|
Ś 0098
PHẬT NI KINH PHỔ PHP NGHĨA
Việt dịch: Hậu Hn An Thế Cao dịch
Việt dịch: Thch Chnh Lạc
---o0o---
Nghe như vầy:
Một thời đức Phật ơ rừng cy Kỳ , vườn ng Cấp C ộc, nước X vệ.
Bấy giờ, hiền giả X Lợi Phất mời cc Tỳ kheo nghe thuyết php, phần đầu cũng thiện, phần giữa cũng thiện, phần cuối cũng thiện, kho giải phn biệt, thanh tịnh trn đầy: Hy lắng nghe, hạnh của hiền giả gọi l php hạnh đầy đủ. Kho suy nghĩ kỹ
Cc Tỳ kheo theo lời của hiền giả, theo hiền giả X Lợi Phất để nghe php.
Hiền giả X Lợi Phất liền ni mười hai thời tụ hội, c thể đưa hiền giả đến Thnh đạo. Những g l mười hai?
1. Tự mnh c thể dạy mnh.
2. Cũng c thể dạy người khc
3. Sanh vo nhn đạo
4. Sanh vo hng Thng giả
5. Cc căn đầy đủ
6. Khng theo nghiệp thế gian
7. Thấy hiền giả th vui mừng
8. Gặp Phật xuất thế
9. Nghe Phật thuyết php
10. nghe thuyết php c thể lnh Hội.
11. C thể nghe sự gio thọ bn ngoi.
12. C thể theo lời Phật dạy, như l tu hnh.
y l mười hai thời tu hội của hiền giả, đưa đến sự đắc đạo của hiền giả, theo đ m thực hnh.
Nếu muốn thuyết kinh cho người khc nghe, phải thuyết hai mươi phẩm ny. Những g l hai mươi?
1- Thiện quyết.
2- Ni đầy đủ.
3- Ni c trước.
4- Ni theo thứ lớp.
5- Ni một cc Hoan hỷ.
6- Ni điều đng ni.
7- Ni điều cởi mở tư tưởng.
8- Ni điều ngăn chận giải đi.
9- Khng ni điều trch lỗi.
10- Ni lời hi Ho.
11- Ni lời thch ứng.
12- Khng ni lời ly tn.
13- V php m ni.
14- V ty chng m ni.
15- V khế cơ m ni.
16- V hộ trợ m ni.
17- V chẳng phải tiếng đồn m ni.
18- Khng phải v việc lợi m ni.
19- Khng ức khuyết.
20- Khng bị người chi phối.
Nếu hiền giả Tỳ kheo muốn thuyết php cho người khc nn theo hai mươi phẩm ny m thuyết.
Tn giả X Lợi Phất lại bảo cc Tỳ kheo:
-Người muốn nghe php phải c mười su hnh động. Những g l mười su?
1. Nn nghe đng lc.
2. Cần phải nghe đầy đủ.
3. Nn ch nghe.
4. Phải nn phụng sự.
5. Khng nn bnh phẩm ch trch.
6. Khng nn ch trch lỗi lầm.
7. Chớ tm cầu sở trường, sở đon của người khc.
8. Nn v php m cung knh.
9. Phải cung knh người thuyết php.
10. Chớ coi thường php.
11. Cũng chớ coi thường người thuyết php.
12. Chớ nn qu tự ti.
13. Nhất tm lắng nghe.
14. Khng c g khc.
15. Giữ tm chn chnh.
16. ương niệm khi nghe php.
Nếu hiền giả muốn nghe php nn ghi nhớ mười su điều th c thể nghe php. Những g l mười su?
1-Nghe php đng lc.
2-C thể nghe nhiều.
3-Ch tm nghe php.
4-Phụng thờ php đng nghe.
5-Khng được quở trch php đng nghe.
6-Khi nghe php chớ tm cầu cc khuyết điểm.
7-V knh php nn nghe php.
8-V knh người thuyết kinh nn nghe php.
9-Chớ coi thường php khi nghe php.
10- Chớ coi thường người thuyết php mới c thể nghe php.
11- Khng nn qu tự ti, đối với php đng nghe.
12- V một lng hướng về php đng nghe.
13- Khng g khc đối với php đng nghe.
14- Giữ chơn chnh đối với php đng nghe.
15- ương niệm đối với php đng nghe.
16- ịnh đối với php đng nghe.
Nếu hiền giả muốn được nghe php nn ghi nhớ mười su sự so snh đối với php đng nghe. nghe php như trn liền sanh đức tin khả , từ đ đưa đến v vi. nghe php như vậy liền sanh ra sự ưa thch v dục của hiền giả, từ đ đưa đến V vi. nghe php như vậy liền sanh ra trong cảm thọ niềm vui, từ đ đưa đến V Vi. nghe php như vậy, được xả nghi kiến, lại được r điều tối thượng, từ đ đưa đến V Vi. nghe php như vậy liền bỏ c, giữ nơi chnh định, từ đ đưa đến V Vi. nghe php như vậy liền thấy Ấm l v sỡ hữu, liền thấy Ấm l trống khng, liền thấy Ấm l vật hn mọn, đ thấy như vậy liền được giải, liền thanh tịnh, được đnh chỉ, liền giải thot. Như vậy từ đ đưa đến V Vi. nghe php như vậy, tất cả hnh của thế gian l trống Khng, Khng cn an trụ trong đ nữa, liền đạt hết i la diệt, liền lm cho v vi, chuyển , được đnh chỉ. ược giải thot, từ đ đưa đến v vi. nghe php như vậy rồi, hnh tướng của cc php dục theo hạnh ở ring một mnh để đoạn vọng, được đệ nhất nguyện, tức l từ đ đưa đến v vi. nghe được php như vậy rồi, dng con mắt thanh tịnh thấy Tứ ế từ đ đưa đến v vi. nghe php như vậy rồi phụng hnh đầy đủ, từ đ đưa đến v vi. nghe như vậy rồi, hiền giả dạy đệ tử Khng được ni những việc gy phiền no, phải ni điều lm cho người khc nghe xong được vui thch, cũng khng phạm giới php, cũng ty sự an ổn.
Tự mnh mong được mười php ny, đưa đến tr huệ. Những g l mười?
1-Hoặc l thiện tri thức.
2-Hoặc kho giữ giới.
3-Hoặc kẻ thiện đồng Học.
4-Hoặc biết thọ .
5-Hoặc gio thọ.
6-Hoặc tham vấn.
7-Hoặc nghe kinh.
8-Hoặc vn tập lại để ni kinh.
9-Hoặc l ni nhn duyn của sự kinh sợ, đưa đến kinh sợ.
10- Tự mnh xấu hổ về sự kinh sợ, căn bổn của sự qun xt lc đ l căn bổn của sự qun xt đoạn tất cả c php, c thể đoạn trừ căn bổn của sự qun xt. Trừ được php ny liền định được tự tại.
Tất cả đều từ nơi qun xt căn bổn như vậy. y l sự thật dạy đệ tử bung xả ngay từ gốc.
C thể thực hnh mười tư tưởng. Những g l mười?
1- Nhớ nghĩ tư tưởng bất tịnh.
2- Tư duy phi thường.
3- Tư duy do phi thường đưa đến khổ.
4- Tư duy v khổ cho nn chẳng phải thn.
5- Tư duy về đồ ăn l uế.
6- Tư duy về chng vạn vật trong thin hạ đều khng vui sướng.
7- Tư duy đến ci chết.
8- Tư duy về v minh.
9- Tư duy loại trừ .
10- Tư duy về diệt.
Nghĩ về tư tưởng bất tịnh, ny hiền giả, l ty thuận mười bốn t php. Những g l mười bốn?
1- Cng ở chỗ thất .
2- Tụ hội nơi chỗ mi trường khởi tham.
3- Bệnh dục.
4- Tư tưởng bất tịnh.
5- Khng thể đạt được qun bất tịnh.
6- Cng lm việc với người lm việc c.
7- Khng biết điều phải.
8- Khng tn thờ.
9- Khng học hỏi.
10- Khng giữ cc căn.
11- Ăn uống khng độ lượng.
12- ầu đm, cuối đm khng gic ngộ tu hnh.
13- Khng thể ở ring một mnh thiền định.
14- Khng thể qun st về tư tưởng phi thường.
Ny hiền giả, v theo tư tưởng dục, phi thường, khổ của thế gian nn rơi vo su php c. Những g l su?
1. Khng biết đủ.
2. Khng tinh tấn.
3. Bất tn.
4. Dục.
5. Khng thch ngồi ở chỗ nhn tịnh.
6. Khng đạt được php qun tưởng khổ, phi thn, tư tưởng thấy thn ăn đồ uế hổn tạp?
Tư tưởng tham đắm mi vị tham i, khng tu hnh, tất cả vạn vật trong thin hạ đều khng c dục lạc, tư tưởng đối vạn vật trong thế gian hnh tham dục, về ci chết một cch t vạy, ty theo mạng căn xa la tư tưởng tu hnh sng suốt.
Ny hiền giả, c mười một thứ t. Những g l mười một?
1. Nghi.
2. Khng nhớ.
3. Thn th ph.
4. Ngủ nghĩ.
5. Tinh tấn qu mức.
6. Khng tinh tấn.
7. Vui một cch hư vọng.
8. Sợ sệt.
9. Tư tưởng khng tập trung.
10. Khng tnh ton.
11. Tư tưởng qun sắc thi qu v muốn la tư tưởng diệt đạo.
Nếu trụ nơi php khiến cho đoạn mất đạo, ny hiền giả, liền lm khiến cho mất đạo, chưa hoại diệt, khiến hoại diệt.
C ba php thi qu, những g l ba?
1. Dục.
2. oạn.
3. Tọa hnh.
Tư tưởng bất tịnh, ny hiền giả, phải đoạn trừ bằng mười bốn php. Những g l mười bốn?
1. Khng ở chỗ đng người .
2. nh chỉ .
3. Khng xem tụ hội.
4. Tự thủ hộ.
5. Khng c bệnh tham dục.
6. Khng ty thuận tư tưởng tịnh.
7. Khng qun tư tưởng tịnh.
8. Khng muốn ở chung với những hnh nhn thế gian.
9. Khng muốn thọ lnh hnh nghiệp thế gian.
10. Tự thủ hộ căn mn.
11. Biết tri tc trong việc ăn uống.
12. ầu đm cuối đm khng hề ngủ nghĩ.
13. Nhm chn dục, ở một mnh.
14. Qun tưởng nhiều về bất tịnh.
Ny hiền giả nhờ c đoạn trừ i dục, thực hnh nhiều tưởng về phi thường. Từ đ đoạn trừ c dục, nhờ tưởng về phi thường, khổ, đ thực tập, thực hnh, đ lm thật nhiều để đoạn trừ tham i, nhờ qun tưởng về sự khng vui của thế gian, đ tập, đ hnh, đ lm thật nhiều, m đoạn trừ sự cho thế gian l tốt đẹp, nhờ qun tưởng về ci chết đ tập, đ hnh, đ lm thật nhiều để trừ tham sống lu, nhờ đ đoạn trừ về tu tưởng tối tăm, đ tập, đ hnh, đ lm thật nhiều, nhờ đ đoạn i, nhờ diệt tưởng đ tập, đa hnh, đ lm thật nhiều, được la t kiến. Hy thọ tr chắc thật như vậy.
Ny hiền giả, đệ tử học đạo c hai mươi php lm cho khng được ty thuận đạo. Những g l hai mươi?
1. Khng ở chung với người hnh đạo.
2. Khng học hỏi.
3. Khng biết lm việc thch ứng.
4. Bị điếc cm.
5. Lm hạnh c.
6. C tham,
7. a sự.
8. t tinh tấn.
9. Hủy hoại chỗ mnh nương tựa.
10. Ưa hnh sắc.
11. Tự khoe khoang.
12. in đảo.
13. Thất .
14. Tham.
15. Ở chung với người bất thiện.
16. Khng giữ cc căn.
17. Ăn uống khng độ lượng.
18. ầu đm cuối đm khng tu hnh.
19. Khng thch ở ring một mnh để thiền định.
20. Khng qun như thật.
l hai mươi php, ny hiền giả, khiến cho la bỏ đạo.
C mười một ci chưa đoạn diệt, muốn được đoạn diệt. Những g l mười một?
1. Dục.
2. Sắc.
3. Kiến tiện (?)
4. C ngắm nhn.
5. Khng hao ph.
6. Thắng.
7. ắc php tướng.
8. Ty.
9. Vấn.
10. Ring tự thủ.
11. Qun như hữu.
Như vậy mới ph hợp.
Ny hiền giả, dạy đệ tử c hai mươi php, những g l hai mươi?
1- Cng ở chung với người hnh đạo.
2- Học hỏi.
3- Biết lm việc đng lc.
4- Khng cm điếc.
5- Cng lm.
6- Khng tham.
7- t việc.
8- Khng bỏ tinh tấn.
9- Khng ngang ngược.
10- Khng theo hnh dng.
11- Khng kiu căng.
12- Khng đin đảo.
13- Thủ .
14- Khng tham.
15- Ở chung với những người thiện.
16- Thủ hộ căn mn.
17- Ăn uống biết tri tc.
18- ầu đm cuối đm sing năng tu hnh.
19- Thch ngồi ring một mnh để tư duy.
20- Qun như hữu.
Nếu được vậy, hiền giả lại c hai mươi hai thời xứ để cho Sa Mn hnh đạo mau đạt đến đch th hy quan st. Những g l hai mươi hai?
1- thọ lnh sự khng đoan chnh.
2- tạo nghiệp khc.
3- V ng mạn m nương tựa người khc.
4- Cho đến hết tuổi thọ chỉ cầu o quần, đồ ăn uống, thuốc men chữa bệnh lc ốm đau v ngọa cụ.
5- Suốt đời bị dục che lấp.
6- Thn hưởng dục lạc ở nhn gian cho đến lc mạng chung. lm Sa Mn phải gấp qun st như vậy.
7- ừng v thn mnh m lm thương hoại kẻ khc.
8- C thể ưa thch một mnh ở khoảng trống.
9- Khng theo tội m thọ thực.
10- ừng v thn mnh m lm mất giới.
11- ừng v sự thng minh của mnh m nghị luận với đồng đạo.
12- Hy khiến cho đạo của ta ph hợp với sự học bốn đức, để khi ta mạng chung, giả sử c kẻ đồng đạo đến hỏi, ta vẫn giải thch được, đừng ta khi đ mới tạm thời muốn hnh đạo. Hy qun như vậy.
13- Hy khiến cho ta được ci qun Ấm l phi thường.
14- Hy khiến cho ta được qun Ấm l v sở hữu.
15- Khiến ta được ci qun Ấm khng quan trọng, nn trở lại chỉ được giải thot. Hnh giải phải gấp qun như vậy.
16- V khiến cho ta đối với thế gian hnh khng, bất trước, i tận, ly diệt, v vi, nn hoan hỷ, đnh chỉ thọ, được giải thot rồi, xa la thời xứ của hnh thể bệnh tật. Phải qun như vậy.
17- V sanh, do sanh chi phối m chưa được vượt qua.
18- V gi, do gi chi phối m chưa được vượt qua.
19- V bệnh, do bệnh chi phối m chưa được vượt qua.
20- V php phải chết, do php chết chi phối m chưa được vượt qua. ối với thn hnh tri qua rất gấp, phải qun như vậy.
21- V tất cả những điều ta yu thch rồi sẽ biệt ly, hoặc biến mất, hoặc người ta lấy đi, hoặc bị chết, khng thể tồn tại lu di. Thn hnh đối với thời gian v xứ (khng gian) tri qua rất nhanh, phải phn biệt qun như vậy.
22- Mỗi người ty thuộc hnh động của mnh m c quả bo, ty theo bản hạnh của mỗi người, ty theo hnh động của từng người m thọ khổ, ty theo sự hnh động thiện hay c của mỗi người m phải thọ quả bo tương ứng. Thn hnh đối với thời xứ tri qua rất nhanh, phải qun gấp như vậy.
l hai mươi hai hạnh đ tập, đ hnh, đ lm nhiều lần. Vậy sa mn cũng như hnh gi phải suy tư đầy đủ. V Sa mn đ suy tư một cch đầy đủ việc lm của mnh, liền c thể đầy đủ bảy điều suy tư. Những g l bảy?
1- Thường hạnh khng ngừng nghĩ, liền được nhập đạo.
2- Khng di chuyển.
3- Khng tranh chấp.
4- Suy nghĩ chơn chnh.
5- Khng khởi tm kiu mạn.
6- Cấm chỉ ở thế gian m cầu y phục.
7- V đnh chỉ m được tự tại.
l tm, , thức của hiền giả suốt cả ngy đm lu di đối với sắc, thanh, hương, vị, xc chạm m diệu ở thế gian m khng kềm chế được th nay c thể chế phục, đnh chỉ được, liền nhập vo ging họ cam lồ. lm được như vậy, hiền giả c hai chục chủng hạnh, chưa được đắc đạo, sẽ lm cho bị khủng hoảng. Những g l hai chục chủng hạnh?:
1- Khng c sự thm nhập vo khng.
2- Khng học về ci chết.
3- Nương tựa vo chỗ thấp nhỏ.
4- Khng sợ nghiệp.
5- Khng biết, khng sợ nghiệp.
6- Khng biết đạo.
7- Khng được định .
8- ời đau khổ.
9-Kh gặp cc hiền giả.
10- Ở thế gian, khng khc người thế gian.
11- Chưa lm cy cầu để thot khỏi địa ngục.
12- Chưa thot khỏi chỗ c.
13- Rất nhiều nghi ngờ.
14- Chưa tạo được sự ch yếu của thế gian.
15- Chưa được tr tuệ sng suốt.
16- ối với người ny khng thể lm. Nhưng đối với người kia c thể lm.
17- Ci khng nn lm th đừng lm.
18- V ci khng lm nn cũng khng c tốt xấu.
19- lm rồi th khng bao giờ qun.
20- Chỉ tự hnh hữu, chỉ tự hnh ty, chỉ tự hnh bổn, chỉ tự hnh quy m thi. Nếu người tự lm thiện hay c sẽ thọ lấy quả bo. Người trong thế gian ny nn theo đ m lo sợ cho thn mnh.
Theo hai chục nhn duyn ny, c th lại bị c, lo sọ th bị lo sợ, viễn ly th được viễn ly.
C hai chục chủng hạnh, phải sớm đnh chỉ. Những g l hai mươi?:
1- Niệm tưởng, liền được đnh chỉ nhanh.
2- Trong , biết đnh chỉ nhanh.
3- được nhất tm, đnh chỉ nhanh.
4- Chnh tưởng, biết đnh chỉ nhanh.
5- Chnh chỉ tướng, đnh chỉ nhanh.
6- Tng chnh khởi, tưởng đnh chỉ nhanh.
7- Nhiếp tưởng đnh chỉ nhanh.
8- Trợ tưởng đnh chỉ nhanh.
9- Thủ tưởng đnh chỉ nhanh.
10- Hnh bổn chỉ, đnh chỉ nhanh.
11- Bổn đoạn , đnh chỉ nhanh.
12- La bất khả hnh, đnh chỉ nhanh.
13- Bốn thần tc, đnh chỉ nhanh.
14- ương cận hnh xử, đnh chỉ nhanh.
15- Phải c theo học đnh chỉ nhanh.
16- Phải đọc tụng c hiểu r đnh chỉ nhanh.
17- Phải c , bị thương đnh chỉ nhanh.
18- Ty hỷ trong nhiều phương php, đnh chỉ nhanh.
19- Phải c biết sự đnh chỉ nhanh.
20- Phải hnh ny đnh chỉ nhanh.
Chnh thn như vậy, hiền giả dạy đệ tử c mười một điều ngăn cấm cần phải biết. Những g l mười một?
1- Tụ hội.
2- Ăn nhiều.
3- a sự.
4- Ni nhiều.
5- Ngủ nhiều.
6- Thch đi dạo.
7- Thch ở chung.
8- Lm cho thn khoi lạc.
9- Khinh khi.
10- Tham dm.
11- Khng thch cng ở trong xứ sở.
Những việc lm như vậy chưa đoạn th nay phải đoạn.
Lại c mười điều phải lun học. Những g l mười?
1- Phải lun lun định .
2- Phải lun lun định chỉ.
3- Lun lun định khởi.
4- Lun lun đnh chỉ.
5- Lun lun ngăn chận.
6- Lun lun phng hộ.
7- Lun lun trở về gốc.
8- Lun lun phng hộ ngăn chận.
9- Lun lun dng phương tiện.
10- Lun lun thu nhập.
Người lun lun nhập đạo như vậy, phải dạy đệ tử như vậy.
C mười ba đức. Những g l mười ba?
1- niệm đức Như Lai liền được hỷ tn, nhờ đ sanh ra hỷ.
2- ối với php cũng vậy.
3- ối với học giả cũng vậy.
4- ối với việc tr giới của mnh cũng vậy.
5- ối với sự tr giới của người khc cũng vậy.
6- ối với việc tự thn chứng đắc như vậy.
7- ối với sự chứng đắc cũng vậy.
8- ối với tự thn th cũng vậy.
9- ối với người khc th cũng vậy.
10- V đạo m trừ nhiều khổ.
11- V thế gian ni kinh nhiều khiến cho họ được tư duy.
12- Bỏ v số hnh động c.
13- Lm v số thiện php khiến cho sanh ra sự hoan hỷ, đ c tn tm c thể sanh ra những sự vui mừng.
Như vậy, hy dạy cho đệ tử như vậy.
Hy nn nương tựa vo bốn php hạnh, khiến cho năm php được trn đầy. Những g l nương tựa vo bốn php?
1- Nương vo php.
2- Nương vo dục.
3- Nương vo cnh tấn.
4- Nương vo sự ngồi ring một mnh, chớ đắm trước vo cc dục khc.
Những g l năm php trn đầy c ch cho đạo?
1- Hỷ. 2- i. 3- Y. 4- Lạc. 5- ịnh.
Hy dạy đệ tử vui thch thực hnh như vậy.
Hy diệt trừ tm thứ ghẻ lở, những g l tm?
1- Ghẻ lở dục.
2- Ghẻ lở sn hận.
3- Ghẻ lở ngu si.
4- Ghẻ lở kiu mạn.
5- Ghẻ lở i.
6- Ghẻ lở si m.
7- Ghẻ lở lợi dưỡng, cung knh, danh tiếng.
8- Ghẻ lở v nghi nn khng hiểu biết.
Hnh giả đối với tm thứ ghẻ lở ny c thể lm cho biến mất, lm cho tiu diệt, th liền được vượt qua.
C mười php v học. Những g l mười?
1- V học trực kiến.
2- Trực trị.
3- Trực thanh.
4- Trực hnh.
5- Trực hữu.
6- Trực phương tiện.
7- Trực niệm.
8- Trực ịnh.
9- Trực độ.
10- Trực huệ.
Do đạt mười php v học ny, từ nhn duyn đ liền được chnh tương ưng, liền bỏ năm thứ chnh trực, tương ưng với su phần, thủ hộ một php, được bốn y chỉ, xả một đế thin chấp, thot khỏi lỗi lầm của Tầm v Mch, khng c tư duy trược, đnh chỉ thn hnh, đnh chỉ thinh hnh, đnh chỉ tm hnh, đnh chỉ sự suy tư của , thiện giải thot huệ, kho giải quyết tất cả. lm được như vậy gọi l tối thắng. Ny hiền giả, đ l tm thức tối hậu của hiền giả từ xưa đến nay khng cn tạo tc, khng cn tụ, khng cn hội, liền chấm dứt tất cả. l php yếu để đoạn trừ khổ đau.
Ở trn đ ni, hiền giả đ nghe thuyết php, phần đầu cũng thiện, phần giữa cũng thiện, phần cuối cũng thiện, c nghĩa c văn, đầy đủ phạm hạnh v ni về cốt yếu của đạo một cch thanh tịnh, gọi l đầy đủ nhn duyn php lợi, như trn ti đ ni th đ ni xong.
Hiền giả X Lợi Phất thuyết như vậy, cc Tỳ kheo ch tm thọ tr, nhớ những lời dạy của hiền giả như vậy.
PHẬT NI KINH PHỔ PHP NGHĨA
|
