佛山* Buddha Mountain * Phật Sơn

Calgary Alberta Canada

[中文ENGLISH]

[ TRANG CHỦ KINH ĐIỂN | ĐẠI TẠNG KINH | THẦN CHÚ | HÌNH ẢNH | LIÊN LẠC ]

KINH PHƯƠNG QUẢNG ĐẠI TRANG NGHIÊM

(Cũng có tên là Thần Thông Du Hư)

Hán dịch:Đời Đường, Đại sư Địa-bà-ha-la, người xứ Trung Thiên trúc

Việt dịch: Linh-Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

-o0o-

QUYỂN 5

Phẩm 13: ÂM NHẠC PHÁT KHỞI GIÁC NGỘ

 

Số 0187

KINH PHƯƠNG QUẢNG ĐẠI TRANG NGHIÊM

(Cũng có tên là Thần Thông Du Hư)

MỤC LỤC

Quyển 1

Phẩm 1: Mở Đầu

Phẩm 2: Cung Trời Đâu Suất

Phẩm 3: Chủng Tộc Thù Thắng

Phẩm 4: Pháp Môn 

Quyển 2

Phẩm 5: Giáng Sinh

Phẩm 6: Ở Trong Thai Mẹ 

Quyển 3

Phẩm 7: Đản Sanh 

Quyển 4

Phẩm 8: Viếng Đền Thờ Chư Thiên

Phẩm 9: Các Vật Dụng Quư Báu Dùng Trang Sức

Phẩm 10: Chỉ Rơ Về Các Thứ Kinh Sách Chữ Nghĩa

Phẩm 11: Xem Công Việc Nhà Nông

Phẩm 12: Hiện Rơ Tài Nghệ 

Quyển 5

Phẩm 13: Âm Nhạc Phát Khởi Giác Ngộ

Phẩm 14: Cảm Mộng

Quyển 6

Phẩm 15: Xuất Gia

Quyển 7

Phẩm 16: Vua Tần Bà Sa La Khuyên Bồ Tát Nhận Lợi Dưỡng Thế Gian

Phẩm 17: Tu Khổ Hạnh

Phẩm 18: Đến Sông Ni Liên 

Quyển 8

Phẩm 19: Đến Bồ Đề Tràng

Phẩm 20: Trang Nghiêm Bồ Đề Tràng

Quyển 9

Phẩm 21: Hàng Phục Chúng Ma

Phẩm 22: Thành Bậc Chánh Giác

Quyển 10

Phẩm 23: Ca Ngợi

Phẩm 24: Thương nhân Được Phật Thọ Kư

Phẩm 25: Đại Phạm Thiện Vương Khuyến Thỉnh 

Quyển 11

Phẩm 26: Chuyển Pháp Luân

Quyển 12

Phẩm 26: Chuyển Pháp Luân (tiếp theo)

Phẩm 27: Giao Phó Dặn Ḍ

 

        Lúc by giờ, Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:

        -Bồ-tát sng nơi vương cung, ư mun xuất gia. Tám chúng Trời, Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, cùng với Phạm thích Tứ Thiên vương thường đem đủ các thứ cần dùng cúng dường Bồ-tát, hoan hỷ ca ngợi. Một hôm chư Thiên, Rồng, thần Càn-thát-bà... mỗi vị đều tự suy nghĩ: “Bồ-tát xuất hiện cơi đời là nhằm hoàn thành việc cứu độ chúng sinh, dùng Tứ nhiếp pháp để nhiếp hóa tất cả. Nay căn cơ chúng sinh đă thuần phục, sao Bồ-tát cứ ở măi nơi thâm cung mà chẳng xuất gia thành đạo để độ họ, nếu chẳng kịp thời, e rằng tâm thiện của chúng sinh sẽ thay đổi, khó giữ, sau này thành Bậc Chánh Giác không thể độ được”. Suy nghĩ như vậy rồi, tất cả đồng đến trước mặt Thái tử đảnh lễ với ḷng hy vọng thưa:

        -Làm thế nào chúng tôi mới được thấy Thái tử xuất gia học đạo, ngồi nơi ṭa Bồ-đề hàng phục chúng ma, thành Bậc Chánh Đẳng Chánh Giác, có đủ Mười lực, Bốn vô sở úy, Mười tám pháp bất cộng của chư Phật, ba phen mười hai lần chuyển Pháp luân vô thượng, hiện đủ thần thông thâm diệu để chúng sinh nhờ đó mà đạt được an lạc trọn vẹn?

        Đức Phật bảo các vị Tỳ-kheo:

        -Bồ-tát trải qua nhiều kiếp trong cơi sinh tử đều không do người khác giác ngộ mà luôn tự ḿnh dạy lấy ḿnh, thông tỏ phương pháp tu tập của tất cả pháp hạnh lành ở thế gian và xuất thế gian, luôn biết vận dụng thần thông diệu dụng đúng thời, chưa từng khiến cho chúng sinh thoái chuyển hay làm mất căn lành của họ, giống như thủy triều ở biển cả chẳng khi nào lẫn lộn, dùng trí tuệ thần thông hiểu thấu mọi căn cơ của chúng sinh, lúc nào có thể thâu nhiếp làm chuyển hóa đưa đến các lợi ích, lúc nào th́ nên hàng phục chế ngự, lúc nào sẽ độ thoát, lúc nào th́ nên ĺa bỏ, lúc nào nên thuyết pháp, lúc nào cần im lặng, lúc nào cần tu tập trí tuệ, lúc nào phải tụng niệm, lúc nào cần tư duy, lúc nào phải ở riêng một chỗ tu tập, lúc nào th́ đến chúng hội Sát-đế-lợi, Bà-la-môn hoặc đến với chúng hội Trời, Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, cùng với Phạm vương, Đế Thích, Hộ thế, Tỳ-kheo, Tỳ-kheo- ni, Ưu-bà-tắc, ưu-bà-di...

        Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:

        -Tất cả các vị Bồ-tát mang thân mạng sau cùng đều xuất gia, luôn được thần lực của mười phương vô biên a-tăng-kỳ thế giới chư Phật, Như Lai hộ niệm, v́ thế nơi vương cung luôn có tiếng đàn ca trống nhạc phát ra âm thanh vi diệu khuyến thỉnh Bồ-tát, cất lên bài kệ:

        Trong cung thể nữ luôn đàn ca

        Muốn cho Bồ-tát măi đắm ch́m

        Mười phương chư Phật đầy thần lực

        Biến âm thanh kia thành pháp ngôn

        Ngài từng thấy chúng sinh đau khổ

        Phát nguyện làm bậc chúng tựa nương

        Lành thay xưa từng tu vạn hạnh

        Nay chính là lúc nên xuất gia

        Nhớ xưa Ngài đă v́ muôn loài

        Thân mạng tay chân chẳng hề tiếc

        Tŕ giới, nhẫn nhục với tinh cần

        Thiền định trí tuệ đều tu tập

        Mong đạt Bồ-đề, quả thắng phước

        Toàn thể thế gian ai sánh kịp

        Chúng sinh đầy những tham, sân, si

        Dùng đạo từ bi để nhiếp phục

        Ngài ở nơi tà kiến, ngu si

        Phát tâm đại Bi vô cùng tận

        Tích chứa vô biên phước đức trí

        Thiền định thanh tịnh khởi thần thông

        Thân quang chiếu khắp mười phương cơi   

        Như trăng sạch mây luôn ngời sáng

        Vô lượng khúc thanh âm kỳ diệu

        Khuyến thỉnh Bồ-tát mau xuất gia.

        Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:

        -Bấy giờ Bồ-tát ngự nơi cung điện vô cùng cao sang, tất cả mọi vật cần dùng luôn đầy đủ, điện đường lầu gác trang hoàng bằng nhiều thứ bảo vật; cờ phướn, dù lọng bày biện khắp nơi; các thứ lưới báu, chuông quư cũng như vô số rèm gấm thêu đính bằng ngọc Anh lạc treo giăng mọi chốn; mọi cầu lớn nhỏ bắc qua các lối đi đều dùng ván quư làm thành; nơi nơi chn chn đều có ḷ hương quư xông các loại danh hương; trên cao là những loại ngọc quư kết chùm, màn che giăng kín; nước trong các ao hồ luôn trong mát; trong hồ có đủ loại chim quư, nào Vịt trời, Nhạn, Uyên ương, Khổng tước, Phỉ thúy, Ca-lăng-tần-già, Cộng mạng... luôn cất tiếng phát ra âm thanh dịu dàng; nền đất đều dùng ngọc lưu ly làm thành, tỏa ánh sáng trong dịu ví như gương soi, xinh đẹp trang nghiêm không thể diễn tả hết được, trời người trông thây đều hoan hỷ. Vào một hôm, các thể nữ đang khảy đàn ca hát, nhưng do thần lực của mười phương chư Phật nên âm thanh ấy trở thành bài tụng:

        Xưa kia Thế Tôn phát nguyện lớn

        Thương xót chúng sinh không nơi nương

        Nếu chứng Đẳng giác dùng cam lộ

        Cứu độ muôn loài ĺa khổ năo

        Như xưa chư Phật tu các hạnh

        An trụ chốn núi rừng yên tĩnh

        Chứng đắc Như Lai Nhất thiết trí        

        Thấy người nghèo đói thí tài bảo

        Thế Tôn xưa kia từng đại thí

        Tiền bạc, vật báu đều bỏ ĺa

        V́ cứu muôn loài mưa pháp vũ

        Nay đă đúng thời nên xuất gia.

        Đă tŕ tịnh giới không sai phạm

        Tự thân nhiều kiếp thường tu tập

        Giải thoát muôn loài khỏi năo phiền

        Nay đúng là lúc nên xuất gia.

        Trăm ngàn kiếp luôn tu nhẫn nhục

        Thế gian lời ác đều nhận lănh

        Thường dùng nhẫn nhục để chế ngự

        Nay đă đúng thời nên xuất gia.

        Tinh tấn đă từng luôn kiên định

        Tu tập bao đời trừ chúng ma

        Dứt sạch hết thảy ba đường ác

        Nay đúng là lúc nên xuất gia.

        Từng tu thiền định trừ cấu nhiễm

        Tưới mưa cam lộ khắp quần sinh

        Thế gian đói khát được sung măn

        Nay đă đúng thời nên xuất gia.

        Là Bậc Đại trí tuệ vô biên

        Diệt hết mê lầm cùng tà kiến

        Xưa từng tư duy phát đại nguyện

        Nay đúng là lúc nên xuất gia.

        Bao nhiêu kiếp xưa từng tu tập

        Từ, Bi, Hỷ, Xả, vô lượng tâm

        Đă đem tất cả thắng hạnh ấy

        Ban cho muôn loài khắp thế gian

        Thể nữ đàn ca thật dịu êm

        Hy vọng Bồ-tát măi đắm ch́m

        Chư Phật mười phương đầy thần lực

        Nên khiến dục âm thành pháp âm

        Thế Tôn xưa từng là quốc vương

        Giữa đường từng gặp người hành khất

        Xin cả đất nước cùng ngôi vua

        Vui ḷng xả bỏ không hối hận

        Thế Tôn từng làm Bà-la-môn

        Tên là Du-ca rất tinh tấn

        Từ hiếu phụng dưỡng cha mẹ hiền

        Dẫn dắt Bà-la-môn vô s

        Cùng bao chúng sinh về nẻo thiện

        Ĺa thân mạng ấy sinh cơi trời

        Thế Tôn xưa từng là Tiên nhân

        Dấy tâm đại Bi không oán hận

        Tất cả vết thương đều lành lặn

        Xưa từng là vị Tiên Xa-ma

        Cùng cha mẹ khổ hạnh núi cao

        Vua bắn tên độc trúng vào người.

        Từ bi không hận vui vẻ chết

        Thế Tôn từng làm hươu sắc vàng

        Thấy người qua sông bị ch́m đắm

        Tâm từ phát khởi nên cứu giúp

        Sau bị phản bội không giận dữ

        Thế Tôn xưa từng là vị Tiên

        Châu báu nhầm rơi xuống biển cả

        Dấy tâm tinh tấn vượt hiểm nguy

        Long vương kinh hoảng hoàn châu ngọc

        Nhớ xưa từng là một Tiên nhân

        Tâm Từ thương chim nên che chở

        Có kẻ theo đ̣i lại chim ấy

        Tự cắt thịt ḿnh mà đổi lấy

        Cùng chim nặng nhẹ thảy tương đồng

        V́ chim nên cuối cùng vong mạng

        Lại nhớ xưa là tiên Xa-ma

        Có người đến hỏi cây bao lá

        Khéo biết ít nhiều đều đáp rơ

        Người ấy chẳng tin, trời chứng ḿnh

        Nhớ xưa từng là chim Anh vũ

        Đế Thích hóa người đến hỏi vặn

        Chỗ cây trú ngụ đă héo khổ

        Chẳng ĺa, c̣n chỗ đâu mà ở?

        Đáp rằng nhờ đó mới lớn khôn

        Đế Thích nghĩ rằng việc hy hữu

        Liền khiến cây khô thành tốt tươi

        Là bậc thọ tŕ bao đức lành

        Chúng sinh thế gian được yên n

        Nương biển công đức Phật vô biên

        Như thế thần lực mười phương Phật

        Ngợi ca công đức của Bồ-tát

        Biến các khúc thể nữ đàn ca

        Khuyến thỉnh Bồ-tát mau xuất gia.

        Nhiều kiếp Thế Tôn phát nguyện lớn

        Dứt sạch sinh tử khổ chúng sinh

        Xin nhớ hạnh tu từ bao kiếp

        Nay đúng là lúc nên xuất gia.

        Thế Tôn từng trải vô biên kiếp

        Đem bao châu báu cùng vàng bạc

        Thân mạng, ngôi vua cùng vợ con

        Hoan hỷ bố thí người cầu khẩn

        Từng là thủ lĩnh Tràng Nha vương

        Có trăng, đèn, tóc báu, từ bi

        Mắt dịu dũng mănh hơn các vua

        Đều do thần lực hành bố thí

        Đă từng nhiều kiếp siêng ǵn giữ

        Giới luôn thanh tịnh tợ minh châu

        Kiên tâm ǵn giữ không t́ vết

        Cũng như Mao ngưu quư đuôi ḿnh

        Thế Tôn từng là đại Tượng vương

        Thợ săn bắn tên trúng thân

        Ngài vẫn dấy tâm Từ không thù oán

        Cho hết sáu ngà giữ giới tịnh

        Thế Tôn cũng từng bao nhiêu kiếp

        Quyết tu nhẫn nhục chịu khổ đau

        Thế Tôn xưa từng làm thân gấu

        Thấy người đói lạnh nên dưỡng nuôi

        Kẻ ấy ra đường gặp thợ săn

        Cùng trở lại giết, tâm chẳng hận

        Ngài đă tinh tấn không thoái chuyển

        V́ đạt giác ngộ tu vạn hạnh

        Ma vương, ma quân đều hàng phục

        Nay đă đúng thời nên xuất trần.

        Thế Tôn xưa từng là ngựa quư

        Ruổi dong khắp nẻo lợi ích ban

        Cơi nơi nước Dạ-xoa cứu chúng sinh

        An trụ muôn loài nơi vô úy

        Vô biên kiếp tinh tấn như vậy

        Trí lực thần thông trừ phiền năo

        Tâm luôn nhu ḥa trụ thiền định

        Đem lợi ích đến cho chúng sinh

        Nhớ xưa từng là vị quốc vương

        Khiến mọi chúng sinh hành Thập thiện

        Do nhân chúng sinh tu hạnh lành

        Sau khi quá văng sinh Phạm thế

        Bồ-tát biết rơ thiện, bất thiện

        Thông tỏ căn tánh mọi chúng sinh

        Trí tuệ thấu đạt mọi nghĩa lư

        Nay đă đúng thời nên xuất gia.

        Xin Ngài thương chúng sinh tà kiến

        Ch́m trong sinh, lăo, bệnh, tử khổ

        Dứt sạch nẻo tử sinh, hiểm ác

        Chỉ đường đến chân thật Niết-bàn

        Như thế tất cả mười phương Phật

        Ca ngợi công đức của Bồ-tát

        Biến mọi khúc thể nữ đàn ca

        Khuyến thỉnh Bồ-tát mau xuất gia.

        Xưa từng là vua tên Thắng Phước

        Thi-lợi-ni-di-ngật-sắc-trá

        Cùng Kê-tát-lê-khiên-da-nhă

        Trí đạo bừng sáng tâm kiên c

        Giới như trăng tỏ, đức càng cao

        V́ tŕ ân bỏ uy đức lớn

        Làm tiên h́nh nguyệt thật oai hùng

        Giác tâm thêm lớn cầu diệu pháp

        Hạnh thù thắng Nguyệt Quang Thiện Trụ

        Rộng thí cho người khắp địa trần

        Thí tóc báng bỏ thân thanh tịnh

        Vô lượng kiếp vua luôn làm thế

        Điều khó xả Ngài đều xả được

        Được chư Như Lai tưới mưa pháp

        Xưa từng được gặp hằng sa Phật

        Ngài đều dốc tu không lầm lỗi

        Mong đạt giác ngộ độ muôn loài

        Nay đă đúng thời mau xuất gia.

            Việc xưa chưa tường tận

            Gặp Phật Kiên Cố Hoa

            Chỉ một niệm thanh tịnh

            Thấy Tỳ-lô-xá-na

            Lại gặp Phật Chiên-đàn

            Dâng cúng dường cỏ, đuốc

            Khi Phật đi vào thành

            Dùng vàng mịn rải đất

            Gặp Phật Pháp Tự Tại

            Thuyết pháp khen lành thay

            Gặp Phổ Quang Như Lai

            Liền niệm Nam-mô Phật

            Thấy Phật Đại Tự Quang

            Dùng hoa vàng cúng dường

            Gặp Quang Tràng Như Lai

            Dùng thức ăn hiến cúng

            Lại thấy Phật Trí Tràng,

            Vô ưu hoa Như Lai

            Đem cháo để cúng dường

            Phát đủ thệ nguyện lớn

            Lại gặp Phật Bảo Phát

            Dùng đèn sáng cúng dường

            Thấy Hoa Quang Như Lai

            Dùng thuốc quư dâng cúng

            Lại gặp Phật Vô Úy

            Chuỗi Anh lạc hiến dâng

            Bà-chi-gia-la Phật

            Cúng Ba-đầu-ma báu

            Thấy Phật Ta-la Vương

            Dừng sữa tươi cúng dường

            Thí Danh Xứng Như Lai

            Phụng cúng ṭa Sư tử

            Lại gặp Phật Chân Thật

            Và Cao Trí Như Lai

            Thường đảnh lễ đi nhiễu

            Lại gặp Phật Long Thí

            Dùng y phục cúng dường

            Thấy Phật Tăng Thượng Hạnh

            Liền cúng chiên-đàn hương

            Lại thấy Phật Trí Sa

            Cúng dường y bát quỷ

            Lại thấy Phật Đại Nghiêm

            Dâng hoa Ưu-bát-la

            Lại gặp Phật Quang Vương

            Cúng dường bao vật báu

            Lại thấy Phật Thích-ca

            Dâng hoa sen bằng vàng

            Lại thấy Phật Túc Vương

            Ngợi khen đức hạnh Phật

            Lại thấy Phật Nhật Diện

            Dâng cúng hoa Trang nhĩ

            Lại gặp Phật Diệu Ư

            Rải cúng hoa Chân đầu

            Lại gặp Phật Giáng Long

            Dâng cúng Ma-ni bảo

            Lại gặp Phật Tăng ích

            Dâng cúng nhiều lọng quư

            Lại gặp Phật Dược Sư

            Dâng cúng ṭa thắng diệu

            Gặp Phật Sư Tử Tràng

            Phụng cúng các lưới báu

            Lại gặp Phật Tŕ Đức

            Dùng âm nhạc cúng dường

            Lại gặp Phật Ca-diếp

            Dâng cúng mọi bảo hương

            Lại thấy Phật Phóng Quang

            Dùng hoa thơm dâng cúng

            Lại gặp Phật A Bỉ

            Dâng cúng đài thắng diệu

            Lại thấy Phật Thế Cúng

            Dâng hiến nhiều ṿng hoa

            Lại gặp Phật Đa-già

            Ngôi Thiên vương cũng bỏ

            Lại gặp Phật Kê Giáng

            Dâng cúng nhiều diệu hương

            Lại gặp Phật Đại Quang

            Xả thân để cúng dường

            Lại gặp Phật Thượng Hoa

            Hiến cúng nhiều bảo vật

            Lại gặp Phật Pháp Tràng

            Tung diệu hoa hiến cúng

            Lại gặp Phật Tác Quang

            Cúi dâng hoa Ưu-bát

            Hết ḷng để cúng dường.

        Như thế đối với vô lượng Phật

        Mỗi mỗi đều dâng để cúng dường

        Cúng dường tất cả không thiếu sót

        Mong Ngài nhớ lại trong quá khứ

        Đă từng cúng dường chư Như Lai

        Chúng sinh khổ năo không chỗ nương

        Xin mau nhớ nghĩ xuất gia gấp.

        Nhớ xưa Ngài gặp Phật Nhiên Đăng

        Chứng thanh tịnh vô sinh nhẫn pháp

        Cùng năm thần thông không thoái chuyển

        Từ đó gắn bó chốn già-lam

        Hết ḷng phụng hiến vô số Phật

        Các pháp hữu vi đều vô thường

        Ngôi vua, năm dục không c̣n măi

        Chúng sinh đang bị khổ bức bách

        Nguyện mau xuất gia cứu thế nhân.

        Bao thanh âm thể nữ đàn ca

        Để ḷng Bồ-tát thêm mê hoặc

        Thần lực chư Phật khắp mười phương

        Làm cho phát ra muôn diệu pháp.

            Phiền năo ba cơi

            Tợ như lửa nung

            Mê hoặc chẳng ĺa

            Thường bị thiêu đốt

            Ví như mây nổi

            Phút chốc chẳng c̣n

            Hợp rồi lại tan

            Như nơi du hư

            Niệm niệm qua đi

            Như làn điện chớp

            Biến mất rất mau

            Như nước chảy nhanh

            Do ái, vô minh

            Chuyển luân năm nẻo

            Xoay ṿng không dứt

            Như bánh xe nung

            Đắm trong năm dục

            Như chim mắc lưới

            Dục như oán tặc

            Thật đáng sợ thay

            Kẻ ham năm dục

            Như giẫm trên dao

            Người đắm năm dục

            Như ôm cây độc

            Bậc Trí bỏ dục

            Như bỏ chốn nhơ

            Năm dục tối tăm

            Khiến cho mất niệm

            Thường là đáng sợ

            Nhân của khổ sầu

            Luôn măi tử sinh

            Tạo muôn trói buộc

            Do đó ni trôi

            Theo ḍng sinh tử

            Bậc Thánh xả nó

            Như bỏ đờm dơ

            Như gặp chó dữ

            Mau chân để tránh

            Như dao bôi mật

            Như đầu độc xà

            Như giáo kích nhọn

            Như b́nh đầy phân

            Nếu chẳng rời bỏ

            Ví như chó đói

            Cạp măi xương khô

            Năm dục không thật

            Do vọng kiến sinh

            Như trăng trong nước

            Như tiếng trong hang

            Đều là ảo ảnh

            Như bọt nước trào

            Theo phân biệt sinh

            Nào phải pháp thật

            Tuổi c̣n trai trẻ

            Ngu si đm ái

            Cho là có măi

            Nên chẳng chán rời

            Già bệnh chết tới

            Thanh tráng cũng tan

            Gặp bao điều ác

            Kẻ có tiền của

            Chẳng biết ĺa xa

            Khi năm nhà mất

            Liền sinh khổ sầu

            Ví như cây lớn

            Hoa trái đầy cành

            Người người hái phá

            Cành lá tan tành

            Nếu chẳng đoái hoài

            Bệnh nghèo già yếu

            Cũng đều như vậy

            Ví như chim d

            Thế gian đều ghét

            Như lửa sấm sét

            Đốt cháy cây to

            Như nhà mục nát

            Đ nhào nay mai

            Có pháp xa ĺa

            Sinh lăo bệnh tử

             Mong Ngài xuất gia

            V́ cả muôn loài

            Nói rơ pháp ấy

            Sinh lăo bệnh tử

            Trói buộc chúng sinh

            Như Ma-lâu-ca

            Quấn cội Ni-câu

            Khiến cây không lớn

            Gốc bị hư hoại

            Ví như sương buốt

            Làm rừng cây xác

            Tuổi trẻ sắc đẹp

            Rồi sẽ hoại suy

            Ví như lửa núi

            Tràn khắp bốn phương

            Muôn thú trong ấy

            Khổ sở kinh hoàng

            Trong cơi tử sinh

            Cũng lại như vậy

            Nguyện mau xuất gia

            Cứu thoát muôn loài.

            Từng quán bệnh khổ

            Sầu hại chúng sinh

            Ví như rừng hoa

            V́ sương gầy héo

            Từng quán chết khổ

            Ân ái đoạn ĺa

            Quyến thuộc phân chia

            Không c̣n gặp lại

            Ví như sông chảy

            Hoa rụng trôi theo

            Sức lực hao ṃn

            Đâu c̣n tự tại

            Riêng ḿnh một bước

            Theo nghiệp mà đi

            Thọ mạng dẫu lâu

            Tránh sao khỏi chết

            Như Kim sí điểu

            Xơi thịt loài Rồng

            Cũng như Tượng vương

            Bị Sư tử hại

            Như cá Ma-kiệt

            Bụng nuốt bao loài

            Cũng như lửa dữ        

            Đốt cháy rừng cây

            Mong Ngài nhớ lại

            Phát nguyện rộng lớn

            Nay đă đúng thời

            Nên mau xuất gia.

            Thể nữ nhạc ca

            Mê hoặc Bồ-tát

            Thần lực chư Phật

            Biến thành pháp âm    

            Các pháp hữu vi

            Đều sẽ hoại diệt

            Như điện trên không

            Hiện ra rồi tắt

            Cũng như ngói bể

            Như vật tạm dùng

            Như tường cỏ mục

            Cũng như bờ sỏi

            Nương theo nhân duyên

            Đều không chắc thật

            Như đèn trước gió

            Như bọt nước tụ

            Như bọt nước tung

            Giống như cây chuối

            Thân chẳng vững bền

            Như tuồng ảo hóa

            Như thuật Không quyền

            Luôn luôn thay đổi

            Kẻ ngu chẳng tỏ

            Vọng sinh đắm tham

            Ví như sức người

            Cùng lấy Ma-tỷ

            Ḥa hợp quấn gỗ

            Mới làm thành dây

            Ĺa ra một mối

            Dây kia chẳng thành

            Mười hai nhân duyên

            Phân ra từng phần

            Quá hiện vị lai

            Không có thể tánh

            Muốn mà chẳng được

            Cũng lại như trên

            Ví như hạt giống

            Nảy lên thành mầm

            Mầm và hạt giống

            Chẳng một chẳng hai

            Do từ vô minh

            Liền sinh các hành

            Vô minh và Hành

            Cũng lại như thế

            Bất tức bất ly

            Thể tánh không tịch

            Hiểu rơ nhân duyên

            Cầu không thể được

            Ví như ấn bùn

            Bùn không mang dấu

            Trong bùn không dấu

            Cần dùng bùn nặn

            Thành tượng được thấy

            Căn cảnh nương nhau

            Sinh ra nhăn thức

            Căn, cảnh, thức hợp

            Gọi là năng kiến

            Cảnh không thức

            Thức chẳng ở cảnh

            Trong cảnh, thức, căn

            Vốn không chỗ thấy

            Phân biệt vọng chấp

            Cảnh giới cùng sinh

            Bậc Trí quan sát

            Tướng trạng tuyệt không

            Đều như mộng ảo

            Ví như kéo lửa

            Sức người, nhùi, cây

            Ba món ḥa hợp

            Lửa liền khởi sinh

            Trong ba pháp ấy

            Vốn không có lửa

            Ḥa hợp tạm có

            Gọi là chúng sinh

            Với đệ nhất nghĩa

            Đều chẳng thể thành

            Ví như yết hầu

            Cùng với lưỡi, môi

            Tác hợp thành tiếng

            Mỗi thứ phân ra

            Tiếng không thể có

            Các duyên ḥa hợp

            Mới tạo âm thanh

            Bậc Trí quán thanh

            Niệm niệm ni tiếp

            Nào phải pháp thật

            Như tiếng hang vang

            Thật không thực có

            Như đàn không hầu

            Dây, vật cùng ta

            Ḥa hợp phát tiếng

            Vốn không đến đi

            Ở trong các duyên

            Cầu tiếng chẳng được

            Ĺa duyên cầu tiếng

            Chẳng thể được đâu

            Các uẩn trong ngoài

            Thảy đều vắng lặng

            Không Ngă không Nhân

            Cũng không Thọ mạng

            Nhớ từ xa xưa

            Gặp Phật Nhiên Đăng

            Chứng đắc tối thắng

            Pháp diệu chân thật

            Nay mong Bồ-tát

            Nên muôn loài

            Rưới pháp cam lộ

            Làm cho sung măn.

            Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:

        -Bồ-tát nghe rơ bài kệ ấy rồi, chuyên tâm chánh niệm hướng vềBồ-đề chẳng lúc nào lơ là. V́ sao vậy? V́ Bồ-tát trải qua nhiều kiếp sinh tử luôn tôn trọng cung kính cúng dường chánh pháp cùng các bậc thầy diễn thuyết chánh pháp; phát sinh đức tin thanh tịnh, vững chắc đối với chánh pháp; ham thích và an trụ trong chánh pháp; lắng nghe chánh pháp, tâm không hề chán nản, cho là đủ. Từ đó khai ngộ chúng sinh, đem chánh pháp ban bố cho họ khiến họ sinh ḷng tôn quư sâu xa; v́ họ mà diễn thuyết không mong báo đáp; không thuyết pháp v́ cầu tiền tài, vật báu; v́ họ mà thuyết pháp, chưa từng có tâm sẻn pháp, luôn tinh tấn dũng mănh, một ḷng tinh cần cầu pháp. Pháp là nơi nương tựa, bảo vệ giữ ǵn pháp, trụ nơi nhẫn nhục tu các hạnh Bát-nhă, thấu đạt các phương tiện.

        Đức Phật bảo các vị Tỳ-kheo:

        -Bồ-tát trải qua nhiều kiếp luôn xa ĺa những tai hại của năm dục ở thế gian, chỉ v́ muốn thành tựu sự nghiệp độ sinh nên thị hiện ở cảnh giới tham dục này; tích chứa làm tăng trưởng năng lực của tất cả căn lành, phước đức thù thắng; thị hiện sống hưởng thụ trong cảnh năm dục sung túc, đầy đủ, đẹp đẽ nhưng tâm luôn tự tại. Bồ-tát bấy giờ nhớ lại những thệ nguyện từ xa xưa, do những thệ nguyện ấy mà luôn tư duy về Phật pháp. Tất cả các sự việc quá khứ như hiện ra trước mắt, v́ vậy Bồ-tát khởi tâm đại Bi quán sát thế gian, nhận thấy giàu sang tột cùng cũng sẽ trở thành hoại diệt; lại quan sát cảnh sinh tử nhiều phiền năo xấu ác nguy hiểm, kinh sợ muốn mau trừ diệt chúng để nhập Đại Niết-bàn.

        Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:

        -Từ lâu, Bồ-tát đă rơ mọi khổ lụy sinh tử nên chẳng hề tham đấm, chỉ vui thích mong cầu công đức chân thật của các Bậc Như Lai, nương nơi cảnh A-lan-nhă tịch tĩnh, tâm thường an lạc, tự làm lợi ích cho ḿnh và đem lại lợi ích cho người. Đối với đạo Vô thượng, Bồ-tát luôn dũng mănh tinh tấn v́ muốn cho tất cả chúng sinh đều được an lạc, được lợi ích, được tịch tĩnh, đạt đến giải thoát. Bồ-tát thường khởi tâm đại Từ bi, dùng Bốn nhiếp pháp để nhiếp phục chúng sinh không hề mệt mỏi, xem chúng sinh như thể con ḿnh, đối trước mọi cảnh tâm không tham đắm, bày hội đại thí làm tăng trưởng các phước đức, ĺa xa tham lam bỏn sẻn, bố thí không mong cầu đáp lại, ở nơi cơi sinh tử mà luôn dũng mănh tinh tấn, khéo hàng phục mọi tham sân, kiêu mạn, ganh ghét cùng các thứ phiền năo khác. Luôn tu tập phát huy trí tuệ, vận áo giáp đại thí, phủ kín giáp đồng tinh tấn, dùng tâm đại Bi cứu độ muôn loài, trí lực kiên cường thường không thoái chuyển, đối với chúng sinh tâm luôn b́nh đẳng tùy theo ư thích của họ mà đều ban cho đầy đủ. Bồ-tát luôn thấu đạt lẽ khế hợp, thông tỏ mọi pháp và phi pháp, luôn hướng tâm về đạo giác ngộ, ba việc trong tuệ thí đều thanh tịnh, dùng trí tuệ kim cang diệt sạch bốn ma, thành tựu mọi giới hạnh, làm chủ ba nghiệp thân, khẩu, ư cho đến một lỗi lầm nhỏ cũng không thể xảy ra; tâm luôn thanh tịnh, đối với các việc xấu như bị nói lời ác, bị hủy nhục, phỉ báng, khinh rẻ, hay bị đánh đập, trói buộc, tâm không hề năo loạn; luôn giữ hạnh nhẫn nhục, tâm tánh ḥa thuận dịu dàng, vững vàng kiên định trong sự nghiệp tu tập; đối với mọi điều thiện, tâm không thoái chuyển, trí lực nhớ nghĩ luôn đầy đủ, thường tu chánh định nên đạt được trí tuệ sáng suốt có năng lực diệt trừ tăm tối; tâm thường quán tưởng về các pháp Khổ, Không, Vô thường, Bất tịnh. Bồ-tát đă tu tập vững vàng Tứ niệm xứ, Tứ chánh cần, Tứ như ư túc, Ngũ căn, Ngũ lực, Thất Bồ-đề phần, Bát thánh đạo; tâm thường an trụ trong pháp Xa-ma-tha, Tỳ-bát-xá-na, tuệ quán sâu xa lư duyên khởi, giác ngộ chân lư; thường tự ḿnh thông tỏ, chẳng ỷ lại vào kẻ khác giúp sức, chứng đắc ba cửa giải thoát, với tuệ giải thoát biết rơ mọi pháp như mộng ảo, như bóng h́nh, như trăng trong nước, như ảnh. trong gương, như ánh lửa bùng lên, như tiếng gọi vang xa rồi mấtễ

        Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:

        -Bồ-tát trải qua nhiều kiếp đối với bốn oai nghi, luôn an trú trí tuệ đó, sức tinh tấn đó, công đức đó, lợi ích đó trong chân như, được mười phương chư Phật hộ niệm khiến cho tiếng đàn ca xướng của thể nữ trong cung trở âm thanh vi diệu, khuyến phát Bồ-tát xuất gia. Bồ-tát cũng muốn giáo hóa các thể nữ trong cung ngay lúc đó chứng được bốn loại pháp môn. Thế nào là bốn loại pháp môn?

        -Một là dùng các phương tiện Bố thí, Ái ngữ, Lợi hành, Đồng sự mà nhiếp phục tất cả.

        -Hai là nối tiếp và phát huy sự tồn tại của Tam bảo khiến cho măi gắn bó với đời, tất cả trí tánh và nguyện lực đều không thoái chuyển.

        -Ba là trí lực kiên cố, tâm đại Từ đại Bi với chúng sinh không hềbỏ.

        -Bốn v́ để đạt được năng lực trí tuệ thù thắng, phân biệt rơ tất cả phần pháp Bồ-đề, và để đạt được các pháp môn đại trang nghiêm ngay tức khắc.

        Đó là bốn thứ pháp môn dùng để giáo hóa các thể nữ trong vương cung, tức là thị hiện đại thần thông khiến các thể nữ hiểu rơ các pháp môn trong trăm ngàn ngôn từ phát ra từ âm nhạc. Nó nói về tâm rộng lớn thương xót chúng sinh, tâm cầu Bồ-đề, làm phát khởi Thâm tâm tức là phát khởi ḷng tịnh tín đố́ivới Phật pháp, ĺa bỏ kiêu mạn, tôn quư chánh pháp, biết rơ điều thiện và bất thiện, luôn nhớ nghĩ đến các pháp của chư Phật như Bố thí, Tŕ giới, Nhẫn nhục, Tinh tấn, Thiền định, Trí tuệ; sáu pháp Thần thông; bốn Nhiếp pháp, bốn Vô lượng tâm, bốn Niệm xứ, bốn Chánh cần, bốn Như ư túc, năm Căn, năm Lực, bảy phần Bồ-đề, tám Thánh đạo; phân biệt rơ ràng các pháp Xa-ma- tha, Tỳ-bát-xá-na, vô thường, khổ, không, vô ngă, bất tịnh, vô tham tịch diệt, vô sinh tận trí cho đến Niết-bàn.

        Bồ-tát thị hiện thần thông khiến cho âm nhạc của thể nữ ḥa tấu phát ra các thứ âm thanh như thế. Các thể nữ nghe những âm thanh ấy đều sinh tâm hy hữu, vui mừng tột bậc đạt được điều chưa từng có.

        Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:

        Thời gian Bồ-tát sống nơi vương cung đă độ cho tám vạn bốn ngàn thể nữ phát tâm Vô thượng Bồ-đề, lại có vô lượng trăm ngàn chư Thiên nghe các pháp ấy đạt được tâm Bất thoái chuyển đối với đạo Vô thượng Bồ-đề nên đọc các bài kệ khuyến thỉnh Bồ-tát mau chóng xuất gia.

Phẩm 14: CẢM MỘNG

        Lúc bấy giờ Đức Phật bảo vị Tỳ-kheo:

        -Sau khi chư Thiên khuyên phát Bồ-tát xuất gia, lúc ấy Bồ-tát ứng mộng nơi vua cha. Trong mộng vua Du-đầu-đàn trông thấy Bồ-tát râu tóc cạo nhẵn, đi ra khỏi hoàng cung có vô lượng chư Thiên vây quanh đi cùng. Vua thức giấc liền hỏi người hầu:

        -Thái tử hiện đang ở trong cung nào hay đang ra ngoài du ngoạn? Người hầu thưa:

        -Thái tử đang ở trong cung, không đi dạo chơi bên ngoài. Ḷng vua vẫn c̣n nghi ngại Bồ-tát đă đi nên đâm ra buồn bă sầu năo, lo lắng bồn chồn tợ như bị tên ghim trong ḷng. Vua thầm nghĩ: “Nếu đúng như những điều ta thấy trong mộng th́ chắc chắn Thái tử sẽ xuất gia. Vua lại nghĩ tiếp: “Từ nay trở đi ta sẽ không cho phép Thái tử đi dạo bên ngoài nữa và sai các thể nữ dốc sức chiều chuộng để Thái tử đắm say trong năm dục”.

        Khi đó vua Du-đầu-đàn v́ Thái tử nên cho xây dựng ba ṭa cung điện thích hợp với ba mùa, ṭa cung điện thứ nhất rất ấm áp dùng để ở vào mùa đông giá; ṭa cung điện thứ hai mát mẻ dùng để ở vào mùa nóng bức; ṭa cung điện thứ ba th́ trung b́nh không lạnh không nóng. Vua lại cho xây nhiều lớp cửa, đóng hoặc mở rất khó khăn; lúc mở, đóng phải cần đến năm trăm người và tiếng động vang xa đến bốn mươi dặm. Vua c̣n cho mời các vị thầy giỏi thiên văn, thông thạo tướng pháp, cùng các vị Tiên đă chứng được ngũ thông để hỏi kỹ những sự việc liên quan đến Thái tử, tất cả mọi người đều thưa:

        -Thái tử sẽ từ nơi cửa chính của hoàng cung vượt thành ra đi.

        Vua cha nghe như thế càng thêm lo buồn.

        Này các Tỳ-kheo, sau đó một thời gian Bồ-tát lại muốn đi dạo xem bên ngoài nên sai xa phu chuẩn bị xe ngựa. Người xa phu liền tŕnh tâu lên nhà vua về ư định của Thái tử. Vua Du-đầu-đàn nghe xong lập tức ra lệnh cho người sửa sang, quét dọn các nơi rừng vườn, và truyền lệnh cho các sở ty tu bổ đường sá, dùng nước thơm rưới khắp mặt đất, tung rải các thứ danh hoa; treo nhiều cờ phướn, lọng dù màu sắc đủ loại trên các cây quư; dùng các thứ châu báu, chuỗi ngọc, vàng bạc, chuông quư giăng mắc khắp nơi mỗi khi gió nhẹ lay phát ra vô vàng âm thanh vi diệu. Từ trong thành cho đến các khu lâm viên, mọi nơi đều được trang hoàng, sửa soạn rất tươi đẹp thanh tịnh chẳng khác ǵ chốn Thiên cung. Nhà vua c̣n ban lệnh hai bên đường không được bày ra những hiện tượng xấu xa như người già yếu, bệnh tật, xác chết, kẻ bị đui mù câm điếc, sáu căn chẳng đủ... Tất cả các điều ǵ không tốt lành vua đều ra lệnh phải lánh xa đường Thái tử đi qua.

        Bấy giờ Bồ-tát cùng đoàn tùy tùng thứ lớp chỉnh tề ra khỏi cửa thành phía Đông. Lúc ấy vị Thiên tử ở cơi trời Tịnh cư bèn hóa làm một cụ già tóc bạc thân gầy, da dẻ nhăn nheo, người chỉ c̣n da bọc xương, c̣ng lưng lê chiếc gậy nặng nhọc bước đi, ho hen từng cơn, răng đều rụng, nước dăi chảy ra, mặt lem luốc, lúc bước lúc nghỉ từng bước xiêu vẹo chậm chạp. Bồ-tát trông thây liền hỏi người xa phu:

        -Đó là người ǵ mà h́nh tướng như thế?

        Lúc đó vị trời Tịnh cư dùng thần thông khiến người xa phu trả lời Bồ-tát:

        -Thưa Thái tử, đó là người già.

        Bồ-tát lại hỏi:

        -Sao gọi là già?

        Người xa phu đáp:

        -Người già là những người đă từng trải qua tuổi trai trẻ, khí lực sung măn rồi dần dần đến lúc suy yếu, khí lực giảm sút các căn suy nhược, ăn uống chẳng tiêu, thân thể gầy g̣, đi đứng khó khăn chịu bao nỗi thông khổ, bị nhiều kẻ coi thường, thọ mạng chẳng c̣n được bao lâu nữa. Do tất cả những điều ấy nên gọi là già.

        Thái tử hỏi:

        -Chỉ một ḿnh người ấy chịu cảnh già yếu hay ai cũng phải chịu?

        Đáp:

        -Tất cả mọi người trên thế gian đều phải chịu cảnh già yếu như thế.

        Bồ-tát lại hỏi:

        -Như thân của ta đây rồi có như thế không?

        Ngự xa đáp:

        -Đă là người sinh ra dù sang hay hèn cũng đều phải chịu cảnh già yếu khổ sở như vậy.

        Bấy giờ, Bồ-tát ưu sầu, không c̣n vui vẻ nữa, liền bảo xa phu:

        -Ta hiện giờ làm sao c̣n vui thú nhàn hạ dạo chơi thưởng ngoạn cảnh vật vườn rừng đây đó nữa, phải suy nghĩ để t́m phương cách ĺa khỏi nỗi khổ kia.

        Bồ-tát liền truyền quay xa giá trở về hoàng cung. Lúc ấy, vua Du-đầu-đàn truyền gọi người xa phu đến hỏi:

        -Hôm nay Thái tử đi du ngoạn các chốn rừng vườn có vui không?

        Người xa phu tâu:

        -Tâu Đại vương, Thái tử vừa ra khỏi cửa thành, đi đến giữa đường bỗng dưng gặp một ông lăo già yếu, thân thể gầy c̣m tiều tụy. Thái tử v́ vậy mà ḷng chẳng vui nên cho xa giá lui về cung.

        Vua cha nghe tâu như vậy liền suy nghĩ: “Đây có thể là hiện tượng báo hiệu con ta có thể đi xuất gia chăng? Lời tiên A-tư-đà nói ngày trước có lẽ đúng”. Nghĩ ngợi như vậy nhà vua liền cho tăng thêm các thú vui năm dục trong cung để mong ràng buộc, làm mê đắm Bồ-tát.

        Này các Tỳ-kheo, lúc ấy chư Thiên ở cơi trời Tịnh cư thấy Bồ-tát lại sống trong cảnh ngũ dục liền suy nghĩ cho rằng cần phải thị hiện một số sự kiện khiến Bồ-tát giác ngộ mà mau chóng xuất gia.

        Bấy giờ Bồ-tát lại cho gọi kẻ hầu đến bảo là ḿnh muốn đi du ngoạn các chốn, nên tâu với vua đồng thời chuẩn bị xa giá. Vua cha nghe tâu liền cho mời các quan đại thần đến bảo:

        -Lần trước Thái tử đi ra cửa thành phía Đông, trên đường gặp một ông lăo già yếu khiến Thái tử trở về cung ưu sầu chẳng vui.         Nay Thái tử lại muốn đến vườn rừng ngoạn cảnh, các khanh phải cho người dọn dẹp từ trong thành cho đến ngoài thành thật sạch sẽ, treo cờ phướn, dù lọng, đốt hương rải hoa, chớ để bày ra mọi thứ dơ uế hoặc những kẻ già yếu bệnh chết, những hiện tượng chẳng lành... trên đường chính, phải truyền lệnh cho các sở ty gấp rút thực hiện trang nghiêm hơn lần trước.

        Lúc đó, Bồ-tát cùng đoàn tùy tùng thứ lớp chỉnh tề đi ra cửa thành phía Nam. Vị thiên chủ cơi trời Tịnh cư liền hóa thành một người bệnh nặng, sắc da vàng vọt, hơi thở thoi thóp, thân h́nh gầy yếu như bộ xương khô, nằm trên đống phân dơ dáy gớm ghiếc, chịu khổ năo vô cùng. Có hai người trông coi cạnh đường đi. Bồ-tát hỏi người đánh xe:

        -Đây là người ǵ?

        Xa phu thưa.

        -Đó là người bệnh.

        Bồ-tát lại hỏi:

        -Bệnh là thế nào?

        Thưa:

        -Những người bị đau ốm do ăn uống không có chừng mực, ham muốn quá độ nên tứ đại không điều ḥa làm sinh ra trăm thứ bệnh khiến cho nằm ngồi chẳng an, cử động khó nhọc, hơi thở suy kiệt, mạng sống thật mong manh. Do tất cả điều đó nên gọi là bệnh.

        Bồ-tát liền hỏi:

        -Chỉ mỗi người ấy chịu cảnh bệnh tật hay ai cũng phải chịu?

        Thưa:

        -Tất cả mọi người thế gian không ai tránh khỏi cảnh ấy.

        Bồ-tát lại hỏi:

        -Như ta đây rồi cũng phải chịu bệnh tật như thế phải không?

        Xa phu đáp:

        -Phàm đă có sinh ra th́ dù người sang giàu hay hèn kém cũng đều phải chịu cảnh khổ như vậy cả.

        Thái tử nghe tâu như thế ḷng đầy Ưu sầu, chẳng vui liền nói với người hầu xe:

        -Nay Ta chẳng c̣n thích thú ǵ với việc đi du ngoạn nữa, cần phải suy nghĩ t́m ra phương cách xa rời nỗi khổ ấy.

        Nói rồi liền cho quay xa giá trở về hoàng cung. Vua Du-đầu-đàn cũng cho gọi ngự xa đến hỏi về chuyến du ngoạn của Thái tử ra cửa thành phía Nam. Người ấy thưa:

        -Tâu Đại vương, Thái tử ra khỏi cửa thành, đang đi bỗng thấy bên đường có một người bệnh, khí lực suy kiệt chịu thông khổ vô cùng, Thái tử thấy cảnh ấy ḷng chẳng vui nên truyền cho xa giá hồi cung.

        Vua cha nghe xong liền nghĩ: “Đây có thể là hiện tượng báo hiệu con ta sẽ xuất gia chăng? Lời tiên A-tư-đà nói ngày trước quả là không sai”. Thế rồi, nhà vua lại cố sức t́m mọi cách để ràng buộc Thái tử với những thứ vui dục lạc.

        Này các Tỳ-kheo, lúc đó chư Thiên ở cơi trời Tịnh cư thấy Thái tử trở lại với cảnh sống hoan lạc trong năm dục nên cũng suy nghĩ t́m cách thị hiện các hiện tượng nhằm giúp Thái tử giác ngộ, mau chóng xuất gia.

        Một thời gian sau, Bồ-tất lại cho gọi người đánh xe đến bảo là ḿnh muốn xuất thành du ngoạn nên lo sửa soạn ngựa xe. Quan ngự xa vội tâu lên vua, vua cha nghe tâu xong liền bảo:

        -Thái tử hai lần trước đi ra cửa thành phía Đông và Nam thấy kẻ già yếu và người bệnh tật nên trở về cung rất buồn bă. Lần này đi ra cửa thành phía Tây, ḷng ta lo lắng, đến khi trở về th́ mới có thể an vui được. Phải lệnh cho các nơi trong, ngoài thành lo dọn dẹp phố sá, trang hoàng cờ phướn, lọng dù, hương hoa mọi thứ, phải hơn hẳn các lần trước và lại cũng cấm những kẻ già bệnh chết lai văng gần đường đi, những sự việc chẳng lành không được để xảy ra... Các sở ty, công quán gấp rút thực hiện lệnh ban thật chu đáo gấp bội.

        Lúc ấy Bồ-tát cùng quan quân tùy tùng thứ lớp chỉnh tề ra khỏi cửa thành phía Tây. Vị Thiên tử cơi trời Tịnh cư liền hóa thành một người chết nằm trên xe tang có đầy hương hoa bày biện, những người thân đi tống táng theo sau khóc than thảm thiết. Bồ-tát thấy cảnh ấy động ḷng trắc ấn hỏi xa phu:

        -Đây là người ǵ mà trên xe có hương hoa bày biện, lại có nhiều quyến thuộc đi theo khóc than như thế?

        Lúc ấy vị Thiên tử cơi trời Tịnh cư liền dùng thần thông khiến quan ngự xa đáp lời Bồ-tát:

        -Thưa đó là người chết.

        Bồ-tát lại hỏi:

        -Sao gọi là chết?

        Thưa:

        -Chết tức là thần thức ĺa khỏi thân xác, các căn cũng ngưng hoạt động, vĩnh biệt cha mẹ, vợ con, anh em thân quyến không thể nào gặp lại nữa. Sau khi chết rồi tinh thần một ḿnh đi về một cảnh giới khác, mọi thứ liên hệ trước kia đều dứt bỏ, cảnh vĩnh biệt thật đáng buồn thương.

        Bồ-tát liền hỏi:

        -Chỉ mỗi người ấy chịu cánh chết chóc, hay là ai cũng phải chịu cảnh ấy?

        Thưa:

        -Phàm đă sinh ra th́ con người ai cũng phải chịu cảnh chết chóc.

        Bồ-tát nghe tâu như vậy, ḷng áy náy chẳng an nói:

        -Thế gian lại c̣n có cảnh khổ này nữa, vậy mà nơi vương cung chỉ toàn cảnh vui chơi. Ta nay c̣n thích thú ǵ mà đi du ngoạn, cần phải suy nghĩ t́m ra phương cách để mong dứt nỗi khổ kia.

        Thái tử liền truyền cho xa giá trở về cung. Lúc đó, vua Du-đầu-đàn cũng cho gọi người xa phu đến hỏi về chuyên du ngoạn ra cửa thành phía Tây của Thái tử. Người xa phu thưa:

        -Tâu đại vương, Thái tử ra khỏi cửa thành đi được một quăng th́ thấy bên đường có một người chết nằm trên một chiếc giường nhỏ có bốn người khiêng, thân quyến đi theo sau gào khóc thảm thiết. Thái tử nh́n thấy cảnh tượng ấy tự dưng buồn bă chẳng vui nên cho xa giá quay về.

        Vua cha nghe tâu như thế liền suy nghĩ: “Đây chính là hiện tượng báo trước con ta sẽ đi xuất gia, đúng như lời tiên A-tư-đà nói ngày trước chăng?” Suy nghĩ như vậy rồi nhà vua càng cho tăng thêm các thú vui trong hoàng cung hơn trước.

        Này các Tỳ-kheo, khi ấy chư Thiên ở cơi trời Tịnh cư lại thấy Thái tử sống trong cảnh vây hăm của năm dục, liền suy nghĩ t́m cách thị hiện các hiện tượng để giục Bồ-tát mau chóng xuất gia.

        Bấy giờ Bồ-tát lại cho gọi kẻ mă phu đến bảo là ḿnh muốn xuất thành du ngoạn nên lo sửa soạn ngựa xe. Vị ấy vội tŕnh tâu lên vua, vua cha nghe tâu xong liền bảo ông ta:

        -Ba lần trước, Thái tử đi ra cửa thành các hướng Đông, Nam và Tây đều gặp cảnh người già, bệnh, chết khiến tâm ưu sầu, không vui. Lần này nên đi ra theo hướng Bắc; cũng phải ra lệnh các sở ty, công quán chú ư tới việc dọn dẹp đường sá, mọi thứ trang hoàng bày biện cũng phải hơn trước, không để xảy ra các hiện tượng chẳng lành, cấm những kẻ già cả, bệnh tật, chết chóc lai văng gần các trục lộ chính.

        Lúc ấy Bồ-tát cùng quan quân theo hầu thứ lớp chỉnh tề ra khỏi cửa phía Bắc của kinh thành. Vị Thiên tử cơi trời Tịnh cư liền hóa thành một vị Tỳ-kheo mang y hoại sắc, râu tóc cạo nhẵn, tay cầm tích trượng, mắt khép nhẹ nh́n xuống đất bước đi, dung mạo đoan nghiêm, oai nghi khác tục. Thái tử từ xa trông thấy liền hỏi người ấy là ai.

        Bấy giờ vị Thiên tử cơi trời Tịnh cư liền dùng thần thông khiến mă phu đáp lời của Bồ-tát:

        -Người ấy là vị tu sĩ xuất gia.

        Thái tử nghe tâu liền xuống xe, đến trước vị Tỳ-kheo vái chào, nhân dịp đó liền hỏi:

        -Xuất gia th́ đạt được những lợi ích ǵ?

        V Tỳ-kheo đáp:

        Tôi nhận thấy con người sống trong cảnh sinh, lăo, bệnh, tử tất  cả đều thường biến chuyển hoại diệt, không an ổn; v́ thế mà rời bỏ thân tộc, chọn nơi thanh vắng, tinh cần t́m phương tiện để dứt các khổ kia. Pháp môn tôi tu tập là các Thánh đạo vô lậu; thực hành các pháp, chế ngự các căn; khởi tâm đại Từ bi, năng thể hiện tinh thần vô úy; tâm luôn b́nh đẳng hộ niệm chúng sinh; không nhiễm theo thế gian nên vĩnh viễn đạt được giải thoát. Đó gọi là xuất gia.

        Bồ-tát chăm chú nghe nói xong, ḷng đầy hoan hỷ, liền ca ngợi: -Lành thay, lành thay! Trong các cơi trời, người, chỉ có phương cách này là cao hơn hết. Ta sẽ quyết tâm tu học theo con đường này.

        Sau đó, Bồ-tát lên xe và truyền cho xa giá trở về hoàng cung. Vua cha cũng cho gọi mă phu đến hỏi về chuyến du ngoạn vừa rồi của Bồ-tát. Vị ấy thưa:

        -Tâu Đại vương, Thái tử rời thành, trên đường đi tất cả mọi việc đều được thực hiện chu đáo như lệnh ban, không có các hiện tượng chẳng lành. Chỉ có một người mặc áo hoại sắc, râu tóc đều cạo sạch, tay chống tích trượng lần bước, oai nghi trang nghiêm, dáng h́nh thanh thoát. Thái tử trông thấy liền xuống xe vái chào, thưa hỏi nhau, thần cũng không rơ bàn nói về chuyện ǵ. Sau đó Thái tử lên xe ra lệnh quay về cung.

        Vua Du-đầu-đàn nghe tâu xong trong ḷng thầm nghĩ: “Lời tiên A- tư-đà nói trước đây quả là không sai”. Rồi cũng như lần trước, nhà vua cho tăng thêm các thú vui trong hoàng cung nhằm ràng buộc Bồ-tát.

        Đức Phật nói với các vị Tỳ-kheo:

        -Lúc ấy chư Thiên ở cơi trời Tịnh cư muốn làm cho Bồ-tát mau chóng xuất gia nên đă ứng mộng cho vua cha thấy bảy sự việc lạ.

        -Thứ nhất, nhà vua nằm mộng thấy có nhiều người, xe mang cờ Đế Thích cùng nhau từ cửa Đông kinh thành Ca-tỳ-la đi ra.

        -Thứ hai, nhà vua nằm mộng thấy Thái tử cỡi con voi quư có kẻ theo hộ vệ từ cửa Nam kinh thành Ca-tỳ-la đi ra.

        -Thứ ba, nhà vua nằm mộng thấy Thái tử ngồi trên xe tứ mă từ cửa Tây kinh thành Ca-tỳ-la đi ra.

        -Thứ tư, nhà vua nằm mộng thấy một bánh xe quư giá từ cửa Bắc kinh thành Ca-tỳ-la đi ra.

        -Thứ năm, nhà vua nằm mộng thấy Thái tử ở bốn con đường lớn tay đưa cao dùi thúc mạnh vào chiếc trông lớn.

        -Thứ sáu, nhà vua nằm mộng thấy trong kinh thành Ca-tỳ-la có một ṭa lầu cao, Thái tử ở trên đó, ném ra bốn phía vô số châu báu, đông đảo chúng sinh cùng nhau nhặt rồi đi.

        -Thứ bảy, nhà vua nằm mộng thấy cách kinh thành Ca-tỳ-la không xa có sáu người cùng kêu gào khóc lóc.

        Bấy giờ, vua Du-đầu-đàn nằm mộng thấy bảy sự việc như thế trong ḷng vô cùng sợ hăi, giật ḿnh thức giấc. Nhà vua cho gọi các vị đại thần về cung kể lại sự việc ḿnh nằm mộng, bảo các quan t́m người giỏi việc đoán mộng đến để giải mộng. Lúc ấy vị Thiên tử ở cơi trời Tịnh cư hóa làm một vị Bà-la-môn, mặc áo da hươu đứng ngoài cửa thành nói lớn là ḿnh có thể giải được các điềm mộng của nhà vua. Các vị đại thần nghe thế liền tâu lên vua, nhà vua liền truyền đưa vào cung. Vua Du-đầu-đàn thuật lại đầy đủ các sự việc ḿnh nằm mộng cho vị Bà-la-môn nghe và hỏi:

        -Các mộng ấy có phải là điềm lành chăng?

        Vị Bà-la-môn thưa:

        -Tâu Đại vương, về điềm mộng thứ nhất thấy đông đảo dân chúng cầm cờ Đế Thích từ cửa Đông của thành cùng nhau đi ra là h́nh tượng Thái tử xuất gia được vô lượng trăm ngàn chư Thiên cung kính vây quanh.

        -Về điềm mộng thứ hai thấy Thái tử cỡi con voi quư có kẻ hộ vệ từ cửa thành phía Nam đi ra, đó là h́nh tượng sau khi Thái tử xuất gia sẽ chứng Tuệ giác Vô thượng, đầy đủ Mười lực.

        -Về điềm mộng thứ ba thấy Thái tử ngồi trên xe tứ mă từ cửa thành phía Tây đi ra, đó là h́nh tượng Thái tử sau khi xuất gia sẽ chứng Tuệ giác Vô thượng, đầy đủ Bốn vô úy.

        -Về điềm mộng thứ tư thy bánh xe báu từ cửa Bắc của thành đi ra, đó là h́nh tượng Thái tử sau khi xuất gia sẽ chứng Tuệ giác Vô thượng Bồ-đề và chuyển bánh xe pháp để giáo hóa chúng sinh.

        -Về điềm mộng thứ năm thấy Thái tử ở nơi bn con đường đưa cao dùi thúc vào chiếc trng to, đó là h́nh tượng Thái tử sau khi xuất gia sẽ chứng đắc Tuệ giác Vô thượng được chư Thiên loan truyền lên tới cơi trời Phạm thế.

        -Về điềm mộng thứ sáu thấy một ṭa lầu cao, Thái tử ở trên ấy ném xuống nhiều vật báu và vô số chúng sinh cùng nhau nhặt lấy rồi đi, đó là h́nh tượng Thái tử sau khi xuất gia, chứng Tuệ giác Vô thượng rồi, sẽ giữa chúng hội trời, người, tám bộ chúng đem pháp bảo truyền bá giáo hóa như các pháp Tứ niệm xứ, Tứ chánh cần, Tứ như ư túc, Ngũ căn, Ngũ lực, Tht Bồ-đề phần, Bát thánh đạo và vô số các pháp khác.

        -Về điềm mộng cuối cùng thấy cách hoàng cung thành không xa, có sáu người cất tiếng gào khóc, đó là h́nh tượng Thái tử sau khi xuất gia sẽ chứng Tuệ giác Vô thượng Bồ-đề khiến cho nhóm lục sư ngoại đạo sinh ḷng buồn bă lo sợ.

        By giờ người giải mộng sau khi đă giải thích rơ về các điềm mộng của vua Du-đầu-đàn, liền tâu với nhà vua:

        -Tâu Đại vương, Đại vương phải nên vui mừng chớ sinh lo buồn. V́ sao vậy? V́ các điềm mộng ấy đều là điềm tốt đẹp, chứng tỏ vương cung đạt được nhiều phước báo lớn lao.

        Tâu vua xong, vị ấy đột nhiên biến mất.

        Lúc ấy vua Du-đầu-đàn nghe vị Bà-la-môn giải rơ các điềm mộng, ḷng càng sợ Thái tử sẽ đi xuất gia nên càng cho gia tăng các món dục lạc trong vương cung để ràng buộc Bồ-tát.

        Lúc ấy, nàng Da-du-đà-la cũng nằm mộng thấy mười hai việc đáng lo sợ, liền thức giấc trong ḷng lo lắng, bồn chồn. Bồ-tát hỏi th́ Da-du-đà-la khóc lóc thưa:

        -Tâu Thái tử, thiếp nằm mộng thấy tất cả mặt đất rộng lớn tự nhiên chấn động; lại thy cái lọng trắng đẹp thường che phủ bên trên chỗ thiếp nằm, Xa-nặc đến đoạt lấy và đi mất; lại thấy nhiều cờ Đế Thích bị xé rách bày la liệt khắp mặt đất; thy những xâu chuỗi anh lạc trên người thiếp bị ḍng nước cuốn trôi; thấy mặt trời, mặt trăng cùng tinh tú rơi rụng hết cả; thấy tóc của thiếp bị một người cầm dao báu cắt mất rồi bỏ đi; thấy thân thể ḿnh đoan nghiêm thanh tịnh bỗng trở nên xấu xí dơ dáy, thấy chân tay trên thân ḿnh tự nhiên đều găy hết; thấy h́nh tướng dung mạo ḿnh không c̣n hồng hào, tươi sáng như xưa; thấy nơi chiếc giường ḿnh thường nằm bị lún sâu vào đất; thấy chiếc giường thiếp vẫn cùng với Thái tử nằm nghỉ bn chân đều bị găy; thấy một ngọn núi báu bốn bề cao vút bị lửa đốt cháy sụp xuống đổ nát; thấy một cây báu trong cung vua bị gió thổi mạnh đổ nhào; thấy ánh sáng mặt trời bị che khuất, trời đất tối tăm; thấy trăng sáng trên không, cùng các ngôi sao chiếu sáng khắp cả trong cung này rồi tự nhiên lặng mất hết; thấy có ngọn đuốc sáng rực hiện ra nơi kinh thành Ca-tỳ-la; thấy vị thần hộ thành dáng vẻ đoan nghiêm, nhân từ đứng dưới cửa thành kêu khóc lớn tiếng thảm thiết; thấy thành này tự nhiên biến ra một vùng đất hoang vắng; thy tất cả cây cối, ao suối đều héo tàn khô cạn; thấy một tráng sĩ tay cầm một cây côn lớn chạy nhanh khắp bốn phương.

        Thái tử, thiếp nằm mộng thy sự việc như vậy ḷng thật bồn chồn lo lắng, không an. Phải chăng thân mạng thiếp chẳng thọ hay t́nh yêu mặn nồng giữa thiếp và Thái tử sắp đến lúc biệt ly? Đây là những điềm ǵ? Là dữ hay lành?

        Bồ-tát lúc ấy nghe Da-du-đà-la kể lại mọi điềm mộng liền suy nghĩ: “Thời điểm xuất gia đă đến nên mới biểu hiện ra các điềm như vậy và khiến ứng mộng cho chánh phi”. Bồ-tát an ủi Da-du-đà-la:

        -Nàng chẳng nên mang ḷng lo lắng sợ hăi, v́ sao vậy? V́ các mộng tưởng vốn điên đảo chẳng thật. Nếu những ǵ nàng mộng thấy là thật th́ núi non, cờ xí đă nghiêng ngă, mặt trời mặt trăng đă rơi rụng, thân thể của nàng nào có thương tổn ǵ đâu, Xa-nặc cầm chiếc lọng đi lại mộng thấy là đoạt lấy. Tất cả mộng mị ấy đều là giả dối, không thật. Nàng nên yên nghĩ đừng quá lo buồn.

        Đêm ấy Bồ-tát cũng nằm mộng thấy năm sự việc:

        -Một là thấy thân ḿnh nằm trên đất liền, đầu gối lên núi Tu-di, tay nâng biển rộng c̣n chân th́ giẫm lên cá đại dương.

        -Hai là nằm mộng thấy loại cỏ tên Kiến lập từ chỗ mục nát mọc lên, ngọn của nó cao tới tầng trời A-ca-ni-trá.

        -Ba là nằm mộng thấy bốn con chim từ bốn phương bay lại, lông cánh rực rỡ nhiều màu, nương theo chân của Ngài mà hóa thành màu trắng.

        -Bốn là nằm mộng thấy con thú màu trắng nhưng đầu th́ màu đen chạy đến quỳ gối liếm thân Ngài.

        -Năm là nằm mộng thấy một ngọn núi cao lớn đầy những phân dơ dáy, Ngài đang ở trên núi ấy, dạo quanh nhiều ṿng giẫm lên mà không hề bị ô nhiễm.

HẾT QUYỂN 5

 

previous.png     back_to_top.png     next.png

 

[ TRANG CHỦ KINH ĐIỂN | ĐẠI TẠNG KINH | THẦN CHÚ | HÌNH ẢNH | LIÊN LẠC ]

 

google-site-verification=Iz-GZ95MYH-GJvh3OcJbtL1jFXP5nYmuItnb9Q24Bk0