|
KINH PHƯƠNG QUẢNG ĐẠI TRANG NGHIÊM
(Cũng có tên là Thần Thông Du Hư)
Hán dịch:Đời Đường, Đại sư Địa-bà-ha-la, người xứ Trung Thiên trúc
Việt dịch: Linh-Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh
-o0o-
QUYỂN 12
Phẩm 26: CHUYỂN PHÁP LUÂN (tt)
|
|
|
Số 0187
KINH PHƯƠNG QUẢNG ĐẠI TRANG NGHIÊM
(Cũng có tên là Thần Thông Du Hư)
MỤC LỤC
Quyển 1
Phẩm 1: Mở Đầu
Phẩm 2: Cung Trời Đâu Suất
Phẩm 3: Chủng Tộc Thù Thắng
Phẩm 4: Pháp Môn
Quyển 2
Phẩm 5: Giáng Sinh
Phẩm 6: Ở Trong Thai Mẹ
Quyển 3
Phẩm 7: Đản Sanh
Quyển 4
Phẩm 8: Viếng Đền Thờ Chư Thiên
Phẩm 9: Các Vật Dụng Quư Báu Dùng Trang Sức
Phẩm 10: Chỉ Rơ Về Các Thứ Kinh Sách Chữ Nghĩa
Phẩm 11: Xem Công Việc Nhà Nông
Phẩm 12: Hiện Rơ Tài Nghệ
Quyển 5
Phẩm 13: Âm Nhạc Phát Khởi Giác Ngộ
Phẩm 14: Cảm Mộng
Quyển 6
Phẩm 15: Xuất Gia
Quyển 7
Phẩm 16: Vua Tần Bà Sa La Khuyên Bồ Tát Nhận Lợi Dưỡng Thế Gian
Phẩm 17: Tu Khổ Hạnh
Phẩm 18: Đến Sông Ni Liên
Quyển 8
Phẩm 19: Đến Bồ Đề Tràng
Phẩm 20: Trang Nghiêm Bồ Đề Tràng
Quyển 9
Phẩm 21: Hàng Phục Chúng Ma
Phẩm 22: Thành Bậc Chánh Giác
Quyển 10
Phẩm 23: Ca Ngợi
Phẩm 24: Thương nhân Được Phật Thọ Kư
Phẩm 25: Đại Phạm Thiện Vương Khuyến Thỉnh
Quyển 11
Phẩm 26: Chuyển Pháp Luân
Quyển 12
Phẩm 26: Chuyển Pháp Luân (tiếp theo)
Phẩm 27: Giao Phó Dặn Ḍ
|
|
|
Lúc bấy giờ Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:
-Sau khi độ năm vị Bạt-đà-la xong, Như Lai suy nghĩ: “Ông Ưu-lâu-tần-loa Ca-diếp là một bậc tu hành nổi tiếng cùng với năm trăm đệ tử, được các bậc quốc vương, đại thần, dân chúng ngưỡng mộ tôn quư. Ta nên đến chỗ ông ấy giảng dạy chánh pháp”. Nghĩ thế xong, Đức Phật liền thăm hỏi đường và đi đến đó. Ca-diếp thấy Phật tới liền ra đón tiếp, hỏi thăm:
-Ngài có được vui vẻ an ổn không?
Đức Phật đáp:
-Không bệnh tật, biết đủ, thanh tịnh tịch tĩnh, tin tưởng, đó gọi là an ổn.
Ca-diếp thưa với Phật:
-Lúc này ngày sắp hết, hân hạnh mong được Sa-môn nhận lời ở lại nơi đây, tùy ư muốn chọn chỗ nào cũng được.
Phật nói:
-Ca-diếp, đếm nay Ta muốn ngủ trong hang đá này.
Ca-diếp thưa:
-Tôi thật không vui v́ trong hang đá ấy có con rồng dữ, sợ rằng nó sẽ hại Ngài thôi.
Phật phải đến ba lần tỏ bày, Ca-diếp mới miễn cưỡng để Phật nghỉ đêm trong ấy. Bấy giờ Như Lai rửa tay chân xong, liền bước vào hang đá, trải ṭa mà ngồi. Con rồng nh́n thấy liền nổi cơn giận dữ từ thân phát ra ngọn lửa lớn. Đức Phật cũng phát ra ngọn lửa sáng rực. Hai ngọn lửa gặp nhau bùng lên thiêu đốt hang đá. Ca-diếp đêm ấy thức giấc trông thấy hang đá bị lửa thiêu đốt, sợ hăi than tiếc:
-Vị Sa-môn đó là Bậc đoan chánh đáng tôn quư, chỉ v́ không chịu nghe lời ta mà bị lửa bức hại.
Ca-diếp liền sai đệ tử dùng b́nh nước lớn múc nước tạt lên cứu giúp. Nhưng tất cả nước trong các b́nh tạt vào đều biến thành lửa khiến thầy lẫn tṛ càng thêm sợ hăi, cùng than:
-Lửa của rồng đă sát hại vị Sa-môn ấy rồi.
Lúc ấy Như Lai dùng diệu lực thần thông chế ngự hàng phục rồng dữ đem bỏ vào b́nh bát. Sáng sớm hôm sau bưng b́nh bát chứa con rồng ấy ung dung đi ra ngoài. Ca-diếp trông thấy vô cùng vui mừng, cho là điều hết sức lạ lùng chưa từng có, thầm nghĩ: “Chẳng lẽ vị Sa-môn này đă sống lại? Trong b́nh bát có cái ǵ giống như con rồng dữ?
Phật bảo Ca-diếp:
-Này Ca-diếp, Ta đă chế phục nó, khiến nó phải nhận lấy giới cấm.
Ca-diếp cả thẹn, quay lại nói với đám đệ tử:
-Vị đại Sa-môn này tuy có thần lực nhưng không bằng ta đă đắc quả vị La-hán.
Bấy giờ Như Lai dời đến trụ tại một gốc cây lớn, gần nơi ở của Ca-diếp. Vào khoảng nửa đêm, có bốn vị Đại Thiên vương cùng đến nghe pháp. Ánh sáng của họ tỏa rực như cây đuốc lớn thắp sáng, Ca-diếp trông thấy thế cho là Đức Phật theo đạo thờ lửa.
Trời vừa sáng Ca-diếp liền thưa với Phật:
-Trong pháp tu của Sa-môn cũng thờ lửa sao?
Phật đáp:
-Không phải thế, đêm qua Tứ Thiên vương cùng xuống đây nghe pháp. Đó là ánh sáng của họ mà thôi.
Sau đó Đế Thích cũng xuống đến nghe pháp, hào quang của vị ấy càng rực rỡ hơn. Sáng hôm sau, Ca-diếp vẫn cho là Đức Phật theo đạo thờ lửa nên đến hỏi Phật.
Đức Phật đáp:
-Không phải thế, đó là Đế Thích đến nghe pháp của Ta.
Tiếp theo, Phạm Thiên vương cững xuống chỗ Phật nghe pháp. Ánh sáng của Phạm Thiên càng mănh liệt hơn. Ca-diếp quyết chắc là Phật theo đạo thờ lửa nên sáng sớm đến hỏi Ngài. Đức Phật vẫn đáp:
-Không phải như vậy. Đó là ánh sáng của Phạm Thiên vương đến nghe pháp của Ta mà thôi.
Ca-diếp cùng năm trăm đệ tử thờ ba thứ lửa. Các đệ tử chỉ muốn đốt lửa nhưng châm măi mà lửa vẫn không bén mồi. Các vị đệ tử thấy lạ nên đến thưa thầy, Ca-diếp bảo:
-Chắc là do vị Sa-môn kia tạo nên thôi.
Liền cùng nhau đến hỏi Phật:
-Chỗ chúng tôi thờ lửa, nhưng đốt măi mà lửa không cháy được.
Phật bảo:
-Muốn đốt lửa th́ phải làm sao tạo được lửa rồi mồi sang mới cháy được.
Lửa cháy rồi, Ca-diếp muốn thổi tắt nhưng lửa không tắt. Năm trăm người đệ tử thổi giúp nhưng vẫn không tắt. Mỗi người đều tự nghĩ rằng chắc hẳn cũng đo vị Sa-môn kia gây ra, nên cùng đến nói với Phật:
-Lửa đă cháy rồi nhưng nay lại không thổi tắt được.
Đức Phật bảo:
-Muốn khiến cho tắt th́ phải làm sao cho lửa tắt trước đă.
Ca-diếp thưa với Phật:
-Thưa Sa-môn, Sa-môn nên ở lại đây cùng tu phạm hạnh, tôi nguyện sẽ khiến người thân lo việc cúng dường đầy đủ, cứ mỗi ngày xin thỉnh đến chỗ thọ trai.
Đức Phật nhận lời. Hôm ấy Ca-diếp thỉnh Phật cùng đi với ḿnh đến chỗ thọ trai. Đức Phật bảo:
-Ông cứ đi trước, ta sẽ theo sau.
Ca-diếp vừa đi ra. Đức Phật bèn dùng diệu lực thần thông bay lên cơi trời Đao-lợi để lấy các thứ quả ở cơi ấy. Phía Đông đến cơi Phất-bà-đề lấy quả Am-ma-lặc. Phía Nam đến cơi Diêm-phù-đề lấy quả Diêm-phù. Phía Tây đến cơi Câu-da-ni lấy quả Ha-lê-lặc. Phía Bắc đến cơi uất-đan-việt để lấy loại lúa gạo tự nhiên. Tất cả đựng đầy b́nh bát rồi từ hư không bay xuống, đến trước Ca-diếp ngồi trên giường. Ca-diếp đi đến sau, thấy Đức Phật ở đó liền hỏi:
-Sa-môn đi theo đường nào mà đến đây trước vậy?
Đức Phật bảo:
-Này Ca-diếp, sau khi ông đi rồi, Ta đă đến bốn cơi và lên cơi trời Đao-lợi lấy được các thứ quả nổi tiếng và các thứ đồ ăn ngon này, ông có thể cùng ăn.
Bấy giờ nước Ma-già-đà, quốc vương, đại thần cùng thân tộc của các quan, trưởng giả, cư sĩ, Bà-la-môn... đều đến chỗ Ca-diếp để tổ chức bảy ngày hội. Ca-diếp thầm nghĩ: Vị đại Sa-môn uy đức cao ṿi vọi, tướng hảo trang nghiêm lối thượng, nếu những người kia trông thấy, chắc hẳn sẽ bỏ ta mà phụng thờ ông ấy. Mong sao trong bảy ngày đó, ông ta không đến chỗ ḿnh”. Đức Phật biết rơ ư của Ca-diếp nên ẩn thân không hiện ra. Bảy ngày trôi qua được dâng cúng đầy đủ, Ca-diếp lại suy nghĩ: “Lễ hội đă xong, các thứ đồ ăn dùng c̣n lại rất nhiều, vị Đại Sa-môn ấy nếu nay đến đây, ta sẽ dọn mời ông ấy cùng ăn”.
Đức Phật biết rơ ư ấy nên hiện đến. Ca-diếp vừa mừng vừa sợ hỏi:
-Như Lai trong bảy ngày qua làm ǵ, ở đâu không thấy?
Đức Phật đáp:
-Ông trước đă dấy lên ư nghĩ không muốn Ta đến nên Ta không đến. Nay ông nhớ đến Ta, vậy nên Ta tới.
Lúc đó năm trăm đệ tử Ca-diếp chuẩn bị tế lễ nên cùng nhau dùng búa bửa củi nhưng, mỗi người đưa búa lên đều không hạ thấp xuống được. Họ liền đến thưa thầy, Ca-diếp bảo:
-Chắc việc ấy vẫn do vị Sa-môn đó làm ra mà thôi.
Liền đến hỏi Phật:
-Các đệ tử của tôi cùng nhau bổ củi. Mỗi người đưa búa lên nhưng đều không hạ xuống được.
Đức Phật bảo:
-Nên hạ xuống cùng hợp với âm thanh th́ được.
Búa hạ xuống xong rồi th́ đều dính chặt vào cây củi không cử lên được. Lại đến hỏi Phật, Phật bảo:
-Nên bỏ đi th́ tự nhiên sẽ cử lên được.
Đúng là sau đó búa cử lên được.
Ḍng sông Ni-liên-thiền nước trong vắt chảy xiết. Phật dùng thần lực khiến cho nước vụt lên cao quá khỏi đầu người và Phật đi ở dưới, mỗi bước đi qua làm cho bụi bốc lên. Ca-diếp từ xa trông thấy lo sợ Phật bị ch́m trôi theo ḍng nước, liền sai đệ tử đưa thuyền đến cứu.
Các đệ tử đến nơi thấy nước vọt lên cao mà Phật đi ở dưới, mỗi bước đi đều có bụi bốc lên. Ca-diếp gọi lớn:
-Này vị Sa-môn! Có muốn lên thuyền không?
Đức Phật đáp:
-Rất tốt.
Tức th́ Như Lai theo ḍng nước, từ đáy thuyền vào trong thuyền, mà thuyền không hề bị thủng.
Ca-diếp lại nói:
-Vị đại Sa-môn này đúng là thần rồi, nhưng vẫn không như ta đă chứng quả La-hán.
Đức Phật nói:
-Này Ca-diếp, ông chưa phải là bậc La-hán, sao lại cao ngạo tự xưng là đắc quả La-hán chứ.
Lúc ấy Ca-diếp hết sức kinh sợ và hổ thẹn liền cúi đầu thưa Phật:
-Nay Đại Thánh đă biết rơ tâm niệm của tôi, cúi xin Đại Thánh thâu nhận tôi vào trong giáo pháp của Ngài làm vị Sa-môn.
Đức Phật bảo:
-Này Ca-diếp, ông là bậc tu hành kỳ cựu, có nhiều môn đồ quyến thuộc, lại được quốc vương cùng tất cả quan lại, dân chúng đều quy ngưỡng cung kính. Nay muốn học đạo th́ không nên tự hạ thấp giá trị của ḿnh, ông nên cùng với đệ tử bàn bạc kỹ lưỡng.
Ca-diếp thưa:
-Lành thay! Như lời Thánh dạy, v́ tự riêng ư tôi chưa có thể quyết định được, phải nên trở về cùng với đệ tử bàn luận.
Ca-diếp trở về tập hợp các đệ tử đông đủ và nói:
-Ta nay đă hiểu và tin giáo pháp của vị Sa-môn kia, v́ chỗ đắc đạo của vị ấy là chân chánh. Ta nay muốn đi theo vị ấy, vậy ư của các ngươi th́ sao?
Các đệ tử cùng đáp:
-Chúng con cũng nguyện theo ư của thầy mà quy y vị Sa-môn ấy.
Bấy giờ Ca-diếp cùng với các đệ tử của ḿnh cởi bỏ y phục, lấy mọi dụng cụ thờ lửa đem liệng xuống sông rồi cùng đến chỗ Đức Phật đảnh lễ ngang chân Phật và thưa:
-Tôi nay cùng với các đệ tử nguyện làm Sa-môn trong chánh pháp của Ngài.
Đức Phật nói:
-Thiện lai Tỳ-kheo!
Tức th́ các vị ấy đều tự cạo sạch râu tóc, vận pháp phục, trở thành Sa-môn.
Ca-điếp có hai người em cũng đi tu tên Nan-đề và Già-da. Mỗi người có hai trăm năm mươi đệ tử, đă từ lâu ở gần bờ sông nay thấy các thứ y, áo và dụng cụ lặt vặt dùng cho việc thờ lửa của các vị Phạm chí theo ḍng nước trôi xuống đều kinh ngạc, lo sợ anh ḿnh cùng đoàn đệ tử bị người giết hại. Hai ông cùng với năm trăm đệ tử lập tức ngược ḍng sông đi lên, thấy anh ḿnh cả thầy lẫn tṛ đều trở thành Sa-môn, lấy làm lạ hỏi:
-Anh xưa nay là bậc tu hành kỳ cựu, đă một trăm hai mươi tuổi rồi, trí tuệ sâu xa, được cả nước tin theo tôn kính, theo ư tôi th́ anh đă chứng quả La-hán. Nay sao lại bỏ con đường tu của ḿnh theo học đạo với vị Sa-môn kia, phải chăng đạo của vị ấy hơn tất cả đạo khác?
Ca-diếp đáp lời em ḿnh:
-Đạo Phật rất ưu việt, giáo pháp ấy là vô thượng. Từ xưa đến nay ta chưa từng thấy ai đạt được thần thông cùng đạo lực như Đức Phật. Giáo pháp của Phật thanh tịnh, hóa độ muôn người, có thể dùng ba sự việc để giáo hóa chúng sinh. Một là dùng đạo lực thần thông biến hóa. Hai là dùng trí tuệ biết rơ tâm niệm của kẻ khác, theo đó mà giáo hóa. Ba là khéo biết mọi thứ phiền năo, tùy theo bệnh mà cho thuốc.
Hai người em nghe anh ḿnh nói liền tỏ ra cung kính đối với Đức Phật nên quay sang hỏi các môn đệ:
-Ư các ngươi như thế nào?
Năm trăm người đệ tử đều cùng thưa là xin nguyện theo lời dạy của thầy. Ngay khi ấy tất cả cùng đến đảnh lễ Đức Phật và cầu xin được làm Sa-môn.
Đức Phật nói:
-Thiện lai Tỳ-kheo!
Tất cả đều tự cạo sạch râu tóc, vận pháp phục và trở thành Sa-môn.
Khi ấy Như Lai cùng với một ngàn vị Tỳ-kheo đến thành Ba-la-nại ở trong một khu rừng, Như Lai v́ các đệ tử lúc th́ biến hóa thần thông, lúc th́ thuyết pháp, lúc th́ thuyết giới. Các đệ tử trông thấy Phật uy nghi với những diệu lực thần thông như thế nên ai nấy đều hoan hỷ và đều chứng quả vị A-la-hán.
Bấy giờ Đức Thế Tôn từ thành Ba-la-nại cùng với ba anh em Ưu-lâu-tần-loa Ca-diếp và một ngàn vị A-la-hán đi tới nước Ma-già-đà. Lúc đó vua Tần-bà-sa-la từ lâu đă được nghe Bồ-tát chứng quả vị Phật, thân tướng cao lớn đến một trượng sáu và luôn tỏa ra màu sắc vàng óng, có đủ ba mươi hai tướng tốt, tám mươi vẻ đẹp, đầy đủ mười danh hiệu tôn quư, đạt được tri kiến chân thật, thành tựu ngũ nhăn, chứng đắc lục thông, các bậc Phạm vương, Đế Thích, Tứ Thiên vương đều cung kính tôn sùng, nay Đức Phật đă đến nước ḿnh nên hết sức vui mừng. Nhà vua cho rằng ḿnh vốn đă gặp Bồ-tát lúc chưa đắc đạo, đă từng được hứa là nếu thành Phật sẽ đến độ ḿnh, nay Phật đến đây rơ ràng là không quên sở nguyện của Ngài. Nhà vua lập tức ra lệnh khắp nước cho sửa sang dọn dẹp đường sá sạch sẽ, trang nghiêm. Vua dùng xe báu cùng các đại thần bá quan văn vơ tháp tùng trước sau với ngàn cỗ xe, vạn quân kỵ chỉnh tề ra khỏi kinh thành nghênh đón Phật.
Lúc ấy Đức Thế Tôn ở tại khu rừng Giá-việt gần thành Vương xá, bên cạnh một cây lớn cùng với ngàn vị Tỳ-kheo ngồi vây quanh. Nhà vua từ xa trông thấy Phật như mặt trăng giữa các ngôi sao trời, như mặt trời mới xuất hiện, như Đế Thích, lại giống Phạm vương ở nơi Thiên cung, dáng vẻ uy nghiêm như núi vàng ṿi vọi vượt lên hẳn muôn vật. Ḷng vua vô cùng hoan hỷ liền xuống xe đi bộ đến nơi, chẳng cần giữ đúng năm thứ oai nghi của một bậc vua, cúi đầu lễ bái Phật, tự xưng hiệu rồi thưa:
-Tôi từ lâu hằng mến mộ Tôn đức, khao khát có được cuộc gặp gỡ hôm nay.
Như Lai liền dùng phạm âm để an ủi thăm hỏi nhà vua:
-Đại vương, thân tứ đại có được an ổn thoải mái không? Việc nước, việc dân chắc không quá mệt nhọc lắm phải không?
Vua nói:
-Nhờ ân trên nên may mắn đều được an lành.
Khi ấy vua Tần-bà-sa-la cùng các đại thần và dân chúng đều thấy Ca-diếp ngồi bên cạnh Đức Phật, liền nghĩ: “Ca-diếp là bậc tu hành kỳ cựu vào hàng sư tổ của đám Tiên nhân, lẽ đâu lại bỏ đạo của ḿnh mà làm đệ tử Phật? Không rơ ông ta là thầy của Phật hay Phật là thầy ông ta?”. Phật biết ư ấy của nhà vua nên dùng bài kệ hỏi Ca-diếp:
Ông thường lễ sông núi
Quy y nước lửa gió
Nhật Nguyệt cùng Phạm Thiên
Ngày đêm luôn tinh tấn
Trải qua bao tháng năm
Tâm không hề biếng trễ
Việc phụng thờ các thần
Phải chăng có phước báu?
Ca-diếp cũng đọc bài kệ đáp:
Nhớ lại chuyện thờ cúng
Trải qua tám mươi năm
Gió nước lửa Phạm Thiên
Núi sông cùng Nhật nguyệt
Đêm ngày thường tinh tấn
Tâm cầu không biếng trễ
Cuối cùng chẳng được ǵ
Gặp Phật mới an lạc.
Nghe qua bài kệ, vua Tần-bà-sa-la cùng quần thần và chúng dân mới rơ Ca-diếp là đệ tử của Phật. Đức Phật gọi Ca-diếp nói:
-Ông nên thể hiện thần lực A-la-hán của ḿnh.
Ca-diếp lập tức vâng lời Phật dạy, vụt bay bổng lên hư không, phần trên thân ḿnh phát ra lửa, phần dưới thân ḿnh tuôn ra nước, hoặc trên thân tuôn ra nước mà thân không bị thấm ướt, hoặc dưới thân phát ra lửa mà thân không bị đốt cháy, bay vụt qua lại trên hư không, bảy lần ẩn, bảy lần hiện, chui vào đất như nước chảy, đi trên nước như bước trên mặt đất, có thể xuyên qua núi Tu-di không chút trở ngại. Lại đến nơi khoảng đất phía trước Phật biến hóa đủ cách: lặn mất ở phía Tây hiện ra ở phía Đông, lặn mất ở phía Đông hiện ra ở phía Tây, lặn mất ở phía Nam hiện ra ở phía Bắc, lặn mất ở phía Bắc hiện ra ở phía Nam. Biến hóa xong, Ca-diếp liền đến trước Phật quỳ gối chắp tay thưa:
-Phật là Thầy của tôi, tôi là đệ tử của Phật.
Vua và quần thần càng thấy rơ Ca-diếp là đệ tử của Phật.
Bấy giờ Đức Thế Tôn bảo vua Tần-bà-sa-la:
-Này Đại vương, sắc là vô thường, khổ, không, vô ngă. Thọ tưởng, hành, thức cũng vô thường, khổ, không, vô ngă, sắc như bọt nước tụ lại rồi tan ră không thể tóm lấy được; thọ như bong bóng nước không thể tồn tại lâu dài; hành như thân cây chuối bên trong chẳng có ǵ là bền chắc; tưởng như việc thấy trong giấc mộng, đều là hư vọng; thức như cảnh huyễn hóa từ điên đảo dấy lên. Ba cơi đều không thật, tất cả đều là vô thường. Này đại vương, từ khi có đất nước này đến nay là bao nhiêu năm?
Vua đáp:
-Khoảng hơn bảy trăm đời.
Phật hỏi:
-Thế nhà vua có biết hết các vị vua từng cai trị không?
Đáp:
-Chỉ biết rơ về phụ vương thôi.
Đức Phật bảo:
-Thế gian biến đổi trong chóc lát, chỉ có đạo pháp là chốn nương tựa, phải nên tu tập để được phước báo vô vi, không ǵ hơn điều đó. Đại vương nên biết, như con người sinh ra, tuy từ cha mẹ có được thân này, nhưng quả báo không từ cha mẹ đưa tới mà có. Tất cả mọi thứ lành dữ tốt xấu đều do nghiệp tạo tác từ trước h́nh thành nên. Nếu tạo tác các điều thiện th́ sau khi mạng chung được sinh lên cơi trời, cơi người, luôn được gặp Phật; nếu tạo các điều ác th́ sau khi mạng chung sẽ đọa vào địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh. Tất cả các pháp đều do nhân duyên hợp thành mà sinh ra, nhân duyên tan ră th́ lại diệt mất. Đại vương nên biết, vô minh duyên hành, hành duyên thức, thức duyên danh sắc, danh sắc duyên lục xứ, lục xứ duyên xúc, xúc duyên thọ, thọ duyên ái, ái duyên thủ, thủ duyên hữu, hữu duyên sinh, sinh duyên lăo tử ưu bi khổ năo. Này đại vương, vô minh diệt nên hành diệt, hành diệt nên thức diệt, thức diệt nên danh sắc diệt, danh sắc diệt nên lục xứ diệt, lục xứ diệt nên xúc diệt, xúc diệt nến thọ diệt, thọ diệt nên ái diệt, ái diệt nên thủ diệt, thủ diệt nên hữu diệt, hữu diệt nên sinh diệt, sinh diệt nên lăo tử ưu bi khổ năo cũng diệt.
-Này đại vương, mười hai nhân duyên đó thật rơ ràng hiển nhiên, nhưng thể tánh các pháp là vô ngại như hư không, không lưu lại dấu vết, phải vượt qua mọi tư duy phân biệt th́ mới thấu đạt pháp nhẫn.
Khi Đức Phật nói xong các pháp ấy, có tám vạn bốn ngàn chư Thiên và người xa ĺa mọi cấu nhiễm thế gian, được pháp nhăn thanh tịnh, vô lượng người trong chúng hội đều phát tâm Vô thượng Bồ-đề.
Lúc ấy vua Tần-bà-sa-la đắc pháp nhăn thanh tịnh nên vô cùng hoan hỷ, xin Phật cho ḿnh được thọ ngũ giới, cùng xin cho các đại thần bá quan, dân chúng trong nước đều được quy y Phật và thọ ngũ giới. Thọ giới xong, nhà vua liền rời khỏi chỗ ngồi đến đảnh lễ ngang chân Phật và thưa:
-Bạch Thế Tôn, ngài đă có thể bỏ ngôi vị Chuyển luân thánh vương xuất gia t́m đạo. Con trước đây đă từng đích thân khuyến thỉnh, nếu Ngài đắc đạo th́ đến độ cho con trước. Hôm nay ước nguyện cũ đă được thành tựu viên măn. May mắn được đội ân Phật, được đi theo dấu đạo, mọi công việc trong nước dù bề bộn khó khăn cũng xem như phụng sự người thân vậy.
Rồi nhà vua cùng bá quan văn vơ nhiễu quanh Phật ba ṿng và tạ từ trở về.
Vua về đến vương cung, các vị quan đều đến chúc mừng, tâu rằng các vua ở đời trước không được gặp Phật, duy chỉ có nhà vua mới được gặp Đức Như Lai. Nghe thế, nhà vua càng thêm hoan hỷ bảo:
-Các khanh sớm có phước duyên nên nay được gặp Phật ở đời.
Nhân dịp đó nhà vua ra lệnh cho những phi tần thể nữ nơi hậu cung với dân chúng trong nước gắng lo tu tập, giữ ǵn giới cấm, hết ḷng phụng sự đạo pháp.
Bấy giờ ở nước Ma-già-đà có vị trưởng giả tên Ca-lan-đà, thấy Phật vào giảng đạo ở nước này mà chưa có tinh xá nên muốn đem vườn Trúc của ḿnh cúng dường Phật, liền đến trước Phật cung kính thưa:
-Bạch Thế Tôn, Ngài là Đấng Đại Từ Bi thương xót muôn loài như cha mẹ, đă có thể ĺa bỏ mọi vinh hoa thế gian mà đắc đạo thành Phật. Hiện nay chưa có tinh xá làm nơi trú ngụ tu tập, con xin đem vườn Trúc hiến dâng lên Như Lai.
Lúc ấy Đức Phật chú nguyện cho vị trưởng giả và thọ nhận. Từ đó, Đức Phật cùng với Thánh chúng ở nơi ấy để tu tập và cùng du hóa.
Lúc bấy giờ dân chúng Ma-già-đà phần đông ham chuộng các thứ âm nhạc thế tục, ca múa hát xướng không kể ngày đêm. Đức Phật đến nước ấy, đem đạo pháp giảng dạy, chỉ bảo về phương pháp tu tâm, giữ ǵn giới cấm nên mọi người đều ĺa bỏ các thứ âm nhạc thế tục.
Đức Phật có vị đệ tử tên Xá-bà-kỳ vào thành khất thực, bước đi ung dung, vô cùng oai nghi phạm hạnh, người đi đường trông thấy đều sinh tâm hoan hỷ. Lúc ông Xá-lợi-phất nh́n thấy vị Sa-môn ấy liền suy nghĩ: Ta học đạo khá lâu, cũng biết khá nhiều pháp thức, nhưng chưa từng thấy ai như vị này, sao ông ta lại có uy nghi đặc biệt đến như vậy? Ta thử đến hỏi thăm ông ta theo đạo nào”. Thế rồi Xá-lợi-phất liền đến hỏi vị Tỳ-kheo:
-Thầy của ngài là ai, xin được nghe qua chí nguyện của người tu học.
Bấy giờ vị Tỳ-kheo liền đọc bài kệ.
Thầy ta đủ tướng tốt
Bậc tối tôn ba cơi
Năm uẩn, mười hai duyên
Chẳng trụ nơi không, có
Ta nay tuổi c̣n ít
Tu học chưa thâm đạt
Nên chưa đủ ngôn từ
Ca ngợi công đức Phật.
Tỳ-kheo Xá-bà-kỳ đọc bài kệ xong, nói với Xá-lợi-phất:
-Thầy của tôi là Bậc Tối tôn Tối thắng trong cơi trời, người, tích lũy công đức không thể kể xiết. Từ cơi trời Đâu-suất giáng sinh nơi cơi Diêm-phù. Lúc mới sinh ra đă có thể đi bảy bước hướng đến mười phương đưa tay lên cao và nói lớn: “Trên trời dưới đất chỉ có Ta là Bậc Tối tôn Tối thắng. Ta sẽ hóa độ chúng sinh trong ba cơi thoát khỏi khổ năo”. Đế Thích, Phạm thiên, Tứ Thiên vương đều đến cúng dường thờ kính. Công đức của Phật không thể nào tŕnh bày hết được.
Xá-lợi-phất nghe vị Tỳ-kheo nói như thế chẳng khác nào người trong chốn tối tăm được trông thấy ánh sáng mặt trời rạng rỡ, liền nói với vị Tỳ-kheo:
-Lành thay, lành thay! Tôi từ nhỏ vốn hiếu học, tám tuổi đă theo thầy học đạo, mười sáu năm bên thầy chưa hề xao lăng, tự cho là thông hiểu. Hôm nay gặp Bậc Vô Thượng Chánh Giác đúng là thầy ḿnh. Vậy xin cho biết Đức Phật hiện nay đang ở đâu?
Vị Tỳ-kheo đáp.
-Đức Phật hiện đang ở tại tinh xá vườn Trúc Ca-lan-đà.
Sau đó, Xá-lợi-phất bèn đem số đệ tử của ḿnh đến chỗ Như Lai đảnh lễ ngang chân Phật, thăm hỏi rồi thưa với Phật:
-Con ở nơi cơi sinh tử, giẫm đạp trong ṿng mê muội, nay may mắn được gặp Phật, nguyện mở con đường chân chánh làm vị Sa-môn thành tựu các giới cấm.
Phật nói:
-Thiện lai, Tỳ-kheo!
Xá-lợi-phất và các đệ tử tự cạo sạch râu tóc, vận pháp phục và trở thành Sa-môn. Đức Phật lại v́ ông mà thuyết pháp khiến ông tâm ư thông tỏ, dứt sạch các lậu, đắc quả A-la-hán. Xá-lợi-phất liền đến trước Đức Phật thưa.
-Bạch Thế Tôn, con có người bạn cùng tu học là Đại Mục-kiền-liên, vốn đă giao ước rằng ai đắc đạo trước th́ chỉ dẫn cho nhau. Nay con muốn đến chỗ ông ấy, mong được Thế Tôn cho phép.
Phật bảo:
-Ông đi đến đó là đúng lúc.
Bấy giờ Xá-lợi-phất đi vào thành Vương xá để t́m Mục-kiền-liên, từ xa trông thấy Mục-liên cùng các đệ tử đang du hành đến một làng nhỏ. Lúc ấy Mục-liên nh́n thấy bạn ḿnh h́nh dạng thay đổi, liền đến đón và hỏi:
-V́ sao mà dung mạo và y phục trông khác lạ thế này?
Xá-lợi-phât đáp:
-Tôi đang theo học với Bậc Đạo Sư chỉ dạy về lẽ vô thường, đạo ấy ở ngay nơi đây. Tôi cầu pháp bao nhiêu năm mà chẳng gặp Đại Thánh. Hôm nay được gặp, thân tâm nhẹ nhơm, vui mừng vô cùng nên đến đây cùng mong được chia xẻ pháp vị với bạn.
Mục-kiền-liên nói:
-Đây không phải là việc nhỏ, cần phải cùng nhau bàn tính kỹ lưỡng.
Xá-lợi-phất nói:
-Tôi với anh trước đây đă cùng nhau tu học, chỗ hiểu biết của tôi anh c̣n lạ ǵ, xin chớ đắn đo.
Lúc ấy Mục-kiền-liên nói với Xá-lợi-phất:
-Anh vốn là bậc có trí tuệ hơn hẳn tôi, nay anh đă dạy, có thể nào lầm được.
Nói xong Mục-kiền-liên đi theo Xá-lợi-phất đến chỗ Phật, đảnh lễ ngang chân Phật và thưa:
-V́ xa cách Bậc Đại Thánh nên con măi đắm ch́m trong cảnh phiền năo, hôm nay được gặp Phật, nguyện làm Sa-môn để được gần gũi phụng sự.
Mục-kiền-liên liền lập tức bỏ hết các vật dụng cũ như b́nh đựng nước, chiếc gậy và tấm y da hươu.
Đức Phật nói:
-Thiện lai!
Mục-liên tự cạo sạch râu tóc, vận pháp phục và trở thành Sa-môn. Mục-kiền-liên được Phật giảng pháp, nhờ đó mà thông tỏ, các lậu dứt sạch và đắc quả A-la-hán. Lúc đó Xá-lợi-phất, Mục-kiền-liên cùng với hai trăm năm mươi đệ tử đều xuất gia theo Phật và đều đắc được quả vị A-la-hán.
Bấy giờ vua Du-đầu-đàn nghe con ḿnh đă đắc đạo thành Phật trải qua sáu năm rồi, trong ḷng hết sức vui mừng từng ngày từng giờ mong gặp lại con, bèn nói với vị quan thân cận là Ưu-đà-di:
-Nay ngươi hăy t́m đến chỗ Phật, thỉnh Phật trở về thăm đất nước và hoàng cung. Cha con xa cách đến nay đă hơn mười hai năm rồi, ngày đêm ta buồn thương lo lắng không lúc nào nguôi. Nếu được gặp mặt con ta một lần thật chẳng khác nào ta được sinh trở lại.
Ưu-đà-di nhận mệnh vua truyền dạy, t́m đến nơi và đảnh lễ ngang chân Phật rồi thưa lại đầy đủ ư vua Du-đầu-đàn.
Đúng lúc đó ưu-đà-di được thấy chư Thiên, Phạm vương, Đế Thích đều đến quy kính nghe pháp, liền thưa với Phật xin được xuất gia làm Sa-môn. Phật nói:
-Thiện lai!
Ưu-đà-di tự cạo sạch râu tóc, vận pháp phục và trỏ thành Sa-môn, đắc quả A-la-hán.
Bấy giờ Đức Thế Tôn suy nghĩ: “Ta vốn có lời hứa với vua cha, nếu thành Phật th́ sẽ trở về nước hóa độ cha mẹ. Nay đắc đạo rồi không thể quên lời thệ cũ”. Liền bảo Tỳ-kheo ưu-đà-di:
-Ông nên trở về trước tâu với phụ vương Ta. Có thể hiển bày thần lực, tạo đủ mười tám pháp biến hóa để ai nấy đều thấy sự thành tựu đạo của Ta. Đệ tử Phật c̣n như vậy huống chi là uy đức của Phật.
Ưu-đà-di vâng lời Phật dạy, bay bổng lên không trở về nước, đến kinh thành Ca-tỳ-la ở trên hư không hiện đủ mười tám pháp biến hóa khiến nhà vua cùng quần thần và dân chúng đều kinh sợ. Ưu-đà-di đọc bài kệ:
Như Lai thật ít có
Đâu dễ ǵ được gặp
Vô lượng kiếp cần khổ
Luôn thương xót muôn loài
Xưa hành đạo Bồ-tát
Nay nguyện đă hoàn tất
Ngồi nơi gốc Bồ-đề
Hàng phục loài ma oán
Dứt trừ nhân tử sinh
Diệt sạch mọi phiền năo
Đă thành Bậc Chánh Giác
Diễn nói pháp vô thượng
Tôi vốn vâng mệnh vua
Rời nước đón Thái tử
Nói vua luôn thương nhớ
Thường buông lời lo buồn
Phật luôn nhớ quê hương
Sẽ về thăm thân tộc
Tôi vâng lời Phật dạy
Trở lại Ca-tỳ-la
Tạ Phật dùng thần thông
Dă về ngay hoàng thành
Biến hóa ngần ấy loại
Ví như đóa sen thơm
Vua cha thấy phép biến
Trong ḷng đầy hăi kinh
Hỏi ngay kẻ tả hữu
Chưa từng thấy điều đó
Thái tử xưa rời nước
Cầu đạo độ chúng sinh
Vô lượng kiếp cần khổ
Nay đă thành Phật-đà
Vua chớ có hoảng sợ
Ḷng phải nên vui mừng
Ngài đă vượt sinh tử
Và gởi lời thăm vua.
Đức vua nghe tin con
Lệ rơi như sao đổ
Ta từ sáu năm nay
Sầu nhớ măi không nguôi
Chợt nghe tin lành tới
Như kẻ chết sống lại
Con ta ĺa ngôi báu
Thành đạo gọi là ǵ
Xin đáp lời vua hỏi
Thái tử trải sáu năm
Khổ hạnh nên đắc đạo
Hiệu là Thiên Trung Thiên
Bậc Tối Tôn ba cơi.
Con ta lúc ở nhà
Ta tạo đủ cung điện
Chạm trổ trang hoàng đẹp
Hiện nay ở chỗ nào?
Xin đáp lời vua hỏi
Phật đắc pháp vi diệu
Luôn ngự chốn an lành
Thường ở bên gốc cây
Chư Thiên đến dâng hiến.
Con ta lúc ở nhà
Nằm ngồi luôn che phủ
Lụa là dùng trang sức
Luôn mềm mại tươi đẹp
Xin đáp lời vua hỏi
Thiên đế dâng y phục
Long phi hiến giường báu
Tâm Phật luôn tự tại
Chưa từng thấy mừng giận.
Con ta lúc ở nhà
Đủ món ngon vật lạ
Nay nơi ở chốn ăn
Ai bày biện chăm sóc?
Xin được đáp lời vua
Mang b́nh bát khất thực
Phước không tăng không giảm
Chú nguyện cho thí chủ
Đời đời được an lành.
Con ta lúc ở nhà
Ngủ nghỉ thường được vui
Cùng đàn ca tấu nhạc
Cho đến khi thức giấc?
Tôi xin đáp lời vua
Thiền định chẳng minh ám
Chư Phật ít ngủ nghỉ
Đế Thích luôn khâm phục
Phạm vương thường khuyên giúp
Con ta lúc ở nhà
Tắm rửa dùng nước thơm
Khắp pḥng nhà tỏa ngát
Nay dùng loại hương ǵ?
Xin đáp lời vua hỏi
Tám nẻo ba giải thoát
Tắm rửa trừ cấu nhiễm
Tâm lặng dứt ưu phiền
Như hư không tịch tĩnh.
Con ta lúc ở nhà
Đủ thứ hương xông thoa
Trong lành không chút bẩn
Tinh khiết và thơm lừng?
Tôi xin thưa lời vua
Giới định tuệ giải thoát
Lấy đạo đức làm hương
Xông tỏa khắp mọi nơi
Mười phương tám xứ nạn.
Con ta lúc ở nhà
Đủ bốn loại giường báu
Chăn nệm bao màu sắc
Nằm ngồi rất an vui?
Xin đáp lời vua hỏi
Tứ thiền làm nệm giường
Tâm luôn được tự tại
Bùn năo phiền không vấy
Thanh tịnh như hoa sen
Con ta lúc ở nhà
Quân canh giữ nghiêm túc
Ra vào có người hầu
Mắt chưa nh́n việc ác
Tôi xin đáp lời vua
Hơn ngàn vị La-hán
Vô lượng chưBồ-tát
Đều là chúng đệ tử
Luôn gần gũi bên Ngài.
Con ta lúc ở nhà
Voi ngựa đủ loại xe
Đi đến khắp bốn phương
Tùy thích mà du ngoạn
Xin đáp lời vua hỏi
Ngũ thông làm xa giá
Bay lượn chẳng ngại ngăn
Mọi tâm đều thông tỏ
Dạo bước vượt sinh tử.
Con ta lúc ở nhà
Cờ xí bày la liệt
Bao quân mang binh khí
Trước sau luôn tháp tùng?
Tôi xin đáp lời vua
Bốn chúng theo pḥng hộ
Cứu giúp bao khó nguy
Đều ân huệ nhân ái
Lấy đó để tựa nương.
Con ta lúc ở nhà
Chuông trống gióng mở lối
Kỹ nhạc ḥa đủ âm
Người xem chật ngă đường
Xin đáp lời vua hỏi
Cây đạo thành Chánh giác
Độ năm Bạt-là-la
Tám vạn tư vị trời
Đều đắc được pháp nhăn
Chín mươi sáu loại đạo
Cũng đều quy phục cả
Gióng trống không sinh diệt
Âm hưởng thấu Tam thiên
Mở trao đều tỏ ngộ
Tất cả cùng vui thích.
Con ta vua nước nào
Bờ cơi rộng hay hẹp
Hóa độ bao nhiêu người
Có đều quy phục không?
Phật thống lănh Tam thiên
Hóa độ khắp muôn loài
Mười phương không thể tính
Đều được mọi ích lợi.
Con ta lúc ở nhà
Việc nước giúp đỡ ta
Đạo đức luôn lễ nghĩa
Thuận lời không dám trái?
Phật ngộ các pháp không
Ĺa bốn thứ điên đảo
Mọi người đều quy y
Đạo vô vi tịch tĩnh
Pháp Phật không yêu ghét
Tất cả đều thông đạt
Giáo hóa khắp muôn loài
Thảy được nhiều lợi ích
Giả sử có một người
Người ấy vô số đầu
Đầu có vô số lưỡi .
Lưỡi biện tài vô cùng
Vô lượng người như vậy
Trong hằng sa số kiếp
Ca ngợi công đức Phật
Hăy c̣n không thể hết
Huống tôi chút đốm sáng
Nói sao hết mặt trời.
Bấy giờ vua Du-đầu-đàn nghe qua bài kệ ấy liền khen ngợi:
-Lành thay! Tiên A-tư-đà ngày trước tiên đoán quả thật khôngsai.
Lại hỏi Ưu-đà-di:
-Phật có ư về thăm hoàng cung không?
Ưu-đà-di tâu:
-Trong khoảng bảy ngày nữa Như Lai sẽ về tới đây.
Nhà vua nghe tâu như thế xiết bao mừng rỡ, liền nói với các đạithần:
-Ta chuẩn bị đón Phật trở về thăm, phải tổ chức theo nghi thức đón rước một vị Chuyển luân thánh vương. Trước hết phải lệnh cho các sở ty lo dọn dẹp đường sá, dùng nước thơm rưới khắp mặt đường, rồi giăng treo cờ xí, dù lọng, gấm thêu đủ loại, trang hoàng cho thật đẹp, phải dốc sức hoàn thành mọi việc ấy. Ta sẽ ra khỏi thành ngoài bốn mươi dặm để đón rước Như Lai.
Ưu-đà-di tâu:
-Thần vốn vâng lời Phật dạy trở về hoàng cung báo cho đại vương biết rơ sự việc. Nay xin được trở lại chỗ Phật nói rơ ư của đại vương là bao nhiêu năm khao khát muốn gặp mặt Như Lai, cũng như muôn dân trăm họ đều mong được hưởng chút phước báo.
Vua bảo:
-Lành thay! Mong được sớm gặp Phật.
Ưu-đà-di trở lại chỗ Đức Phật đảnh lễ ngang-chân Phật, thưa:
-Bạch Thế Tôn, Đại vương và quần thần cũng như dân chúng cả nước đều mong ngóng từng ngày để được gặp Phật. Con đă tâu với đại vương là khoảng bảy ngày nữa Thế Tôn sẽ về đến hoàng cung.
Đến ngày thứ bảy, Như Lai cùng các vị đệ tử chuẩn bị y bát chỉnh tề đầy đủ, uy nghi thứ lớp đi về kinh thành Ca-tỳ-la. Các vị Phạm thiên, Đế Thích, Tứ Thiên vương nghe tin Phật trở về thăm bổn quốc đều đến hộ tống, Phạm thiên hầu phía bên phải, Đế Thích hầu phía bên trái, Tứ Thiên vương th́ kẻ trước người sau tháp tùng theo đoàn. Chư Thiên, Long thần dùng hương hoa, kỹ nhạc để cúng dường tung rải, lại giăng cắm la liệt hai bên đường cờ phướn, dù lọng quư giá, trời mưa nước thơm rưới khắp mặt đất.
Lúc Như Lai sắp lên đường có nhiều điềm lành xảy ra. Mười phương quốc độ trong Tam thiên đại thiên thế giới hiện ra sáu cách chấn động; tất cả các loại cây khô héo đều sinh ra hoa lá, xanh tươi trở lại, những khe suối khô cạn từ lâu tự nhiên nước tuôn chảy. Vua Du-đầu-đàn trông thấy các hiện tượng tốt lành ấy liền tức tốc lệnh cho các vị trong tộc họ Thích, các vị đại thần bá quan văn vơ cùng tiến hành các nghi thức đón Phật như giăng treo cờ phướn, dù lọng, đốt các loại hương thơm, rải hoa, ḥa tấu âm nhạc. Vua cha từ xa nh́n thấy Phật đi giữa đại chúng như mặt trăng trong đám sao trời, như mặt trời mới xuất hiện, như cây tươi đang trổ hoa, thân cao lớn một trượng sáu, đoan nghiêm rực rỡ. Thấy Phật như vậy ḷng vua vui buồn lẫn lộn liền cúi đầu làm lễ và thưa với Phật:
-Xa cách bao nhiêu năm, nay mới được gặp.
Các vị đại thần, bá quan văn vơ cùng dân chúng trong nước đều vui mừng đảnh lễ Phật rồi theo Phật vào thành.
Bấy giờ đôi chân Đức Thế Tôn vừa bước qua cửa chính của thành ngoài th́ đại địa rúng động, trời tung rưới vô số hoa đẹp cùng muôn tiếng nhạc ḥa tấu vang lên, những kẻ mù ḷa được sáng mắt trở lại, kẻ điếc được nghe rơ, kẻ què lệch đi đứng trở lại b́nh thường, kẻ bệnh tật th́ được thuyên giảm, kẻ câm ngọng th́ nói năng trở lại, kẻ điên cuồng tâm trí được b́nh phục, kẻ bị gù được dứt tật, mọi thứ độc hại đều tiêu trừ, chim chóc muông thú ḥa thuận phát ra đủ thứ tiếng kêu trong lành, các thứ ngọc ngà mang trên người va chạm nhau tỏa ra ánh sáng và tiếng vang, các kho báu tự nhiên xuất hiện, những vật báu, những tâm t́nh bưng bít che dấu hiểu lầm giờ được cởi mở ḥa hợp, tất cả chúng sinh đều dứt bỏ ư tưởng dâm dục, không giận dữ cuồng si và đều trở nên thân thuộc xem nhau như cha mẹ, anh em, con cái một nhà. Các cơi địa ngục đều được dừng nghỉ, quỷ đói được no đủ, các loài súc sinh được thoát kiếp đọa, sinh vào cơi trời người.
Vua cha thấy thân tướng Phật cao lớn hơn một trượng sáu, ánh lên màu vàng ṛng, như mặt trăng trong đám sao, như ngọn núi vàng; Phạm thiên, Đế Thích, Tứ Thiên vương đều theo hầu, lại trông thấy các vị Tỳ-kheo từng là ngoại đạo tu khổ hạnh lâu năm nên thân h́nh gầy g̣ ốm yếu thường gần gũi hầu cận bên Phật, giống như mấy con quạ đen đậu nơi đỉnh núi vàng sẫm, không làm nổi bật được uy đức của Như Lai. Do đó vua cha ra lệnh tuyển trong cả nước cùng trong họ Thích những người sinh trưởng trong gia đ́nh quyền quư, có diện mạo trang nghiêm, chọn được năm trăm người xuất gia làm Sa-môn hầu cận bên Phật, cũng như Kim sí điểu đậu trên núi Tu-di, như ngọc Ma-ni đặt trong hồ nước tinh khiết. Vương đệ của Phật là Nan-đà cũng được chọn làm Sa-môn. Nan-đà có người hầu cận tên Ưu-ba-ly, ông này đă đến trước Đức Phật cung kính thưa:
-Bạch Thế Tôn, thân người khó được, Phật pháp khó gặp. Các vị vương tôn công tử đều ĺa bỏ cuộc sống vinh hoa ở thế gian để xuất gia, c̣n con là thân phận thấp hèn há lại luyến tiếc tham đắm hay sao. Mong Phật rủ ḷng từ bi cứu độ cho con được đứng vào hàng Sa-môn học đạo giải thoát.
Phật nói:
-Thiện lai Tỳ-kheo!
Ưu-ba-ly tự cạo sạch râu tóc, vận pháp phục, trở thành Sa-môn, ngồi theo thứ tự cùng với chư vị Tỳ-kheo. Nan-đà đến sau cứ lần lượt thi lễ, đến chỗ Ưu-ba-ly th́ dừng lại không thi lễ, tự suy nghĩ:
-Người này vốn là kẻ hầu hạ trong gia đ́nh ta, chẳng nên thi lễ. Lúc đó Đức Thế Tôn biết rơ sự việc liền gọi Nan-đà đến và nói: -Phật pháp ví như biển rộng chứa hàng trăm con sông, bốn ḍng cùng đổ về đó và đều đồng một vị mặn. Trong hàng chúng xuất gia phải dựa vào giới luật mà định trước sau chứ không dựa vào sang hèn, vả lại do tứ đại duyên hợp mà có thân tạm bợ này, ở trong cơi không tịch th́ không c̣n ranh giới bỉ thử. Ông nên suy nghĩ học hỏi chánh pháp chớ nên dấy tâm kiêu mạn.
Bấy giờ Nan-đà mới bỏ tâm niệm cao ngạo, chấp vào sang hèn mà thi lễ Ưu-ba-ly khiến đại địa chấn động.
Khi đó Đức Phật ngự ở Thượng điện trong hoàng cung, vua cha cùng các quan hằng ngày cúng dường các món ăn ngon quư. Đức Phật nhân đó thuyết pháp độ vô số người. Bà Da-du-đà-la dẫn bé La-hầu-la đă được bảy tuổi đến chỗ Phật đảnh lễ ngang chân Phật, nh́n ngắm vấn an rồi thưa với Phật:
-Xa cách lâu ngày không được gần gũi để hầu hạ cúng dường. Quyến thuộc thân tộc đều tỏ ư nghi ngờ v́ Thái tử đă bỏ nước ra đi hơn mười hai năm làm sao nàng Da-du-đà-la mang thai sinh ra La hầu-la được. Đức Phật nói với vua cha cùng với quần thần:
-Da-du-đà-la thủ tiết, trinh bạch, không hề có chút tỳ vết lỗi lầm ǵ, nếu chẳng tin Ta sẽ chứng minh.
Bấy giờ Đức Thế Tôn liền biến các vị Tỳ-kheo đều giống như Phật, cũng đầy đủ các tướng tốt sáng ngời chẳng có ǵ khác.
Lúc đó Da-du-đà-la đưa chiếc nhẫn ngọc cho La-hầu-la bảo con: -Trong số các vị này ai là cha của con hăy chỉ ra xem.
La-hầu-la cầm lấy chiếc nhẫn ngọc đến thẳng chỗ Phật dâng lên. Vua cha cùng quần thần thấy vậy đều hoan hỷ khen:
-Lành thay! La-hầu-la đúng là con Phật.
Bấy giờ Đức Thế Tôn v́ vua cha thuyết pháp khiến ông ngộ đạo, quần thần trăm họ cùng thể nữ trong hậu cung đều quy y thọ giới, tịnh tu phạm hạnh. Cả nước đều được an lành, các nước khác xa gần đều tới chúc mừng.
Phẩm 27: GIAO PHÓ DẶN D̉
Lúc bấy giờ, Đức Thế Tôn nói với các vị Thiên tử nhóm của hai vị trời Nan-đà và Tô-nan-đà ở cơi trời Tịnh cư:
-Bồ-tát ban đầu từ cơi trời Đâu-suất giáng sinh xuống cơi Diêm- phù, cho đến lúc xuất gia tu hành, hàng phục chúng ma rồi chuyển cỗ xe chánh pháp, chư Thiên đều hết ḷng hỗ trợ tán thán. Nay lại thỉnh Ta v́ lợi ích thế gian mà nói rơ về Kinh Phương Quảng Đại Trang Nghiêm này. Đó là kinh nói về quá tŕnh tu tập của Bồ-tát cùng các việc thần thông diệu dụng tự tại trong cảnh giới của Như Lai, chư Thiên phải nên thọ tŕ đọc tụng cũng như thuyết giảng cho bao kẻ khác được nghe, pháp nhăn của Ta nhờ vậy mà được phát huy rộng khắp. Nếu có người tu hạnh Bồ-tát được nghe kinh này tất sẽ rất vui mừng cho là được điều chưa từng có, liền phát khởi tâm tinh tấn bền chắc, cầu quả vị Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Do vậy phước đức của các vị thật là vô lượng không thể kể hết.
Nếu có người thiện nam tín nữ nào được nghe kinh này, cung kính chắp tay tín thọ th́ những kẻ ấy sẽ được tám thứ công đức. Tám công đức ấy là những ǵ?
1. Thân tướng đoan chánh tươi đẹp.
2. Sức khỏe mạnh mẽ hơn người.
3. Tâm được thông tỏ, hiểu biết rộng răi.
4. Được tài hùng biện.
5. Đạt được các pháp thiền định.
6. Trí tuệ thông tỏ hoàn toàn.
7. Xuất gia đạt được mọi việc thù thắng.
8. Quyến thuộc đông đúc thịnh vượng.
Nếu có vị thiện nam tín nữ nào nguyện luôn vui thích được nghe giảng kinh này cũng như chăm sóc chỗ ngồi cho vị Pháp sư th́ khi chuyển thân sẽ được sinh vào tám loại tọa xứ. Tám tọa xứ đó là ǵ?
1. Tọa xứ của hàng trựởng giả.
2. Tọa xứ của hàng cư sĩ
3. Tọa xứ của bậc Chuyển luân vương.
4. Tọa xứ của bậc Hộ thế vương.
5. Tọa xứ của Đế Thích.
6. Tọa xứ của Phạm vương.
7. Tọa xứ của bậc Bồ-tát lúc đạt quả vị Bồ-đề.
8. Tọa xứ của Như Lai lúc chuyển cỗ xe chánh pháp.
Nếu có người thiện nam tín nữ nào được nghe kinh này, hết lời tán dương ca ngợi th́ những người ấy sẽ được tám thứ ngôn ngữ thanh tịnh. Tám thứ đó là ǵ?
1. Ngôn ngữ và hành động luôn thích hợp nên không gây ra tranh căi.
2. Lời nói ra luôn thuyết phục nên được người nghe tuân theo thực hiện.
3. Lời nói luôn ḥa nhă dịu dàng nên không bị ai thô bạo dữ tợn.
4. Lời nói luôn ḥa hợp tốt đẹp nên luôn thu phục chúng sinh.
5. Lời nói như tiếng chim Ca-lăng-tần-già nên khiến chúng sinh vui thích ưa chuộng.
6. Lời nói như tiếng sấm vang rền nên làm cho ngoại đạo đều quy phục.
7. Được âm thanh như vị Phạm thiên, thế gian không ai sánh được.
8. Đạt được âm thanh của Phật nên thích ứng với mọi căn tính của chúng sinh.
Nếu có hàng thiện nam tín nữ nào viết ra hoặc in ấn kinh này lưu hành khắp nơi, th́ người ấy sẽ đạt được tám kho tàng công đức. Tám điều ấy là những ǵ?
1. Kho tàng nhớ nghĩ không hề bị quên mất.
2. Kho tàng tri thức đủ năng lực phân biệt được h́nh tướng của các pháp.
3. Kho tàng trí tuệ thông tỏ mọi ư nghĩa của kinh điển.
4. Kho tàng tổng tŕ thu nhận ǵn giữ mọi điều nghe thấy.
5. Kho tàng biện tài có năng lực làm cho chúng sinh phát khởi tâm hoan hỷ tín thọ.
6. Đạt được kho tàng chánh pháp, giữ ǵn bảo vệ giáo pháp của Phật.
7. Kho tàng Bồ-đề tâm khiến cho ba ngôi báu luôn được hoằng dương.
8. Kho tàng tu tập được Vô sinh pháp nhẫn.
Nếu có kẻ thiện nam tín nữ nào đọc tạng kinh này, thọ tŕ kinh văn, ư nghĩa không hề quên mất người ấy sẽ đạt được tám điều viên măn. Tám điều đó là những ǵ?
1. Bố thí viên măn nên tâm không keo kiệt.
2. Tŕ giới viên măn nên đạt trọn đủ các nguyện.
3. Học nhiều thông tuệ viên măn nên đạt trí tuệ dứt mọi chấp trước.
4. Xa-ma-tha viên măn nên tất cả các pháp Tam-muội đều hiện rồ trong đời sống hiện tại.
5. Tỳ-bát-xá-na viên măn nên đầy đủ tam minh.
6. Phước đức viên măn nên đầy đủ ba mươi hai tướng tốt, tám mươi vẻ đẹp, đạt thanh tịnh như cơi Phật.
7. Diệu trí viên măn nên tùy thuận đem lại cho chúng sinh được mọi an lạc.
8. Tâm đại Bi viên măn nên luôn hóa độ chúng sinh theo nẻo thiện, không hề biết mệt nhọc.
Nếu có kẻ thiện nam tín nữ nào phát khởi suy nghĩ như thế này: “Làm sao có thể khiến cho tất cả chúng sinh lănh hội được pháp môn này”. Suy nghĩ như vậy rồi diễn thuyết kinh này cho mọi người. Do căn lành ấy mà đạt được tám loại phước đức rộng lớn. Tám loại phước đức đó là những ǵ?
1. Phước đức của Chuyển luân thánh vương.
2. Phước đức của Hộ thế Thiên vương.
3. Phước đức của Đế Thích.
4. Phước đức của Dạ-ma Thiên vương.
5. Phước đức của Đâu-suất Thiên vương.
6. Phước đức của Hóa lạc Thiên vương.
7. Phước đức của Tha hóa tự tại Thiên vương.
8. Phước đức của Phạm Thiên vương cho đến phước đức của Như Lai.
Nếu có người thiện nam tín nữ nào nghe kinh này, tư tưởng không chống đối th́ người ấy sẽ được tám thứ tâm thanh tịnh. Tám thứ tâm đó là ǵ?
1. Được tâm đại Từ ban vui cho chúng sinh.
2. Được tâm đại Bi dứt mọi thống khổ cho chúng sinh.
3. Được tâm đại Hỷ diệt trừ mọi ưu phiền cho chúng sinh.
4. Được tâm đại Xả trừ sạch mọi tham sân cho chúng sinh.
5. Được tâm tứ Thiền, ở trong cơi Dục giới tâm luôn được tự tại.
6. Được tâm tứ Định, ở trong cơi Vô sắc tâm luôn được tự tại.
7. Được năm loại thần thông có thể đi đến các cơi Phật.
8. Dứt sạch các lậu, đạt được pháp tam-muội Thủ-lăng- nghiêm.
Nếu như ở trong nước hoặc các thành ấp, làng mạc, thôn xóm được lưu hành kinh này th́ chính ở những nơi ấy sẽ ĺa bỏ tám loại sợ hăi. Ĺa xa tám điều ǵ?
1. Ĺa sự sợ hăi về các nước thù địch.
2. Ĺa sự sợ hăi về nạn trộm cướp.
3. Ĺa sự sợ hăi về loài thú dữ.
4. Ĺa sự sợ hăi về cảnh đói kém.
5. Ĺa sự sợ hăi về tranh kiện.
6. Ĺa sự sợ hăi về cảnh chiến đấu.
7. Ĺa sự sợ hăi về quỷ Dạ-xoa.
8. Ĺa dứt tất cả mọi thứ kinh sợ.
Các vị nên biết chánh pháp của Như Lai là lấy giới, định, tuệ làm căn bản để đạt đến giải thoát, giải thoát mọi thứ nhận thức, biện tài vô ngại. Trong một kiếp cả ngày đêm thường nói về công đức của kinh này cũng không hết. Nếu các vị Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, Ưu-bà- tắc, ưu-bà-di thọ tŕ đọc tụng biên chép, in ấn, giảng giải, tŕnh bày kinh này th́ nên biết rằng các vị ấy cũng sẽ đạt được công đức không thể kể hết.
Bấy giờ Đức Thế Tôn nói với Bồ-tát Di-lặc, Ma-ha Ca-diếp, Trưởng lăo A-nan:
-Ta trải qua vô sốtrăm ngàn ức kiếp tu tập nay mới thành tựu được quả vị Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. V́ muốn đem lại lợi ích cho muôn loài nên đă diễn thuyết kinh này. Nay Ta đem kinh này giao phó cho các vị. Các vị phải dốc ḷng thọ tŕ khiến cho kinh được lưu hành rộng khắp.
Lúc ấy Đức Thế Tôn lại nói bài kệ:
Ta dùng mắt Phật xem
Thấy rơ mọi chúng sinh
Giả sử các chúng sinh
Đều như Xá-lợi-phất
Có người trong ức kiếp
Dùng vô số hương hoa
Yphục để nằm ngồi
Cúng clường nhiều như vậy
Các công đức đạt được
Không bằng một ngày đêm
Cúng một Bích-chi-phật
Giả sử người thế gian
Đều như Bích-chi-phật
Có người trong ức kiếp
Dùng vô số hương hoa
Y phục đồ ngồi nằm
Cúng dường nhiều như vậy
Các công đức đạt được
Chẳng bằng đem tâm tịnh
Một niệm Nam-mô Phật
Giả sử người thế gian
Đều như Phật, Thế Tôn
Có người trong ức kiếp
Đem vô số hương hoa
Y phục đồ ngồi nằm
Cúng dường chư Như Lai
Các công đức đạt được
Không bằng như một người
Trong một ngày và đêm
Đọc tụng hết kinh này
Nếu có người trải qua
Trăm ngàn vạn ức kiếp
Dùng vô sô hương hoa
Yphục đồ ngồi nằm
Cúng clường giống như trước
Vô số chúng Thanh văn
Tất cả Bích-chi-phật
Và từng ấy Như Lai
Các công đức đạt được
Không bằng được một người
Thọ tŕ đủ kinh này
Cho đến bốn câu kệ
V́ kẻ khác giảng rơ
Ta thuyết giảng các kinh
Kinh này là tối thắng
Tất cả chư Như Lai
Đều xuất từ kinh này
Kinh này ở nơi nào
Nơi ấy có Như Lai
Nếu có người chép giữ
Lưu hành khắp mọi nơi
Chỉ diễn giảng một câu
Trọn kiếp cũng không hết
Phước tuệ tự trang nghiêm
Sung măn như biển rộng
Nếu người nghe kinh này
Nên gắng sức tu tập
Công đức thật vô cùng.
Đức Phật nói kinh này xong, các vị Bồ-tát Di-lặc, Ma-ha Ca-diếp, Trưởng lăo A-nan và chư Thiên ở cơi trời Tịnh cư, Ma-hê-thủ-la cùng chư Thiên, Long, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Khẩn-na-la, Ma- hầu-la-già, Nhân, Phi nhân, tất cả đều hết sức hoan hỷ, tín thọ phụng hành.
HẾT QUYỂN 12
 
|