Căn Bổn Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Ni Đ� Na Mục Đắc Ca 08

�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

Căn Bổn Thuyết Nhất Thiết Hữu Bộ Ni Đ� Na Mục Đắc Ca

H�n dịch: Đường Tam Tạng Nghĩa Tịnh
Việt dịch: Tỳ Kheo T�m Hạnh

-o0o-

Quyển thứ t�m

Th�nh k�nh đảnh lễ đức Thế t�n, Ứng c�ng, Ch�nh biến tri.

(Tiếp chuyện Thất Lợi Cấp �a ở phần Tụng thứ tư, quyển 7)

Khi ấy Thế T�n tự nghĩ: "Thất Lợi Cấp �a sẽ nhờ ta m� chứng thực đế l�. Hiện nay t�m l� �ng ta đang cuồng loạn muốn g�y c�c h�nh động �c. Nếu ta kh�ng thọ thỉnh, sẽ l�m chướng ngại sự kiến đế của �ng ta. Vậy ta n�n thọ thỉnh".

Khi ấy Thế T�n im lặng thọ thỉnh. Thất Lợi Cấp �a tự nghĩ: "Kiều ��p Ma kh�ng phải l� bậc nhất thiết tr�, đ�y l� kẻ oan gia ta phải b�o th�".

�ng ta trở về nh�, ngay nữa đ�m h�m ấy đ�o một hố lớn giữa cửa nh�. Trong l�ng hố đốt một đống than chờ khi hết kh�i, lấy vật g�c l�n tr�n rồi đắp l�n một lớp đất mỏng. �ồng thời bỏ thuốc độc v�o thức ăn.

Bấy giờ em g�i của Tụ �ể Sắc Ca l� vợ của Thất Lợi Cấp �a, thấy vậy hỏi rằng:

- Anh muốn l�m g� vậy?

��p:

- Sửa soạn giết kẻ th�.

Hỏi:

- Kẻ th� l� ai?

��p:

- Kẻ ấy l� Sa-m�n Kiều ��p Ma.

Người vợ n�i:

- Nếu đức Phật đại sư l� kẻ th� th� ai mới l� bạn th�n của anh hở?

Thất Lợi Cấp �a tự nghĩ: "B� n�y c�ng người th�n ở một chỗ, đối với Sa-m�n Kiều ��p Ma rất k�nh trọng, chẳng lẽ kh�ng l�m tiết lộ c�ng việc ri�ng của ta hay sao?"

Do đ� �ng ta nhốt vợ v�o ph�ng nhỏ, kh�a cửa lại. Sau đ�, �ng ta n�i với Bộ Lan Noa c�ng đồ ch�ng l�a h�nh:

- Qu� ng�i h�y tập hợp lại đ�y xem t�i hại kẻ th�. T�i muốn giết hại bọn Sa-m�n Kiều ��p Ma, đ� đ�o hố lửa, bỏ thuốc độc v�o thức ăn.

Bấy giờ ch�ng ngoại đạo leo l�n g�c ngồi, n�i với nhau:

- Ch�ng ta ngồi đ�y xem Kiều ��p Ma bị lửa thi�u đốt v� xem khi ch�ng ăn phải thuốc độc bất tỉnh ng� lăn ra đất, l�m cho m�n đồ ch�ng ta đều được kho�i ch�.

Bấy giờ Thất Lợi Cấp �a v�o s�ng sớm đ� xếp đặt chỗ ngồi, bố tr� b�nh nước, tăm xỉa răng v� bột rửa tay, rồi bảo sứ giả:

- Ngươi đến gặp Sa-m�n Kiều ��p Ma n�i lại lời của ta: - Kiều ��p Ma h�y đến, thức ăn đ� dọn, h�y n�n tri thời.

Sứ giả v�ng lệnh, đến chỗ Thế T�n lạy hai ch�n, thỉnh Thế T�n:

- Trưởng giả Thất Lợi Cấp �a n�i lời thế n�y: - Thức ăn uống đ� dọn, v.v...

Bấy giờ Thế T�n sai cụ thọ A Nan ��:

- �ng bảo với tất cả c�c B�-s� kh�ng được một người n�o được tự tiện đi v�o nh� Thất Lợi Cấp �a trước; chờ Phật đi trước rồi đi theo sau.

Cụ thọ A Nan �� v�ng lệnh Phật dạy đến gặp c�c B�-s� tr�nh b�y lại đầy đủ lời Phật dạy.

V�o s�ng sớm Thế T�n mặc y, bưng b�t c�ng c�c B�-s� chuẩn bị đi đến nh� trưởng giả Thất Lợi Cấp �a. Khi ấy c�c thi�n thần cựu tr� ở vườn Tr�c L�m, lạy s�t ch�n Phật, bạch rằng:

- Ngưỡng mong Thế T�n đừng v�o nh� Thất Lợi Cấp �a. Tại sao? Họ c� �c � muốn hại Như Lai n�n bố tr� những việc nguy hiểm để g�y nghiệp tội lỗi.

Phật bảo thi�n thần:

- Ta đ� đoạn trừ tất cả những việc v� �ch, th� l�m sao họ c� thể tạo ra những việc tai hại để chống lại.

Thi�n thần n�i:

- Họ c� �c � đ�o hố lớn ngay cửa đổ đầy lửa muốn hại Như Lai.

Phật bảo thi�n thần:

- Tất cả lửa tham dục, lửa s�n hận, lửa si m�, Ta đ� d�ng nước tr� tuệ dập tắt cả rồi. Vậy th� lửa thường trong thế gian l�m sao hại được.

Thi�n thần lại bạch Phật rằng:

- Họ bỏ thuốc độc v�o thức ăn muốn hại Như Lai.

Phật bảo thi�n thần:

- �ối với c�i độc của tham dục, độc của s�n hận, độc của si m�, Ta đ� d�ng thuốc tr� tuệ A yết đa l�m ch�ng mửa ra ngo�i hết rồi, th� c�c loại độc b�nh thường của ph�m phu l�m sao hại được!

Khi ấy Thế T�n từ từ đi lần v�o th�nh Vương X�. Thi�n thần th�nh n�y lạy s�t ch�n Thế T�n, bạch rằng:

- Cầu xin Như Lai đừng v�o nh� Thất Lợi Cấp �a.

Hỏi v� đ�p như ở tr�n.

Bấy giờ Thế T�n đến nh� Thất Lợi Cấp �a, khi đến tại cửa, c�c cựu tr� thi�n thần trong đất nh� ấy, lạy ch�n Phật bạch rằng:

- Ngưỡng mong Thế T�n... như ở tr�n...

L�c bấy giờ vợ trưởng giả đang ở trong ph�ng tối lần lượt tự nghĩ: "T�nh ra giờ n�y Phật đ� đến cửa thứ nhất... T�nh ra giờ n�y ng�i đ� đến cửa thứ hai... giờ n�y ng�i đ� bước hai ch�n l�n hố lửa... giờ n�y Thế T�n đại sư đ� rơi v�o hố lửa... tai họa thay cho Như Lai, hiện nay ng�i bị kh�i x�ng sặc sụa nước mắt chảy tr�n... lửa dữ phủ th�n đốt ch�y y phục Như Lai... Khi ấy b� n�y k�u khổ li�n thanh ng�y dại trong trạng th�i m� muội. Trong khi ấy, Thế T�n đ� đến giữa cửa vừa muốn bước tới th� hoa B�t đầu ma (sen trắng) từ hố lửa mọc l�n. �ức Ch�nh Biến Tri đi an tường tr�n hoa sen trắng v�o nh� Thất Lợi Cấp �a. Cấp �a chứng kiến việc n�y sinh t�m th�n phục bảo với Bộ Lan Noa:

- Mời �ng xem thần th�ng biến hiện của Thế T�n.

Bộ Lan Noa đ�p:

- Vậy hiện nay người đ� phục t�ng huyễn thuật của Kiều ��p Ma?

Trưởng giả trả lời:

- Giả sử đ�y l� huyễn thuật, qu� ng�i nếu đầy đủ nhất thiết tr�, cũng c� thể l�m thử huyễn thuật n�y chứ?

Bấy giờ l�a h�nh ngoại đạo kia sợ sệt xấu hổ c�i gầm mặt nh�n xuống đất rụt cổ lặng lẽ r�t đi hết.

Khi ấy trưởng giả rất thẹn th�ng xấu hổ kh�ng d�m gặp mặt Phật, đến chỗ vợ bảo rằng:

- Hiền thủ! H�y mau ra ngo�i đảnh lễ Thế T�n!

Người vợ n�i:

- L�m g� c� Thế T�n. �ng c�ng những người �c đ� giết Như Lai.

Trưởng giả n�i:

- Hiền thủ! Ai c� khả năng l�m hại được Như Lai. Nhưng t�i v� qu� xấu hổ n�n kh�ng d�m gặp Ng�i.

Người vợ ra khỏi ph�ng, đưa chồng đến gặp Thế T�n, đ�nh lễ ch�n Phật. Khi ấy trưởng giả phủ phục dưới đất kh�ng d�m ngẩng đầu l�n, bạch rằng:

- Con c�n mặt mũi n�o d�m nh�n Thế T�n.

Người vợ chắp tay c�i đầu bạch Phật:

- Ngưỡng mong Phật từ bi tha thứ cho trưởng giả v� c�c tội lỗi nặng nề nơi địa ngục V� gi�n.

Thế T�n bảo:

- Người h�y đứng dậy! Ta đ� tha thứ rồi.

Trưởng giả n�i lời cảm th�n:

- Thật kh�ng thể chống lại đức Như Lai Ứng C�ng Ch�nh �ẳng Gi�c.

Sau đ� trưởng giả đứng l�n, vui mừng hớn hở như chết đi sống lại, bạch Phật rằng:

- Cầu mong đức �ại Bi ở lại trong gi�y l�t, con đang sửa soạn thức ăn.

Phật hỏi:

- Trưởng giả! Chẳng phải ngươi đ� sai sứ giả đến bảo rằng: - Kiều ��p Ma h�y đến ăn, thức ăn đ� dọn, h�y n�n tri thời.

��p:

- Thật c� lời ấy, �ại đức! Con đ� g�y việc bất lợi lớn với Thế T�n.

Phật n�i:

- Ta đ� đoạn trừ tất cả việc bất lợi. Người l�m thế n�o g�y việc bất lợi cho Ta được.

Trưởng giả bạch Phật:

- Con đ� bỏ thuốc độc v�o thức ăn, muốn hại Như Lai c�ng c�c th�nh ch�ng.

Phật bảo trưởng giả:

- C�c độc trong lửa tham dục, s�n, si Ta đ� trừ sạch th� c�n g� để n�i. Thức ăn đ� nấu ch�n sẵn n�n đem c�ng dường.

Thế T�n ngồi xuống chỗ dọn sẵn. C�c vật d�ng c�ng đ� bố tr� trước thượng tọa. Phật bảo cụ thọ A Nan ��:

- �ng bảo tất cả c�c B�-s�, từ giờ ph�t n�y đến l�c chưa xướng c�u "Tam b�t la khứ đa", kh�ng được một người n�o ăn trước.

B�-s� cụ thọ A Nan �� v�ng lệnh của Phật bảo c�c B�-s�, sai một người đến trước thượng tọa xướng:Tam b�t la khứ đa. Do uy lực n�y, c�c chất độc trong thức ăn đều ti�u tan cả.

Bấy giờ trưởng giả tự d�ng v� sớt thức ăn bắt đầu từ thượng tọa đến vị nhỏ nhất, xem x�t tất cả, tự nghĩ: "L�m sao h�m nay từ gi� đến trẻ c� thể bị tr�ng độc ng� ra đất được, chỉ c� dung sắc Thế T�n hơi thay đổi. Mọi người trong ch�ng kh�ng ai tr�ng độc cả". Thấy r� như vậy trưởng giả sinh l�ng tin rất s�u xa.

Hai vợ chồng thấy đại ch�ng đ� ăn xong, rửa tay sạch sẽ, họ liền lấy ghế thấp ngồi trước Phật muốn nghe gi�o ph�p. Khi ấy Thế T�n quan s�t hai người n�y, t�y theo căn t�nh của họ m� giảng ph�p yếu. Khi đ� được nghe ph�p, trưởng giả d�ng ch�y tr� tuệ kim cương ph� tan hai mươi hữu của th�n kiến, chứng quả Dự lưu. Sau khi đắc quả, trưởng giả bạch Thế T�n:

- Quả th�nh nay con chứng được kh�ng phải cha mẹ c� thể t�c th�nh được... Con xin thọ ba qui y, sinh tịnh t�n... như trước... trưởng giả bạch Thế T�n:

- Từ nay trở đi, đối với tất cả nam nữ ngoại đạo con đ�ng cửa vĩnh viễn. �ối với Phật, Ph�p, Tăng v� c�c vị cận sự nam, cận sự nữ con lu�n lu�n mở cửa.

Thế T�n l�m cho trưởng giả được thấy đế l� rồi liền từ gi� trở về tr� xứ.

Phật ngồi an tường bảo c�c B�-s�:

- Thượng tọa Tăng gi� c� những việc phải l�m. Nay Ta chế định:Vị n�o l�m thượng tọa thủ ch�ng, khi c� vật c�ng dường đặt tại trước ch�ng, trước ti�n n�n bảo một người bưng thức ăn, rồi đi xem x�t trước, đến trước thượng tọa biểu hiện cung k�nh, xướng c�u "Tam b�t la khứ đa". Nếu chưa xướng l�n, kh�ng được thọ thực. N�n biết rằng c�u n�y c� uy lực lớn. Nếu ai thọ thực kh�ng theo qui định n�y bị t�i �c t�c. (Tam b�t la khứ đa dịch l� ch�nh tr� - đến c�ng nơi - hoặc thời ch� - đến đ�ng l�c - hoặc l� mật ngữ thần ch� c� c�ng năng trừ độc. Xưa gọi tăng bạt l� sai . Phật dạy l� xướng l�n trước khi ăn. Nay lại bảo xướng l�n sau khi ăn, phổ biến như vậy gọi l� sai với � ban đầu. C� bậc thượng tọa cũng chưa tho�t lỗi n�y. Sai lầm n�y đ� l�u d�i. Người tr� phải biết r� để sử dụng. -- Nguy�n ch�).

Phật ở th�nh Thất La Phạt Trưởng giả kia tạo một tr� xứ, đang cất nửa chừng th� qua đời, con của trưởng giả thừa kế gia nghiệp. C�c B�-s� đến nh� trưởng giả bảo với người con rằng:

- Hiền thủ! Cha ng�i cất ch�a, c�ng quả được một nửa, chẳng may qua đời, ch�t c�ng đức c�n lại n�y, �ng n�n l�m cho xong.

Người con thưa rằng:

- A gi� lợi da! Ch�a qu� to lớn, t�i kh�ng đủ sức l�m. Nếu Phật cho ph�p l�m nhỏ lại, t�i sẽ x�y cất.

C�c B�-s� đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- Kh�ng thể l�m lớn th� đồng � để họ l�m nhỏ.

C� cư sĩ cất tr� xứ được nửa chừng th� qua đời. Người con thừa kế gia nghiệp. C�c B�-s� đến hỏi người con như trước. Người con đ�p:

- T�i th�ch l�m ch�a lớn. Nếu cho ph�p l�m lớn th� t�i l�m.

Phật dạy:

- T�y � cho họ l�m lớn.

Lại c� trưởng giả x�y dựng th�p nhỏ, nửa chừng qua đời. Người con quản l� nghiệp nh�. C�c B�-s� đến nh� bảo người con rằng:

- Hiền thủ! Cha ng�i trước đ�y x�y dựng th�p, c�ng quả nửa chừng th� qua đời. Ch�t c�ng đức c�n lại �ng n�n tiếp tục l�m.

Con trưởng giả đ�p:

- Th�nh giả! Con th�ch to lớn nguy nga, th�p n�y b� nhỏ. Nếu Phật cho ph�p l�m th�p lớn, con sẽ x�y dựng.

B�-s� bạch Phật. Phật dạy:

- Nếu họ muốn l�m lớn th� t�y � cho họ l�m.

C� trưởng giả x�y th�p lớn, c�ng việc nửa chừng th� qua đời. Sự việc diễn tiến như tr�n.

Người con n�i:

- Nay con ngh�o kh� kh�ng thể l�m lớn được. Nếu đồng � l�m nhỏ lại th� con l�m.

Phật dạy:

- T�y � để họ l�m nhỏ.

Về việc x�y th�p, n�n l�m lớn th�m, kh�ng n�n l�m nhỏ lại. Cư sĩ c� khả năng l�m lớn th� tốt, nếu họ kh�ng đảm đương nổi, B�-s� n�n quy�n g�p hổ trợ để x�y cất.

Nếu lu�n tướng th�p l�u ng�y bị hư hoại. Phật dạy:

- N�n sửa chữa lại.

C� người ph� bỏ lu�n tướng cũ xuống để l�m c�i mới nhưng k�o d�i l�u ng�y kh�ng x�y xong. Phật dạy:

- Kh�ng n�n ph� c�i cũ trước. N�n x�y c�i mới xong rồi hạ c�i cũ.

C� tượng Phật bằng đất b�n bị hư hoại, B�-s� nghi sợ kh�ng d�m sửa lại. Phật dạy:

- N�n l�m lớn hơn hoặc tương tợ t�y �.

Những h�nh vẽ tr�n tường kh�ng r� r�ng, B�-s� nghi ngại kh�ng d�m vẽ lại. Phật dạy:

- N�n lau sạch rồi vẽ lại c�i mới.

C�c Kinh Phật bằng giấy l� bị hư, B�-s� nghi ngại kh�ng d�m lau ch�i.

Phật dạy:

- X�a c�i cũ viết lại c�i mới.

Tụng thứ năm.

T�ng tượng nhập th�nh trung
Thọ kiết tường th� vật
Kỳ cổ t�y t�nh thiết
B�-s� giai bất ưng.

Phật tại th�nh Thất La Phạt. Trưởng giả Cấp C� �ộc bạch Thế T�n rằng:

- Con muốn thỉnh h�nh tượng chi�m bộ v�o th�nh để c�ng dường.

Phật n�i:

- Trưởng giả! Nay đ�ng l�c.

C�c B�-s� kh�ng biết ai sẽ th�p t�ng tượng v�o th�nh. Phật dạy:

- B�-s� nhỏ tuỏi c� thể theo tượng v�o th�nh.

L�c ấy số B�-s� nhỏ �t qu� n�n kh�ng thể đảm đương hết c�ng việc. Phật dạy:

- Năm bảo năm ch�ng B�-s�, B�-s� ny, ch�nh học nữ, cầu tịch nam, cầu tịch nữ đi theo chung quanh.

Bấy giờ c� tịnh t�n B� la m�n v� c�c cư sĩ d�ng b�nh qu� gi� đựng nước c�t tường r�t tr�n tay B�-s� v� trao c�c vật c�ng dường. Kh�ng một người n�o d�m nhận cả. Thế T�n bảo:

- C�c B�-s� trưởng l�o kỳ t�c, n�n đua tay phải nhận nước kết tường v� vật bố th�.

C�c B�-s� đưa tượng v�o th�nh kh�ng đ�nh trống nhạc. Phật dạy:

- N�n đ�nh trống nhạc.

� Ba Ly bạch Phật:

- Như Thế T�n dạy: - N�n đ�nh trống nhạc, kh�ng biết người n�o n�n l�m?

Phật dạy:

- Bảo người thế tục l�m.

Lại bạch Phật rằng:

- B�-s� được đ�nh trống nhạc kh�ng?

Phật dạy:

- Kh�ng được! Trừ khi lập hội c�ng dường.

Phật bảo những người tấu nhạc:

- Nh�n giả! Nay qu� vị v� c�ng dường bậc đại sư n�n tấu nhạc, kh�ng n�n l�m việc n�y khi v� cớ tấu nhạc đ�nh trống. Ai vi phạm bị tội �c t�c.

Tụng thứ s�u.

Dự ti�n vi xướng lịnh
Ngũ ch�ng t�ng h�nh th�nh
Ưng sai chưởng vật nh�n
Ny v� biệt lu�n ph�p.

Phật ở th�nh Thất La Phạt. Thế T�n đ� hứa v�o ng�y đại hội đưa tượng v�o th�nh. Bấy giờ c�c B� la m�n cư sĩ bảo c�c B�-s�:

- A d� lợi da! H�nh tượng tuy v�o th�nh nhưng ch�ng t�i chưa biết. Th�nh giả n�n dự tr� cho biết trước. Nay ch�ng t�i t�y theo khả năng đặt b�y hương hoa thượng diệu tốt đẹp c�ng dường, sửa sang đường s�, trang ho�ng th�nh qu�ch, chi�m ngưỡng t�n tượng l� c�ch để hưởng ph�c đức.

Bấy giờ c�c B�-s� đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- Trước đ� bảy t�m ng�y, đi v�o th�nh, bố c�o cho mọi người rằng:V�o l�c... ng�y... lập ph�p hội. Qu� ng�i đến l�c ấy t�y khả năng sắm sửa hương hoa đến gi� lam... tự th�n c�ng dường. Khi ấy tuy bố c�o tại ng� tư đường, nhưng vẫn c� người chưa được nghe.

Họ đem sự việc bạch Phật. Phật dạy:

- N�n viết r� bố c�o nơi giấy hay vải trắng đặt l�n xe, voi, ngựa, đi đến ng� tư đường ch�nh để phổ biến.

�ến ng�y đi bố c�o trong th�nh lại kh�ng c� nhiều người t�y t�ng. Phật dạy:

- N�n nhờ năm ch�ng cộng t�c để đi.

Bấy giờ c�c tịnh t�n cư sĩ B� la m�n, v.v... đem c�c tạp vật đến c�ng dường c�c B�-s�. B�-s� kh�ng biết ai n�n nhận những việc n�y. Thế T�n dạy:

- C�c B�-s� kỳ t�c trưởng l�o đuợc thọ nhận.

Họ đ� thọ nhận, nhưng v� mang t�i vật qu� nhiều n�n rất mệt nhọc. Thế T�n bảo rằng:

- N�n bảo B�-s� trẻ tuổi mang vật n�y. Khi đem về ch�a, họ để từng đống lớn, bị kẻ trộm lấy đi.

Phật dạy:

- N�n sai người giữ vật n�y. N�n sai như thế n�y:�ại ch�ng tập hợp xong, hỏi B�-s� kia rằng:

- ... Người mổ gi�p... c� thể v� tăng gi� l�m người quản thủ y kh�ng?

��p:

- T�i c� thể l�m.

Sau đ� n�n bảo một B�-s� v� việc n�y bạch Nhị yết ma: "�ại đức tăng gi� lắng nghe! B�-s� mổ gi�p n�y hoan hỷ l�m người giữ y vật cho đại ch�ng. Nếu thời gian th�ch hợp đối với Tăng gi�, Tăng gi� đồng �. Nay Tăng gi� sai B�-s�... mổ gi�p... sẽ l�m người quản thủ y vật cho đại ch�ng".

��y l� lời t�c bạch. Sau đ� t�c yết ma căn cứ lời t�c bạch m� l�m.

Bấy giờ c� B�-s� nhận nhiều vật c�ng dường. Ch�ng B�-s� ny n�i rằng:

- �ại đức! Nay ng�i được c�ng nhiều y vật, n�n ph�n chia cho ch�ng t�i. Nếu kh�ng ph�n chia, ny ch�ng t�i sẽ kh�ng c�n quan hệ với qu� ng�i.

B�-s� nghe vậy kh�ng bằng l�ng ph�n chia. Sau đ�, ny ch�ng t�ch ra một nh�m ri�ng, h�nh động t�y �.

Bấy giờ cư sĩ hỏi c�c B�-s�:

- N�y A d� lợi da! Họ c� h�nh đạo đồng với qu� ng�i kh�ng?

��p:

- Kh�ng đồng.

Cư sĩ hỏi:

- �ức �ại sư c�n hiện tiền m� đ� ph� tăng lu�n, kh�ng chịu v�ng lời nhau, tự lập phe đảng ri�ng.

Bấy giờ B�-s� ny cũng được t�i lợi. C�c B�-s� đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- Ch�ng B�-s� ny kh�ng được tạo phe nh�m h�nh động ri�ng. Nếu ai h�nh động như vậy ch�nh l� tạo phương tiện ph� tăng bị tội Tốt thổ la.

Phật dạy th�m:

- Ch�ng B�-s� được c�ng dường lợi vật n�n ph�n chia cho ch�ng B�-s� ny. Nếu kh�ng chia cho họ bị tội vượt ph�p.

Tụng thứ bảy.

Ưng sai ph�n vật nh�n
Thượng tọa nghi chuẩn gi�
Bất đắc triếp th� trực
S�ch gi� phản ho�n y.

Sau khi đại hội, được nhiều t�i vật, ch�ng B�-s� kh�ng biết ph�n chia như thế n�o.

Phật dạy:

- N�n sai người ph�n vật, sai như thế n�y:Sau khi đại ch�ng tập họp, trước ti�n phải hỏi rằng:

- N�y �ng... mổ gi�p... c� thể v� Tăng l�m người ph�n chia y kh�ng?

Người kia đ�p:

- V�ng! T�i c� thể l�m.

Sau đ� sai một B�-s� bạch nhị yết ma:

- �ại đức Tăng gi� lắng nghe! B�-s� mổ gi�p n�y vui vẻ l�m người ph�n t�i vật cho Tăng. Nếu thời gian th�ch hợp đối với Tăng. Tăng đồng �. Nay Tăng gi� sai B�-s�... mổ gi�p... v� Tăng l�m người ph�n chia t�i vật. ��y l� lời t�c bạch. Yết ma căn cứ lời t�c bạch m� l�m.

Bấy giờ người ph�n y bố tr� chỗ ngồi, đ�nh kiền ch�y n�i lời t�c bạch xong, tập hợp Tăng gi� trao đổi số y đ� được.

B�-s� kh�ng biết ai được ph�p định gi� trao đổi số y đ� được. Phật dạy:

- Thượng tọa Tăng gi� n�n x�c định gi� trị của y.

Bấy giờ thượng tọa định gi� trị của y qu� cao n�n kh�ng ai nhận được. Phật dạy:

- Khi chua�n định gi� trị y n�n lấy mức trung b�nh, kh�ng được đưa gi� qu� cao hay qu� thấp.

Họ mới trả gi� liền trao y ngay. Phật dạy:

- Kh�ng n�n, đợi họ đưa ra gi� cao nhất mới giao cho họ.

Bấy giờ Lục ch�ng B�-s� thấy người kh�c trả gi� liền cố � n�ng gi� y tăng l�n. �ến khi giao y (th� họ kh�ng chịu nhận) lại ph�t biểu:

- T�i kh�ng cần y, muốn g� đại ch�ng n�n tăng th�m gi� y.

Phật dạy:

- Nếu trong ch�ng mua y kh�ng chịu b�n, kh�ng n�n cố � tăng th�m gi�. Nếu cố � tăng gi� bị tội �c t�c.

Bấy giờ Lục ch�ng tăng gi� n�n được y, liền lấy ra mặc bị đ�i gi� y, họ liền trả y lại.

Phật dạy:

- Chưa trả đủ gi� y, kh�ng được lấy mặc. Nếu chưa trả m� lấy mặc, bị tội �c t�c.

Tụng thứ t�m.

Tự đại giảm kỳ tầng
Tương y giả ưng d�ng
Khủng bố nhược chỉ tức
Chuẩn thức dụng tăng kỳ.

Như Thế T�n dạy: - B�-s� l�m ch�a chỉ vừa được năm tầng. ��i hương c� thể bảy tầng, lầu cửa c� thể bảy tầng. B�-s� ny l�m ch�a n�n ba tầng, hương đ�i c�ng nh� dưới cửa n�n năm tầng.

Do l�m ch�a nhiều tầng n�n bị hư sập. B�-s� đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- N�n bỏ những tầng tr�n c� thể g�y hư sụp. Như vậy chỉ giới hạn những tầng c� thể chịu đựng được.

Từ khi đức Phật Thế T�n hiện đại thần th�ng về sau những người k�nh t�n cho đến những người ở bi�n phương cũng đều lập ch�a. B�-s� ở ch�a bi�n phương c� nhiều sợ h�i. Bấy giờ c�c B�-s� c� việc phải đi ra ngo�i. Giặc đến trộm lấy y b�t, l�m cho họ thiếu y phục. Họ đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- Ngọa cụ của tăng kh�ng n�n để cho mất, nếu c� việc cần đi phải mang theo.

Bấy giờ c� B�-s� thấy nạn duy�n đến, mang Tăng gi� phi c�ng c�c B�-s� ra đi đến chiều tối c� B�-s� trưởng l�o bảo rằng:

- N�y cụ thọ c� Tăng gi� phi, phải căn cứ theo tuổi th� t�i được d�ng. �ng n�n đua cho t�i.

Vị kia liền đưa Tăng gi� phi cho B�-s� n�y, B�-s� n�y d�ng y l�t nằm ngủ. �ến s�ng mai bảo rằng:

- N�y cụ thọ! H�y lấy y đi.

Vị hạ tọa n�i:

- Nếu cần y th� đem tuổi t�c ra n�i. Khi ng�i mang đi th� tại sao kh�ng luận về tuổi t�c bao nhi�u? Tăng gi� phi n�y ng�i h�y tự mang đi.

B�-s� đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- Người mang đi được sử dụng.

Sau khi nạn duy�n đ� qua, c�c B�-s� bảo rằng:

- ��y l� vật của tăng, tại sao d�ng một m�nh.

��p:

- Phật cho ph�p t�i sử dụng.

Phật dạy:

- T�i căn cứ v�o l�c c� nạn duy�n, tạm thời cho ph�p sử dụng ngọa cụ của tăng. Nạn duy�n đ� qua phải trở lại những qui định b�nh thường.

Tụng thứ ch�n.

Nhược hữu đại tụ hội
Minh cổ tập ch�ng tăng
Ch�ng đại biệt vi h�nh
Kiểm hiệu nh�n ti�n thực.

Phật ở th�nh Thất La Phạt. Trưởng giả Cấp C� �ộc bạch Phật rằng:

- Con muốn lập đại ph�p hội ở rừng Thệ �a, mong Thế T�n cho ph�p.

Phật dạy:

- �� đ�ng thời.

V�o ng�y đại hội, c�c B�-s� ở s�u th�nh lớn đều tập hợp. Do ch�ng qu� đ�ng n�n đến trễ giờ ăn.

Phật dạy:

- N�n đ�nh kiền ch�y.

Tuy đ�nh kiền ch�y, nhưng qu� ồn �o n�n ch�ng kh�ng nghe.

Phật dạy:

- N�n đ�nh trống lớn, khi nghe thấy trống đ�nh phải tập trung ngay tại nơi thọ thực. C�c B�-s� n�n theo thứ tự lớn nhỏ m� ngồi.

Người mang thức ăn chưa đến đủ th� đ� qu� giờ ngọ, phần nhiều c�c B�-s� phải chịu nhịn đ�i.

Phật dạy:

- Nếu số người nhiều qu�, cần phải t�nh to�n để xếp đặt người h�nh thực ri�ng từng nh�m. Ngay nơi mỗi thượng tọa bố tr� thức ăn để c� thể dọn một lần.

Cư sĩ dọn b�nh tr�i kh�ng b�nh đẳng. Phật dạy:

- N�n cắt đặt B�-s� xem x�t việc xếp đặt dọn ăn.

B�-s� nhận việc l�m, ch� � xem x�t cho chu đ�o chờ ch�ng ăn xong th� đ� qu� ngọ, B�-s� n�y phải nhịn ăn.

Phật dạy:

- Ngay l�c chia thức ăn, người kiểm tra n�n lấy phần ăn của m�nh. Ăn như vậy kh�ng c� lỗi.

Tụng thứ mười.

Ph�m ư ny ch�ng thủ
Ưng an nhất kh�ng tọa
Vi đ�i dư B�-s�
C� khổ vật tăng gi�.

Phật tại th�nh Thất La Phạt. Nhiều ch�ng B�-s� ny du h�nh trong nh�n gian đến một th�n kia.

Bấy giờ trong th�n c� một trưởng giả t�m t�nh k�nh t�n, thỉnh c�c ch�ng B�-s� ny đến nh� thọ thực. Khi ấy B�-s� ny Tốt Thổ La Nan �� l� thượng tọa.

Bấy giờ c� một B�-s� khất thực đi c�ng đo�n bu�n du h�nh trong nh�n gian. �ng ta đến tụ lạc n�y, đi từng nh� khất thực. Người trong th�n bảo rằng:

- Th�nh giả! C� ch�ng B�-s� ny đang thọ c�ng dường tại nh� trưởng giả. Ng�i c� thể đến đ� thọ thực.

B�-s� n�y nghe vậy, đi đến nh� kia. C�c B�-s� ny bạch rằng:

- �ại đức! Khi đại ch�ng ăn xong, nếu ng�i c� thể ch� nguyện v� thuyết ph�p th� ngồi t�a tr�n. Nếu ng�i kh�ng l�m được chỉ c� thể ngồi một b�n, ăn xong rồi đi.

B�-s� n�y ngượng ng�ng tự nghĩ: "Nếu ta chờ ăn xong, thuyết ph�p rồi mới đi, th� thời gian k�o d�i, đo�n bu�n bỏ đi mất". Nghĩ thế, vị n�y ngồi qua một b�n ăn xong rồi đi.

Sau đ�, B�-s� n�y đến th�nh Thất La Phạt. C�c B�-s� thấy vị n�y đến, ch�o đ�n:

- Thiện lai! Thiện lai cụ thọ! Ng�i đi du h�a c� an lạc kh�ng?

��p:

- N�o c� an lạc! Bị B�-s� ny �c � l�m nhục.

Hỏi:

- �c � g�?

B�-s� đem sự việc tr�nh b�y lại, c�c B�-s� đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- Nếu chỉ c� một B�-s� v� một B�-s� ny th� B�-s� ngồi ở vị tr� thượng thủ, được nhận nước rửa v� thọ thực trước. Nếu nơi c� hai, ba hoặc nhiều B�-s� ny nhưng chỉ c� một B�-s�. B�-s� n�y vẫn l� thượng thủ, được nhận nước rửa v� thọ thức trước. Tại chỗ B�-s� ny thọ thực phải bố tr� một chỗ ngồi ở vị tr� thượng thủ. Giả như c� một cầu tịch đi đến sau th� được mời ngồi chỗ n�y, đ�y thuộc ch�ng tr�n. Nếu kh�ng như vậy, c�c B�-s� ny bị tội vượt ph�p.

Trưởng giả Cấp C� �ộc lập đại hội tại rừng Thệ �a, xả tất cả vợ con nam nữ cho Tăng. Khi ấy c�c B�-s� kh�ng biết phải giải quyết như thế n�o. Họ đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- N�n hỏi trưởng giả.

Trưởng giả đ�p:

- Qu� ng�i n�n định gi� v� b�n lại cho t�i.

B�-s� c�ng nhau định gi�. Lục ch�ng B�-s� tranh nhau n�ng gi�. C� một người nữ đơn lẻ khổ cực, thấy họ tăng gi� l�n cao, rất lo sợ buồn khổ, bạch trưởng giả rằng:

- T�i l� người đơn lẻ khổ cực, đừng bỏ t�i.

C�c B�-s� đem việc n�y bạch Phật. Phật dạy:

- Người nữ sống đơn lẻ t�nh nhiều sầu khổ lo sợ. N�y c�c B�-s�! Kh�ng được n�ng gi�, nếu tăng gi� bị tội �c t�c. N�n t�y th� chủ tịnh t�m k�nh t�n. Họ t�nh bao nhi�u nhận bấy nhi�u.

-ooOoo-

Mục đắc ca đệ tam biệt m�n tổng nhiếp tụng

Tư cụ y ngu si
Nhược sai bất dụng tục
Ch�nh gi�c trưởng giả th�
Thế đạo tốt đổ ba
Bỉnh lạc diệp thừa thủy
Cập tẩy b�t đẳng sự
Thử tri thi�n nhị tụng
Tổng nhiếp yếu ưng tri.

Tụng thứ nhất

Thập tam tư cụ vật
�iệp danh nhi thủ tr�
Tại dư chư trưởng y
Ủy k� ưng ph�n biệt.

Phật ở th�nh Thất La Phạt. C�ng c�c B�-s� du h�a trong nh�n gian. C� B�-s� bị bệnh nhưng thiếu thốn thuốc uống n�n qua đời.

C�c B�-s� bạch Phật. Phật dạy:

- Từ nay trở về sau, Ta chế định c�c B�-s� được cất y đổi thuốc. Khi bệnh, được b�n đi để đổi thuốc.

Như Thế T�n dạy: - Chế định cho c�c B�-s�; được cất y đổi thuốc. C� B�-s� sau khi được y liền giặt sạch, nhuộm, thủ tr� rồi mới cất giữ. Sau đ�, cần mua thuốc họ đem y n�y b�n kh�ng c� gi�. Họ bạch Phật. Phật dạy:

- Y đổi thuốc kh�ng n�n giặt, nhuộm, n�n giữ vải mới v� nguy�n m�u sắc lại ("y" ở đ�y được hiểu l� vải - Người dịch)

Cụ thọ � Ba Ly bạch Phật:

- Như Thế T�n dạy:C�c B�-s� phải thủ tr� ba y, Thế T�n lại cho ph�p giữ y đổi thuốc, kh�ng biết phải l�m thế n�o?

Phật dạy:

- Nay Ta cho ph�p, c�c B�-s� được ph�p cất giữ mười ba loại tư cụ y.

B�-s� kh�ng biết mười ba loại tư cụ y l� g�. Phật dạy:

1- Tăng gi� phi.
2- �n đản la tăng gi�.
3- An đản b� sa.
4- Ny sư đản na.
5- Quần.
6- Quần phụ.
7- Tăng phước chi.
8- Tăng phước chi phụ.
9- Khăn lau mặt.
10- Khăn lau th�n.
11- Y che ghẻ.
12- Y cạo t�c.
13- Y đổi thuốc.

��y l� mười ba tư cụ y.

Cụ thọ � Ba Ly bạch Thế T�n:

- Thế T�n dạy B�-s� được giữ 13 tư cụ y. Vậy thủ tr� như thế n�o?

Phật dạy:

- T�y theo từng loại y, đặt t�n để thủ tr�, phải đối thủ với một B�-s� n�i như thế n�y:

- �ại đức nhớ cho! ��y l� y tăng gi� phi, từ nay t�i xin chủ tr�. �� l�m th�nh y l� vật t�i sử dụng. Thưa như vậy ba lần.

Thủ tr� c�c y kh�c cũng căn cứ đ�y m� l�m. Ri�ng y đổi thuốc n�n bạch th�m rằng:

- T�i sẽ sử dụng khi c� nh�n duy�n bệnh.

� Ba Ly bạch Phật:

- Ngo�i 13 y c�n c� c�c loại y kh�c, kh�ng biết phải l�m thế n�o?

Phật dạy:

- N�n thưa với quĩ phạm sư v� th�n gi�o sư để t�c ph�p k� gởi ph�n biệt thọ tr�. Ph�n biệt thọ tr� như thế n�y:�ối thủ với một B�-s� thưa rằng:

- Cụ thọ nhớ cho, t�i l� B�-s� mổ gi�p c� y dư n�y chưa t�c ph�p ph�n biệt. Nay xin ph�n biệt, t�i đối trước cụ thọ xin ph�n biệt v� k� gởi y nơi cận sự nam mổ gi�p. Nay t�i xin thọ tr�. N�i ba lần.

Tụng thứ hai.

Si bất liễu tam tạng
Thử đẳng thập nhị nh�n
Thất t�nh phục bổn thời
Ba ng�n ưng th�i lục.

Cụ thọ � Ba Ly thưa Thế T�n:

- C� bao nhi�u hạng người kh�ng được ha, lời n�i kh�ng được ghi nhận?

Phật dạy:

- C� 12 hạng người. Thế n�o l� 12?

1- Ngu.
2- Si.
3- Kh�ng ph�n minh.
4- Kh�ng thiện xảo.
5- Kh�ng t�m.
6- C� lầm lỗi.
7- Ở ngo�i cương giới.
8- Bị xả kh�.
9- Lời n�i kh�ng thứ tự.
10- Xả oai nghi.
11- Mất bản t�nh.
12- Người thọ học.

- Bạch Thế T�n! C� bao nhi�u hạng người được ha?

Phật dạy:

- C� ba hạng:

1- Giữ nguy�n bản t�nh.
2- Lời n�i c� thứ tự.
3- Kh�ng rời oai nghi.

- Thế n�o l� ngu?

Phật dạy:

- Người ngu l� kẻ suy nghĩ điều �c, miệng n�i lời �c, h�nh động. Cố chấp những việc �c n�y.

- Thế n�o l� si?

Phật dạy:

- Người kh�ng tr� T� hằng la (Kinh) kh�ng Tỳ nại da (Luật) kh�ng tr� Ma thất l� ca (Luận).

- Kh�ng ph�n minh: L� kh�ng biết về những lời dạy trong ba tạng.

- Kh�ng thiện xảo: Kh�ng hiểu r� về gi�o nghĩa ba tạng.

- Kh�ng t�m: Phạm một trong bốn tội tha thắng.

- C� lỗi lầm: G�y đấu tranh mới hoặc đ� c� o�n th� cũ.

- Ngo�i giới: Người ở ngo�i cương giới.

- Xả kh�: Người bị Tăng gi� bạch tứ yết ma xả kh�.

- Kh�ng thứ tự: Người n�i lời dối tr�, ly gi�n, th� �c, tạp loạn.

- Xả oai nghi: Rời bỏ chỗ ngồi.

- Mất bản t�nh: L�m việc kh�ng n�n l�m, đối với c�c học xứ kh�ng biết tu tập.

- Người thọ học: Người phạm tội nhưng kh�ng che giấu. Ch�ng Tăng bạch tứ yết ma cho vị ấy phải học.

- Bạch Thế T�n! Người mất bản t�nh, khi yết ma kh�ng cần ghi nhận lời của họ, ha kh�ng th�nh ha. Nếu người n�y phục hồi bản t�nh, được th�nh ha kh�ng?

Phật dạy:

- Th�nh ha.

Tụng thứ ba.

Nhược sai thập nhị ph�n
Tư ngữ th�nh ha ph�p
Thọ thời ng�n ng� tục
Thử bất th�nh cận vi�n.

Cụ thọ � Ba Ly bạch Thế T�n:

- Như Thế T�n dạy: Nếu v� người n�o khi t�c ph�p yết ma người n�y được ph�p ha. Khi đại ch�ng sai khiến th� mười hai hạng người tr�n ph�t biểu: - Chư �ại đức kh�ng được sai t�i. Lời n�i như vậy c� n�n ghi nhận kh�ng?

Phật dạy:

- �ều phải ghi nhận, nhưng lời n�i kh�ng th�nh ha. T�i căn cứ v�o trường hợp khi h�nh trị phạt n�n n�i như vậy.

- Bạch Thế T�n! Khi một người đang thọ cận vi�n lại tự ph�t biểu: - T�i l� người thế tục. Người n�y th�nh tựu thọ cận vi�n kh�ng?

Phật dạy:

- Giả sử người ấy đ� thọ cận vi�n rồi, tự tuy�n bố m�nh l� người thế tục, vẫn bị mất cận vi�n, huống chi khi đang thọ. Những trường hợp n�y căn cứ v�o người c� t�m xả giới.

CĂN BẢN THUYẾT NHẤT THIẾT HỮU BỘ
TỲ NẠI DA

MỤC �ẮC CA

- Hết quyển 8 -

�

� � � �

�