giả, chỉ có ngài là không như pháp. V́ sao? V́ hoa không phân biệt không phân biệt khác, chỉ có tôn giả tự có phân biệt, có phân biệt khác đó thôi. Đối với pháp lành trong Tỳ Nại Da, nếu người xuất gia có phân biệt, có phân biệt khác tức là không như pháp. C̣n nếu không phân biệt, không phân biệt khác tức là như pháp.

Thưa Xá Lợi Tử! Thấy các Bồ tát hoa không dính vào đó đều do các vị ấy đă đoạn trừ hẳn tất cả phân biệt và phân biệt khác, thấy các Thanh văn mà hoa dính vào thân là v́ chưa đoạn tận tất cả phân biệt và phân biệt khác.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Như khi nào người có sợ sệt th́ phi nhân t́m đến làm hại. Nếu không sợ sệt th́ tất cả phi nhân không làm hại được. Nếu ai sợ nghiệp phiền năo sanh tử th́ bị sắc, thanh, hương, vị, xúc... làm hại. Ai không sợ nghiệp phiền năo sanh tử th́ không bị sắc thanh hương vị xúc ở thế gian làm hại.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nếu ai chưa đoạn hẳn tập khí phiền năo th́ hoa ấy dính vào thân. Nếu ai đă đoạn hẳn tập khí phiền năo rồi th́ hoa ấy rơi xuống.

Xá Lợi Tử hỏi:

- Thiên nữ ở nhà này đă bao lâu rồi?

Thiên nữ trả lời:

- Tôi ở nhà này cũng như thời gian Xá Lợi Tử đă trụ giải thoát.

Xá Lợi Tử hỏi:

- Thiên nữ ở nhà này lâu như vậy ư?

Thiên nữ nói:

- Ngài trụ giải thoát cũng lâu như vậy sao?

Bấy giờ, Xá Lợi Tử im lặng không trả lời.

Thiên nữ nói:

- Tôn giả là đại Thanh văn đầy đủ đại huệ biện tài, hỏi một chút như vậy mà nín thinh không trả lời được.

Xá Lợi Tử nói:

- Người giải thoát th́ xa ĺa các danh ngôn, nên đối với điều đó tôi biết nói sao đây.

Thiên nữ:

- Văn tự mà được nói ra đều là tướng giải thoát. V́ sao? V́ tướng giải thoát này chẳng phải ở trong chẳng phải ở ngoài, chẳng phải chặn giữa mà có thể đắc được. Văn tự cũng như vậy, chẳng ở trong chẳng ở ngoài, chẳng ở chặn giữa mà có thể đắc được. Cho nên chẳng phải ĺa văn tự mà nói giải thoát. V́ sao? V́ tánh giải thoát ấy và tánh của tất cả pháp đều b́nh đẳng.

Xá Lợi Tử hỏi:

- Chẳng lẽ v́ ĺa tham sân si... mà được giải thoát sao?

Thiên nữ nói:

- V́ những người tăng thượng mạn mà đức Phật nói ĺa tất cả tham sân si để được giải thoát. Nếu v́ những người xa ĺa tăng thượng mạn th́ Ngài nói bản tánh của tất cả tham sân si... là giải thoát.

Xá Lợi Tử hỏi:

- Lành thay này thiên nữ! Làm thế nào mà cô chứng được trí huệ biện tài như vậy?

Thiên nữ trả lời:

- Tôi không đắc không chứng trí huệ biện tài như vậy. Nếu nói rằng tôi có đắc có chứng tức là kẻ tăng thượng mạn trong thiện thuyết Tỳ Nại Da.

Xá Lợi Tử hỏi:

- Đối với ba thừa, cô hướng về thừa nào?

Thiên nữ trả lời:

- Tôi hướng về cả ba thừa.

Xá Lợi Tử hỏi:

- Cô dùng mật ư ǵ mà nói như vậy?

Thiên nữ nói:

- V́ thường giảng nói đại thừa để người khác mà tôi làm Thanh văn. V́ tự nhiên hiện giác ngộ tánh pháp chơn thật mà tôi làm Duyên giác. V́ không bỏ ḷng đại từ bi mà tôi làm Đại thừa.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! V́ giáo hóa độ các hữu t́nh cầu Thanh văn thừa nên tôi làm Thanh văn. V́ giáo hóa độ các hữu t́nh cầu Độc giác thừa nên tôi làm Độc giác. V́ giáo hóa độ các hữu t́nh cầu Vô Thượng Thừa nên tôi làm Đại thừa.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Như có người vào rừng Chiêm Bặc Ca chỉ ngửi mùi thơm của cây Chiêm Bặc Ca chứ không thích ngửi mùi thơm của cây cỏ khác. Cũng vậy, nếu ai ở nhà này th́ chỉ thích mùi thơm công đức của đại thừa chứ không thích những mùi thơm công đức của Thanh văn, Độc giác. V́ trong nhà này luôn luôn được xông ướp mùi hương thơm công đức vi diệu của tất cả Phật pháp.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nếu có Thích, Phạm, Tứ Đại Thiên Vương, Na Dà, Dược xoa, A tố lạc... cho đến người và nhơn phi mà vào nhà này đều được chiêm ngưỡng đại sĩ và được gần gũi lễ kính cúng dường nghe đại pháp. Tất cả đều phát tâm đại Bồ đề, đều do mùi thơm công đức vi diệu của tất cả Phật pháp mà ra.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Tôi ở nhà này đă hơn mười hai năm rồi nhưng chưa hề nghe nói những ngôn luận tương ưng về Thanh văn, Độc giác, chỉ nghe các Bồ tát đại thừa hành ngôn luận tương ưng với diệu pháp đại từ đại bi bất khả tư ngh́ của chư Phật.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này thường hiện lên tám pháp thù thắng chưa từng có.Tám pháp ấy là ǵ? Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nghĩa là nhà này thường có ánh sáng màu vàng ṛng chiếu rực rỡ khắp ngày lẫn đêm đều giống nhaukhông cần ánh sáng của mặt trời chiếu vào. Đó là pháp thù thắng chưa từng có thứ nhất.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này thường có tất cả người và phi nhơn ở thế gian. Sau khi họ đă vào nhà này không bị tất cả phiền năo làm hại. Đó là pháp thù thắng chưa từng có thứ hai.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này thường có những Thích, Phạm, Tứ Đại vương... và các Đại Bồ tát ở thế giớikhác tụ tập không bao giờ ngớt. Đó là pháp thù thắng chưa từng có thứ ba.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này thường nghe ngôn luận tương ưng với sáu Ba la mật Bất thối chuyển của Bồ tát. Đó là pháp thù thắng chưa từng có thứ tư.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này thường trỗi lên những âm nhạc của trời người. Trong những âm nhạc ấy diễn ra vô lượng trăm ngàn pháp âm. Đó là pháp thù thắng chưa từng có thứ năm.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này có bốn kho báu lớn, trân bảo đầy ắp không bao giờ hết, đem cung cấp bố thí cho tất cả những người nghèo khổ, người đơn chiếc cô độc, người không chỗ nương tựa, người xin ăn, làm cho họ đầyđủ những trân bảo không bao giờ hết. Đó là pháp thù thắng chưa từng có thứ sáu.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này có Thích Ca Mâu Ni Như Lai, Vô Lượng Thọ Như Lai, Nan Thắng Như Lai, Bất Động Như Lai, Bảo Thắng Như Lai, Bảo Diệm Như Lai, Bảo Nguyệt Như Lai, Bảo Nghiêm Như Lai, Bảo AÂm Thanh Như Lai, Sư Tử Hống Như Lai, Nhất Thiết Nghĩa Thành Như Lai... vô lượng đức Như Lai khắp mười phương như vậy. Nếu đại sĩ này phát tâm cầu thỉnh th́ quí Ngài lập tức đến giảng nói tất cả pháp môn bí yếu của Như Lai. Nói xong th́ quí Ngài đi ngay. Đó là pháp thù thắng chưa từng có thứ bảy.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này luôn hiện tất cả cơi Phật trang nghiêm công đức và các trang sức lộng lẫy của cung điện trời. Đó là pháp thù thắng chưa từng có thứ tám.

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Nhà này luôn hiện tám pháp thù thắng chưa từng có như vậy. Ai có pháp bất tư ngh́ này mà c̣n phát tâm thích cầu pháp Thanh văn, Độc giác sao?

Khi ấy, ngài Xá Lợi Tử hỏi thiên nữ:

- Sao cô không chuyển thân nữ này?

Thiên nữ trả lời:

- Tôi ở nhà này đă hơn mười hai năm, t́m cầu tánh người nữ măi không được làm sao có sự chuyển?

Thưa ngài Xá Lợi Tử! Ví như thầy ảo thuật hóa ra huyễn nữ. Nếu ai có hỏi cô: “ Sao cô không chuyển thân nữ này?” Hỏi vậy có đúng không?

Xá Lợi Tử nói:

- Thiên nữ! Không đúng. V́ huyễn đă không thật th́ sao mà chuyển!

Thiên nữ nói:

- Cũng vậy, tánh tướng của các pháp đều chẳng chân thật, giống như huyễn hóa, tại sao Ngài hỏi không chuyển thân nữ.

Ngay lúc đó Thiên nữ dùng sức thần thông biến Xá Lợi Tử giống như một Thiên nữ, rồi tự biến ḿnh như Xá Lợi Tử, và hỏi Xá Lợi Tử rằng:

- Sao tôn giả không chuyển thân nữ đi?

Khi ấy với dáng Thiên nữ, Xá Lợi Tử trả lời:

- Tôi không biết chuyển làm mất thân nam để chuyển sanh thành nữ!

Thiên nữ lại nói:

- Nếu tôn giả có thể chuyển thân nữ này, th́ tất cả thân nữ khác cũng sẽ có thể chuyển được. Như ngài Xá Lợi Tử thật chẳng phải là nữ mà hiện thành thân nữ. Tất cả thân nữ khác cũng lại như vậy. Mặc dầu hiện thân nữ nhưng thật sự chẳng phải nữ. Đức Thế Tôn y vào mật ư này mà nói tất cả pháp chẳng phải nam chẳng phải nữ.

Sau khi nói vậy xong, Thiên nữ thâu nhiếp thần lực trở lại và ai nấy đều hiện ra thân cũ của ḿnh.

Thiên nữ hỏi Xá Lợi Tử:

- Tôn giả! Thân nữ nay ở đâu?

Xá Lợi Tử nói:

- Thân nữ của tôi không c̣n, không biến chuyển.

Thiên nữ nói:

- Lành thay! Lành thay! Tôn giả! Tất cả cũng như vậy không c̣n không chuyển, nói tất cả pháp không c̣n không chuyển đó chính là Phật ngữ.

          Xá Lợi Tử hỏi Thiên nữ:

- Ở đây nếu cô chết rồi sẽ sanh ở đâu?

Thiên nữ nói:

- Chỗ Như Lai đă hóa sanh ở đâu th́ sẽ sanh chỗ đó.

Xá Lợi Tử hỏi:

- Hóa Như Lai không chết không sanh. V́ sao nói sẽ có chỗ sanh.

Thiên nữ trả lời:

- Thưa tôn giả! Nên biết các pháp và hữu t́nh cũng như vậy, không diệt không sanh. V́ sao hỏi tôi sẽ sanh vào chỗ nào?

Xá Lợi Tử hỏi Thiên nữ:

- Bao lâu nữa, cô sẽ chứng đắc Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.

Thiên nữ trả lời:

- Nếu như Xá Lợi Tử trở lại làm phàm phu, đầy đủ pháp phàm phu th́ tôi chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề lâu hay gần cũng thế.

Xá Lợi Tử nói: 

- Không xứ sở, không địa vị, tôi sẽ trở thành phàm phu đầy đủ pháp phàm phu.

Thiên nữ nói:

- Tôn giả! Cũng vậy khi nào không có xứ sở không có địa vị th́ tôi sẽ chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. V́ sao? V́ Vô Thượng Bồ đề không có chỗ trụ, cho nên cũng không chứng Bồ đề.

Xá Lợi Tử nói:

- Nếu vậy v́ sao đức Phật nói hằng hà sa chư Phật hiện chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, đă chứng, sẽ chứng.

Thiên nữ nói:    

- Thưa tôn giả! Đó đều là do ngôn ngữ văn tự thế tục mà nói có chư Phật ba đời chứng đắc, chứ chẳng phải nói Bồ đề có quá khứ vị lai, hiện tại. V́ sao? V́ Vô Thượng Bồ đề vượt qua ba đời.     Thưa ngài Xá Lợi Tử! Ông đă chứng đắc A La Hán rồi sao?

Xá Lợi Tử nói:

- Không đắc mà đắc, đắc mà không chỗ đắc.

Thiên nữ nói:

- Thưa tôn giả! Bồ đề cũng thế, không chứng mà chứng, chứng mà không chỗ chứng.

Khi ấy Vô Cấu Xứng nói với tôn giả Xá Lợi Phất:

- Thiên nữ này đă từng cúng dường gần gũi tôn thờ hơn chín mươi hai trăm ngàn câu chi na do đa đức Phật, trí huệ thần thông đă tự tại, sở nguyện đă đầy đủ, đắc Vô sanh nhẫn, với Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề đă vĩnh viễn bất thối chuyển, theo bổn nguyện lực, theo sở thích của ḿnh, theo chỗ thích nghi mà làm thành thục chúng sanh.

VIII- PHẨM BỒ ĐỀ PHẦN

Khi ấy, Diệu Cát Tường hỏi Vô Cấu Xứng:

- Với các Phật pháp, Bồ tát làm thế nào để đạt đến chỗ cứu cánh?

Vô Cấu Xứng nói:

- Nếu các Bồ tát hành phi thú th́ mới đạt đến chỗ cứu cánh của Phật pháp.

Diệu Cát Tường hỏi:

- Bồ tát hành phi thú như thế nào?

Vô Cấu Xứng trả lời:

- Các Bồ tát mặc dầu hành cơi Ngũ vô giánnhưng không có tâm sân giận năo hại; mặc dầu hành cơi Ma Lạc Ca (địa ngục) nhưng ĺa tất cả trần cấu phiền năo; mặc dầu hành các cơi bàng sanh nhưng ĺa tất cả vô minh tăm tối; mặc dầu hành cơi A tố lạc, (ngạ quỉ) nhưng ĺa tất cả cống cao ngă mạn. Mặc dầu hành cơi Diệm Ma Vương nhưng chứa nhóm tư lương phước huệ rộng lớn; mặc dầu hành cơi Vô sắc định nhưng không thích hướng về cơi đó; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh tham dục nhưng không thọ dục tất cả những ǵ ở trong đó, ĺa tất cả sự đắm nhiễm; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh sân giận nhưng đối với tất cả cảnh giới hữu t́nh ĺa các sân giận không có tâm tổn hại; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh ngu si nhưng với tất cả pháp đều viễn ly vô minh tăm tối, dùng ánh sáng trí huệ để tự điều phục ḿnh. Maàu7863?c dầu thị hiện hành cơi hạnh xan tham nhưng vứt bỏ những ǵ trong ngoài, không đoái hoài đến thân mạng ḿnh; mặc dầu thị hiện hành  cơi hạnh phạm giới nhưng sống an ổn trongtất cả giới; công đức đầu đà ít muốn biết đủ, trong một tội nhỏ cũng thấy rất sợ hăi; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh sân giận mà an trụ hoàn toàn vào từ bi tâm không năo hại; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh biếng nhác nhưng siêng năng tu tập tất cả căn lành, tinh tấn không thay đổi; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh căn loạn nhưng luôn điềm nhiên lặng lẽ tịch tịnh; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh ác huệ nhưng hoàn toàn thông đạt tất cả tất cả pháp thế gian và xuất thế gian, có ḷng tin đạt cứu cánh huệ Ba la mật đa; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh dua nịnh dối trá nhưng hoàn thành phương tiện thiện xảo; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh phương tiện mật ngữ kiêu mạn, nhưng v́ thành lập cầu đ̣ để cứu giúp. Mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh tất cả phiền năo của thế gian nhưng tánh thanh tịnh hoàn toàn không nhiễm. Mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh chúng ma, nhưng có trí huệ giác ngộ tất cả Phật pháp và tự chứng biết không nhờ vào người khác. Mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh Thanh văn nhưng giảng pháp chưa từng nghe cho các hữu t́nh; mặc dầu thị hiện hành cơi hạnh Độc giác nhưng v́ hoàn thành đại từ đại bi làm thành thục chúng sanh; mặc dầu thị hiện ở cơi bần cùng nhưng được trân bảo của cải vô tận; mặc dầu thị hiện ở cơi khuyết căn nhưng đầy đủ tướng tốt đẹp đẽ. Mặc dầu hiện ở cơi ti tiện nhưng sanh vào nhà Phật ḍng họ tôn quí tích tập tư lương phước huệ thù thắng; mặc dầu ở cơi gầy ốm xấu xí bị mọi người ghét nhưng được thân như Na La Diên đẹp đẽ, các hữu t́nh thích nh́n. Mặc dầu ở cơi già bệnh nhưng diệt trừ rốt ráo căn già bệnh vượt qua các sợ hăi chết. Mặc dầu hiện ở cơi cầu của cải địa vị nhưng tu tập nhiều quán tưởng vô thường, dứt các sự mong cầu. Mặc dầu hiện ở cơi cung thất kỹ nữ với các thú vui nhưng luôn vượt qua khỏi các dục bùn dơ, tu tập rốt ráo hạnh viễn ly. Mặc dầu hiện ở cơi đần độn nhưng đầy đủ trang nghiêm biện tài, đắc Đà la ni, trí huệ nhớ không mất. Mặc dầu ở cơi tà đạo nhưng lấy chánh đạo độ các hữu t́nh. Mặc dầu hiện ở cơi tất cả sanh nhưng thật sự đoạn hẳn tất cả thú sanh. Mặc dầu hiện ở cơi Bát Niết bàn nhưng luôn xả bỏ sanh tử tương tục. Mặc dầu thị hiện đắc diệu Bồ đề chuyển đại pháp luân, nhập Niết bàn nhưng luôn siêng năng tu tập các hạnh Bồ tát liên tiếp không gián đoạn.

Thưa ngài Diệu Cát Tường! Bồ tát hành phi thú như vậy mới được gọi là đạt cơi cứu cánh của Phật pháp.

Bấy giờ, Vô Cấu Xứng hỏi Diệu Cát Tường:

- Những ǵ là chủng tánh của Như Lai? Xin Ngài lược nói cho.

Diệu Cát Tường nói:

- Tất cả chủng tánh của thân hư ngụy, là chủng tánh của Như Lai; tất cả chủng tánh vô minh hữu ái là chủng tánh của Như Lai; chủng tánh tham dục sân giận ngu si là chủng tánh củaNhư Lai; chủng tánh hư vọng điên đảo là chủng tánh của Như Lai. Như vậy tất cả chủng tánh năm uẩn, chủng tánh sáu xứ, chủng tánh bảy thức trụ, chủng tánh tám tà, chủng tánh chín năo, chủng tánh mười nghiệp đạo bất thiện. Đó là chủng tánh của Như Lai. Nói tóm lại chủng tánh của sáu mươi hai kiến, tất cả phiền năo, pháp ác bất thiện là chủng tánh của Như Lai.

Vô Cấu Xứng nói:

- Căn cứ vào mật ngữ nào mà Ngài nói như vậy?

Diệu Cát Tường trả lời:

- Chẳng phải người thấy vô vi đă nhập vào vị Chánh Tánh Ly Sanh th́ có thể phát tâm Vô Thượng Chánh Đẳng Giác mà cốt yếu là trụ vào các hành hữu vi phiền năo, người chưa kiến đế th́ có thể phát tâm Vô Thượng Chánh Đẳng Giác. Ví như nơi cao đất khô cằn th́ không thể sanh hoa Ôn bát la, hoa Bát đặc ma, hoa Câu mẫu đà, hoa Bôn trà lợi. Bốn loại hoa này chỉ mọc trong chỗ ẩm thấp có bùn dơ. Cũng vậy, chủng tánh Thanh văn, Độc giác đă thấy vô vi đă nhập chánh tánh ly sanh th́ không thể phát tâm Nhất thiết trí. Chỉ ở trong các hành ẩm thấp bùn dơ phiền năo mới phát sanh Nhất thiết trí. V́ ở trong ấy có thể sanh trưởng các Phật pháp.

Này thiện nam tử! Ví như trồng cây ở giữa hư không th́ không bao giờ sanh trưởng, mà phải trồng nơi đất thấp ướt có phân mới sanh trưởng được. Cũng vậy, chủng tánh Thanh văn, Độc giác đă thấy vô vi, đă nhập vào vị chánh tánh ly sanh, th́ không thể làm tăng trưởng các Phật pháp. Mặc dầu phát sanh thân kiến lớn như núi Diệu Cao nhưng có thể phát nguyện đại Bồ đề. V́ ở trong đó phát sanh các Phật pháp.

Này thiện nam tử! Nếu như người không vào biển cả th́ không thể lấy được châu bảo phệ lưu ly vô giá, không vào biển cả sanh tử phiền năo th́ không bao giờ phát sanh trân bảo vô giá Nhất thiết trí. Thế nên biết rằng chủng tánh của tất cả phiền năo sanh tử là chủng tánh của Như Lai.

Khi ấy tôn giả Đại Ca Diếp khen Diệu Cát Tường:

- Lành thay! Lành thay! Ngài nói rất hay là lời chân thật, lời thành thật, lời không khác. Đúng như ngài đă nói, tất cả chủng tánh phiền năo sanh tử là chủng tánh của Như Lai. V́ sao? V́ trong tâm tương tục, chủng tánh sanh diệt của chúng tôi đă khô nát rồi th́ không bao giờ phát tâm Chánh Đẳng Giác. Thà thành tựu  nghiệp ngũ vô gián chứ không làm cho A la hán chúng tôi đạt đến giải thoát cứu cánh. V́ sao? V́ thành tựu nghiệp ngũ vô gián c̣n có năng lực làm tận nghiệp vô gián để phát tâm Vô Thượng Chánh Đẳng Giác, lần lần thành tựu tất cả Phật pháp. C̣n các A la hán chúng tôi không bao giờ có khả năng như vậy. Ví như người bị khuyết căn th́ không thể nào hưởng được năm dục. Cũng vậy, các A la hán lậu tận, đă dứt hẳn các kiết sử th́ không thể làm ǵ được với Phật pháp. Lại không có ư chí cầu diệu pháp của chư Phật. Cho nên hàng phàm phu có thể báo ân Phật, c̣n hàng Thanh văn, Độc giác không thể nào báo ân được. V́ sao? V́ phàm phu sau khi nghe Phật pháp th́ tăng trưởng công đức, làm Tam bảo không đoạn tuyệt, có thể phát tâm Vô Thượng Chánh Đẳng Giác, dần dần thành tựu các Phật pháp. C̣n hàng Thanh văn, Độc giác dù trọn đời nghe nói về vô úy, lực của Phật cho đến tất cả công đức bất cộng Phật pháp... cũng không bao giờ phát tâm Vô Thượng Chánh Đẳng Giác.

Bấy giờ, trong chúng có Bồ tát tên Phổ Hiện Nhất Thiết Sắc thân hỏi Vô Cấu Xứng:

- Cư sĩ! Cha mẹ, vợ con, nô tỳ, tôi tớ, bạn bè quyến thuộc, thị vệ, voi ngựa xe cộ, người giữ ngựa ở đâu sao không thấy ǵ cả?

Vô Cấu Xứng nói kệ trả lời:

Huệ độ: Mẹ Bồ tát

Thiện phương tiện là cha

Những đạo sư thế gian

 Đều do đây mà sanh.

Diệu pháp lạc là vợ

Từ bi là con gái

Pháp Chơn đế: Con trai

Thắng nghĩa không là nhà

Phiền năo là đệ tử

Tùy ư mà chuyển hóa

Giác phần là bạn lành

Do đây thành Chánh Giác

Sáu độ là quyến thuộc 

Bốn nhiếp là kỹ nữ

Kết tập chánh pháp ngôn

Để làm diệu âm nhạc

Tổng tŕ là vườn hoa

Đại pháp là cây rừng

Trang hoàng hoa giác phẩm

Quả giải thoát, trí huệ

Ao bát giải vi diệu

Nước định đầy, trong suốt

Trải đầy hoa Thất tịnh

Rửa sạch các bụi dơ

Voi ngựa là thần thông

Lấy đại thừa làm xe

Điều khiển: Tâm Bồ đề

Đi vào đường bát chánh

Trang hoàng bằng diệu tướng

Xen lẫn những tướng đẹp

Xấu hổ là y phục

Thắng ư lạc: ṿng hoa

Chánh pháp là trân báu 

Hiển bày là phương tiện

Hành đúng đắn thắng lợi

Hồi hướng Đại Bồ đề

Bốn tịnh lự là giường

Sống trong sạch là nệm

Niệm trí luôn giác ngộ

Luôn luôn ở trong định

Đă ăn, pháp bất tử

Lại uống mùi giải thoát

Tắm rửa tâm thanh tịnh

Xoa ướp bằng giới phẩm

Tiêu diệt giặc phiền năo

Dơng mănh không ai bằng

Chiến thắng bốn quân ma

Dựng thẳng cờ Bồ đề

Tuy thật không sanh diệt

Cho nên nghĩ thọ sanh

Đều hiện các cơi Phật

Như mặt trời chiếu khắp

Đem hết món thượng hạng

Cúng dường chư Như Lai

Với Phật và thân ḿnh

Tất cả không phân biệt

Dù biết các cơi Phật

Và hữu t́nh đều không

Nhưng thường tu tịnh độ

Lợi vật không mệt mỏi

Tất cả các hữu t́nh

Sắc thanh và oai nghi

Bồ tát vô úy lực

Đều hiện trong chốc lát

Dù biết các nghiệp ma

Thị hiện chuyển theo đó

Đạt phương tiện cứu cánh

Tùy ư thành tựu cả

Hoặc thị hiện thân ḿnh

Có những giàbệnh chết

Làm thành thục hữu t́nh

Như du hí pháp huyễn

Hoặc hiện nổi kiếp thiêu

Trời đất đều cháy trụi

V́ hữu t́nh chấp thường

Chiếu để biết mau diệt

Ngàn câu chi hữu t́nh

Cùng đến mời Bồ tát

Nhận sự cúng dường ấy

Khiến họ hướng Bồ đề

Với những cấm chú thuật

Thư luận và kỹ nghệ

Đều biết rất hoàn hảo

Làm lợi lạc hữu t́nh

Các đạo pháp thế gian

Đều xuất gia trong đó

Theo phương tiện lợi sanh

Không rơi vào các kiến

Hoặc làm mặt trời, trăng

Phạm Vương chủ thế giới

Địa thủy và hỏa phong

Làm lợi ích hữu t́nh

Gặp kiếp bệnh truyền nhiễm

Hiện làm các thuốc hay

Diệt trừ các bệnh khổ

Để hướng đại Bồ đề    

Nếu với kiếp đói khát

Hiện làm các thức ăn

Trước trừ đói khát ấy

Rồi nói pháp để vui

Nếu với kiếp đao binh

Th́ tu từ bi tịnh

Để vô lượng hữu t́nh

Vui mừng không sân giận

Nếu gặp lúc đại chiến

Hiện bè đảng có sức    

Đến giải ḥa cho họ

Khuyến phát tâm Bồ đề

Các cơi Phật vô lượng

Địa ngục cũng vô biên  

Đi ngay đến nơi ấy

Cứu khổ để an vui

Ở các cơi bàng sanh

Tàn hại ăn nuốt nhau

Đều thị hiện vào đó

Lợi lạc nói đời trước

Thị hiện thọ các dục

Nhưng luôn tu tịnh lự

Quấy loạn các ác ma

Để chúng không làm hại

Như hoa mọc trong lửa

Nói là việc hiếm có

Tu định mà hành dục

Càng hiếm có hơn đây

Hoặc hiện làm dâm nữ

Dụnhững kẻ háo sắc

Trước rủ bằng tướng dục

Sau bảo tu trí Phật

Hoặc làm chủ thành ấp

Chủ buôn và quốc sư

Quan liêu đến giúp đỡ

Làm lợi lạc hàm thức

V́ những người khốn khổ

Hiện làm kho vô tận     

Cung cấp hết nghèo khổ

Khiến hướng đại Bồ đề

Với những người kiêu mạn

Hiện làm đại lực sĩ

Bẻ găy cống cao ấy

Để trụ nguyện Bồ đề

Với những người sợ hăi

Dùng cách an ủi họ

Sau họ hết sợ rồi

Để phát tâm Bồ đề

Hiện làm tiên Ngũ thông

Thanh tịnh tu phạm hạnh

Làm họ trụ an lạc

Trong giới, nhẫn, từ, thiện

Hoặc thấy các hữu t́nh

Hiện tại cần giúp đỡ

V́ họ làm tôi tớ

Đệ tử để giúp họ

Dùng đủ mọi phương tiện

Khiến ưa thích chánh pháp

Ở trong các phương tiện

Đều tu học hoàn hảo

Với vô biên hành động

Vô biên việc đă làm

Vô biên trí viên măn

Độ thoát vô biên chúng

Giả sử tất cả Phật

Trụ trong trăm ngàn kiếp

Khen ngợi công đức ấy 

Vẫn chưa thể cùng tận

Ai nghe pháp như vậy

Không nguyện đại Bồ đề!

Trừ hữu t́nh thấp kém

Và người không chút trí.

IX - PHẨM PHÁP MÔN BẤT NHỊ 

Bấy giờ, Vô Cấu Xứng hỏi khắp các Bồ tát ở trong chúng:

- Bồ tát ngộnhập vào pháp môn bất nhị như thế nào? Theo khả năng biện tài của ḿnh, các ngài nói tùy ư.

Khi ấy, các Bồ tát trong chúng hội theo sở thích của ḿnh mà lần lượt nói.

Bồ tát tên Pháp Tự Tại nói:

- Sanh và diệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ các pháp xưa nay không sanh cũng không diệt. Chứng đắc Vô sanh pháp nhẫn như vậy, đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Thắng Mật nói:

- Ngă và ngă sở phân biệt là hai. V́ do chấp ngă nên chấp ngă sở. Nếu hiểu rơ không có ngă cũng không có ngă sở. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Vô Thuấn nói:

- Hữu thủ và vô thủ, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ vô thủ không chỗ đắc. V́ không chỗ đắc nên không tăng, không giảm, không làm không nghỉ, không chấp trước vào tất cả pháp. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Thắng Phong nói:

- Tạp nhiễm và thanh tịnh, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tạp nhiễm và thanh tịnh không có hai th́ không phân biệt, đoạn hẳn sự phân biệt, hướng đếndấu vết tịch diệt. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Diệu Tinh nói:

- Tán động và suy nghĩ, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ không bị tán động, không có đối tượng suy nghĩ th́ không tác ư, trụ vào không tán động, không có đối tượng suy nghĩ th́ không tác ư. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Diệu Nhăn nói:

- Một tướng không tướng, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ các pháp không có một tướng, không có tướng khác cũng không có không tướng, th́ biết một tướng, tướng khác, không tướng ấy là b́nh đẳng. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Diệu Tư nói:

- Hai tâm Bồ tát và Thanh văn là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tánh của hai tâm là không như huyễn không có tâm Bồ tát, không có tâm Thanh văn. Tướng của hai tâm ấy b́nh đẳng đều như huyễn hóa. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Dục Dưỡng nói:

- Thiện và bất thiện, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tánh thiện và tánh bất thiện không có chỗ phát sanh. Tướng và vô tướng cả hai đều b́nh đẳng, không nắm bắt không buông xả. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Sư Tử nói:

- Có tội và không tội, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ có tội và không tội cả hai đều b́nh đẳng. Dùng Kim cang huệ mà thông đạt các pháp không buộc không mở. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Sư Tử Huệ nói:

- Hữu lậu và vô lậu, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tánh của tất cả pháp đều b́nh đẳng. Đối với lậu và vô lậu không có hai tưởng. Nếu không chấp vào hữu tưởng không chấp vào vô tưởng. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Tịnh Thắng Giải nói:

- Hữu vi và vô vi, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tánh hai pháp đều b́nh đẳng. Xa ĺa các hành, giác huệ như hư không. Trí huệ thanh tịnh, không chấp lấy không xả bỏ. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Na La Diên nói:

- Thế gian và xuất thế gian, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ bản tánh của thế gian là không tịch, không nhập không xuất, không lưu chảy, không tản mác, cũng không chấp trước. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Điều Thuận Huệ nói:

- Sanh tử và Niết bàn, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tánh của sanh tử vốn là không, không có lưu chuyển cũng không tịch diệt. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Hiện Kiến nói:

- Hữu tận và vô tận, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ hoàn toàn không có hữu tận và vô tận. Chủ yếu làm hoàn toàn tận mới gọi là tận. Nếu hoàn toàn tận th́ không c̣n tận đó gọi là vô tận. Nghĩa là trong từng sát na nhất định không có hữu tận tức là vô tận. V́ hữu tận không có nên vô tận cũng không có, biết rơ tánh của hữu tận và vô tận là không. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Phổ Mật nói:

- Hữu ngă và vô ngă, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ hữu ngă c̣n không thể đắc huống chi vô ngă, thấy tánh ngă và vô ngă không có hai. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Lôi Thiên nói:

- Minh và vô minh, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ bản tánh của vô minh là minh. Minh và vô minh cả hai đều không thể đắc, không thể tính lường vượt qua sự tính lường. Trong đó hiện quán b́nh đẳng không có hai. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Hỷ Kiến nói:

- Sắc, thọ, tưởng, hành và thức với không, phân biệt là hai. Nếu biết tánh của thủ uẩn vốn là không. Sắc ấy không chứ chẳng phải sắc diệt là không. Cho đến Thức uẩn cũng như vậy. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Quang Tràng nói:

- Bốn giới và không, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết bốn giới tức là tánh hư không. Tánh của bốn giới và không dù trước, giữa, sau đều không điên đảo ngộ nhập vào các giới. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Diệu Huệ nói:

- Nhăn - sắc, Nhĩ - thanh, Tỷ - hương, Thiệc - vị, Thân - xúc, Ư - pháp, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tánh của tất cả đều là không. Thấy tự tánh của nhăn đối với sắc không tham, không sân, không si. Như vậy cho đến thấy tự tánh của ư đối với pháp không tham, không sân, không si. Như vậy đều là không. Đă thấy như vậy rồi an trụ trong tịch tịnh. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Vô Tận Huệ nói:

- Tánh bố thí với hồi hướng Nhất thiết trí, phân biệt là hai. Như vậy, phân biệt tánh giới, nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, Bát nhă và hồi hướng Nhất thiết trí đều là hai. Nếu hiểu rơ tánh bố thí tức là đă hồi hướng Nhất thiết trí. Tánh hồi hướng Nhất thiết trí ấy tức là bố thí. Như vậy cho đến tự tánh của Bát nhă tức là tánh hồi hướng Nhất thiết trí. Tánh hồi hướng Nhất thiết trí ấy tức là Bát nhă. Nếu hiểu rơ một lư như vậy, đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Thậm Thâm Giác nói:

- Không, vô tướng và vô nguyện, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ trong cái không ấy hoàn toàn không có tướng. Trong không tướng này cũng không có nguyện. Trong không nguyện này không có tâm, không có ư, không có thức để chuyển. Như vậy tức là một giải thoát môn. Thâu nhiếp tất cả vào ba giải thoát môn. Nếu thông đạt như vậy, đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Tịch Tịnh Căn nói:

- Phật - Pháp - Tăng bảo, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tánh Phật là tánh Pháp - Pháp là tánh Tăng. Như vậy, Tam Bảo đều là tướng vô vi cũng đồng đẳng với hư không. Các pháp cũng như vậy. Nếu thông đạt như vậy, đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Vô Ngại Nhăn nói:

- Thân kiến với diệt Thân kiến, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ Thân kiến tức là diệt Thân kiến. Biết rơ rốt ráo như vậy không khởi Thân kiến. Đối với Thân kiến và diệt Thân kiến không có phân biệt, không phân biệt khác, chứng đắc tánh diệt rốt ráo của hai pháp ấy không nghi ngờ, không sợ hăi. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Thiện Điều Thuận nói:

- Ba loại luật nghi của Thân, Khẩu, Ư, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ ba loại luật nghi ấy đều là tướng vô tác. Tướng ấy không có hai. V́ sao? V́ ba nghiệp đạo này đều là tướng vô tác. Tướng thân vô tác tức là tướng ngữ vô tác. Tướng ngữ vô tác tức là tướng ư vô tác. Tướng ư vô tác tức là tướng của tất cả pháp đều vô tướng. Nếu nhập vào tướng vô tạo tác, đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Phước Điền nói:

- Tội hành phước hành và bất động hành, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ tội hành phước hành và bất động hành đều là tướng vô tác. Tướng ấy không có hai. V́ sao? V́ tánh tướng của pháp hành tội hành và bất động hành đều là không. Trong cái không ấy, không có sự khác nhau giữa ba hành tội phước và bất động. Thông đạt rơ như vậy tức là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Hoa Nghiêm nói:

- Tất cả hai pháp do ngă mà phát sanh. Nếu các Bồ tát biết thật tánh của ngă th́ không khởi hai. V́ không phát khởi hai nên không liễu biệt. V́ không liễu biệt nên không có đối tượng để liễu biệt. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Thắng Tạng nói:

- Tất cả hai pháp do có sở đắc mà phát sanh.  Nếu các Bồ tát biết rơ các pháp hoàn hoàn không sở đắc, không nắm bắt không xả bỏ. Đă không nắm bắt không xả bỏ, đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Nguyệt Thượng nói:

- Sáng và tối, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ thật tướng không tối không sáng. Tánh nó không có hai. Ví như Bí sô nhập diệt tận định th́ không có sáng không có tối. Tướng của tất cả các pháp cũng như vậy. Lănh hội các pháp b́nh đẳng như vậy, tức là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Bảo Ấn Thủ nói:

- Thích Niết bàn và chán sanh tử là hai. Nếu các Bồ tát biết rơ Niết bàn và sanh tử không có ǵ thích hay chán th́ không có hai. V́ sao? V́ nếu bị sanh tử trói buộc th́ cầu giải thoát. Nếu hoàn toàn không c̣n sự trói buộc của sanh tử nữa th́ cầu giải thoát Niết bàn để làm ǵ? Thông đạt như vậy không c̣n trói buộc không giải thoát, không thích Niết bàn không chán sanh tử. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Châu Kế Vương nói:

- Chánh đạo và tà đạo, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát an trụ vào chánh đạo, hành tà đạo, hoàn toàn không hành. V́ không hành nên không có hai tướng chánh đạo và tà đạo. V́ trừ bỏ hai tướng nên không có hai giác. Nếu không có hai giác th́ ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Bồ tát tên Đế Thật nói:

- Hư và thật, phân biệt là hai. Nếu các Bồ tát quán tánh thật đế c̣n không thấy thật làm sao thấy hư. V́ sao? V́ tánh này chẳng phải do nhục nhăn thấy. Chỉ có huệ nhăn mới thấy. Khi thấy như vậy, đối với tất cả pháp không thấy, không phải không thấy. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Theo sự hiểu biết của ḿnh, các vị Bồ tát trong hội lần lượt phân biệt nói xong, đồng thời hỏi Diệu Cát Tường:

- Thế nào là Bồ tát ngộ nhập vào pháp môn bất nhị?

Diệu Cát Tường nói với các Bồ tát:

- Với những lời các ngài đă nói, mặc dầu đều hoàn hảo nhưng theo ư của tôi th́ các ngài nói như vậy vẫn gọi là hai. Nếu các Bồ tát đối với các pháp không nói không năng, không biểu hiện không chỉ thị, ĺa các hư luận, dứt hẳn sự phân biệt. Đó là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị.

Khi ấy Diệu Cát Tường hỏi Vô Cấu Xứng:

- Chúng tôi đă nói theo ư của ḿnh rồi. Ông hăy nói đi. Thế nào là Bồ tát ngộ nhập vào pháp môn bất nhị?

Bấy giờ, Vô Cấu Xứng im lặng không nói.

Diệu Cát Tường lên tiếng:

- Lành thay! Lành thay! Bồ tát như vậy đúng là ngộ nhập vào pháp môn bất nhị. Trong đó hoàn toàn không có những phân biệt văn tự ngôn ngữ.

Khi các Bồ tát nói pháp này trong chúng hội có năm ngàn Bồ tát được ngộ nhập vào pháp môn bất nhị. Cùng một lúc, tất cả đều chứng nhập Vô sanh pháp nhẫn.

Hết quyển thứ tư

 

Quyển 1  Quyển 2  Quyển 3  Quyển 4  Quyển 5  Quyển 6

 

back_to_top.png

[ TRANG CHỦ KINH ĐIỂN | ĐẠI TẠNG KINH | THẦN CHÚ | HÌNH ẢNH | LIÊN LẠC ]

google-site-verification=Iz-GZ95MYH-GJvh3OcJbtL1jFXP5nYmuItnb9Q24Bk0